Witt Düweken

Witt Düweken.
Author:	Ernst Moritz Arndt
Text type:	Saag
Comment:	from: Mährchen und Jugenderinnerungen. Zweiter Theil. S. 105–136 1843 Berlin Printing house: G. Reimer 1. Oplaag
:
Scans:

Vör veelen veelen Jåhren lewde een Eddelmann, dat was een fram un still Mann, de mehr nah den Stiernen as nah den Hirschen un Hasen keek. Un disse Eddelmann hedd eene hübsche Dochter, dat allerlustigste un nüdlichste Kind van siet un wiet im ganzen Land, un de Dochter het Kathrine. Wiel se äwerst eene sehr witte Hut hedd, dusentmal witter as de witteste Snei un as de Slee, de up dem Durnbusch bloiht, so nömden de Lüde se Witt Düweken. Den Namen mügten se ehr äwerst ook woll gewen van wegen ehrer anmodigen Lustigkeit un Fründlichkeit; denn een schöner un fründlicher Fräulen is up der Welt nich sehn worden. Dat was äwerst ook eben keene grote Kunst; se kunn woll lustig un fründlich sin. Denn wiel ehr Vader sehr rik un se sin einziges Döchterken un Kind was, so geschah ehr alles to Froiden, un wat de gode Mann dem Kinde an den Oogen afsehn kunn, dat dheede un schaffte he ehr. In der Nawerschaft van dissem Eddelmann un sinem Witt Düweken lewde eene Eddelfru, dat was eene olde Bloxbargrüterin un Hex, un de hedd eenen grausam häßlichen Sähn, de ungefähr van eenem Older mit Witt Düweken was. Un der olden Hex stack dat schöne Geld un dat prächtige Slott van dem Eddelmann in de Oogen un se sunn dårup, wo se Witt Düweken eenmal för ehren Sähn fangen un büten künn. Äwerst dat was nicks Lichtes; denn de Eddelmann haßte se as de Pestilenz un hedd ehr sin Gebeet vörbaden, wiel se wegen heemlicher Künste bi allen Lüden so går slimm beropen was. Denn he hedd ehr seggen laten: Kümmst du jemals äwer mine Feldschede, so lat ick di dine Knaken as Bohnenstroh terdöschen, du olde Wäderher! Dåvör gruwde ehr, doch dachte se bi sick: Mit der Tid werden ook de Apenärschen (Mispeln) riep, un et gelingt di noch woll, em sin Witt Düweken, dat Golddüweken; mal aftoluren. Äwer all ehr Luren un Uppassen wull ehr jümmer nich gelingen; denn Witt Düweken was een går to fründlich unschuldig Kind, dat keene Sünd dheed, un de olde Hex kunn ehr nich bikamen. Denn van Sünd eddser Hoffåhrt so wat van unchristlicher Vörmätenheit edder Vörwitz is fast jümmer dåbi, entweder van den Olden edder van den Kindern sülwst, wenn de Düwel un sine Gesellen Gewalt äwer de Minschen kriegen. Wenn se so wat erlurt hebben, westen se sick intostellen un fasttosetten, un sünt nich lichtlich wedder uttodriwen. Witt Düweken was nu insegend un föftein Jåhr old wordens un bloihde as eene Roos van Saron, un jümmer kunn de olde Hex dem Kindeken nicks dhon. Un se kreg eene Doodesangst, datt ut det Hochtid mit Witt Düweken un ehrem knorpligen Twig nicks warden mügt; un de Angst wuss noch, as se eenen hübschen jungen Eddelmann öfter ehren Hoff vörbi to Witt Düwekens Slott riden sach, van dem et munkelde, he were Witt Düwekens Brüdegam. Uns dat mugt ook woll so wesen; denn de hübsche Junker was mit dem olden Eddelmann befründet, un he un Witt Düweken mügten sick gern liden, seggt hedden se sick’t äwerst noch nich, datt se sick frieen wullen. Nu hedd de olde Hex eene sehr fine Näs un wüßt bald, wat dårunner stack, un lurde Dag un Nacht an dem eenen un dem annern, datt de Hochtid vörpurrt würd un se Witt Düweken ehrem Sähn mit ehren Künsten tospelen künn. So grübelde un lurde se woll een paar Jåhr in ehren argen un gierigen Gedanken, un’t wull ehr går nich to Faden lopen. Un de Tid kam würklich, wo’t unner den beiden jungen Lüden richtig worden was un de Hochtid sin schull. Un de olde Eddelmann hedd sin ganz Slott nü afputzen laten un Spellüd un Pipers bestellt un de ganze grote Nawerschaft beden, man nich de olde Hex; un’t schull eene prächtige un stolte Hochtid sin. Äwerst o Je! o Je! Witt Düweken hedd eene witte Duwe, de ehr Brüdgam ehr vör een paar Mand schenkt hedd; un de Duw was ehr leef as ehre Oogäppel un se hedd woll Gott im Himmel äwer dem nüdlichen Vagel vötgäten kunnt. Un dat witte Düwiken wahnde bi ehr in ehrer Stuw un satt up eenem grönen vörgüldten Boom, den de Brüdgam mit dem Düwiken schenkt hedd, un att Arten un Brodkromen ut ehrer Hand un nippte mit dem Snawel sinen söten Drunk van ehren Lippen, un bredede sine Flüchten äwer Witt Düwekeus Gesicht, wenn dat leewe Kind slapen wull; un dat Düwiken was so nüdlich un klok, as wenn’t een Minsch west were. Nu kam de Hochtidsdag un Witt Düweken schull van Sülwer un Gold funkeln un van Perlen un Demanten stralen; un vör Dagsanbruch wurd se upweckt un wegführt in eenen groten Saal, wo veele Fruen un Fräulen un Junfern weren, de se anputzen schullen edder ehren Staat sehn un betrachten wullen. Un Witt Düweken hedd Hart un Kopp so vull, datt se alles vörgäten müßt; un se vörgatt ook I ehr Düwiken. Un as se anputzt was un bald vör den Prester up den Teppich treden schull, ging se nochmal in ehre Stuwe, un o weh! ehr Düwiken lag dood då mit utgebreidten Flüchten un rögde sick nich, un was vör Dörst vörsmachtet. Un as Witt Düweken dat sach, kunn se sick vör Jammer nich holden un lede sick in ehren heelen Hochtidöstaat bi lütt Düwiken hen, un weende bitterlich un jammerde, as lege ehr Brüdegam vör ehr upder Doodenbåar. Un se müßten dat schöne Kind mit Gewalt van dem dooden Düwiken wegnehmen un den Brüdegam ropen, datt he se tröstede. Denn nu was keene Tid tom Weenen un Klagen: de Prester un alle Hochtidsgäste weren da, un se schullen tosamspraken warden. Witt Düweken stund endlich up un ging trurig mit ehrem Brüdegam, un flog sick een Mal äwer dat armer vör de Borst un reep: O du min wittes un hartensötes Düwiken! so hew ick di vörgäten un so jämmerlich dood dörsten laten!

