[ 152 ]
L’artiklo Progr. II, p. 675, propozas tre injenioza e (kun certa restrikti) ecelante uzebla moyeno di emfazo per la vorto ya. Tamen me insistas, ke ol tute ne superfluigos l’akuzativo. Videz exempli en Progr. II, p. 477. Existas pluse altri, ube on ne povas facar sen l’akuzativo.
Me postulas l’inversigo, ne tam por l’emfazo kam precipue por la faciligo di redakto. Sen ol nia linguo perdus sa nesuperesebla flexebleso.
Ni konsiderez ica frazo : « Mea fraton sincere honorizas la granda ciencisto qua plurfoye pasis tra nia urbeto dum la lasta dek yari, periodo di sa zorgoza peno plubeligar omna publika placi e gardeni ». Dicez to sen inversigo, e vu vidos ke me esas justa.
La posibleso inversigar esas do valoroza qualeso di nia linguo e juste tam faciligas la redakto, kam la permiso pozar l’adjektivo avan o dop sa substantivo.
Fine me atencigas ke nia gramatiko institucis l’akuzativo por salvar de embaraso ; ma se ulu povas facar sen ol, lu esas libera agar tale, e lor quan ol povas jenar, dum ke sa manko jenus uli ?
Konseque, abolisar l’akuzativo, quale uli propozis, esus segun mea opiniono nepardonebla kulpo kontre nia linguo.
Sed on devas agnoskar ke en ica senco (redaktala faciligo) l’inversigo cesas esar moyeno di emfazo, nam la samo ne povas servar samtempe du diferanta skopi.
Ke pozar ula vorto ye la komenco di frazo ne devas e rezonoze ne mem povas indikar l’emfazo, esas facile demonstrebla, nam se me pozas la subyekto ante la rekta komplemento, nulu povas savar, kad to signifikas emfazo di la subyekto o simple la naturala vortordino ! Do se ni volas vere esar klara e komprenigar nia idei, ni devas uzar altra moyeno di emfazo. Nu esas fortunoza ideo di Couturat uzar hike la vorteto ya pruntita de la D.
Tamen me devas facar pri to kelka rimarki. La D. ya (Idala skribformo) havas du diversa senci :
Unesme, kande ol esas emfazita, ol signifikas vera emfazigo di la vorto sequanta ol. Ex. : A. Ich habe heute den König gesehen. B. Das war sicher nicht der König. A. Es war ja der König ! — [ 153 ]Bleibe ja zu Hause ! gehe ja nicht fort ! Ni povas do bone sancionar la traduki : Lu esis ya la rejo. Restez ya heme ! ya ne departez !
Sen emfazo la D. ya havas altra senco. Ex. : D. Das ist ja nicht der König ! F. : Mais ce n’est donc pas le roi ! En multa kazi ica D. ya povas tradukesar F. : donc, tamen ne sempre. Ex. : D. : Du kannst nicht fortgehen…, ich habe ja die Tür zugesperrt. F. : Vous ne pouvez pas sortir… c’est que j’ai fermé la porte à clef.
Or ni ne darfas intermixar la du senci di la ya ; konseque ni devas vicigar per ulo altra nia ya, til nun uzata en la duesma senco. Me propozas do reducar la vokalo (mallautigar ol) ad ula min sonanta, t. e. enduktar por la lasta senco yo. De So Jönsson me audis, ke olca esas samtempe Dana formo ed expresas la samo. Tante plu bona !
Tale nia linguo itere facos pazo a [1] la perfekta klareso.
- ↑ Malbona vorto, sed mankas la F. vers, E. towards, L. versus.