Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Chojnowo
[ 622 ]Chojnowo, 1.) wś gminna, pow. przasnyski, gm. Chojnowo, par. Czernice-borowe, o 7 w. odległa od Przasnysza, przy szosie prowadzącej z Przasnysza do Mławy, od stacyi kolei nadwiślańskiej Ciechanowa o 17 wiorst. Urząd gminny i kancelarya wójta we wsi Węgrze o 3 i pół wiorsty. Rozległość gruntu dworskiego ornego 676 morg., past. i łąk 115, lasu 120, innych pól i nieużytków 50 morgów; włościańskie grunta zajmują 31 morg. Wszystkich gruntów razem 992 m.. Do Ch. należała wioska Chojnówko, w której po uwłaszczeniu włościan grunta przeszły na ich własność. Domów w Ch. jest 26, z tego 11 dworskich, reszta włościan. Na dworskich gruntach wysiano 1879 r. oziminy 200 korcy, jarzyny też 200; zebrano zaś oziminy 1400 korcy, a jarzyny 1000. Grunta w Ch. przeważnie pszenne II klasy i żytnie I i II. Pokłady torfu 3 i pół łokcia grube. Płodozmian 8-polowy, wieś dobrze zagospodarowana. We wsi znajdują się: dwór murowany z dużym ogrodem, wiatrak, kuźnia; zabudowania dworskie w dobrym stanie. Mieszkańców 240, z tego 233 wyznania rzymsko-katol., 7 zaś mojżeszowego. Czytać i pisać umie 36, czytać 30. W lesie tutejszym niegdyś ukrywała się szajka opryszków pod dowództwem Kosobudzkiego, którego stracono w Makowie, wyciągnąwszy go w kościele z za ołtarza gdzie się ukrył. Własność Chełchowskiego. Gmina Chojnowo zajmuje południowo-zachodnią część powiatu przasnyskiego. Do gminy należy 48 wsi i osad: Borkowo-boksy, Borkowo-falenta, Brzezice, Chojnowo, Chojnówko, Chrostowo-brońki, Chrostowo-wielkie, Chrostowo-zalesie, Czernice-borowe, Dzielin, Górki, Grójce, Jabłonowo, Kijewice, Klewki, Kot, Kownaty-Maciejowieta, Miłoszewiec kmiecy, Miłoszewiec-Ostafieje, Miłoszewiec-Toki, Mirowo, Mchowo, Nałęcze, Obrąb, Obrębiec, Olszewiec, Pierzchały-Błażeje, Pierzchały Starawieś, Rostkowo, Rudno kmiece, Smoleń-brzęczki, Smoleń-daćbogi, Smoleń-poluby, Smoleń-suwino, Smoleń-trzcianka, Szczepanki nowiny, Szczepanki piechy, Szczepanki starawieś, Załogi-Jędrzejki, Załogi-Cibory, Zembrzus, Zbyroż, Żebry-Icki, Żebry-Kordy, Żebry Marcisze (Marcysie), Kuskowo-dzierzno i Łanięta. Z tych 48 wsi tylko 8 jest dworskich, 3 włościańskie, reszta zaś należy do drobnej szlachty. Ludność gminy wynosi 6264 dusz. Z tego 146 wyznania mojżeszowego i 12 ew ang. Ludność rzymsko katolicka ma parafie w Czernicach, Węgrze i mieście powiatowem Przasnyszu. Przestrzeni gmina zajmuje 18488 morgów, z czego na drobno-szlacheckie grunta wypada 9894, na dworskie 6064 i na włościańskie 2530 morg. Domów we wszystkich wsiach jest 609. Żadnych zakładów przemysłowych nie ma; 1 cegielnia, 9 wiatraków, 1 młyn wodny, 12 kuźni i 6 karczem. Gmina Ch. z Karwaczem stanowi sąd gminny okręgu I we Mchowie. Szkółek elementarnych nie ma ani jednej. Gminę przerzynają rzeka Węgierka, szosa z Przasnysza do Mławy i z Przasnysza do Chorzel. Boczne drogi w bardzo złym stanie. Lasów mało, ztąd daje się uczuwać brak drzewa. We wsi Dzielinie izrael. dom modl. St. Ch.
2.) Ch., wś nad rz. Przylepnicą, pow. mławski, gm. Zielona, par. Sarnowo. W 1827 r. było tu 24 dm. i 181 mk., dziś 39 dm., 341 mk. Fol. Ch. i wieś Ch. od Płocka w. 70, od Mławy w. 21, od Kuczborga w. 2, od Żuromina w. 7, od Szreńska w. 14, od rzeki Wisły w. 63. Nabyte w r. 1851 za rs. 15900. Rozległość ogólna wynosi m. 1286 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 539, łąk m. 167, pastwisk m. 42, lasu m. 393, zarośli m. 100, wód m. 21, nieużytki i place m. 25. Płodozmian 8-polowy, budowli murowanych 8, z drzewa 32. Rzeczka Szronka przepływa przez terytoryum; nadto jest staw zarybiony oraz młyn; znajdują się pokłady torfu i wapna. Wś Chojnowo osad 38, gruntu m. 673.
3.) Ch. i. Rakowo, pow. szczuczyński, gm. Szczuczyn, par. Niedźwiada, 2 folw. z przyległościami część na Chajewie, część na Skojach, las na Okolu, tudzież z wsiami Chojnowo, Rakowo i Przeszkoda, od Łomży w. 42, od Szczuczyna w. 3, od Grajewa w. 17, od rz. Narwi w. 40. Rozległość wynosi m. 313, a mianowicie grunta orne i ogrody m. 135, łąk m. 36, pastwisk m. 20, lasu m. 85, zarośli m. 20, wody m. 4, nieużytki i place m. 13. Budowli murowanych 3, z drzewa 12; stawy przynoszą dochód z rybołóstwa. Wś Ch. osad 18, gruntu m. 100; Rakowo osad 10, gruntu m. 354; Przeszkoda osad 3, grun. m. 62.
4.) Ch., wś szl., [ 623 ]pow. makowski, gm. Sypniewo, par. Gąsewo. R. 1827 było tu 8 dm. i 50 mk. Br. Ch. i A. Pal.
Chojnowo, wś w gub. grodzieńskiej w. b. ziemi bielskiej.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|