San Juan de la Cruz
Traducite Novus
CANTO SPIRITUAL
Cantos inter le anima e le sposo
Sposa:
Ubi te celaste,
Amate, e me lassava con gemito?
como le cervo tu era fugite
habente tu a me ferite;
saliva post te clamante e tu era vadite.
Pastores, los que esseva
illac per le ovil a le collina
si pro sorte tu videva
aquelle que io plus ama,
dice le que io suffre, mori e pena.
Cercante mi amores
io vadera per istes montes e rivieras;
ni prendera le flores,
ni timera le bestias,
e io passara le fortes e frontieras.
Demanda al creaturas:
Oh boscos e inspissuras
plantate pro le mano del Amate!,
Oh prato de verduras
de flores emailliate!,
dice me si per vos ille ha passate.
Responsa del creaturas:
Mille gratias effundente
ille passava per iste boscos hastemente;
e, vadente les mirante,
con sol su figura
vestite lassava los de su beltate.
Sposa:
Ay!, qui potera sanar me?
termina tu de succumber ya vermente;
non volera tu inviar me
hodie in plus un messagero
que non sape dicer me lo que io vole
E totos quante illes vaga
de te vade me mille gratias referente,
e totos plus me ulcera,
e lassa me moriente
lo que super illo lassa balbuciente.
Mais, como tu persevera,
Oh, vita!, non vivente ubi tu vive,
e faciente proque tu mori
le flechas que tu recipe
de lo que del Amate in te concipe?.
Proque, pois que tu ha ulcerate
iste corde, tu non lo sana?
E, pois que tu lo ha robate,
proque assi lo lassa
e tu non toma le furto que ha robate?
Extingue tu mi enoios,
pois que necuno basta a disfacer los,
e vide a te mi oculos,
pois que tu es fulgor de illos,
e io sol pro te vole haber los.
Discoperi tu tue presentia,
e occide me con tue vista e beltate,
mira tu que le dolentia
de amor, ill non se cura
salvo con le presentia e le figura.
Oh crystalline fonte,
si in tu aspectos argentate
componerea tu subitemente
le oculos desirate
que io ha in mi corde designate!
Aparta los, Amate,
que io va volante!
Sposo:
Torna te, columba,
que le cervo vulnerate
per le collina appare
al aere de tu volo, e fresco prende.
Sposa:
Mi Amate le montianias,
le valles solitari boscose,
le insulas extranie,
le fluvies sonorose,
le sibilo del aeres amorose,
le nocte calme
al equal del levantes del aurora,
le musica quiete,
le solitude sonor,
le cena que recrea e inamora.
Nostre lecto floride,
de cava de leones ligate,
in purpura tingite,
de pace edificate,
de mille scutos de auro coronate.
Post de tu tracia
las juvene percurre le cammino,
al colpo de fulmine,
al marinate vino,
emissiones de balsamo divin.
In le interior cellario
de mi Amate io bibeva, e, quando io saliva
per tote aquelle vega*
jam cosa non sapeva,
e le bestial que io antea sequeva lo perdeva.
Ibi, Ille me dava su pectore,
ibi, Ille me inseniava scientia multo gustose,
e io le dava de facto
a me, sin lassar cosa;
ibi le promitteva esser su sposa.
Mi anima se ha empleate,
e toto mi caudal, in su servicio;
jam non guarda bestial,
ni jam ha altere negotio,
que jam sol amar es mi exercitio.
Pois jam si in le ejido**
de hodie plus non esseva vidite ni trovate
diceva vos que io es perdite,
que, anbulante inamorate,
io me faceva la perdite e era ganiate.
De flores e esmeraldos,
in le fresc matinos seligite,
facera nos le guirlandas,
in tu amor florescite
e in un capillo mie intertexite.
In sol aquelle capillo
que in mi collo volar tu observava,
mirava le tu in mi collo
e in illo prisionero restava,
e in un de mi oculos te ulcerava.
Quando tu me mirava,
su gratia in me tu oculos imprimeva;
pro illo tu me cortesava,
e in illo meritava
les mie adorar lo que videva.
Non volera dispreciar me,
que si color brun tu in me trovava,
ben tu pote mirar me,
e depois que tu me mirava,
tu gratia e beltate in me lassava.
Sasi nos vos le vulpes,
que jam es florescite nostre vinia,
in tanto que de rosas
face nos un pinea,
e non appare nihil in le campania.
Detene te, vento morte;
veni, astro, que tu recorda le amores,
inspira per mi jardin,
e currera tu odores,
e pascera le Amate intra le flores.
Sposo:
Entrate se ha le sposa
in le grate verdiero desirate,
e a su sapor reposa,
le collo reclinate
super los dulce bracios del Amate.
Infra del pomiero,
ibi con me esseva tu sposate;
ibi io te dava le mano,
e tu esseva reparate
ubi tu matre era violate.
A vos, aves legier,
leones, cervos, cervos saltator,
montes, valles, rivieras,
aquas, aeres, ardores,
e timores de le noctes velator:
Per le agradabile liras
e canto de sirenas io vos conjura
proque deba cessar vostre iras
e non tange vos al mur
proque la sposa dormi plus secur.
Sposa:
Oh nymphas de Judea!,
in tanto que in le flores e rosales
le ambra perfumarea,
popular le vicinitates,
e vos toccar nostre limines non volerea .
Absconde te, amato,
e mira con tu facie a le montanias,
e tu non volera dicer lo;
mais mira le companias
del que vade per insulas extranie.
Sposo:
La albe columbetta
al arca con le ramo se ha tornate,
e jam la columbetta
al socio desirate
in le verde rivieras ha trovate.
Illa in solitude viveva,
e in solitude ha ponite jam su nido,
e in solitude la guida
a singule su amate,
tamben in solitude de amor ferite.
Sposa:
Nos gaude nos, Amate,
e vade nos a ver in tu beltate
al monte e al collina,
ubi mana le aqua pur;
nos entre nos plus intra in le inspissura.
E depost al subite
cavas del petra nos vaderea nos
que illes es ben abscondite,
e ibi nos entrarea nos,
e le succo del granatas nos gusterea nos.
Ibi tu me monstrarea
aquello que mi anima pretendera,
e depost tu me darea
ibi tu, vita mie,
aquello que me dava le alter die.
Le inspirar le aere,
le canto del dulce rossiniolo,
le boscage e su gratia
in le nocte serena,
con flamma que consume e non da pena;
que necuno lo mirava,
ni Aminadab alora appareva
e le assedio calmava,
e le cavalleria
al vista del aquas descendeva.
(*) terra basse
(**) terra commun