Un dat Wurt hedd de Bös sick markt, de up allen Stellen lurt, besünders wo’t lustig hergeiht un veele Lüde vörsammelt sünt, un hedd sick in der Minut tor olden Hex hen makt un ehr in’t Ohr runt: Hür, Süster, Witt Düweken hett ehre Duwe vörsmachten laten. Un de olde Düwelssüster was nich ful, makte sick to eenem Ketelböter, un flog un flog – un ehr man sick et vörfach, was se in dem Saal, wo de beiden jungen Lüde to der Trau stunden, un settede sick as de allerbunteste Smetterling in den Brutkranz, den Witt Düweken up dem Kopp hedd. Un de schöne Sommervagel gaff eenen Glanz van sick, de alle Juweelen äwerlüchteden, un alle Lüde, de et segen, vörwunderden un froiden sick un reepen: Seht! seht! wat för een prächtiger Vagel! de mütt Glück bedüden. Äwerst de Minsch mit sinen korten Vörstand un vörblendten Oogen weet oft nich, wat he spreckt. Die bunte Ketelböter, äwer den un sine Pracht se so frohlockten, meende et ganz anners, he dreef då oogenblicklich sin düwelsches Spill, un ehr se de Oogen wenden kunnen, was van Witt Düweken ook keene Spur mehr to sehn, un se segen mit Vörstaunen eene witte Duwe, de ut dem Finster flog, un eenen groten Falken, de ehr nahschot, äwerst Witt Düweken söchten ehre Oogen vörgäwes. Un ditt böse Spill geschach in demsülwen Oogenblick, as de Pastor den Mund updhon un seggen wull: Hans, wist du Grethen tor Fru hebben? Un alle vörfeerden sick gewaltig un alle Hochtidslust nam em trutig End; twee äwerst weren am trurigsten, de Brutvader un de junge Brüdegam.

