Vocabolar dl ladin leterar/Indice tedesco-ladino m-z

Vocabolar dl ladin leterar  (2020)  by Paul Videsott
Indice tedesco-ladino m-z
[ 1205 ]

m

machen fé | wieder gut machen refé.

mächtig potent.

Mädchen donzela.

Magazin magasin.

Magd fancela; massera.

Magdalena Madalena.

Magen magon; stome; venter | auf dem Magen lie-

gen haben avei su les costes ↦ costa1; avei su l stome ↦ stome.

mager megher; sech.

Magie magia.

mähen sié.

mahlen1 majené.

Mahlen2 majena.

Mahlzeit past.

Mähne clines ↦ clina.

Mai mei.

Mailand Milan.

Mais sorch.

Majestät maesté.

Makel defet; macia.

Mal1 iade; outa | ein einziges Mal una na outa ↦ outa | jedes Mal vigni outa ↦ outa | das erste Mal l prum iade ↦ iade | wieviele Male tanc de iadi ↦ tant.

mal2 | mal ... mal can.

malen depenje; pituré.

Maler moler; pitour | Maler pitours ↦ pitour.

man an; se.

mancher | manche certuns; diversi ↦ diverso; zerto.

manchmal datrai; enmindecé; a les outes, valch outa ↦ outa; vigni tant ↦ tant; da temp a temp ↦ temp.

Mandat mandat.

Mangel mancia2; mancianza; mangora.

Manie mania2.

Manieren maniera | gute Manieren bela maniera, beles manieres ↦ maniera.

Mann el; om; signour; uomo | plumper Mann omenon | junger Mann joen | bärtiger Mann barbon |

Schwarzer Mann orco | Mann der seine Freun-

din verlässt empianton.

Manna mana2.

Mantel mantel | kleiner Mantel mantelina.

Manuskript | als Manuskript a man scrita ↦ man.

Margareta Greatl; Marghëta.

Maria Maria; Marieta; Moidl | Maria Himmelfahrt Santa Maria Maiour ↦ Maria.

Marianne Mariana.

Mark miol.

markieren1 segné; spidlé.

Markieren2 spidlé.

Markt fiera; marcé2.

Markus Merch.

Marmor marmo.

Maroquin marochin.

Marsch1 marsc.

marsch2 marsc.

marschieren marcé via ↦ marcé1.

Marterl ancona.

Martin Martin | am Tag des Hl.Martin da san Martin ↦ Martin.

Maß mesura; meter | über alle Maßen fora de mesura ↦ mesura.

Masse massa2.

mästen engrassé; mioré.

Mattarello Matarel.

Matthias Matie.

Mattigkeit fiaca.

Mauer mur. [ 1206 ] Mauerwerk muraia.

Maul mus.

Maulesel mul.

Maulschelle slepa.

Maultier mul.

Maure | Mauren mori ↦ moro.

Maurer muradour.

Maurerkelle cazuela.

Maus soricia.

Mauseloch busc da soricia ↦ soricia.

Mazzin Mazin.

Medaille medaia2.

Medikament medejina.

Meditation conscidrazion.

meditieren conscidré; medité.

Meer mer.

Mehl farina.

Mehlbrei jufa.

mehr deplù; plu | mehr als passa | noch mehr ciamò deplù ↦ ciamò | mehrere plu | mehr denn je plu che mai ↦ plu.

mehrmals plu outes ↦ outa.

meiden schivé.

mein mie.

meinen creie; dì; miné; presume.

Meinung opinion | meiner Meinung nach a mie dit ↦ dit | nach Meinung von a dì de ↦ dì.

Meise mosela.

meißeln entaié.

Meister maester; moaster.

Melancholie mancogna; melanconia; pascion.

melancholisch melanconich.

melken mouje.

Menagerie menageria; seralio.

Menëcol Menëcol.

Meneguto Meneguto.

Menge clap; cuantité; fola; grum; massa2; mesena | in

großen Mengen a grum ↦ grum.

Mensch cristian; persona; uomo | gutmütiger

Mensch biescia | lästiger Mensch mure | roher

Mensch vilan | kauziger Mensch tomo | wagemu-

tiger Mensch temerar | Menschen jentes ↦ jent; uomini ↦ uomo | leichtlebiger Mensch medaia1 |

ungeschickter Mensch tolp | guter Mensch bon | böser Mensch rie | grausamer Mensch crudel | anmaßender Mensch prepotent | frommer

Mensch devot.

Menschenmenge fola de jent ↦ fola.

Menschheit mond; umanité.

menschlich uman.

Menschlichkeit umanité.

merken se anadé ↦ anadé; s’en ascorje ↦ ascorje; conesce; se rende rejon ↦ rejon | sich etwas merken tegnì ament ↦ ament; se recordé ↦ recordé.

merkwürdig cert; curious; feter; de marevueia ↦ marevueia; strambe; strane; zerto.

Merkzeichen merscia.

Messbuch messal.

Messe fiera; messa | Messe lesen dì messa ↦ messa.

messen mesuré.

Messer cortel.

Messerstich corteleda.

Messgewand paramenta.

Messias Messia.

Metzger beché1.

mich me; mi2.

Michael Mìchele; Michiel.

Mieder bustina; corpet.

Miene ciera; vardadura; vista | böse Miene machen fé l mus ↦ mus | düstere Miene grinta.

Milch lat | Milch geben dé lat ↦ lat.

Milchmus jufa.

mild monejel.

mildern smonejelé.

militant militant.

Militär militar | beim Militär pro i saudés ↦ saudé.

militärisch militar.

Mineral | Mineralien sasc ↦ sas.

Mineraliensammler un dai sasc ↦ sas.

Minister minister.

Minute menut.

mir a me ↦ me; a mi ↦ mi2.

Miribun Mirbun.

mischen mescedé.

Mischfutter mescedé.

Mischpoche marmaia.

missachten despriejé.

Missal messal.

missbilligen despriejé.

Missbrauch abus.

Missetat melfat.

missfallen desplajei.

misshandeln maltraté; ofene; patucé; strabacé.

Misshandlung maltratament.

misslingen jì mel ↦ jì.

Missmut ria vueia ↦ vueia1.

Missstand | Missstände malcostum.

misstönen stoné.

misstrauen endesfidé.

misstrauisch desfident.

Mist coutum.

mit con; da; de; empera; pro2 | (jemand) mit (etwas) empera.

Mitbürger patriot.

mitgeben dé drio ↦ dé.

mitgehen jì empera ↦ jì.

mitgerissen trasporté.

Mitgift dota.

Mitglied member.

mitkommen vegnì empera ↦ vegnì.

Mitleid compascion; pieté | Mitleid erregen fé picé ↦ picé1.

mitleidig compascionevol; pietous.

Mitmensch proscim.

mitreißen | sich mitreißen lassen se lascé trasporté ↦ trasporté.

Mittag mesdì.

Mittagessen disné; marena.

mitteilen comuniché; fé al savei ↦ savei.

Mitte | in der Mitte amesa; amez; entamez; tamez.

Mittel meso; mitl; via1 | die finanziellen Mittel haben avei l muet ↦ muet.

mittellos sclet. [ 1207 ]

mittels per man de ↦ man; per meso de ↦ meso.

mitten amesa; amez; entamez; en mez ↦ mez; tamez | mitten durch permez | mitten hindurch permez; tres fora ↦ tres.

mittendrin sul plu bel ↦ bel.

