Tavisupleba (Georgian: თავისუფლება, pronounced [tʰɑwisupʰlɛbɑ]; "Freedom") is the national anthem of Georgia. It was adopted as the Georgian national anthem in May 2004, along with a new national flag and coat of arms. The symbols' change was brought about upon the successful overthrow of the previous government in the bloodless Rose Revolution. The music, taken from the Georgian operas Abesalom da Eteri ("Abesalom and Eteri") and Daisi ("The Nightfall"), by the Georgian composer Zacharia Paliashvili (Georgian: ზაქარია ფალიაშვილი), was adapted to form it by Ioseb Kechakmadze (Georgian: იოსებ კეჭაყმაძე). The lyrics were composed by David Magradze (Georgian: დავით მაღრაძე).

Lyrics

edit
Official Georgian lyrics[1] Transliteration IPA transcription of Georgian Abkhazian version[2] Transliteration Official English translation[3] Literal translation[4]

ჩემი ხატია სამშობლო,
სახატე მთელი ქვეყანა,
განათებული მთა-ბარი,
წილნაყარია ღმერთთანა.
თავისუფლება დღეს ჩვენი
მომავალს უმღერს დიდებას,
ცისკრის ვარსკვლავი ამოდის
ამოდის და ორ ზღვას შუა ბრწყინდება,
და დიდება თავისუფლებას,
თავისუფლებას დიდება!

Chemi xat’ia samshoblo,
Saxat’e mteli kveqana,
Ganatebuli mta-bari
C’ilnaqaria Ghmerttana.
Tavisupleba dghes chveni
Momavals umghers didebas,
Cisk’ris varsk’vlavi amodis
Amodis da or zghvas shua brc’qindeba,
Da dideba tavisuplebas,
Tavisuplebas dideba!

[t͡ʃɛ.mi xa.tʼi.a sam.ʃɔ.blɔ]
[sa.xa.tʼɛ mtʰɛ.li kʰvɛ.qʼa.na]
[ɡa.na.tʰɛ.bu.li mtʰa ba.ri]
[t͡sʼil.na.q’a.ri.a ɣmɛrtʰ.tʰa.na]
[tʰa.vi.su.pʰlɛ.ba dɣɛs t͡ʃvɛ.ni]
[mɔ.ma.vals um.ɣɛrs di.dɛ.bas]
[t͡sis.k’ris varskʼ.vla.vi a.mɔ.dis]
[a.mɔ.dis da ɔr zɣvas ʃu.a brt͡sʼqʼin.dɛ.ba]
[da di.dɛ.ba tʰa.vi.su.pʰlɛ.bas]
[tʰa.vi.su.pʰlɛ.bas di.dɛ.ba]

Ашәа азаҳҳәоит ҳныха, ҳаҧсадгьыл
Иҳазгәакьоу, иҧшьоу ҳтәыла.
Мрала ирлашоуп ҳа ҳадгьыл,
Уи азоуп изахьӡу амратәыла.
Иахьа иҳамоу ахақәиҭра
Ашәа азаҳҳәоит гәырӷьа бжьыла,
Аеҵәа ҩ-мшынк рыбжьара
Икаҧхоит Анцәа имч ала,
Иныҳәазааит ахақәиҭра,
Ахақәиҭра амч-алша.

Ašwa azahhwoit hnıxa, haṕsadgyıl
İhazgwakyou, iṕšyou htwıla.
Mrala irlašoup ha hadgyıl,
Ui azoup izaxyju amratwıla.
İaxya ihamou axaķwiţra
Ašwa azahhwoit gwırğya bžyıla,
Aeçwa ø-mšınk rıbžyara
İkaṕxoit Ancwa imč ala,
İnıhwazaait axaķwiţra,
Axaķwiţra amč-alša.

Our icon is the homeland
Trust in God is our creed,
Enlightened land of plains and mounts,
Blessed by God and holy heaven.
The freedom we have learnt to follow
Makes our future spirits stronger,
Morning star will rise above us
And lightens up the land between the two seas.
Glory to long-cherished freedom,
Glory to liberty!

My icon is my motherland,
And the whole world is its icon-stand,
Bright mounts and valleys
Are shared with God.
Today our freedom
Sings to the glory of the future,
The dawn star rises up
And shines out between the two seas,
So praise be to freedom,
To freedom be praise!

Other translation

edit

In Russian

edit

Моя икона — это моя родина,
Иконостас её — весь мир,
Освещённые горы и долины,
Разделённые меж равными Богом.
Свобода сегодняшняя наша
Поёт будущему во славу,
Звезда рассвета поднимется
И засветит меж двух морей,
Слава свободе,
Свободе слава!

Other transliteration

edit

These are adopted scripts which are not (and have never been) officially used to write Georgian.

Alternate Romanizations

edit
ISO 9984 romaization French romanization German romanization Dutch romanization Polish romanization Gaj latin romanization Common Turkic alphabet (Turkic romanization) Esperanto romanization

č’emi xatia samšoblo,
saxate mt’eli k’veqana,
ganat’ebuli mt’a-bari,
cilnaqaria ğmert’t’ana.
t’avisup’leba dğes č’veni
momavals umğers didebas,
c’iskris varskvlavi amodis
amodis da or zğvas šoris brcqindeba,
da dideba t’avisup’lebas,
t’avisup’lebas dideba.