Un de beiden Vägel flögen in de weede Welt herin. Dat arme Düweken müßt ehre Flüchten recken un spannen, un de grise Falk let sine Feddern dicht achtet ehr klingen un gaff ehr keenen Oogenblick Rast sick up eenen Twig edder een Dack to setten un to vörpusten. Un so jog de Falk se woll twintig Mil wiet van ehres Vaders Hus weg, un toletzt in eenen deepen woisten Wald herin, wo midden drin een Bur wahnde. Då bleef he torügg un settede sick up eene kruse Bök, de achter dem Hufe stund; de lütte arme witte Duw äwerst flog in der Angst in een apen Finster herin un fludderde eener lütten Dern in den Schoot. Un dat Kind sprung vör Froid up un reep: O Moder, seh, wat hew ick Schönes! dit witte Düweken is mi in den Schoot flagen. Un ehre Moder de Burfru vörwunderde sick, un ging hen un strakte dat Düweken un nam’t in de Hand, un sach, wo dat Dingelken mit dem Snawel jacherde un wo em dat Hart flog. Un se strakte dat Düweken noch eenmal un sede: Ach! du armes lüttes Düweken! gewiß hett di een Hawk jagt, un dat schall di nich gereuen, datt du in unser Hus flagen büst, denn bi uns un van uns schall di nicks to Leeden schehn. Un se gaff dat Düweken wedder an ehre Dochter, un dat Kind nam dat Düweken in de Hand un küßt’et; un de Moder vörmahnde dat Kind, et schull dat Düweken nich drücken un em jo nicks to Leeden dhon. Un de lütte Dern sede: Moder, wat hewt ji för Sorg? wo künn ick sonem nüdlichen Dingelken wat to Leeden dhon? Un dat Kind nam Witt Düweken noch eenmal un küßte et woll veel dusendmal. Un Witt Düweken ging dat Hart up un froidede sick, datt et to christlichen Lüden kamen was un nu vör dem grausamen Falken Freden gewunnen hedd. Un se gewen Witt Düweken to eten un to drinken, un Witt Düweken att un drunk düchtig; denn de lange un bange Flucht hedd se sehr hungrig un dörstig makt.