Mitternacht mesanuet.

Mittewald Mittewald.

Mobiliar mobilia.

Mode moda | nach der Mode von a usanza de ↦ usanza.

modifizieren mudé.

Moena Moena.

möglich poscibel | es ist möglich dass… al é meso che… ↦ meso | es ist nicht möglich ne se lascé… ↦ lascé.

Mögliche | alles Mögliche dl dut ↦ dut; dut l poscibel ↦ poscibel.

Möglichkeit muet.

möglichst poscibelmenter.

Molke siers.

Moment moment.

Monarch monarch.

Monat meis.

Mönch frate.

Moncion Muncion.

Mond luna.

Mondschein luminous de luna ↦ luminous; luster de luna ↦ luster.

Montag lunesc.

Monte Cornon Col Cornon.

Monument monument.

Monzoni Munciogn.

Moos mustl1.

Mord omizide.

Mörder omizid; sassin.

Mordskerl cotal.

Moregna-See Lech de Marevegna.

Morgante Morgante.

<span class=" gegen Morgen">Morgen1 doman sun la doman ↦ doman.

morgen2 en doman ↦ doman.

Morgendämmerung alba; l fé dl di ↦ di.

Morgengrauen alba; l fé dl di ↦ di.

morgens da doman ↦ doman | eines morgens n di da doman ↦ di; na doman ↦ doman.

Morgenstern steila da la doman ↦ steila.

morsch merc.

Mörser mortel.

Mortic Mortic.

Moschus mustl2.

Mosel Mosel.

Moses Mosé.

Most most.

Motiv motif.

müde fiach; flac; stanch; strach; stuf.

Mühe bria; fadia; sforz | der Mühe wert sein porté les speises ↦ speisa | sich die Mühe machen se dé la bria ↦ bria | Mühe haben stenté; struscié | eine Auf-

gabe nur mit Mühe bewältigen können l’avei al bossl ↦ bossl.

mühevoll descomodo.

Mühle molin.

Mühsal vita.

mühsam de fadia ↦ fadia; sfadious.

Müller moliné.

Mund bocia; musa | mit offenem Mund zurücklas-

sen lascé con tant de nes ↦ nes1.

Mundwerk lenga.

munter munter.

Münze moneida.

Murmel sciessa.

Murmeltier marmota.

murren brontolé.

Muschel scuscia.

Musik mujiga; soneda.

Musikkapelle banda1.

Musiklehrer maester de mujiga ↦ maester.

musizieren soné.

müssen avei da ↦ avei; cognei; dovei; messei; toché |

weggehen müssen messei demez ↦ messei.

Müßiggang ozio.

Mut anim; bastalam; coraje; garbo | den Mut haben se enfidé ↦ enfidé; se fidé ↦ fidé | nur Mut anim; coraje | den Mut finden ciapé cuer ↦ ciapé2 | Mut fassen se fé ardiment ↦ ardiment.

mutlos gram.

Mutter mama; mere; oma.

Muttergottes madona.

Myrte mortilia. [ 1208 ]

n

nach a; dapò; daré; do; dopo | nach… hinein ite a ↦ ite; ta | nach und nach planplan ↦ plan1.

nachahmen copié; fé do ↦ fé.

Nachbar confinant; vejin.

nachdem dapò che ↦ dapò; despò che ↦ despò; do che ↦ do; dopo che ↦ dopo; spo che ↦ spo | je nach-

dem conform.

nachdenken pensé do ↦ pensé.

nacheinander endolauter.

nachfragen damané do ↦ damané.

nachgeben dé do ↦ dé.

nachher dedò; do; en seghit ↦ seghit.

nachkommen vegnì do ↦ vegnì.

Nachlass | einen Nachlass gewähren lascé do ↦lascé.

nachlassen dé do ↦ dé; se desfredé ↦ desfredé.

nachlässig deslaibé; trascuré.

Nachlässigkeit negligenza; trascuranza.

nachlaufen core do ↦ core; sauté do ↦ sauté1.

nachmachen copié; fé do ↦ fé.

Nachmittag domesdì.

Nachname cognom.

nachprüfen verifiché.

Nachrede | üble Nachrede maldizenza.

Nachricht notizia; novela; sapia.

nachsagen dì do ↦ dì.

nachschauen cialé do ↦ cialé; vardé do ↦ vardé.

nachsingen cianté do ↦ cianté.

nachsprechen dì do ↦ dì.

Nächstenliebe ciarité.

Nächster1 proscim.

nächster2 auter.

Nacht nuet; scurité | gute Nacht bona nuet ↦ nuet |

die selbe Nacht en chela nuet ↦ nuet.

nachts de nuet ↦ nuet.

nackt bluder; desnut; nut.

Nadel odla.

Nadelbaum | Nadelbaum der nicht wächst zusc.

Nagel ciodo.

nageln embrocé; enclaudé.

nagen zaché.

nah damprò; vejin.

nahe apede; damprò; davejin; pro2; vejin | nahe bei damprò da ↦ damprò | nahe heran caprò.

Nähe vejinanza | in der Nähe damprò da ↦ damprò; dlongia; chilò entourn ↦ entourn.

nahebei dlongia.

nähen cujì.

Näher sartour.

nähern arvejiné | sich nähern se arvejiné ↦ arvejiné; vegnì davejin ↦ davejin.

nähren nudrì.

nahrhaft sterch.

Nahrung nudriment.

Nähtling sclap de fil ↦ sclap.

naiv fazile.

Name inom | im Namen von a inom de ↦ inom.

nämlich cioé.

Napf crignot.

Napoleondor napolion.

Narr mat.

Narrenstreich bufonaria.

närrisch mat.

Naschhaftigkeit golosité.

Nase nes1 | an der Nase herumführen tò per l nes, tré per l nes ↦ nes1. [ 1209 ] Nasenring anel al nes ↦ anel.

nass bagné; blandé; mol | nass machen bagné | nass

werden se blandé ↦ blandé.

Nässe mol.

Natur natura.

Naturell natural.

Naturgesetz lege naturala ↦ lege.

natürlich natural; naturalmenter; samben; sessache.

Naza Naza.

Nebel cialù.

neben per apede ↦ apede; davejin; dlongia; emper; permez.

necken mincioné; tenté.

Neffe nevou.

negativ mal.

nehmen tò | zu sehr zu Herzen nehmen se la tò ciauda ↦ tò | nehmen und gehen ciapé su, ciapé su l trentun ↦ ciapé2.

Neider envidious.

neigen arbassé; chiné; plié | sich neigen se encliné ↦ encliné.

Neigung inclinazion.

nein no | nein sagen dì de no ↦ no.

nennen ciamé; clamé; nominé.

Nerv nerf.

Nervosität | Nervosität hervorrufen dé ti nerfs ↦ nerf.

Nest coa.

neu novel; nuef1 | von Neuem da nuef ↦ nuef1.

Neuerung novité.

Neugierde curiosité.

neugierig curious.

Neuheit novité.

Neuigkeit novela; nuef1.

Neujahr prum de l ann ↦ ann.

neun nuef2.

neunter nono.

neunzehn dejenuef.

neunzig nonanta.

