Page:Tulu Patero 2017bmr.pdf/181

3 11.11 ನನ ಪ್ರಕೃತಿ ರೂಪದ ಪ್ರಾತಿಪದಕ ಶಬ್ದಲು (ನಾಮರೂಪದವು) ಕ್ರಿಯಾಸೂಚಕ ಪ್ರತ್ಯಯಲು ಸೇರ್ ಸಾಧಿತಶಬ್ದಲು ಅಪಾ. ಆಟಗಾರೆ (ಮಾಳ್ವುನಾಯೆ) ಇನ್ಸಿ ಸಾಧಿತ ನಾಮಪದವಾಪುಂಡು, ಆಡ್=ಗೊಲ್ಡ್ ಇನ್ನಿ ಧಾತುಡ್ಸ್ ಆಟ ಇಲ್ಲಿ ನಾಮರೂಪ ಪಡೆದ ಮಾಳ್ವುನಾಯೆ ಇನ್ನಿ ಅರ್ಥೊಡು ಗಾರೆ ಪ್ರತ್ಯಯ ಸೇರ್ ಆತಿನವು ಶಬ್ಧ- ಸಾಧಿತರೂಪದವು. ಉದಾ: ಆಸ್ ಧಾತು ಸಂಸ್ಕೃತವು (to be) ಉಳ್ಳ ಧಾತುದ ಲೆಕ್ಕೊ ಅರ್ಥವಿತ್ತಿನವು. ಅಯುಬ್ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಅಸ್ತಿಕ(ದೇವೆರೆನ್ ನಂಬುನಾಯೆ), ನಾಸ್ತಿಕ(ನಂಬಂಬಿನಾಯೆ), ಅಕ್ಯ, ಸತ್ (that which is), ಸತ್ಯ, ಸತ್ವ ಅಸತ್ಯ, ಸತ್ಯಧರ್ಮ, ಸತ್ಯನಿಷ್ಟ, ಸತ್ಯವಾಕ್ಯ ಇನ್ನಗ ಸತ್ಯದ ಪಾತೆರೊ, ಸತ್ಯಸಂಧ (ಸಂಧ=dedicated) ಇತ್ಯಾದಿ ಸಾಧಿತ ರೂಪಲು ಮೂಲಧಾತುಡ್ ದುಂಬುಡು. ಪಿರಾವುಡ್ ಪ್ರತ್ಯಯ (prefixes,suffixes) ಆತಿನವೆ ವಾಕ್ಯರಚನೆಡ್ ಮೂಲಧಾತು‌ ಸಮಂಜಸವಾದಿತ್ತಿನ ಅರ್ಥೊಡು ಅರ್ಥವಿಸ್ತಾರ ಪಿನ್ಹಾವೊಂದು ಪೊಪಾ. 11.12 ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಭಾಷೆಡ್ "Jane | was singing | until her boy+friend] call+ed | for her-22 wodo ing, ed, boy ಇತ್ಯಾದಿ ಅಕ್ಷರ ಪುಂಜಲು ಸ್ವತಂತ್ರ ಶಬ್ದಲು ಅತ್ತಾಂಡಲಾ, sing, call, friend ಇನ್ಸಿ ಕ್ರಿಯಾಪದಲು ನಾಮಪದೊಕ್ ಸೇರ್ ಪೂರ್ಣಾರ್ಥ Play+ing, play+er, sing+ing, sing+er, walk+ing ಇತ್ಯಾವಿಲೆಡ್ ing, er ಇನ್ನಿರವು ಮಿತ್ತೆಡ್ ತೆಲಿಪಾಯಿನ ಒಂದು, ಗಾರೆ ಇನ್ನಿ ಪ್ರತ್ಯಯದಂಚನೆ ಕ್ರಿಯಾಪದ ನಾಮರೂಪದ ಮಿತ್ತ್ ಪತ್ತೆ ಸಾಧಿತ ರೂಪವಾಪಿನಕುಳು. ಇಂದೆಕುಳೆಗ್ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಭಾಷಾಶಾಸ್ಕೊಡು morpheme ಇಂದ್‌‌ಲಾ ಈ ವಿಚಾರದ ಅಧ್ಯಯನೊದು morphology ಇಂದ್‌ಾ ಪರ್‌, Player ಇನ್ನಿನಯಿಬ್ ಜ ಇನ್ನಿನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪದ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಪದ (free morpheme), ಪದ ಇನ್ನಗ ವಾಕ್ಯದ ಕನಿಷ್ಟ ರೂಪ ಇಂದ್‌ ತೆರಿಯೊಡು. er ಇಬ್ಬರವು a bound morpheme ಇಂದ್‌ದ್ ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು ಪ್ರತ್ಯಯ ಇಲ್ಲಿ ಪುದರ್ ಪಡೆದುಂಡು. ಈ ಪ್ರತ್ಯಯ ಅಥವಾ morpheme ಕೇವಲ ಒಂಜೆ ಧ್ವನಿಮೆ (phoneme) ಆದ್‌ಲಾ ಇಪ್ಪೋ. ಉದಾ: He went a+way - ಇಂದೆಟ್ Way ಇನ್ನಿನವು ಸಂಪೂರ್ಣ/ ಸ್ವತಂತ್ರಪದ (free morpheme), ೩+ ಇನ್ನಿನವು ಪ್ರತ್ಯಯ ರೂಪದ bound morpheme, ಅವ್ "ಎ" ಧ್ವನಿಮೆ ಒಂಜಿ ಮಾತ್ರ ಉಂಡು, ಅರ್ಥವುಂಡು ಅಕ್, ದುಂಬ‌ 180 ಹಳು ಪಾಪರೂ