Ich hew tovören vörtellt, datt van den Hochtidslüden twee am trurigsten weren, de olde Eddelmann un Brutvader un de hübsche Junker un Brüdegam. Un dat kunn wohl nich anners sin. De olde Mann, as de erste Angst un Schrecken äwerstahn was un he sick wedder een beten vörsunnen hedd, wußte bald, wo de Sak tosam hängde, un nam dat Wurt un sede to dem Brüdegam, de ganz vörbast un vörbistert då stund: Besinn di, min Jung, un lad di den Mod nich ganz entfallen; alles is noch nich vörlåren, un Witt Düweken kann noch eens wedder kamen. Ach! Vader, in Ewigkeit nich, sede de Junker, wo schull dat togahn! dat is nu un jümmer vörbi; ick kriege min Witt Düweken nümmermehr to sehn, ach! in dissem Lewen nümmer, nümmer! Äwerst de olde Vader schult en as eenen Vörzagten un Kleenmodigen un de an Gottes Allmacht vörtwifelde, un sprack wieder: Min Bürschlin, dat vörsteihst du nich: ick äwerst seh dör de heele Sak, wo se sick vörhölt un wo sick ditt begewen hett. Ick segg man so veel, din Schatz lewt noch un is so licht nich dood to maken, un ick will di disse ganze Jammergeschicht vörklåren un utleggen. Du weetst, hier up dem nächsten Eddelhoff wahnt de olde Baronin Krumholt, mit der is’t nich richtig, un wat alle Lüd ehr nahseggen, is woll wåhr nog. Se is van der Blocksbargrüteri, van dm swarten Süstern, de bös Wäder maken, den Höhnern un Gösen de Feddern up dem Rüggen vörkehren un den Kälwern un Schapen den Dreihhals angrinen. Ditt vörwünschte olde Wif hett sick jümmer so leidig an mi to maken un Fründschaft intosicheln söcht, ick how mi se äwerst mit Gott van dem Liwe holden; denn ick hedd eenen Gruwel vör ehren fründlichen Oogen, worut Legionen Düwel lachen. Dårüm hett se mi üm min Glück beluchst un belurt um sick as de höllische Ketelböter up unsre Hochtid sett’t; un unser Brüdeken hedd ehr de Macht dåto gewen. Denn were din Geschenk, dat witte Düweken, nich vörgäten un vörschmacht’t, dat Undeerd hedd uns nich äwer den Süll kamen dörft. De sündliche Vörgätenheit van Witt Düweken ist an allem schuld. Awerst vörzag dårüm man nich – dat was jo keine Doodsünd – se lewt säker noch, un mi swant, datt wi se mit Gotts Hülp mal wedderkriegen. Un glöw mi, min Sähn, nich ümsüs hew ick Dag un Nacht de Böker upslagen un in de Stiern keken, un will di nu seggen, wat ick dhon will un wat du dhon schast. Dine Brut is noch eene witte Duwe; denn wenn se sick nich sehr vörsündigt, mütt de olde Hex se woll laten, as se is, un kann se tom tweden un drüdden Mal in nicks Nües vörwandeln, wenn se sick sülwst ook jede Stund in een nües Getier vörwandeln kann. Un nu will ick mi upmaken, un mak du di ook up, un wi willen hengahn un alle witte Duwen upköpen, de wi man finden; veellicht datt de leewe Gott gift, datt wi unser vörlårnes Düweken dårunner entdecken mägen. Un as he dat seggt hedd, sümden se sick nich lang un gewen sick beid’ up den Weg, un repen un leten utropen: Wer hett witte Duwen? wer hett mitte Duwen tom Vörkop? Un se gewen veel veel Geld ut un köfften alles up, wat witt van Feddern was, woll viertig un föftig Mil in der Runde; äwerst de nüdliche un kloke witte Duw funden se nich, de in dat Burhus im Forst flagen was. Denn keen Minsch wüßte van dem Buren, de soeensam im deepen Holt wahnde, un datt he een toflagen witt Düwiken hedd.

Un de beiden hedden Jähr und Dag reist un witte Duwen köfft, un jeder hedd woll teindusend edder twintigdusend tosambröcht, de up veelen Wagen in groten Körwen achter en her fuhren. Dåmit togen se nu to Hus, un wullen se utprowen. Denn de olde Eddelmann, de een sehr klok un wies Mann was un so fin, datt he woll dat Gras wassen sehn kunn, sede: Is unser Witt Düweken dåmank, so ward se sick woll to erkennen gewen; denn wenn se ook nich mit Wurden spreken kann, so kann se doch flegen un kurren un annere Teken van sick gewen. Denn de Hexen un Hexenmeister, wenn se ook de Macht to vörwandeln hebben, känen eenen doch nich ganz dumm maken, man müßte denn eene gräuliche Sünd begahn hebben. Un se leten sick gewaltig grote Duwenhüser buwen un setteden de witten Duwen dårin, un soderden all ehre Arten un all ehren Weiten dåmit up; un weren se nich so steenrike Lüd west, de Duwenhandel hedd se veelnah woll an den Bedelstaff bringen künnt. Un se führden een heel besünnerlich Lewen, un weren mehr in dem Duwenhuse, as up dem Slott, un höllen een ewig Locken Piepen Floiten un Kurren mank en, un pröwden se up veelfoldige Wis, ob witt Düweken ut en herut sick kund dhon wull. Un jedweder hedd sin Stückschen inöwt, wat he sung un womit he Witt Düweken uttolocken meende.

Un de olde Eddelmann sung:

Kurre, min Düweken, kurre!
     Snurre, min Swänziken, snurre!

Kannst du mi noch kennen,
Mütt dat Hart di brennen;
Ach! min Hart brennt gar to sehr –
Kumm, Witt Düweken, büst du hier.

