Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Bruss


[ 391 ]Bruss, 1.) z przyległościami Osmołem i Mietiołką, dobra, pow. włodawski, gm. Turna, par. Sosnowica, w okolicy lesistej, na lewo ode drogi z Łęczny do Włodawy, o 21 w. od Włodawy, podług dawnego podzialu do ziemi chełmskiej należące, mające rozległości z włościańskiemi gruntami m. 5964. W końcu 18 wieku należał do rodziny Chajęckich i paru innych właścicieli cząstkowych. W roku 1802 sprzedany Franciszkowi Kunieckiemu, podkomorzemu chełmskiemu, który go odprzedał sędziemu Karolowi Grzymale Dobieckiemu w r. 1803. Od sukcesorów zaś tegoż dzisiejszy właściciel Roch Dołęga Jasieński nabył B. w r. 1836 i odtąd tenże w jego ręku pozostaje. Ludności liczy B. dzisiaj 940 dusz, z których łacińskiego obrządku jest 180, wschodniego 620, ewangelickiego 130, żydów 10. Znajduje się w B. cerkiewka owalna, murowana, długości 8, szerokości 5 sążni mająca, z kopułą, z krzyżem we środku i dwiema kopułkami nad chórem i nad presbyteryum. Ganek o dwóch murowanych słupach z napisem łacińskim „Supremo Omnipotenti Aeterno.“ Postawioną została w r. 1807 przez karola Dobieckiego, ówczesnego dziedzica, chcącego utworzyć w B. osobną par. unicką, na co jednak konsystorz chełmski nie zezwolił; kapelan bazylianin utrzymywany był jednak kosztem właściciciela aż do r. 1821, poczem cerkiew ku upadkowi chylić się poczęła, a w r. 1835 piorun znaczne w niej szkody poczynił. Jasieński wyrestaurował ją swoim kosztem zupełnie i cerkiewka ta, jako kaplica prywatna, służyła obu obrządkom katolickim r. l. i g.; nadto dla swojej wygody utrzymywał właściciel swoim kosztem kapelanów zakonników r. l. aż do r. 1865; odtąd zaś x. Zieliński emeryt proboszcz włodawskiej parafii r. g. obowiązki kapelana przy tejże kaplicy spełniał, a na obsługę parafialną zjeżdżali proboszcz r. l. z Sosnowicy i r. g. z Wołoskiej woli do r. 1867, w którym to roku kaplica ta prywatna przeszła pod zawiadywanie rządu. Szkółka elementarna założona w roku 1870. W kilku miejscach na polach B. znaleziono siekierki krzemienne, starannie obrobione. Folw. B. ma 3096 m., w czem ziemi ornej m. 729, łąk m. 615, pastwisk m. 169, lasu (w r. 1870) m. 1213, zarośli m. 312, pod wodami m. 5, pod ogrodami m. 12, nieużytków m. 41; folwark Zanocin z awulsem Osmoł, rozległości ogólnej m. 361; 44 osad wieczysto-dzierżawnych m. 735; ziemi włościańskiej m. 1857, po-kościelnej m. 6 i pół. Gleba po większej części żytnia, po dołach sapowata; płodozmian w r. 1840 zaprowadzony. Znaczne pokłady torfu. Na folw. B. oranżerya. Dymów folwarcz. 12, innych zabudowań 10.

2.) B., wś, włośc., pow. miechowski, gm. i par. Niedźwiedź. Ma 10 dm., 68 mk., 88 m. ziemi włośc. W 1827 r. było tu 7 dm., 61 mk.

3.) B., wieś, powiat jędrzejowski, gm. Raków, por. Mokrzko dolne. W 1827 r. było tu 19 dm., 109 mk.

Bruss, ob. Brussa i Brusy.


#licence info
Public domain
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]

This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home.


Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.

PD-US-1923-abroad/PL Public domain in the United States but not in its source countries false false