Täv fizira flentik Caron al Koriume, pof de Timbuktu

CHAMP-RIGOT PAUL.


Koriume, pof zifa klänafulik Timbuktu, pevisitom äyelo fa liötan flentik Caron, kel äkömädom stemanafi smalik “ Niger. „ Fizir at päkopanom fa dokel Jouenne e disaliötan Lefort. Melelef päkosiadom dub yulopels mäl e fönels ninlänik jöl.


“ Niger „ imosumom tonedis jöl kolata; efönom, du täv okik, umo ka tonedis foltum de filaboad, kela teldil pakötom fa melelef; sük filaboada, äbinom ofen vemo pöligik plo davestigels.


Stemanaf äluzugom büti e tedaboti platik; bot at pinemom “ Manambugu, „ nem paga kö pibumom.


Flentels ämotävoms velul balid 1887 se Manambugu, pag seistöl len flum Niger, nefagü Bamaku (mimets luls) e ärivoms suno Diafarabe lä mied läna panemöl Masina, kela reg binom Tidiani: liötan Caron änunom ome nakömi okik nilü glezif omik Bandiagara.


Tidiani, nef de El-Hadj-Omar, kel äkomipom vöno ta Genal Faidherbe, no löfom flentelis bi dledom das naköm omas ästigomöv lönedelis “ Peuls „ e “ Bambaras „ omik al sulevön; yed ävüdom fiziri flentik al visitön omi. Söl Caron älensumom vüdi at nen zogön, nestü pölig, ab reg blägik e kut okik älasumoms vädiko visiteli.


Bandiagara binom zenod veütikün lurela slamik in län at: zif at jinom kleud legletik, ab binos te simul bi süds binoms vemo badik us.


Du getäv se glezif de Tidiani al stemanaf “ Niger „ kel iblibom lä Mopti, liötan Caron äkolkömom ninläneli sembal kel ibinom vöno dünel in malädöp de Bamaku. Man at äsagom ome das Yulopel sembal, kel äkömom se län de Haoussa, ivisitom Bandiagara muls mäl büo e imotävom lüodü Timbuktu. Liedo nuns, peteköl poso in Koriume, daloms klödön das tävel at pemölodom büfo rivön diseinöpi täva omik.


Söl Caron äfovom tävi äl Nolüd e, jölul 9id. stemanaf “ Niger „ äningolom su lak Dheboe, vataspad magifik, keli tävel Renè Caillè edavestigom e ebepenom e pos kel flum Niger panemom Bara-Issa. Pags mödik seistoms len jols omik.


Flentels änakömoms suno nilü Timbuktu, ab negeil vata ämutom omis blibön len Koriume, kö binom mud kanada smalik kel dugom al Kabara e Timbuktu. Vat fluma no rivom pofi de Kabara büfü fin zülula, ab du vataglofams gletik smabüts ninlänik kanoms rivön Timbuktu.


Naköm liötana Caron panunom al Rhiaia, reg blägik, fa ninlänel sembal kel äzepom bigolön flentels e lenunön desänis nekligik omas. Liedo, if Rhiaia calom as reg, cif velatik läna binom Lionarlish, cif Räbänelas “ Tuareg „ kel nezedom betlipön lödelis.


Pos lasum vädik de Tidiani e kodü stad bolitik läna, äbinos niludik das tävels no pälasumomsöv vemo fleniko in Timbuktu.


Blägans, lanedals e labals gluna ädesidoms melakön ko flentels, ab tedals “ Moros, „ kels monopoms tedi ko Maroc, Tripoli e Bä-Senegal, äklödoms negito das ävilon mosumön plivilegis omsik; tefü “ Tuareg „ no äbinoms leneflenik büo, ab ävotoms cedi omsik segun konsäls tlätik de Tidiani.


Rhiaia, gepüköl penede liötana Caron, älesagom das län omik no äbinom libik e das no änedom flentelis. Pened rega äpolom snili nonik, kelos binos vemo selednik plo peneds pesedöl fa cifs ninlänik.


Räbänels “ Tuareg, „ pestigöl fa Tidiani, äspeloms das melelef älänomöv e das äkanomsöv lapinön stemanafi: cuks mödik pideblinoms al mopolön vobadubi lapina!


Ab kaut kömädela de “ Niger „ ävanom disinis neflenik at, e stemanaf äilabom ko fimän te fetanis lezesüdik.


Pos eblüfön nen sek melakön ko Lionarlish, söl Caron äsludom getävön. Ikonletom nunis mödik tefü län de Timbuktu, e, nestü dunam leneflenik de “ Moros „ e “ Tuareg, „ ifölom kodöti püdlik, blinöl vödis flenik valikes.


Getäv de “ Niger „ äbinom lonedik e töbik. Pos edugolön denu laki Dheboe, stemanaf pälegleipom fa tep jekik e liötan Caron ädledom vemo pölüdön tedaboti platik “ Manambugu. „ Fikuls nafama e konlet filaboada ädetöboms fiziris e melelis; ven ärivoms denu pofi de Manambugu, balsul 6id, cin stemanafa pärübom e davestigels valik, yulopels e ninlänels, änedoms levemo takedi.


Fekam täva at ebinom dibälik bevü pops ninlänik e söls Caron, Jouenne e Lefort eblinoms dokümis lemödik tefü taled bolitik, netav, ted, flukads natik, e. l., länas kelis edugoloms.



Se Volapükabled Tälik 1888, Nüm: 4, Pad: 28.

Se Volapük: Gased bevünetik tedelik, nolik, literatik e gälodik 1888, Nüm: 6, Pads: 45-48.