Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Dziewałtówek
[ 290 ]Dziewałtówek, folw. dóbr Wojtkuszki w pow. wiłkomierskim, 7 i pół w. od Wiłkomierza, 2 i pół od Pobojska. Majętność niegdyś rodziny Okuszków, nabył w 1760 Michał Kossakowski wojewoda witebski; obecnie własność Stanisława hr. Kossakowskiego, włók 31. Nazwy Dziewałtówek, Dziewałtów, pochodzą z litewskiego: Diełtuwas, Boży przybytek, zwane od tego, że w pobliżu znajdowało się święte miejsce za czasów bałwochwalstwa. Starożytne to grody, których początek Maciej Stryjkowski do odległych wieków i pierwszych śladów Litwy odnosi. O pół mili od Dziewałtówka przy ujściu rzeczki, zwanej po litewsku Siania (Stara), do Świętej-rzeki, wznosił się za pogańskich czasów gaj dębowy na uroczem wzgórzu. Stryjkowski pisze, że tu pogrzebanym został książę litewski Kernus przez zięcia swego Żywibunda i córkę Pojatę, którzy na jego pamiątkę posąg wznieśli. Następnie na pomienionem wzgórzu Utenes, książę litewski, pogrzebłszy ojca swego Kukowojtisa, książęcia żmudzkiego około r. 1212, wystawił posąg, wyobrażający go w całej postawie. Lud litewski do czasów Jagiełły składał w tym gaju ofiary swym bogom i ogień święty palił. Zgasiło go chrześciaństwo, nazwisko tylko Kukowojtis dotychczas pozostało, jak równie z tą nazwą kamień po drugiej stronie Świętej-rzeki, cztery stopy wysoki, do 20 stóp obwodu mający, podług podania ludu ołtarz ofiarny, zwany dotychczas Mak. W rozkopanym kurhanie w pobliżu Kukowojtisa znaleziono trupie czaszki, przepasane bronzowemi obrączkami.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|