De junge Eddelmann äwerst, dem de olde Hex de Hochtidslust terstört hedd, sung ut eenem gar annern Ton, un so klung sin Nim:

Witt Düweken! Witt Düweken!
Wat hest du för’n schön Liweken!
Wat hest för’n hellen Oogenschin!
O künn ick, künn ick bi di sin!
Witt Düweken! Witt Düweken!
Wo büst, min sötes Wiweken?
Büst du nich hier, wo büst du denn?
Büst du nich hier, o wies mi hen!
Witt Düweken! Witt Düweken!
O kumm, min wittes Wiweken!
Ach! eenen Klang! man eenen Klang!
Mi ward de Tid so starwenslang.

Un se seten un seten unner dem nüdlichen witten Feddernvolk un lockten floiteden sungen un keken un lurden den ganzen utgeslagnen Dag, äwerst et wull sick jümmer nicks to erkennen gewen. De Duwen hedden et veel beter as ehre Herren, de vör luter Hartensunruh des Dags keene Rast un des Nachts keenen Slap hedden. Se eten un drunken nah Hartenslust, påarden sick un lewden in Froiden; äwerst de eene was as de anner, keene wull sick wat Afsünnerlichs marken laten; un se kunnen ook nich anners denn se weren man Duwen. Dåmit wurden denn beide oftermalen sehr brüdt. Wenn eene Duwe krank was edder trurig un nahdenklich in der Eck satt, un den Kopp hängen let un de Flüchten nahsleppte, denn steeg in den goden Lüden towielen de Hoffnung up, dat äwer sine Vörwandlung trurende Witt Düweken künn woll in dissem Bilde steken. Äwer sonne kranke un trutige Duw hebben se oft Weken lang lurt un acht’t, ob nicks herutkamen wull; äwerst de Duwen stürwen entweder edder wurden wedder lustig, un mit all ehrem Kieken un Beluren weren se so klok as tovör.

So vörseten de beiden ehre Tid in den Duwenhüsern un segen keenen Minschen in der Welt mehr; alle Lüde äwerst, de dat hürden, wo se Hab un God an de Duwen setteden, glöwden, se weren narrsch worden vör Gram äwer dat vörswunnene Witt Düweken.

Witt Düweken was nu im Burhuse im dicken Walde un hedd recht gode Dage, so gode, as een vörwandelt Fräulen se hebben kann. De Burfru was fründlich un fram un hedd dem Düweken üm alles in der Welt nicks to Leeden dhan, wiel’t ehr in der Angst toflagen was un sick in ehren Schutz gewen hedd. Un de lütte Dern, de twelf Jåhr old was, kunn woll för een ewen so nüdlich un fründlich Kind gelden, as Witt Düweken in den Jåhren west was, un spelde mit Witt Düweken un küßte un trutelde et, un drog’t up Händen un Schuldern un let et Arten un Brot ut sinem Mund bicken; un wo de flinke Wicht ging un stund, då müßt sin Witt Düweken mit sin; un wenn se to Bedd ging, settede sick Witt Düweken to ehrem Koppend up’t Bedd un keek dem Wicht fründlich de Oogen, bet beide inslepen.

De olde Hex äwerst lag im Hinderholt un lurde un grieflachte un froidede sick, datt ehr alles so woll gelungen was un datt de beiden Männer as Gecken un Narren unner den Duwen sitten un vörgäwes locken un luren mußten, un datt Witt Düweken wiet van en bi dem Buren im Wolde was. Se meende äwerst Witt Düweken wieder nicks to Leeden to dhon; se wull se man tam maken un dwingen, bet se se binnen krege un för ehren häßlichen Jungen as Brut gewinnen künn. Un wenn se wüßte, datt Witt Düweken allem in der Stuwe satt un de lütte Dern in dem Busch achter den Koien herlopen müßt un de Olden up dem Feld edder up den Wischen weren, denn kam se in allerhand Gestalt un wippelde und trippelde vör Witt Düweken herüm un flüsterde ehr schöne Saken van ehrem Sähn, dem Junker Krumholt, un häßliche van dem jungen Eddelmann ehrem Brüdegam; so dachte se Witt Düwekens Hart un Sinn van em aftowenden. Un im Anfang is de olde Hex jümmer in angenehmer hübscher Gestalt kamen, datt se Witt Düweken dörch Fründlichkeit winnen un bedregen mügt. Un wat för eene Gestalt se ook annam un wat för Röck un Kleder un Fell un Feddern se ook antog, jümmer kunn se spreken. Äwerst Witt Düweken hedd mit der Gestalt de Sprak vörlårn un kunn nich spreken; se vörstund äwerst alles, wat annere spröken.

