Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Chojniki
[ 620 ]Chojniki, wieś, pow. makowski, gm. Sypniewo, par. Nowawieś. W 1827 r. było tu 10 dm. i 75 mk. Br. Ch.
Chojniki, dobra ziemskie i mko, w samem sercu Polesia pow. rzeczyckiego, przy małym gościńcu pocztowym, idącym z Jurewicz do Brahina, w gminie chojnickiej, w 2 stanie policyjnym (jurewickim), w 3 okręgu sądowym (narowlańskim), o 70 w. od Rzeczycy i tyleż prawie od Mozyrza odległe, przy drodze z Barbarowa do Brahina; miasteczko ma 500 mk. Niegdyś to miejsce było własnością kniaziów Wiśniowieckich, następnie Szujskich, w końcu przez wiano dostało się Prozorom i do dziś dnia w tem ręku zostaje. Józef Prozor, wojewoda witebski, miał rezydencyą naprzemian w Chojnikach i w Dudziczach (ob.) a syn jego Karól, znany z zacności i światła, ostatni wielki oboźny litewski, tu ciągle przemieszkiwał i umarł około 1833 roku. Dawna rezydencya magnacka wojewody i oboźnego Prozorów, do dziś dnia się podtrzymuje i muszą tam być ważne archiwa, księgozbiór, dzieła sztuki, pozostałe po dygnitarzach rodziny, odgrywającej wybitną rolę w ostatniej dobie kraju. W każdym razie zapewne potomkowie zachowają te pamiątki dla przyszłości. Dobra Ch. wraz z kluczami Horodyszcze, Ostrohladowicze i Sawicze stanowią jednę z większych własności w gubernii mińskiej, obszar ich zawiera 112,550 morgów. Puszcze są tu wielkie, łąki niezmierne, wszelkie zasoby ekonomiczne nagromadzone w naturze, lecz wszystko to oczekuje kierownictwa umiejętnej i pracowitej ręki, a na takich olbrzymich przestrzeniach można rozwinąć myśl w czynie. Dwa młyny wodne na rzece Brahince w majętności Horodyszczu przynoszą dochodu około 2,000 rubli; tu znajduje się niewielka fabryka żelaza. W lasach Chojnickich wypęd smoły i terpentyny stanowi niejaki dochód, ale możnaby było ten przemysł szeroko praktykować kiedy są wielkie zasoby w puszczach. Gmina chojnicka składa się z 37 wiosek i liczy 3,584 włośc. płci męz. W Chojnikach jest szkółka wiejska i biuro pocztowe, a niedawno jeszcze był kościół filialny parafii Ostrohladowicze. Klucz sawicki stanowi gminę osobną, w tej gminie jest 27 wiosek, 2,252 włościan płci męzkiej. Sawicze leżą w 1 policyjnym stanie (brahińskim), w 2 okręgu sądowym (łojowskim). Al. Jel.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|