[ 179 ]
Por evitar vera inundo de linguala propozi facita ofte da ne-kompetenti pos ne-suficanta konsidero di omno konsiderinda, me opinionas ke esas nun absolute necesa havar certa reguli qui, sen chanjar la principo di liberaleso qua esas nia forto e pri qua ni esas juste fiera, povas poke restriktar ol e per to faciligar la tasko di la Akademio e duktar ni max balde posible a suficanta stabileso. En omna angla ed amerikana kunveni esas strikta regulo, ke nula propozo povas votesar, se ne ultre la inicatanto trovesas altra persono quale sekondanto. To esas tre efikiva garantio kontre ne-matura propozi, e me kredas ke ni povas imitar ol kun avantajo.
E pro ke nia afero esas esencale internaciona, ni devas mem postular, ke propozo por konsideresar devas ja aceptesir ne nur da du personi havanta la sama linguo, ma da du havanta diferanta lingui ; nam tre ofte eventas ke on povas obtenar aprobo di sam-linguani por ula chanjo qua apogas su ad ula idiomismo di ta linguo, ma quan altralinguani judikas ne-necesa o mem nociva. Pluse me opinionas ke on povas demandar plu granda garantio pri gramatikala propozi kam pri tala chanji qui afektas nur un [ 180 ]vorto. — Se on opinionas ke mea reguli esas tro rigoroza, me dicas ke irgu qua ne povas obtenar tala ne-granda privata suporto por sua idei, ne povas expektar, ke li adoptesos publike en omna landi. Me do propozas :
1. Nula propozo di chanjo en nia linguo devas imprimesar en Progreso, se ol ne esas subskribita da adminime du membri di la Uniono di l’Amiki di la Linguo internaciona havanta diferanta patriala lingui.
2. Se tala propozo koncernas gramatikala formo o regulo afektanta plura vorti, ol devas subskribesar da adminime quar membri di la Uniono riprezentanta plu kam un patriala linguo.
3. Kande linguala propozo ja aparis en Progreso, singla persono povas diskutar ol sen sekondesar da altru.
4. En la futura numeri di Progreso indikesos, qua questioni propozesos a la voto di l’Akademio du monati plu tarde. To donos a nia amiki du numeri por expozar lia kritiki ed idei pri ta questioni, ma en la duesma numero pos tala anunco la diskuto pri oli deklaresos klozita.
La regulo 4, pri qua me referas a § 15 di nia Provizora statuti, ja diskutesis da l’Akademio, en qua on aprobis generale simila regulo e judikis ke ol esas tute necesa. Me adjuntas ke la regulo kompreneble ne obligas nia redaktisto imprimar omna, mem la max longa diskuti pri la koncernata questioni ; suficas ke la akademiani konocas omna propozi, kritiki e motivi alegata dum ta tempo.
Cetere me referas a venonta artiklo da me pri la tasko e la principi di nia Akademio.
Rimarko. — Me ne permisas a me expresar opiniono pri ta propozo, ante ke l’Akademio diskutos ol. Me devas nur dicar, ke ula tala regulo esas absolute necesa, por evitar l’ « inundo » e la senfina diskutado di la sama questioni. Me ja plurfoye avertis la korespondanti pri ta danjero. Altra detrimento tre grava esas la longeso senmezura di kelka manuskripti, qui okupus plura pagini por diskutar un vorto. On devas komprenar, ke ni tute ne povas insertar tala obstruktiva artikli, nek anke rezumar oli. Pro to anke ni bezonas regularo, qua malkargez la redaktisto de la responsiveso di la selekto di l’artikli insertenda od insertebla.