Un dat erste Mal is de olve Wäderhex kamen as eene bunte Mus. Witt Düweken satt heel alleen unner dem Awen ni der Stuw, un kurrde und lockte går to trurig; denn se dachte an ehren Brüdegam. Då kam een lüttes nüdliches Müsken, so kunterbunt un mit so negenkloken un fründlichen Oogen, womit se Witt Düweken ankeek un goden Dag to seggen scheen. Witt Düweken vörwunderde sick sehr, denn so een schönes buntes Müsken hedd se all ehr Lewdag nich sehn. Un se sung an mit bunt Müsken to spelen, wiel ehr in ehrer vötlatenen Einsamkeit de Tid oft går to lang wurd. Äwerst wo vörwunderde se sick, as dat bunte Müsken anfung to piepen! Se piepte so künstlich un lustig, as were se to ehrer Tid bi eenem Kunstpieper in der Lehre west. Un Witt Düweken hürde still un andächtig to; denn dat Müsken peep eene sehr hübsche Wise, binah so, as Witt Düweken et oft sungen hedd mit ehrem Brüdegam, as se noch up twee Minschenföten ging. Un se spelden lang mit eenanner – denn de Kunst vörstahn de olden Hexen eenen jeden antolocken – un wurden so vörtrolich un heemlich, datt Witt Düweken dem bunten Müsken up den Nacken snawelde un bickte, un datt dat lustige muntre Müsken Witt Düweken up den Rüggen sprung un sick unner ehren Flüchten unbuddelde, as wull se sick då een warmes Nest bereiden. O wenn dat Düweken wußt hedd, wat för een Ungeziefer ehr so dicht an dat Hart krapen was! As datt nu unner all dem Spill Awend warden wull, hürde de Mus de Stimm van dem Buren, de in den Hoff kam, un peep dem Düweken Adjüs to. Un et düchte Witt Düweken, as wenn bunt Müsken, dat in een Musloch krop, ehr går lisign int Ohr peepe: Witt Düweken, din Schatz is di untru. Un Witt Düweken hürde den slimmen Klang den ganzen Awend in ehren Ohren klingen, un trurig un kunn de ganze Nacht nich slapen. Un de Bur un sine Fru un de hübsche Wicht, ehre Dochter, vörwunderden sick, datt Witt Düweken de Nacht keene Rauh hedd un alle Oogenblick de Feddern up sinen Rüggen upstrüwde un mit den Flüchten fludderde; un noch mehr vörwunderden se sick, datt et in der Stuw so stunk, as hedd eener Düwelsdreck achter sick utseit. Denn de olden Hexen müttten jümmer Gestank achter sick laten. Äwerst Witt Düweken markte dåvan nicks.

Un as een paar Dage üm weren un Witt Düweken wedder alleen was, kam de olde Hex dat tweete Mal, un stund plötzlich as een blankes un buntes Vägelken bi Witt Düweken, 1m spelde mit Witt Düweken un bickte Kürner up mit ehr, un hüppte un twitscherde so seelenvörgnögt, datt Witt Düweken recht ehre Froid an dem schönen Vägelken hedd un up eene Wiel vörgatt, wat ehr de vörlednen Dage in den Ohren klungen un womit dat bunte Müsken se so bedröwt makt hedd. Un as de Vagel ehr dat Hart afwunnen hedd un sach, datt Witt Düweken en för eenen goden rechtschaffnen Vagel heelt, settede he sick up dat Finster un sung går fine un leewliche Leeder, datt Witt Düweken vör Froid un Wehmod hedd weenen mügt; denn de Klänge weren van vörgangenen Tiden un düchten ehr wohl bekannt to sin. Am Ende äwerst – denn de olde Hex wull ehr dat Hart to gliker Tid week un unsäker maken – klung de Gesang wedder van Unglück un Untru, un dat blanke Vägelken sung:

O Leed up Leed! o Noth up Noth!
De Leew is kold, de Tru is dood:
Witt Düweken! Witt Düweken!
Ut is ut un hen is hen.

