Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Czarze
[ 775 ]Czarze, 1.) niem. Czarsen, włość. dobra w pow. człuchowskim, nad jeziorem, parafia Przechlewo, obszaru ziemi zawiera 252 m., dwa mieszkalne domy, katolików 6, ewang. 26.
2.) Cz., wieś parafialna na prawym brzegu Wisły w pow. chełmińskim, r. 1876 przezwana po niem. Scharnsee, zachodzi w dokumencie r. 1222; r. 1248 ma ją Ekard z Czarza, r. 1285 Kunigunda Bosel i jej syn Bartłomiej. Za polskich rządów byli najprzód w Czarzu Mortęscy, którzy kościół nowy zaczęli budować, zburzony w czasie wojen; po nich dokończyli go Działyńscy; na końcu XVII w. posiada Cz. Michał Zamojski, łowczy koronny, starosta gniewski i bratyański; r. 1723 Ansgary Czapski, star. kłecki. Znaczną cześć Cz. nabyła ksieni Magdalena Mortęska dla benedyktynek chełmińskich, i to najprzód od Wolskich, a potem r. 1611 od pana Jarzębieńskiego za 13,000 zł. Kościół tutejszy pochodził od krzyżaków; rola plebańska położona na nizinach, wiele ucierpiała w ostatnich latach przez zasypanie piaskiem w czasie wylewu Wisły. Prawo patronatu miały przez niejaki czas benedyktynki z Chełmna, ale potem napowrót je odzyskali Działyńscy. R. 1800 podkomorzy Franciszek Towarowski, dziedzic Raciniewa, odnowił z gruntu kościół w Cz. Corok odbywają się tu dwa jarmarki, Za pruskich rządów rozróżniają Cz. szlacheckie i Cz. królewskie, oba stanowią wioski włościańskie, obejmują razem obszaru ziemi 3071 m. Cz. szlach. ma kościół, domów mieszk. 25, kat. 149, ew. 132; Cz. król. zaś szkołę, domów mieszkalnych 17, kat. 137, ew. 38. Kś. F.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|