Tchemi khat'ia samchoblo,
sakhat'e mteli kveq'ana,
ganatebouli mta-bari,
ts'ilnaq'aria ghmerttana.
Tavisoupleba dghes tchveni
momavals oumghers didebas,
tsisk'ris varsk'vlavi amodis,
amodis da or zghvas choua brts'q'indeba,
da dideba tavisouplebas,
tavisouplebas dideba!

tschemi chatia samschoblo,
sachate mteli kweqana,
ganatebuli mta-bari,
zilnaqaria ghmerttana.
tawisupleba dghes tschweni
momawals umghers didebas,
ziskris warskwlawi amodis
amodis da or sghwas schoris brzqindeba,
da dideba tawisuplebas,
tawisuplebas dideba.

Tjemi chatia samsjoblo,
Sachate mteli kveqana,
Ganateboeli mta-bari,
Tsilnakaria Gmerttana.
Tavisoepleba dges tjveni
Momavals oemgers didebas,
Tsiskris varskvlavi amodis
Amodis da or zgvas sjoea brtskindeba.
Da dideba tavisoeplebas,
Tavisoeplebas dideba!

Czemi chatia samszoblo,
Sachate mteli kwekana,
Ganatebuli mta-bari,
Cilnakaria Ghmerttana.
Tawisupleba dghes czweni
Momawals umghers didebas,
Ciskris warskwlawi amodis
Amodis da or zghwas szua brckindeba,
Da dideba tawisuplebas,
Tawisuplebas dideba.

Čémi hátia sámšoblo,
Sáhate mtéli kvékana,
Ganatébuli mtá-bari
Cilnakária gmérttana.
Tavisúpleba dges čvéni
Mómavals úmgers dídebas,
Cískris várskvlavi ámodis
Ámodis da ór zguas šúa brtskíndeba.
Da dídeba tavisúplebas,
Tavisúplebas dídeba!

Çemi hat'ia samşoblo,
Sahat'e mteli kvek'ana,
Ganatebuli mta-bari
Ts'ilnak'aria Ğmerttana.
Tavisupleba dğes çveni
Momavals umğers didebas,
Tsisk'ris varsk'vlavi amodis
Amodis da or zğvas şua brts'k'indeba,
Da dideba tavisuplebas,
Tavisuplebas dideba!

Ĉemi ĥat'ia samŝoblo,
Saĥat'e mteli kveqana,
Ganatebuli mta-bari
C'ilnaqaria Ġmerttana.
Tavisupleba dġes ĉveni
Momavals umġers didebas,
Cisk'ris varsk'vlavi amodis
Amodis da or zġvas ŝua brc'qindeba,
Da dideba tavisuplebas,
Tavisuplebas dideba!

Cyrillization

edit
Russian cyrillization Ukrainian cyrillization Abkhaz cyrillization

Чеми хатиа самшобло,
сахате мтели квекана,
ганатебули мта-бари,
цилнакариа гмерттана.
Тависуплеба дгес чвени
момавалс умгерс дидебас,
цискрис варсквлави амодис
амодис да ор згвас шуа брцкиндеба,
да дидеба тависуплебас,
тависуплебас дидеба!

Чемі хат'іа самшобло,
Сахат'е мтелі квек'ана,
Ґанатебулі мта-барі,
Цілнакаріа гмерттана.
Тавісуплеба дґес чвені
Момавалс умгерс дідебас,
Ціскріс варсквлаві амодіс
Амодіс да ор згвас шуа брцкіндеба,
Да дідеба тавісуплебас,
Тавісуплебас дідеба!

Чеми хаҭиа самшобло,
Сахаҭе мтели квеҟана,
Ганатебули мта-бари
Ҵилнаҟариа Ӷмерттана.
Тависуплеба дӷес чвени
Момавалс умӷерс дидебас,
Цисқрис варсқвлави амодис
Амодис да ор зӷвас шуа брҵҟиндеба,
Да дидеба тависуплебас,
Тависуплебас дидеба!

Armenian transliteration

edit

Չեմի խատիա սամշոբլո,
Սախատէ մթելի քվեկղանա,
Գանաթեբուլի մթա-բարի,
Ծիլնակղարիա ղմեթթանա։
Թավիսուփլեբա դղես չվենի
Մոմավալս ումղերս դիդեբաս,
Ցիսկրիս վարսկվլավի ամոդիս
Ամոդիս դա օր զղվաս շուա բրծկղինդեբա,
Դա դիդեբա թավիսուփլեբաս,
Թավիսուփլեբա դիդեբաս!

Persian transliteration

edit

چِ می خا تی آ سامْ شُبْ لُ
سا خا تِ مْتِ لی کْوِ قا نا
گا نا تِ بو لی مْتا با ری
تْسیلْ نا قا ری آ غْمِرتْ تا نا
تا وی سوپْ لِ با دْغِسْ چْوِ نی
مُ ما والْسْ اومْ غِرسْ دی دِ باسْ
تْسیسْکْ ریسْ وارْسْکْوْ لا وی آ مُ دیسْ
دا اُرْ زْغْواسْ شو آ بْرْتْسْقینْ دِ با
دی دِ با تا وی سوپْ لِ باسْ
تا وی سوپْ لِ باسْ دی دِ با

References

edit
  1. „თავისუფლება“. Government of Georgia.
  2. "АҲӘЫНҬҚААРРАТӘ ХЬЫӠРАШӘА" ҚЫРҬТӘЫЛA AИҲAБЫРA.
  3. Freedom Translated by the Government of Georgia.
  4. Translation by David Chikvaidze.