Dat sung de Schelmvagel un weg flog he. Un Witt Düweken wurd noch veel truriger üm ehr lüttes Hart, un zitterde un bäwerde vör Angst un Weh. Äwerst doch dacht se wedder in sick: Ick will un kann’t nich glöwen, ne, ick kann’t nich glöwen un wenn’t alle Vögel unner dem Häwen in eenem Konzert mit eenanner süngen; un wiß dat bunte Vägelken, wenn’t ook nich lügt, hett sick verhürt un weet et nich recht, wo hell un negenklok em de Oogen ook im Köppken glitzern. Äwerst vull Unrauh müßt dat arme Witt Düweken nu woll wesen, un att un drunk fast nich, so datt de lütte Burdern heel trurig wurd, un meende, ehr Witt Düweken were krank un würd ehr starwen.

Un Tid kam un Tid ging, un de olde Hex sede: Du hest den Grund upluckert un kannst nu anfangen, düchtig drin to wöhlen un Starkeres drin planten. Un se makte sick wedder up de Beenen un tog den roden Rock dem Hushahn an, den Witt Düweken woll kennde; denn de beiden eten oft mit eenauner ehr Foder. Un as alle in’t Feld gahn weren un Witt Düweken alleen in der Stuw satt, flog de Hahn in’t Finster un stund då un lede sine beiden Flüchten tosam, un kraihede mit ganz besünnerlicher Stimm, as he süs nich to kraihen plag, unn slog denn so mit den Flüchten, as ob he wat Rechtes uttokraihen hedd. Un Witt Düweken müßt to em upkiken un sick vörstaunen, so vörwunderlich klung em dat ut det Kehl herut. Un de rode Hahn keek se mit groten Oogen an, datt se sick äwer en vörfierde; denn se blinkten un funkelden up eene heel unnatürliche Wis. Un so satt de Hahn eene lange Wiele still, man datt he een paarmal de Flüchten gewaltig tosamslog; un Witt Düweken kunn et nich laten, se müßt jümmer to em upkiken. Un ehr he wegflog, kraihede he wedder, datt et ehr in de Seel schot, as hedd se eenen Pistolenschott kregen. Un ehr Hart was ehr so beklemmd un se müßt wedder an de Mus un den Vagel denken, doch sprack de treue Leew jümmer in ehr: Un were de ganze Welt eene einzige Kehle un klünge se di’t mit eener Stimm to, holl di fast, Witt Düweken! glöw’t nich! glöw’t nich! et is doch nich so. Un dat was ehr to raden, datt ehr trues Hart so in sick sprack; denn hedd et anners in ehr spraken, hedd et seggt ick glöw’t, so hedd de olde Wäderhex gröter Gewalt äwer se wunnen, un denn hedd et sehr slimm warden künnt.

