Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Bereźnica

by Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski

[ 150 ]Bereźnica, 1.) B. wyższa, wś, pow. Lisko, o 7 kil. od Baligrodu, w parafii rz. kat. Wołkowyja, z parafią gr. kat. w miejscu (filia gr. kat. par. Bereska). Tu się urodził powieściopisarz Zygmunt Kaczkowski.

2.) B. niższa, wś, pow. Lisko, o 13 kil. od Liska, w parafii rz. kat. Uherce a gr. kat. Myszkowce.

Bereźnica, przysiołek wsi Wasylkowic.

Bereźnica, ob. Bereżnica.

Bereźnica, 1.) rzeka, wypływa na granicy gmin Cisowa i Taniawy w pow. dolińskim, w leśnych debrach i głębokich parowach, pomiędzy lesistemi wzgórzami Jawornikami (585 m.) a Borsukowem (542 m.) Następnie tworzy granicę między Wołoską wsią i Taniawią, mija Pöchersdorf, przysiołek Taniawy; znowu tworzy granicę gm. Lisowic i Nieniowa górnego; tu płynie wązką dolinką (357 m.) między wzgórzami Grabnikiem (365 m.) a Pańską górą (395 m.); pod Banią, przysiołkiem Lisowic, dolina jej znacznie się rozszerza; tutaj przerzyna kolej stryjską, a kierunek północno-wschodni zamienia na północny; płynie ustawicznie łąkami podleśnemi przez gminy Morszyn (już w pow. stryjskim) i Bereżnicę, odtąd znowa w kier. północno-wschodnim, przez Łotatniki, Jaroszyce, Oleksice, Daszawę, Juseptycze (w pow. żydaczowskim). Poniżej Juseptycz rozgałęzia się Bereźnica na rozliczne ramiona, które okrążają gm. Hanowce i w końcu zlewają się w dwa ramiona; jedno zdąża ku północy błoniami od Rudy przez Kochawinę i Hnizdyczów do prawego brzegu Stryja; drugie zaś ramię, właściwa Bereźnica, toczy swe wody do Rudy ku wschodowi przez Zabłotowce, Bereżnicę królewską i pod Młyniskami rozlawszy się na obszerne błotniska naddniestrzańskie, uchodzi z prawego brzegu do Dniestru. Długość biegu aż do tego ujścia czyni 6 i pół mil. Ważniejsze dopływy jej z praw. brzegu są: Droszowski potok, Wiedernica, Basiówka; z lewego zaś potoki Hyczy i Czereski.

2.) B., potok górski, wypływa. w obr. gm. Żabiego w pow. kossowskim, we wschodniej jej stronie, z kilku źródlisk znachodzących się na połoninach Bubok zwanych, na wschodnich stokach pasma górskiego, ciągnącego się tutaj w kierunku z północy na południe, a odznaczającego się szczytami Hegą gaboryońską (1442 m.), Bubokiem (1462 m.), Białą kobyłą (1473 m.). Płynie głęboką górską doliną przez połoniny „Pod Białą kobyłą“ na południe, następnie przez obr. gm. Krzyworówni; [ 151 ]zabiera liczne dopływy górskich wód, spływających z okolicznych stoków, poczem zwraca się na południowy wschód i płynąc między rzadko rozrzuconemi domostwami Krzyworówni, dość obszerną równinką międzyleśną, uchodzi po przeszło półtoramilowym biegu do Czarnego Czeremoszu w tejże wsi. Naj ważniejszym dopływem z lewego brzegu tego górskiego potoku jest Sucha Woda.

3.) B., potok, wypływa w obr. gm. Petranki w pow. kałuskim, w południowej stronie, na granicy z gm. Krasną, w parowach zachodniego stoku góry Krasnej (586 m.); płynie parowami na północ, opływając zachodnie stoki wzgórz Bzowacza i Pomiarek (465 m.); przepływa wieś Petrankę, między Kaniową górą i Rechami (464 m.), przechodzi w kierunku północno-wschodnim obr. gm. Uhrynowa średniego i starego, następnie płynie przez gm. Bereźnicę, a minąwszy Podmichale, wpada do Łomnicy z prawego brzegu po 3-milowym biegu. Ważniejsze dopływy z prawego brzegu Gniła, z lewego Baczkan, Solnica i Selanka. Br. G.