La mastri di Esperanto duras intrigar che la profesori, qui subskribis olim nia Peticiono, por obtenar de li, per trompo, o nur per komplezo, subskribi por sua « protesto ». On prizentas a li ta protesto, dicante ke ol signifikas, « ne ke li preferas Esperanto, sed ke li permisas a nulu asertar, ke li aprobas altra L. I. » E tale on igas li subskribar (sen lektar) ta ensemblo de faktala malveraji ! Sed pose on prizentos ta subskribi quale aprobi di Esperanto ! Ni havas do la yuro dicar, ke omna ta subskribi (malmulta kredeble, nam ni savas, ke multi rifuzis subskribar ta shaminda paperacho) esos obtenita per ruzo e fraudo. Tala esas la « honesta » e « loyala » moyeni, per qui on kombatas ni !
Ye fino di mayo aparis : International Language and Science, Considerations on the Introduction of an international Language into Science, by Couturat, Jespersen, Lorenz, Ostwald, Pfaundler, tradukita da Donnan, prof. di l’Universitato Liverpool (London, Constable, 1910 ; preco : 2 sh.). Angla edituro di la broshuro konocata, ja editita en germana ed en franca. La sola chanjo esas l’experimento di duopla traduko : on prenis texto da Prof. W. James, tradukita en Ido da Couturat, e So Hugon, ne konocanta l’originalo, tradukis ol en angla. La rezulto esis simila a la ceteri, e same kontentiganta, kun kurioza varyado per sinonimi. La tradukanto adjuntis mallonga prefaco, quan ni citas :
« La ciencala posturo di la mento esas necese kritikema, sed nultempe skeptika sen konvenanta exploro e konoco. La tradukanto esperas do, ke l’angleparolanta ciencisti ne judikos la questiono di int. linguo ante examenir quiete e sen pasiono l’argumenti tante habile expozita en la sequanta pagini. Ne questionesas pri « altra linguo » ; questionesas pri la finala solvo di una de la max granda ciencala problemi. Internacionigo di la penso esas la devizo di la dudekesma yarcento, la devizo sur la banero di la progreso. La cienco, la super-naciono di la mondo, devas duktar en ica kozo same kam en la ceteri. Meze la kriado e klamado di la politikal e komercala lukto, la quieta imperyo di [ 320 ]konoco kreskas, sen bruiso e nevideble. Omni qui kredas, ke ca pacoza imperyo esas destinita divenar la fortajo direktanta di la mondo, helpez la realigo di sa komuna linguo. — La tradukanto deziras dankar sua amiko e kolego, Prof. J.‑P. Postgate, pro afabla revizo di la traduko di la Chapitri III e IV. »
Tale angla voco facas eko e juntas su a l’advoko di la germana e franca ciencisti ; ol atestas per la fakto la komuneso di idei inter la ciencisti super omna frontieri. Ni esperas, ke ol ecitos l’intereso di multa anglolingua ciencisti. Ni devas multe dankar nia devota kunlaboranto So Donnan e sa helpanto So Postgate, du nuva amiki di nia ideo.
En komenco di junio aparis :
International-deutsches Gesprächsbuch (Internaciona-germana Konversolibro) da Alb. Nötzli, 1 broshuro de 48 p. in-12, elegante imprimita, kontenanta seryo de konversi e kelka letri en Ido kun germana traduko. (Che Ido-Verlag, Math. Nötzli, Zürich, 1910 ; preco : fr. 0,50 ; M. 0,40).
En komenco di junio aparis la Vortolibro internaciona-rusa di la linguo Ido, da A. Kofman (1 tomo 160 p. in-16 ; che Kofman, Odessa, Nejinskaya 32 ; e che Kapustyanskiy, Armavir ; preco : 60 kopek, cirke fr. 1,60, plus posto-spensi : 13 kopek, 40 centimi). Ica vortolibro, tre zorgoze kompozita, esas konforma a nia cetera vortolibri ; ol kontenas anke la nuva vorti adoptita da l’Akademio. L’autoro adjuntis, en la fino, diserturo pri l’Evoluco di Esperanto e la Genezo di Ido[1]. Balde aparos la Vortolibro rusa internaciona, da la sama autoro.
Jus aparis : Lakonika Guidilo en Wien ed aden sa cirkajo, redaktita en Ido da R. Gunert, kun prefaco da L. Couturat ed ilustrui (Ido-Societo Progreso en Wien, VIII, Josefsgasse 12, 1910). Ica broshuro de 24 pagini kontenas omna utila informi por stranjero vizitanta Wien. Ol esas modelo di praktikala guidlibreto por voyajanti ; ol furnisas nuva pruvo di la klareso e precizeso di nia linguo. (L’unesma frazo : « Informi ricevesas de la policani… » esus dusenca en Esperanto !) Bela e delikata fotografuri ilustras la libreto, e konfirmas l’impreso expresita da L. Couturat en sa prefaceto : « Vidar Wien… ed ibe vivar ! » (Preco : 50 centimi, o 2 respondo-kuponi).
Chanjo di adreso : So Lepesqueur, prezidanto di la Federuro di Nord-Westal Francio, habitas nun : 17, rue Mélingue, Caen (Calvados).
- ↑ Ica diserturo esas imprimita aparte (10 pagini) por la propagado (5 kopek).