Neuschnee neif frescia ↦ neif.

nicht mia; ne1; nia; no | doch nicht empone nia ↦ empone; mia | überhaupt nicht mia; mine; net nia ↦ nia | gar nicht mia; mine | nicht einmal nience | nicht

nur ne demé ↦ ne1; nia demé ↦ nia.

nichts nia; nula2 | macht nichts bagatela | überhaupt

nichts n fich ↦ fich; net nia ↦ nia | gar nichts n fich ↦ fich; net nia ↦ nia | fast nichts puech y nia ↦ puech.

Nichtsnutz tananai.

nicken cigné.

nie mai | nie mehr mai plu ↦ mai.

nieder bas.

niedergeschlagen avelì; gram.

niederhocken se cufé ↦ cufé; se enculé ↦ enculé.

niederkauern se enculé ↦ enculé.

niederknien se enjenedlé, se enjenedlé ju ↦ enjenedlé; se jenodlé ju ↦ jenodlé.

niederlegen ressegné | sich niederlegen se lascé ju, se lascé via ↦ lascé; se pone ↦ pone.

niederschmettern bate a tera ↦ bate.

niedersetzen | sich niedersetzen se senté ju ↦ senté.

niederträchtig sceleré.

niedertreten ciapé sot ↦ ciapé1.

niedlich pice.

niedrig bas | niedrig gelegener Ort bas.

niemals jamai; mai.

niemand degun; nesciun; persona.

Nikolaus Micolau.

Nil Nilo.

nirgends agnó; iniò.

nirgendwo agnó; iniò.

nobel alengrana.

noch ciamò; enciamò; encora; mo; ne2 | immer noch mo for ↦ for | noch einmal mo n iade ↦ iade | noch

nie ciamò mai, mai ciamò ↦ ciamò | immer noch

nicht ciamò nia ↦ ciamò | noch nicht ciamò nia ↦ ciamò.

nochmals ciamò.

Nocken gnoch.

Nonsberger nonesc.

nonsbergisch nonesc.

Nonstaler nonesc.

Norditaliener lombert.

Nörgler patolon.

normalerweise senza; zenza.

Not mangora; meseria; nezescité | Not leiden avei bujegn ↦ bujegn.

nötig nezesciar | nötig sein bujegné; i vuel ↦ i2; ocore | nötig haben avei debujegn ↦ debujegn.

nötigen sforzé.

notwendig nezesciar | notwendig sein fé bujegn ↦ bujegn; ester debujegn, fé debujegn, jì debujegn ↦ debujegn.

Notwendige bujegn; fatomie; nezesciar.

Notwendigkeit bujegn; nezescité.

Nüchterner sobro.

Nudelholz sciadas.

Null nula1.

nun alora; en ben ↦ ben; emben; mo; pu | von nun an da chilò inant ↦ chilò; da ca inaò ↦ inaò; da mo enlà ↦ mo; da sen enlà, da sen inant ↦ sen1.

nunmehr ormai.

nur auter; blot; demé; mé; medré; mo; noma; pur2; pura; solamenter; soul; unicamenter | nur zu via2.

Nussbaum nogara.

Nutzen utl.

nützen porté frut ↦ frut; joé; oghé; servì.

nützlich util | nützlich sein valei.

nutzlos inutil. [ 1210 ]

o

o o2.

ob sce | und ob y co ↦ co.

oben aut; lassù; soura | oben in sa | nach oben en aut ↦ aut | zu oberst en cima ↦ cima; insom | ganz

oben suinsom | dort oben cassù; colassù; lassù.

oberer dessoura.

Oberfläche | auf der Oberfläche soura via ↦ soura.

Obergadertalisch badiot.

oberhalb dessoura.

Oberschenkel cuessa; galon.

obliegen toché.

obschon sceben che ↦ sceben; scemia che ↦ scemia.

Obst verdura.

obwohl benché; sceben che ↦ sceben; scemia che ↦ scemia.

Ochse bo.

Ochsenfleisch cern de bo ↦ cern.

öde desert.

oder o1; oder; opura | entweder… oder o… o ↦ o1.

Ofen fornel; fourn.

Ofenbesen scoac.

Ofenbrücke fourn.

ofenfrisch ciaut.

Ofenschaufel pala.

offen davert; franch.

offenbaren descorì su ↦ descorì; palejé; revelé | sich

offenbaren se descorì ↦ descorì.

offenkundig luminous.

offensichtlich profes.

offensiv enjurious.

öffentlich publicamenter; publich.

Offertorium ofertore.

öffnen aspané; daurì su ↦ daurì; verje.

oft de frecuent ↦ frecuent; gonot; revel; sovenz.

oh oh; oho.

ohne senza; zenza | ohne Weiteres zenzauter | ohne

zu senza; zenza.

Ohnmacht nescia.

ohnmächtig da nescia ↦ nescia.

Ohr oredla | jemanden aufs Ohr hauen ti la fé a zachei ↦ fé.

Ohrfeige slepa | Ohrfeigen pazi; poc.

Ohrring pindol.

Oies Oies.

Öl uele.

Ölberg Mont dl Olif.

Öllampe lumin.

Ölung unzion.

Oma ava.

Onkel berba2.

Opfer sacrifize; vitima.

opfern consacré; dé; ofrì; sacrifiché.

Opium opio.

Orang-Utan rangotan.

Orco orco.

ordentlich endertura; polito; rencuré.

ordnen ordiné via ↦ ordiné.

Ordnung orden | in Ordnung bringen sturté su ↦ sturté | in Ordnung adertura; en regola ↦ regola.

Organist orghenist.

Orgel orghen.

Orgelpfeife cana; piva.

Ornament fiol1; ornament.

Ort luech; post; sit | vor Ort sein ester dant man ↦ man.

Ortschaft luech; paisc.

Öse cioleta.

Osten levant | im Osten a la doman ↦ doman.

Ostern Pasca.

Österreich Austria.

österreichisch austriach.

Ostindien Ostindia.

östlich a la doman ↦ doman.

Otter vipra. [ 1211 ]

p

Paar per1 | ein Paar Zugtiere cobia.

paarweise a per, a per a per ↦ per1.

Padresante Padresante.

Pakt pat.

Pala di Mesdì Pèla de Mesdì.

Paladin paladin.

Palast palaz.

Pansen tampin.

Pantoffelheld gramac.

Papa tati.

Papi tati.

Papier cherta; papier.

Papst papa.

Paradies ciel; paravis.

Partei partit.

Parteilichkeit parzialité. Pass | einen Pass überschreiten jì soura mont ↦ mont.

passen oghé; soné ben ↦ soné; sté ben ↦ sté1 | ge-

nau passen ester de uega ↦ uega.

passend delvers.

passieren se l dé ↦ dé; deventé; envegnì; sozede.

Passion pascion.

Pastete pasteta.

Pastrogn Pastrogn.

Pate compere; tot.

Pater padre.

Patriarch patriarch.

Patriot patriot.

Patriotismus patriotism.

Patsche | in der Patsche sitzen sté fresch ↦ fresch

patschen slavaté.

Paul Paul.

Pecedac Pecedac.

Pech desfortuna.

Pederoa Pidrô.

Pedratsches Pedraces.

Pein crousc.

peitschen scurié.

Peitschenhieb stafileda.

Pèla de Mez Pèla de Mez.

Pèla de Micel Pèla de Micel.

