Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Esty
[ 359 ]Esty, inaczej Suomi, Estowie, Estońcy, u historyków: Ostiones, Aesthieri, Istes, Aistones. Letowie zowią E. Igaunas „wypędzeni“; E. zowią się sami Tallopoëg „synowie ziemi“ lub Marawa „krajowcy“. Rossyanie zowią ich Czudami, Czuchnami (ob.). Jestto plemię fińskie: główną jego siedzibą gub. estońska, północna połowa inflanckiej, tudzież mniejsze i większe wyspy między zat. ryską a wybrzeżem estońskiem. W Inflantach polskich liczą E. 3000; żyją oni głównie w Michałowie, Janopolu i Pyłdzie, t. j. w lucyńskiem. Mylnie acz dość powszechnie za jedno brani z łotyszami. Przez ciągłe stosunki z łotyszami, estowie ci od czasu przesiedlenia się swego z inflanckiej gubernii stracili wiele charakterystycznych cech, które są narodowi ich właściwe. Dziś już tylko bardzo niewielu z nich mówi swym rodzinnym językiem, bogatym, jak wiadomo, w epiczne pieśni ludowe i posiadającym gramatykę w opracowaniu Ahrensa; co zaś do sposobu życia, to w niczem się prawie nie różnią od łotyszów. Odznaczają się zaś od tych ostatnich budową czaszki, zbliżonej nieco do rasy mongolskiej, mniej świeżą, żółtawą barwą skóry na twarzy i rękach, niskim rostem i długiemi, białości lnu włosami. Są oni przytem mniejszych niż łotysze zdolności umysłowych; lecz samodzielnością i wytrwałością charakteru swego o wiele przewyższają takowych. Obok zaś tego są mściwi, surowi w obejściu się, skłonni do swarów i bitew, a w pożyciu [ 360 ]domowem nieporządni i niemoralui. Kobiety ich odznaczają się brakiem tak właściwej płci żeńskiej skromności. Dwuznacznością, cynizmem i brakiem etycznych i estetycznych pierwiastków nacechowane są też zwykle u estów ich przysłowia i pieśni ludowe. Por. Czuchny.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|