Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Czercze
[ 796 ]Czercze, mko nad Smotryczem, śród gór, w pow. kamienieckim, o 20 w. od Kamieńca, 504 dusz męz., 427 dz. ziemi włośc., 1071 dz. ziemi używal. właśc.; ma cerkiew murowaną, kościół paraf., rzemieślników 13. Młyn krupczatny. Miasteczko to należało do stołowych dóbr biskupów kamienieckich; po zniesieniu go przez Tatarów biskup Marcin Białobrzeski otrzymał przywilej od Stefana Batorego w r. 1578 r., pozwalający używać prawa magdeburskiego i zaprowadzić jarmarki na św. Bartłomieja i Trzy Króle. Po zajęciu tej majętności na rzecz skarbu rosyjskiego, otrzymała je w darze hetmanowa Aleks. Branicka (Engelhard), wkrótce jednak sprzedała je Sadowskim, dziś należy do Ludwika Sadowskiego. Tuż pod Cz. pieczara. Wchód do niej z jaru, w połowie spadzistej skały; wejście, tak ciasne, że tylko na rękach i nogach wczołgać się można, prowadzi do kapliczki w skale wykutej; za nią jaskinia, nie wysoka i nie wielka, do 20 osób mogąca pomieścić; w ścianach otwory do nowych jaskiń, które mają się ciągnąć aż do wsi Nihina, a wszystkie kośćmi ludzkiemi usłane. Lud okoliczny takie zachował o nich podanie: było to w czasie napadów tatarskich; wszystko co żyło, kryło się do pieczar a między niemi było dwoje: młodzian i dziewczę, zaręczeni. Postanowiono ślub zawrzeć w jaskini: jest ksiądz, ale brak weselnego barwinku, bez którego dziewczę nie chce do ołtarza przystąpić. Nie słucha odradzań starszych, wymyka się ciasnym otworem, biegnie nad rzekę, zrywa upragniony barwinek, pędzi napowrót i już ma się wcisnąć do otworu jaskini, gdy strzała tatarska świsnęła jej mimo uszu. W krótce Tatarzy napełnili wejście słomą i wszystkich w pieczarze dymem wydusili. W Cz. jest paraf. kościół katol. św. Trójcy, z muru wzniesiony 1637 przez bisk. Piaseckiego. Parafia katolicka dek. kamienieckiego: dusz 1934. Dr. M.
Czercze, 1.) wś, pow. rohatyński, leży nad potokiem wypływającym koło wsi Dziczki, o milę na północny zachód od Czercza, i wpadającym pod Rohatynem do rzeki „Gniła Lipa,“ oddaloną jest ta wieś na północny zachód od Rohatyna o ćwierć mili. Przestrzeń posiadł. więk.: roli ornej 317, łąk i ogr. 30, pastw. 3, lasu 132; pos. mniej.: roli ornej 1375, łąk i ogr. [ 797 ]291, pastw. 214, lasu 16 m. Ludności rzym. kat. 16, gr. kat. 937, izrael. 114: razem 1067. Należy do rzym. kat. parafii w Rohatynie, gr. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dek. chodorowskiego. W tej wsi jest szkoła filialna 1-klasowa.
2.) Cz., przysiołek Czerwonogrodu.
3.) Cz., por. Czerce.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|