Pelerine mantel da pelegrin ↦ mantel; mantelina.

Pelz pel1; pelam; pelicia.

Pelzmantel pelicia.

Penia Penìa.

Pera di Fassa Pera2.

perfekt benon; perfet.

Perle perla.

Person cristian; persona | scheue Person marmota.

Persönlichkeit autorité.

Pescosta Pescosta.

Pescul Pescul.

Pest pest.

Peter Piere.

Petizza petiza.

Petroleumlampe lincerna; lucerna; lumin.

Pfahl pel2; tolp.

Pfand capara; pegn.

Pfanne fana.

Pfarrei parochia.

Pfarrer plovan.

Pfarrersköchin cuega.

Pfarrhaus calonia | in das Pfarrhaus gehen (um

das Eheaufgebot zu machen) jì te calonia ↦ calonia.

Pfarrkirche plief.

Pfeife pipa; piva; sciblot | die Pfeife rauchen pipé.

pfeifen tré n scibl ↦ scibl; sciolé | auf etwas pfeifen encheghé | stark pfeifen bugolé.

Pfeil saita.

Pfeiler pilaster. [ 1212 ] Pferd ciaval | zu Pferd a ciaval ↦ ciaval.

Pferdeschlitten slita.

Pfiff scibl.

Pfingsten Pasca de mei ↦ Pasca.

Pflanze planta.

pflanzen planté.

Pflaster salejei.

Pflege cura; goern.

pflegen coltivé; rencuré.

Pflicht duvier; obligh.

pflücken cueie.

Pflug cadria.

Pfote ciata; proza.

pfui eo.

Phantasie fantasia.

Pharisäer farisée.

Philomene Mena1.

picken peché.

Pilger pelegrin.

pilgern jì per devozion ↦ devozion; jì a gliejia ↦ gliejia; jì da pelegrin ↦ pelegrin; pelegriné.

Pilz fongon.

pissen piscé.

plagen morde.

Plakat cartelon.

Plan dessegn; plan2.

planen pensé.

Planfistì Planfistì.

plappern tré de bocia ↦ bocia.

plätschern placé.

Plattkofel Sasplat.

Platz luech; plaz; plaza; post; sit | ebener Platz plan1.

platzen | platzen lassen lascé en mont ↦ mont.

platzieren planté.

Plauderei cianfonia.

plaudern ciacolé.

Plente polenta.

plötzlich candenò; te n colp ↦ colp; a l’improvisa ↦ improvis; te na outa ↦ outa.

plumpsen plunfé.

Poesie poejia.

Polenta polenta.

Politik politica.

Pomp pompa.

Pontac Pontac.

Ponzius Pilatus Pilato.

Pordoi Pordou | Sass Pordoi Sas de Pordou ↦ Pordou.

Porto porto.

Porträt retrat.

Posse mateda.

possenhaft maturle.

Post posta.

Postamt posta.

potztausend diaoc; potztausend; saprament.

Pozza di Fassa Poza.

Pracht pompa.

prächtig maestous; magnificamenter; magnifich.

Prack Brach.

Pradac Pradac.

prahlen bravé.

Prahlerei bravura; buleda.

Prälat prolot.

prämieren premié.

Pranke ciata; proza.

Prankenhieb ciateda.

prasseln cijidé.

Prasser fraion.

Praxis pratica.

predigen perdiché.

Prediger perdicadour.

Predigt descors; perdica.

Preis premio; prezio; priesc.

Preiselbeere graneta.

Preiselbeerstaude granetei.

Preiselbeerstrauch granetei.

preisen laudé.

pressen tocé.

Priester minister de Die, sacher minister ↦ minister; preve; sazerdot.

Priesteramt sacher ministere ↦ ministere.

Primiz messa novela ↦ messa.

Primiziant primiziant.

Prinzessin prinzipessa.

Probe proa.

probieren ciarcé; prové.

Professor professour.

profitieren profité.

Projekt plan2.

prophezeien profetisé.

Proportion proporzion.

Prosit bon pro ↦ pro1; salute.

Prost bon pro ↦ pro1; salute.

prosten fé na viva ↦ viva.

Prostituierte putana.

Protest protesta.

Protokoll protocol.

Provinz provinzia.

Prozess prozes.

Prozession prozescion.

prüfen ejaminé; verifiché; vijité.

Prüfung ejam; proa.

Prügel cochi; strica | Prügel beziehen se les ciapé ↦ ciapé2; ciapé dl crist sul nes ↦ crist2 | Tracht Prügel legneda.

Prunk pompa.

Psalm salm.

Pufels Bula.

Puflatsch Bulacia.

Pullover gucia.

Punkt pont2 | äußerster Punkt ponta.

Pünktlichkeit puntualité.

pur pur1.

Purpur porpora.

Purzelbaum culeta | einen Purzelbaum schlagen fé na culeta ↦ culeta.

purzeln brodolé.

pusten soflé.

Pustertal Pustraria.

Pustertaler puster.

putativ | putativer Vater pere putatif ↦ putatif.

putzen neté.

Putzlappen stracia. [ 1213 ]

q

Quacksalber ciarlatan.

Qual patiment; peina; torment; travai; tribolazion.

quälen molesté; tormenté; tramenté.

Quälgeist stracadents.

Qualität cualité.

Quantität cuantité.

Quark ciot.

Quartier cuartier.

Quaste bozol.

Quatsch | ach quatsch cie mai ↦ cie.

Quelle fontana.

quer en crousc ↦ crousc; de travers ↦ travers.

Quere travers | in die Quere kommen vegnì tla fava ↦ fava.

Querlage travers.

Quietschen raugnament. [ 1214 ]

r

Rabe corf.

Rache vendeta; vendicazion.

Rachen gola.

rächen vendiché | sich rächen se vendiché ↦ vendiché.

Rächer paiadour.

Rad roda.

radieren cancelé.

raffen araspé.

Rain seida.

Raineles Raineles.

Rand our.

Ränke | Ränke schmieden fufigné; intrighé.

Ranzen ronz.

rasch deberieda.

Raschötz Resciesa.

rasend furious.

Rasiermesser rasou.

raspeln raspé.

Rasse raza.

Rast pausseda.

rasten paussé.

Rat consei; consilio | einen Rat erteilen dé consei ↦ consei.

raten dì.

Ratschlag consei; consilio.

rau grove.

rauben levé via ↦ levé.

Räuber ladro; ladron.

Rauch fum2.

rauchen fumé.

räuchern enfumenté.

Raufe scaliera.

Rauferei bega.

raunzen mené la rejia ↦ rejia.

Raureif broja.

Rausch bala; cioca; ciucia.

realisieren se rende rejon ↦ rejon.

Rebellion rebelion.

Rechen1 restel.

rechen2 restelé.

Rechenschaft cont | Rechenschaft ablegen rende cont ↦ cont | Rechenschaft verlangen damané cont ↦ cont.

Rechnen1 conc ↦ cont.

<span class=" rechnen mit">rechnen2 fé conc ↦ cont se speté ↦ speté.

Rechnung cont | in Rechnung stellen mete en cont ↦ cont.

<span class=" Recht haben">Recht1 derit avei rejon ↦ rejon | sich

Recht verschaffen se la fé valei ↦ valei | Recht ge-

ben lascé rejon ↦ rejon.

