Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Bielawy


[ 209 ]Bielawy. Tak górale nazywają niekiedy pokryte śniegiem szczyty Beskidu w okolicach Babiej góry.

Bielawy, 1.) os, b. mko, nad rz. Mrogą, pow. łowicki, gm. i par. t. n., odl. od Łowicza 19 w. Posiada kościół par. murowany z XV w. Urząd gminny, szkoła gminna, stacya pocztowa. Najdawniejsza o B. wzmianka sięga roku 1437, gdy bracia Bielawscy erygowali tu kościół. Należały w r. 1505 do pięciu braci Bielawskich, w pół wieku potem w jakiejś części były dziedzictwem Jana Tarnowskiego. Król Zygmunt August ustanowił 1556 roku targ tygodniowy i jarmark na św Wojciech. Dawniej głównym B. przemysłem, były sławne piwa, bardzo pokupne. W r. 1775 B. były własnością Szymona Dzierżbickiego, kasztelana brzezińskiego, następnie przeszły do Skarbków. W 1827 r. było tu 63 dm. i 517 mk.; 1859 r. 56 dm. i 612 mk.; obecnie 52 dm. i 326 mk. Par. B. dek. łowickiego, dawniej strykowskiego, ma 1994 dusz. Gmina B. należy do s. gm. okr. [ 210 ]III w Zdunach. W gminie znajduje się fabryka krochmalu, gorzelnia, 2 olejarnie, 2 kopalnie torfu, 6 młynów wodnych, 5 cegielni, 4 szkoły, 7659 mk.; w tej liczbie 6885 katol., 569 żyd. i 205 protest.

2.) B., wś i kol., pow. koniński, gm. Gosławice, par. Kawnice. Oddalone od Konina 8 w. Rozl. 511 morg., 264 mk. Niegdyś własność ks. kamedułów z klasztoru w Bieniszewie. Zostały rozkolonizowane w 1860 r. W 1827 r. było tu 10 dm. i 120 mk. Ludność przeważnie niemiecka. Jest tu szkoła ewang., t. z. kantorat.

3.) B., wś włośc. pow. gostyński, gm. Lucień, par. Gostynin, ornej ziemi 243 morg., 12 dm., 111 mk.

4.) B., wś włośc. nad rz. Mławką, pow. mławski, gm. Mława, par. Grzebsk. W 1827 r. liczyły 20 dm. i 138 mk., obecnie 25 dm., 232 mk. i 1057 morg. obszaru; wiatrak. Do wsi tej należy osada Szwab. Br. Chu.

5.) B., folw., pow. turecki, gm. Wola-Świniecka, par. Grodzisko, należy do dóbr Psarki. Włościanie odseparowani i służebności uregulowane.

6.) B.-Gołuskie, wś włośc. i folw pryw., pow. sierpecki, gm. Stawiszyn, par. Radzanowo, położone nad rz. Wkrą lub Działdówką; wś liczy 202 mk., 28 dm., powierzchni 136 morg.; folw. prywatny liczy 20 mk., 5 dm., rozl. 550 morg.

7.) B.-Złotowskie, wś włośc., nad rz. Mławką, po mławski, gm. Mostowo, par. Szreńsk, posiada osad włośc. 27, 195 mk., rozl. 593 morg. (292 gruntu ornego). Br. Chu.

8.) B., ob. Bielawa.

Bielawy, 1.) niem. Bleichfelde, wś, pow. bydgoski, 19 dm., 236 mk., 69 ew., 167 kat., 92 analf.

2.) B., gmina, pow. wyrzyski, 3 miejsc.: 1) wieś, 2) kolonia, 3) domin., należy do dóbr Glesna, 37 dm., 339 mk., 283 ew., 56 kat., 91 analf.; stac. poczt. Wyrzyska o 4 kil., stac. kol. żel. Osiek o 7 kil.

3.) B., pow. bukowski, wieś, 4408 morg. rozl., 2 miejsc.: 1) B., 2) Separatowo, własność seminaryum duchownego dyecezyi poznańskiej, 11 dm., 232 mk., 16 ew. 222 kat., 81 analf.; stac. poczt. w Granowie o 5 kil., stac. kol. żel. Opalenica o 12 kil.

4.) B., domin., pow. szubiński, 2127 morg. rozl., 6 dm., 132 mk., 18 ew., 114 kat., 47 analf.; stac. p. Pakość o 5 kil., st. kol. żel. Broniewice o 11 kil.

5.) B., wieś, pow. gnieźnieński, 27 dm., 217 mk., 12 ew., 205 kat., 96 analf.

6.) B., domin., pow. wągrowiecki, 1435 morg. rozl., 9 dm., 100 mk., wszyscy kat., 41 analf. Własność Szymańskiego.

7.) B. pod Pniewami, wieś, pow. szamotulski, 6 dm., 64 mk., 30 ew., 34 kat., 27 analf.

8.) B. pod Wronkami, wieś, pow.szamotulski, 21 dm., 243 mk., 231 ew., 12 kat., 58 analf.

9.) B., folw., pow. wrzesiński, ob. Wszembórz.

10.) B., pojedyńcza osada, pow. pleszewski, ob. Golina.

11.) B., osada, pow. kościański, ob. Wilkowo (Wilke).

12.) B., folw., pow. wschowski, ob. Świerczyna.

13.) B., folw., pow. krobski, ob. Chocieszewice.

14.) B., folw., pow. krotoszyński, ob. Szelejewo.

15.) B., kolonia, pow. szubiński, ob. Trzcinica (Rohrbruch).

16.) B., huby, pow. wągrowiecki, 6 dm., 55 mk., 19 ew., 36 kat., 15 analf.

17.) B. Nowe, folw., pow. wyrzyski, 2 dm.. 68 mk., 6 ew., 62 kat., 22 analf.

18.) B. Nowe, folw., pow. szamotulski, ob. Psarskie, domin.

Bielawy, 1.) niem. Bielawa, dobra, pow. toruński, niedaleko Torunia, par. Kaszczorek.

2.) B., Bielawi, wś, pow. chojnicki, niedaleko Czerska, par. Czersk.

3.) B., niem. Bielau od r. 1876, folw., pow. chełmiński, niedaleko Lissewa, par. Lisewo.

4.) B., ob. Bielawa.


#licence info
Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.

PD-US-1923-abroad/PL Public domain in the United States but not in its source countries false false