Page:Tulu Patero 2017bmr.pdf/207

ಅರೆಗಾಲ ಇನ್ನಿನವು ಒಂಜಿ ಸಮಾಸಪದ ತುಳುಬ್ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಮಾಸಲು 13.20 ಈ ಪ್ರಕರಣೋಡ್ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸಮಾಸನ ವಿಚಾರ ಏನೊಂದು, ವಿಶಿಷ್ಟವಾದಿತ್ತಿನ ಕನ್ನಡದ ಒಲವಿನ ಸಮಾಸನ ಪ್ರಕಾರ ತುಳುವೊಡು ಸಮಾಸ ಪ್ರಯೊಗೊನು ತೆಲಿಯೊಂಜನ ಅಗತ್ಯ. ದಾಯೆನಿನ್ನಗ, ನಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಕನ್ನಡ,ಮರಾಠಿ, ಮಲಯಾಳಂ ಸಂಸ್ಕೃತದ ವಿಪುಲ ಶಬ್ದ ಭಂಡಾರೊಸ್ಟ್ ಶಬ್ಧನಾಣ್ಯಲೆನ್ ಪಡೆತ್ತೊಂದುಳ್ಳ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ- ವ್ಯಾಕರಣ ರಸ್ತೆತ ದೃಷ್ಟಿಡ್ ತುಳುವೊಗು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಉಪಯೋಗವಿಪ್ಪುನವು ಸಾಧು. ಕೆಲವು ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಉಚ್ಚಾರದವೆನ್ ಬುಡುಂಡ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಹಿಂಬದಂಚಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಜನ್ಯ ಭಾಷೆಲೆಡ್ ಟಂಕಾರ,ಡಂಕಾರ ಶಬ್ದಲು ಕಮ್ಮಿ ತಮಿಳು-ಕನ್ನಡದಾತ್ ಟಂಕಾರವಿಡಲಾ, ಟಕಾರ ಡಕಾರವಾತಿನ ಶಬ್ಧಲು ತುಳುಟು ಒಲದುಳ್ಳ. ಇತ್ತೆ ಇತ್ತೆ, ಕನ್ನಡದ ಮೃದುತ್ವ ಎಚ್ಚಾವೊಂದು ಉಂಡು. ಅಂಚನೇ, ತುಳುಭಾಷೆ ಸ್ವರಲಾಅತ್ಯ ಎಚ್ಚಿಸಾದ್, ಶ್ರಾವ್ಯ-ಸಂಗೀತರೂಪದ ಭಾಷೆ ಆವೊಡು. ಆ ನಿಮಿತ್ತ, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಗತ್ಯವಿತ್ತಿನ ಕೆಲವು ಮೃದುದಾಟಿದ ಪದಲು ನಂಕ್ ತೀರಾ ಅಗತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪದಲು ಸಮಾಸರೂಪೊಡು ಇಪ್ಪುನದಾವರೆ, ಅರ್ಥವತ್ತಾದ್, ಅರ್ಥವಿಸ್ತರಣೆದ ದೃಷ್ಟಿಡ್ ಈ ಸಮಾರರಚನೆದ ಸೂತ್ರಲೆನ್, ತೆಲಿಪಿನವು ಆತೇ ಅಗತ್ಯ. 13.21 ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು ಸಮಾಸಲು ಐನ್:- (೧) ಕರ್ಮಧಾರಯ- "ಪೂರ್ವಪದಾರ್ಥ ಪ್ರಧಾನೋ ಅವ್ಯಯಾಂಚ ಇನ್ನಿ ಸೂತ್ರದ ರೀತಿಡ್ ಪೂರ್ವಪದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ್,ಅವ್ಯಯ ತೆರಿಯಂದಿನ ಲೆಕ್ಕೊ ಲೋಪವಾವಂದೆ ಇತ್ತಿನವು. ಉದಾ: ಶ್ವೇತ+ಛತ್ರ ಶ್ವೇತವಾದಿಪ್ಪುನ ಛತ್ರ ಬೃಹತ್+ವೃಕ್ಷ= ಬೃಹದ್ವಕ್ಷ ನೀಲಶರಧಿ=ನೀಲವಾದಿಪ್ಪುನ ಸಮುದ್ರ ಶ್ವೇತ+ವರ್ಣ= ಶ್ವೇತವರ್ಣ ಇತ್ಯಾದಿಲೆಡ್, ಲೋಪವಾತಿನ ಅವ್ಯಯಲು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ್ ತೆಲಿಯರೆಸಾಧ್ಯ. ತುಳುಟು-ಬೊಳು+ಕೊಡೆ=ಬೊಳ್ಕೊಡೆ (ಬೊಕುಡೆ), ಪೆರ+ಮಲಿ=ಪೆರತ್ತಾದಿಪ್ಪುನ (=ಮಲ್ಲ)ಮಲಿ >ಪೆರ್ಮಲಿ, ಪರತ್+ಅಂಬಿ=ಪರಅಂಗಿ ಇತ್ಯಾದಿಲೆಡ್ ಲೋಪವಾದಿಪ್ಪುನ ಅವ್ಯಯಲು ತೆಲಿದ್ ಬರ್ಪ. (೨) ತತ್ಪುರುಷ:-"ಉತ್ತರ ಪದಾರ್ಥ ಪ್ರಧಾನಃ ಉತ್ತರ ಪದ ಅಂಗಶ್ಚ ತತ್ಪುರುಷಃ ಇಲ್ಲಿ ಸೂತ್ರದ ರೀತಿಡ್ ಇಂದೆಟ್ ಉತ್ತರ ಪದತ ಅರ್ಥ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಾದ ಲೋಪವಾಸಿನ ವಿಭಕ್ತಿಪ್ರತ್ಯಯ)ದ ಪುದರ್‌ಡ್ ಈ ತತ್ಪುರುಷ ಸಮಾಸವಾಪುಂಡು. ಉದಾ:- ಸುರ+ವಂದಿತ= ಸುರರೆಡ್ ವಂದಿತೆ (ಪಂಚಮಿ ವಿಭಕ್ತಿ), ದೇವ+ಮಂದಿರ=ದೇವೆರೆನ ಮಂದಿರ(ಪಟ್ಟ ಹುಳು ಸಾಹ 206