<span class=" es recht machen">recht2 delvers; dret en fé na derta ↦ dert | es ist schon recht via pura ↦ via2 | recht

sein i ester dert a ↦ dert.

rechtfertigen | sich rechtfertigen se scusé ↦ scusé.

rechtmäßig lezit.

rechts a man dreta ↦ man | nach rechts (Befehl

für die Pferde) hot | nach links und nach rechts

gehen jì hota y vista her ↦ hot.

rechtschaffen onest.

Rechtschaffenheit onesté.

Rechtsstreit lite; litiga.

rechtzeitig a ora y temp ↦ ora1.

Recin Recin.

Rede baié; descors.

reden1 baié; descore; dì; parlé; partì parola ↦ parola; rejoné | schlecht reden dì mel ↦ mel2 | gut reden [ 1215 ] dì ben ↦ dì | miteinander reden se parlé ↦ parlé.

Reden2 baié; rejoné.

Redeweise rejoné.

redlich rial.

Redseligkeit ciacola.

reduzieren scarsimé.

Reduzierung scurteda.

Referent laudadour.

reflektieren rebate.

Regel regola | in der Regel en regola ↦ regola.

regeln ordiné via ↦ ordiné.

Regen pluevia.

Regenbogen ergabuan.

Regenschirm ombrela.

regieren governé; regiré; regné.

Regierung govern.

Regiment regiment.

Register register.

regnen plovei; plueve.

regnerisch da pluevia ↦ pluevia.

Regola-Vorstand marigo.

regungslos chiet.

Reh rehl.

reiben sfrié.

<span class=" reich werden">reich1 gras; rich fé scioldi ↦ scioldo.

<span class=" Reich Gottes">Reich2 regn regn de Die ↦ regn.

reichen arjonje; basté; dé ca ↦ dé.

Reicher rich.

reichlich bon; a la rica ↦ rich.

Reichtum muet; richeza.

reif madur.

reifen madurì.

Reihe linia.

Reim rima.

reimen rimé.

rein blot; net; pur1.

rein und raus ite y fora ↦ ite.

Reinheit purité.

reinigen forbì; neté; pulì; purifiché.

Reis rijo.

Reise viac; viade.

Reiskorn rijo.

reißen scarzé; strufé.

Reissuppe jopa da riji ↦ jopa.

reiten jì a ciaval ↦ ciaval; raité.

Reiter ciavalier; raiter.

reizen irité; spizé.

Rekrut coscrit.

Religion religion.

religiös religious.

rennen core; sauté1.

Renzo Renzo.

reparieren concé.

Resignation rassegnazion.

resignieren se dé pesc ↦ pesc2.

Respekt respet.

respektieren respeté.

respektiert respeté.

respektvoll respetous.

Rest rest | den Rest herausgeben dé fora l rest ↦ rest.

retten salvé; varenté | sich retten se salvé ↦ salvé.

Retter salvadour.

Rettung salveza.

Reue dolour; mueia; pentiment.

reuen enrové; moié.

reuevoll contrito; pentì.

reuig contrito; pentì.

reumütig contrito; pentì.

Revolution revoluzion.

Rhein Rein.

Rhetorik retorica.

richten enderzé.

Richter giùdize; vicare.

Richthobel uega.

richtig delvers; dert; dret; fé; vero.

Richtung direzion; vers1 | in Richtung contra; vers1; verscio | gerade Richtung dertura.

riechen puzé; sentì; tofé.

Riese gigant.

rigoros rigorous.

Rind arment; manz.

Ring anel; vareta | den Ring abstreifen tò fora l anel ↦ anel.

rinnen degore.

Rippenstoß gof.

riskieren se risćé ↦ risćé.

Ritter cavalcant; ciavalier; riter.

Ritterspiel riterspiel.

robust ben metù ↦ mete.

röcheln cridlé.

Rock chitl; gonela | Rock mit Oberteil camelot; ciamejot.

Rocktasche tascia.

Roggen siala.

roh cruf; gros2; grove.

Rohr ro.

Röhre ro.

Rolle culeta; rodul.

rollen brodolé.

Rom Roma.

romanisch romanisc.

Rose ruesa.

Rosemarie Mariruesa.

Rosenapfel melarosa; pom vert ↦ pom.

Rosenkranz corona; spaternora.

Ross fucs.

rösten arestì; brostolé | sich rösten se brostolé ↦ brostolé.

rot cuecen; ros.

Rotkehlchen pietcuecen.

rötlich cuecejin.

Rotwand Vael.

rotwangig rost2.

rotzen smociogné.

rotzig snaridlous.

roveretanisch roveretan.

Rovereto Rorei.

Rübe ref.

ruchlos sceleré.

Ruchlosigkeit scelerateza.

Rücken schena; spinel | auf dem Rücken en schena ↦ schena.

Rückkehr retourn; torné. [ 1216 ] Rucksack valisc.

Rückseite redous.

Rücksicht regard | Rücksicht nehmen avei regard ↦ regard.

Rüdiger Rugero.

rufen cherdé; ciamé; clamé.

Rüffel reflon; remoneda.

Ruhe pesc2; tria | Ruhe geben dé tria ↦ tria | in Ruhe

lassen lascé en pesc ↦ pesc2.

ruhen paussé.

ruhig chiet; cuesto; pur2; pura; trancuilo.

Ruhm gloria.

ruhmreich glorious.

rühren | sich rühren se mueve ↦ mueve.

Ruin ruina.

Ruine ruines ↦ ruina.

ruinieren guasté; ruiné | sich ruinieren se guasté ↦ guasté | sich moralisch ruinieren se laoré ↦ laoré.

ruiniert ruiné.

Rumestluns Rumestluns.

Rummel fraia.

rund toron.

Runde giro.

rundherum encervia.

Rüpel descherianzé.

Russe rus.

rüsten | sich rüsten se inarmé ↦ inarmé.

rüstig gaiert.

Rute rueta.

rutschen slizié.

rütteln1 remené; scassé.

Rütteln2 scasseda. [ 1217 ]

z

Saal sala | großer Saal salon.

Saat semenza.

Saatbeet semenzera.

Saatgut semenza.

Säbel sabla.

Sache cossa; fat; roba | Sachen roba.

Sachgebiet materia.

sachte lesier; lesiermenter.

Sack sach.

Säckchen carnier.

säen semené.

sagen dì | sag mal dì | gesagt getan dit fat ↦ dì |

durch die Blume sagen dì ite per fora ↦ ite.

Säge wer ker sigat.

Sahne brama.

Saio Saio.

Saison stajon.

Sakrament sacrament.

Sakristei sacrestia.

Salär salar.

Salat salata.

Salbe ont; unguent.

salben onje.

Salbung unzion.

Saldo saldo1.

Salin Salin.

Salomon Salomon.

Salvan salvan.

Salz sel.

salzlos ensouz.

Samen semenza.

sammeln abiné su ↦ abiné; araspé adum ↦ araspé; cueie.

San Giovanni Sèn Jan.

Sarg bara.

Sas de Salei Sas de Salei.

Sassongher Sassongher.

satteln embastì.

sättigend abastan.

Sättigung teisa.

Sau scroa.

sauber mont2; net.

Sauberkeit netijia.

säubern percuré.

Saubohne fava.

sauer aje.

Sauerdorn spinacian.

Säufer embriagon.

saugen ciucé.

Säugling viadour.

Saulus Saul.

Saum bordo; our.

Saumlast soma2.

Saumpferd ciaval da soma ↦ soma2.

Saumtier bestia da soma ↦ soma2.

Sbaut Sbaut.

Schach scaco.

Schachmatt scaco mat ↦ scaco.

schade sciode | sich nicht zu schade sein ne i ester massa sclet ↦ sclet.

schaden1 fé dann, porté dann ↦ dann; fé mel ↦ mel2.

Schaden2 dann; ruina.

schädlich de dann ↦ dann.

Schaf biescia; feida.

Schaff pazeida.

schaffen crié | sich zu schaffen machen se afacendé ↦ afacendé.

Schafherde pastorec.

schal ensouz.

Schale copa; scuscia.

Scham vergogna.

schämen | schäm dich eo | sich schämen se daudé ↦ daudé; se vergogné ↦ vergogné.

Schande dejonour; vergogna.

schänden dejonoré.

schändlich dejonorevol; infam; vergognous.

Schar clap; schiera | in Scharen en massa ↦ massa2.

scharf taient. [ 1218 ] schärfen aguzé; spizé.

Scharfsinn fineza.

scharlachrot ros; scarlat.

Scharlachtuch scarlat.

Scharlatan ciarlatan.

scharren raspé.

Schatten ombria.

Schatz tesour.

schätzen aprijé; stimé | sich schätzen se clamé ↦ clamé.

schaudern sgricé.

schauen cialé; ciutié; vardé soura ↦ vardé | schau! vé | aufmerksam schauen cialé avisa ↦ cialé.

Schaum spluma.

Scheffel sté2.

Scheide vaina.

Schein ragio | zum Schein per finta ↦ finta.

scheinen comparì; dé; parei2; savei; volei dì ↦ volei.

Scheinheilger santarel.

scheiß burt.

Scheißdreck merda.

Scheiße merda.

scheißen cheghé.

Scheit madier.

Schelte reflon; remoneda; strica.

schelten craugné; rejié; slomené; strabacé.

Schemel bancolin.

schenken dé via ↦ dé; doné; joté fora ↦ joté; regalé; scinché | geschenkt regalé; scinché.

Scherz mateda.

scherzen scherzé; fé spas ↦ spas1.

scheu | scheu sein se daudé ↦ daudé.

scheuern sfrié.

Scheunentor porta de tablé ↦ porta.

Schichtstange stibla.

schicken mané fora ↦ mané; vertié.

Schicksal destin; sorte.

schicksalhaft fatal.

Schicksalsschlag colp.

schief storje.

Schierling zicuta.

Schießen sclopeté.

Schießpulver polver.

Schiffbruch | Schiffbruch erleiden naufraghé.

Schimmel mufa; sciml.

schimmelig da mufa ↦ mufa.

Schimmer luminous.

schimpfen brodoncé; brontolé; cridé.

Schirm ombrela.

Schlacht batalia | Schlacht- da maza ↦ maza2.

schlachten1 mazé; sbecarì; tò via ↦ tò.

Schlachten2 maza2.

Schlachtvieh | halbes Schlachtvieh mesena.

Schlaf dormì; suen.

schlafen dormì | mit jemandem schlafen fé l amour ↦ amour.

schlaff flac.

Schlafkammer stangodun.

Schläfrigkeit suen.

Schlafzimmer camera; ciamena; majon.

Schlag bastoneda; bot; bota; cochi; colp; legneda; strica | auf einen Schlag te n bot ↦ bot.

Schlagbaum stangia.

schlagen bate; dé; peté | schlagen (Kirchturmuhr) dé l’ora ↦ ora1.

Schlamm pantan.

Schlampe scroa.

Schlamper deslaibé.

Schlange bisca; serpent.

schlangenförmig a bisca ↦ bisca.

schlank megher.

Schlappheit fiaca.

schlau fin3; furbacion; furbo; maladet; malandrin.

Schlauheit politica.

Schlaumeier furbo; maladet.

schlecht burt; catif; mel2; melamenter; rie; sclet; trist |

schlecht gebaut melfat | mehr schlecht als recht a la meio ↦ meio | schlechter peso; piec | sehr

schlecht pescim | schlecht beisammen melenton.

Schlehdorn paromola; slega.

Schlehe slega.

schleichen slaiché; striscé.

schleifen aguzé; amolé; stracé.

schlemmen bancheté.

Schlemmerei spanzeda.

schleppen strasciné | sich schleppen se stracé ↦ stracé; se strasciné ↦ strasciné.

schleudern peté; tré | hin und her schleudern sbate.

schlicht a la bona ↦ bon; scempl; scemplize.

Schlichtheit scemplizité.

schließen fermé; saré; scluje pro ↦ scluje.

schließlich en conclujion ↦ conclujion; encandenò; enfin; enultima; a la fin ↦ fin1; finalmenter; a la fineda ↦ fineda; zacan | schließlich und endlich a la fin di fins ↦ fin1.

schlimm burt; busaré; busaron; melamenter; rie |

schlimmer peso; piec.

Schlitten stroset | Schlitten fahren jì en slita ↦ slita.

Schloss ciastel1.

Schlucht busc; canal.

Schlucker | armer Schlucker puere coscio ↦ coscio.

Schlund gola.

Schlupfwinkel nicio.

Schluss fin1 | zum Schluss a la fin ↦ fin1.

Schlüssel clef.

schlussendlich enultima.

Schlutzkrapfen cajencel.

schmachten grasomé.

schmächtig scarmetin; sotil.

Schmähung enjuria; svergogneda.

schmal strenje.

Schmarotzen1 scroch.

schmarotzen2 scroché.

Schmarotzer scrocon.

schmausen bancheté.

schmecken scusé.

Schmeichelei lecament.

schmeicheln adulé; dé les beles y les bones, fé les beles ↦ bel; fé la cloza ↦ cloza; crazé la sela ↦ crazé; fé les menines ↦ menines; sliscé.

Schmeichler smieler.

schmelzen se deleghé ↦ deleghé.

Schmerz dolour; mel1.

schmerzen dolei; fé mel ↦ mel2; ponje; strenje l cuer ↦ strenje.

Schmerzenreich Dolorich.

schmerzlich dolorous.

schmerzvoll dolorous.

Schmied fever.

Schmiere ont.

schmieren onje.

Schminke belet.

Schmuck forniment.

schmücken fornì; sciché su ↦ sciché; zirolé | sich [ 1219 ]

schmücken se sciché ↦ sciché.

schmunzeln fé la grigna da rì ↦ grigna.

schmutzig sporcé; sporco.

Schnabel bech1.

Schnalle sclara.

Schnaps ega de vita ↦ ega.

schnaufen soflé.

Schnauze mus.

Schnecke sgnech.

Schneckenhaus scuscia de sgnech ↦ scuscia.

Schnee neif.

Schneedecke | harte Schneedecke crosta.

Schneefall | großer Schneefall nevera.

schneiden taié.

schneidend taient.

Schneider sartour.

schneien nevei.

schnell asvelt; deberieda; debot; debota; flinch; bel prest ↦ prest; de sbalz ↦ sbalz; snel; subit; ui.

Schnelligkeit slune.

Schnitt tai.

schnitzen entaié.

schnorren scroché.

Schnorrer scrocon.

schnupfen tabaché.

Schnur corda.

schnüren | zu einem Bündel schnüren enjopé.

Schokolade cicolata.

schon bele; ben; ja1.

schön bel | schön wäre es! magari | schön tun fé l amour ↦ amour; dé les beles y les bones, fé les beles ↦ bel.

Schöne bel.

schonen sconé la vita ↦ sconé.

Schönheit beleza; belté.

Schoß grem.

Schotte siers.

schräg de travers ↦ travers.

Schrank armé1.

Schreck spavent; sperduda.

Schrecken fuga; terour.

schrecklich aricioul; aricioulmenter; sgriciorous; spaventosamenter; spaventous; trement.

Schrei bradl; crido; scrai; svai; urdl | gellender Schrei cigon.

schreiben mete ju ↦ mete; scrive.

Schreiber diornist; scrivan.

Schreibfeder pena.

Schreibtisch scrivania.

Schreibzimmer scritore.

Schreien | anhaltendes Schreien scraiament.

schreien bugolé; cighé; clamé fora ↦ clamé; cridé; tré n crido ↦ crido; ralié; sbraié; scraié pro ↦ scraié; tré sveies ↦ svai; svaié; urlé.

Schrift scrit; scritura | Heilige Schrift Sacra Scritura ↦ scritura.

Schriftgelehrter scriba; scrivan | Schriftgelehrte dotours di comandamenc ↦ dotour.

Schriftstück scrit.

Schritt pas; vare.

Schrot pastolé; tamejons.

Schubkarren ceviera.

Schublade crigna.

schüchtern timido.

Schuft birbon; canaia; sbiro.

Schuh ciauzé; ciauzel; scarpo | ausgeschnittener

Schuh ciauzarin | ohne Schuhe en scufon ↦ scufon.

Schuld colpa; gauja | selbst Schuld tie dann ↦ dann.

schulden1 ester debit, vegnì debit ↦ debit.

<span class=" Schulden aufnehmen">Schulden2 debit fé debic ↦ debit.

schuldig colpevol | schuldig sein avei la colpa ↦ colpa.

Schuldiger colpevol.

schuldlos zenza colpa ↦ colpa.

Schuldner debitour.

Schuldschein scrit de debit ↦ scrit.

Schule scola.

Schüler discepul; scolare; scolé.

Schulter sciabla; spala.

Schupfnudel pizaruel.

schüren fé fuech ↦ fuech; tizé.

Schurke birbon; bricon; canaia.

Schurkenstreich baroneda.

Schurz gormel; palegren.

Schuster calighé.

<span class=" sich schütteln">schütteln1 remené; sbate; scassé se scoscodé ↦ scoscodé.

Schütteln2 scasseda.

Schutz custodia; defeja; protezion; refuje; segurté.

Schütze scizer.

schützen asseguré; defene; proteje; vardé.

schwach debl; delicat; fiach; flac; grasomé; sotil |

schwach werden se endeblì via ↦ endeblì.

Schwäche debleza; meseria.

schwächen endeblì.

schwächlich delicat; grasomé.

Schwager cugné.

schwankend a pendolon ↦ pendolon.

Schwanz coda.

schwappen slavaté.

schwarz fosch; moro; neigher.

Schwarzbrot pan fosch ↦ pan.

Schwarzdorn slega.

Schwarzplenten formenton.

schwatzen batolé; ciacolé; se la descore ↦ descore.

Schwefel solper.

Schweif coda.

schweigen sté cet ↦ cet; sté chiet ↦ chiet; scouté chiet ↦ scouté; taje.

Schwein porcel.

Schweiß suious.

Schweiz Svizra.

schwelen coé.

Schwelle lime.

schwer difizil; ert3; pesoch.

schwerfallen vegnì ertsoura ↦ ertsoura.

Schwermut pascion.

Schwert spada | Schwerter spades ↦ spada.

Schwester sor; sorela.

Schwiegertochter nora.

schwierig descomodo; difizil; rie.

Schwierigkeit dificolté.

schwimmen nodé.

schwinden se perde fora ↦ perde.

Schwindler embroion.

schwingen ciancanté.

schwingend a pendolon ↦ pendolon.

schwitzen sué.

schwören dé jurament ↦ jurament; juré | feierlich

schwören juré pro l pristl ↦ pristl.

Schwur jurament.

sechs sies.

Sechskreuzerstück dassies.

sechster sest. [ 1220 ]

sechzehn seidesc.

sechzig sessanta.

See lech.

Seele anima | arme Seele pueranima.

Segen benediscion | den Segen geben dé la benediscion ↦ benediscion.

segnen benedì; dé la benediscion ↦ benediscion; segné.

sehen miré; vede; vedei | sieh mal verda ↦ vardé; vé |

sehen Sie vedé ↦ vé | siehe da eco | sehen lassen mostré ca, mostré su ↦ mostré.

Sehnsucht encherscedum.

sehr bel; ben; bendebot; bon; damat; dret; grandamenter; molto; scialdi; sterch; truep.

Sehvermögen vista.

Seide seida.

Seidelbast cameleo.

Seil corda; fum1.

<span class=" bereit sein">sein1 ester; fé; s’en sté ↦ sté1 ester preparé ↦ preparé | sei es sibe.

sein2 sie.

Seis am Schlern Souc | Seiser Alm Mont de Souc ↦ Souc.

seit da; da… empò ↦ empò; da… encà ↦ encà; da… ensù ↦ ensù.

Seite banda2; man; pert1 | auf der anderen Seite delà | auf dieser Seite decà | von der entgegengeset-

zen Seite da redous ↦ redous.

seither da enlaouta encà ↦ enlaouta.

seitlich da na pert ↦ pert1 | seitlich abgewandt da na pert via ↦ pert1.

Sekretär secreter.

Sektion sezion.

selbe medem.

selber enstes; istes; stes.

selbst enstes; istes; stes | sich selbst se enstes ↦ enstes.

selig beat.

Seliger beat.

selten dinrer; nia lere ↦ lere2; rer.

Seltenheit rarité.

seltsam strambamenter.

Selva di Cadore Selva2.

senken arbassé; chiné.

Senn ciajarin.

Sense fauc.

Servus servo sie ↦ servo.

Session sescion.

setzen mete; pone | sich setzen se senté ↦ senté.

seufzen jemé; sospiré; susté.

Seufzer sospir.

sich se | bei sich sein ester pro se istes ↦ istes.

Sichel | mit der Sichel Korn schneiden sejolé.

sicheln sejolé.

sicher dessegur; samben; scilafé; segur; segura; sessache; zertamenter; zerto | sich sicher fühlen se vedei segurs ↦ segur | sicher gehen jì a la segura ↦ segura | sicher sein ester segur ↦ segur.

Sicherheit segurté | die Sicherheit haben ester segur ↦ segur.

sichern asseguré.

Sicht vista | auf lange Sicht alalongia.

sichten spié.

sie lori | Sie vos.

sieben set | Siebener sec ↦ set | sieben Tage otedì.

siebenhundert setcent.

siebter setim.

siebzig setanta.

Sieg vitoria.

siegen davagné; vence.

Sieger vencitour.

Siegespalme palma.

Siegfried Sigfrid.

Signal segnal.

Silber arjent.

silbern d’arjent ↦ arjent.

Sillian Sillian.

Simeon Scimeon.

Simmern Simmern.

Simon Scimon.

singen cianté | vor sich hin singen se la cianté ↦ cianté.

sinken calé.

Sinn significat | in den Sinn kommen sauté1.

Sinnbild figura; imagina.

sinnieren majené.

Sittlichkeit moralité.

Situation condizion; posizion; situazion | sich in der

Situation befinden urté.

Sitz scagn.

sitzen sté senté ↦ senté.

sitzend senté.

Sitzung assemblea; sescion.

Sizilien Sizilia.

Skandal scandul.

Sklave sclaf.

Skrupel scrupul.

so coscì; coscita; enscì | so… wie tant | so so enscìenscì ↦ enscì | so… dass coscì.

sobald a; apeina che ↦ apeina; canche; co; demé che ↦ demé; lò che ↦ lò; pernanche; tantost che ↦ tantost.

Socke scufon.

sodass coscì che ↦ coscì; de maniera che ↦ maniera; en modo che ↦ modo.

soeben dret; empermò; malapena; permò.

Sofa canapé.

sofort alolo; atira; dlonch; prest; a bela pruma ↦ pruma; subit.

sogar china; defin; enchinamai; enfin; enfinamai; fin2; finamai; gor; perfin; perfinamai.

Sohle sola.

Sohn fi; filiol; fiol2; mut; tosat.

Soial Soial.

solange china che ↦ china; enfin che ↦ enfin; fin a tant ↦ fin2; finache.

solcher tel.

solcherartig tel.

Soldat saudé.

solide sciodo.

sollen avei da ↦ avei; cognei; dassei; dovei; messei.

Sommer isté | im Sommer d’isté ↦ isté.

sonderbar cert; curious; feter; de marevueia ↦ marevueia; zerto.

sondern benscì; ma.

Sonne sol; soredl | die Sonne geht auf soredl leva ↦ soredl | in der Sonne liegen sté a soredl ↦ soredl |

die Sonne scheint l dà soredl ↦ soredl | die Sonne

geht unter soredl floresc ↦ soredl.

Sonnenlicht lum de soredl ↦ lum; luminous de soredl ↦ luminous.

Sonnenstrahl ragio de soredl ↦ ragio.

Sonnenuhr meridiana.

Sonntag domenia.

sonst scenò; zenza. [ 1221 ] 1

Soraga Soraga.

Sorega Sorega.

Sorge cura; festide; poura; travai | in Sorge sein sté con festide ↦ festide | keine Sorge poura deguna ↦ poura.

sorgen curé; pensé; provede | sich sorgen se cruzié ↦ cruzié; ester gram ↦ gram | sorgen für cialé de ↦ cialé; avei cura ↦ cura.

Sorgfalt premura; regard; vista | zärtliche Sorgfalt bela poura ↦ poura.

sorgfältig diligent.

sorglos zenza festidi ↦ festide; saren.

Souramont Souramont.

Souvenir recordanza.

Souverän sovran.

soweit tant inant ↦ inant.

sowohl | sowohl ... als auch dretant ... che ↦ dretant; tant; tant ... che ↦ tant; y ... y ↦ y.

spähen spié.

Spalte fezura; sfessa.

Spanien Spagna.

Spanne spana.

spannen tene.

sparen sparagné.

Spaß mateda; spas1 | zum Spaß per spas ↦ spas1 |

Spaß haben se dé na riuda ↦ riuda.

spaßig maturle.

Spaßvogel bufon; matodl.

spät tert | wie spät ist es? cie ora él pa? ↦ ora1 | zu

spät kommen jumé.

später cancalé; dedò; do; plu tert ↦ tert.

spazieren jì a caminé ↦ caminé; spaziré | spazieren

gehen jì a spas ↦ spas2; jì a spazier ↦ spazier.

Spaziergang spas2; spazier | einen Spaziergang

machen jì a spazier ↦ spazier.

Speck ardel.

Speckseite mesena.

Speckstein pera da ciajuel ↦ pera1.

Speer lancia.

Speichel saliva.

Speicher magasin.

Speise magné; maié; mangé; speisa.

Speiseröhre canal.

Spektakel spetacul.

sperren saré.

speziell spezial; spezialmenter.

Spiegel spiedl.

Spiel joié; juech.

spielen joié; soghé; soné.

Spießrutenlauf passé les bachetes ↦ bacheta.

Spindel fus.

Spinne aragn; telaran.

spinnen filé.

Spinnennetz teila.

Spinnrad roda da filé ↦ roda.

spitz spizous.

Spitzbub birichin; figura; melgovern; mostro; pesta.

Spitzbüberei baroneda.

Spitze bechet; cef; cima; ponta; spiz | an der Spitze a cef ↦ cef | geköppelte Spitzen bechet | auf der

Spitze suinsom.

spitzen spizé.

Sporn speron | die Sporen geben dé i sperons, dé speron ↦ speron.

Spott befa.

spotten bartajé.

Spottpreis | zum Spottpreis a prezio rot ↦ prezio.

Sprache favela; lenga; lingaz; lingua; linguaje; rejoneda.

sprechen1 baié; descore; dì; parlé; pronunzié; rejoné.

Sprechen2 baié; rejoné.

sprenkeln enzinzolé.

Sprichwort proverbe.

sprießen sponté.

springen sauté1; sbalzé.

Spross fiol1.

Sprung saut; sbalz.

Spule spuel.

Spülwut | eine Spülwut haben slavaté.

Spur festù; pedia; zapola.

spüren bate; conesce; sentì | sich spüren lassen se fé sentì ↦ sentì.

sputen | sich sputen se desbrighé ↦ desbrighé; se spazé ↦ spazé.

St.Jakob Sacun.

St.Juliana Sènt’Uiana.

St.Kassian San Ciascian.

St.Leonhard San Linert.

St.Martin in Thurn San Martin de Tor.

St.Ulrich Urtijëi.

St.Vigil in Enneberg Al Plan de Mareo.

Staat stat.

Staatsgrenze confin de stat ↦ confin.

Staatsmann om de stat ↦ om.

Stab bacheta.

Stachel ajei2.

stachelig spinous.

Stadt zité.

Stahl acé.

stählen acialé.

Stall stala.

Stamm legn.

stammen ester | stammen aus ester fora de ↦ ester.

Stand stat.

Standhaftigkeit fermeza.

standhalten resiste.

ständig dlonch.

Standpauke spas1.

Stange stangia.

Stängel mane.

Stänker begon.

Star sté2.

stark dassen; fort; gaiert; potent; sterch.

Stärke forza.

stärken dé forza ↦ forza; invigoré; renforzé | sich stär-

ken se renforzé ↦ renforzé.

stärkend renforzant.

starr ferm; fit; stare.

starrköpfig ostiné; teston.

Starrköpfigkeit ostinazion.

Station stazion.

Statur statura.

Statut statut | Fest des Statuts festa dl statut ↦ statut.

Staub polver.

Staunen marevueia.

stechen beché2; ponje.

stecken ficé.

Stecknadel gujela.

Stegen San Scimun.

stehen sté empé ↦ empé; sté ben ↦ sté1 | zum Stehen

bringen fermé | stehen bleiben sté chiet ↦ chiet; se emplanté ↦ emplanté; se fermé ↦ fermé; se lascé ju ↦ lascé.

stehend empé.

stehlen1 robé; sotré2; se tò ↦ tò.