Dat olde Düwelsstück let se äwerst nich so licht los, un kam jümmer wedder un dachte bi sick: Witt Düweken, wes du tru un stark, as du wist, du schast mi toletzt doch noch wohl wackeln un ick up diner Hochtid noch mit minem Sähn danzen. Un se kam dat vierde Mal Witt Düweken to vörsöken un to begigeln. As alle Lüde ut dem Huse weren, slek se sick herin un tog sick der lütten Burdern Sünndagsrock an un putzte sick recht herut, un sach fründlich ut as Sünnenschien, wenn he sick äwer sine bunten Blömken froit. Un se nam dat Düweken, dat jümmer noch trurig un nahdenklich was, up ehren Schot un hedd et leef un spelde so veel dåmit, as de lütte Wicht nümmer to spelen vörstund, un herzte un strakte dat Düweken un sach et mit den allerfründlichsten un funklichsten Oogen an. Denn so vörsteiht de Düwel sick to tieren un to vörstellen, wenn he bedregen will! As se ditt Spill lang nog drewen hedd, fung se an mit Witt Düweken, as de lütte Wicht bi’m Spelen to dhon plag, un apte ehren Ton un Gebär går natürlich nah, äwerst veel kloker un listiger, as de kunn. Un se sede to ehr: Min lüttes sötes Tüt Düweken! o du min armes lüttes Tüt Düweken. Wo jammerst du mi! Ich mark woll un seh di’t woll an, datt du keen Düweken büst sündern een rikes Eddelmannskind un een vörnehmes Fräulen, dat unner dissen witten Feddern vörborgen is. Äwerst o du leewer Gott! wer kann di helpen, wenn du van diner dummen Leewe, de di behext hölt, nich laten wist? Denn dårüm eben büst du een witt Düwiken worden, datt du dinen bösen Brüdegam nich kriegen un nich de unglücklichste van allen Wiwern warden schust. Denn ick will di’t man seggen, he is falsch un untru un unbeständig as de Schum up dem Water un hett di lang vörgäten, un herzt all wedder eene ganz annere Brut. Dårüm wes wis un wend din Hart ook herüm weg van dem Falschen, un denk up wat Anneres un Beteres; so magst du ut dissem Fedderrock erlöst un wedder een hübsches Fräulen un de Fru van eenem jungen Eddelmann wurden, de woll dusendmal schöner un beter is as disse falsche Schelm un flunkernde Voss. Un as de olde Hex disse Wurde spraken hedd, kunn Witt Düweken et vör Angst nich länger utholden up ehrem Schot, un flog weg un zitterde mit den Flüchten. Se flog äwerst mit den Flüchten gegen de lütte Dern, as wenn se seggen wull: Du lügst, dat is all nich wåhr. Un de lütte Dern slek sick ut der Dör, äwerst Witt Düweken was so trurig, datt se hedd starwen mügt, wenn man vör Trurigkeit jümmer starwen künn, wenn man wull.

De olde Hex äwerst ging un was grimmig, datt Witt Düwekens Hart so fast stund in sinem Glowen, un sede bi sick: Töw man, Witt Düweken, ick will di woll starker bi’m Kopp faten! alle mine Künste müßten keenen Penning werth sin, wenn ick son jung Ding nich week un wacklig maken künn. Un se let wedder een paar Weken vörbi gahn, damit Witt Düweken Tid hedd, bi sick äwer alles deeper nahtogrüweln un in ehrer Trurigkeit to sinnen un sick aftoplagen. Un se sede: Dör dat Grüweln un Sinnen kümmt man in Himmel un Höll; lat se man in den Twiweln grawen, ick will denn woll mit dem groten Spaden kamen, un de Boom, dem de Wörteln löst sünt, mütt störten, he mag willen edder nich.

Un de olde Hex makte sick torecht as eene wunderschöne Jumfer un tog bunte un sidene Kleeder an un settede sick eenen Kranz van Perlen un Demanten in’t Håar, un nam eenen witten Stock in de Hand, un so trat se in de Stuwendör, as alle Lüde ut weren un Witt Düweken in ehrer Eensamkeit trurig achterm Awen satt un kurrde. Un as se herintreden was un Witt Düweken ansichtig wurd, dheed se, as wenn se sick sehr vörwunderde, un sede: O Gott sei Dank! so find ick di endlich, min leewes Witt Düweken, un bün so lang in der wieden Welt herümwandelt und hew di vörgäws nahspört un söcht. Un nu wes lustig un froi di, min sötes Witt Düweken! denn din Jammer un Leed hett een End, un de Tid is kamen, wo du den Fedderrock uttehn un wedder in minschlicher Gestalt vör den Lüden erschienen schast. Un se nam Witts Düweken un küßte un strakte se un fründigde sick mit ehr; un dat geföll Witt Düweken woll. Dårup sede se wieder: Gott hett mi to di schickt, ick bün eene van den wisen Frauen, wovan du woll hürt hest, de se Feeen benömen, un de veele wundersame Künste känen, äwerst idel gode Künste un sonne, wodörch se den Minschen Glück un Segen spreken un bringen. Un ick denk, du weetst dat woll edder hest doch so eene Swaning dåvan, weswegen du in dissen Wold jagt büst un Årt un Gestalt hest ännern müßt. Dat hebben wi alleen to dinem Glücke dhan, di ut groter Gefähr to redden, dåmit du mit dem slichten un falschen Junker, den din Vader di tom Brüdegam gewen hedd, nich tosam kamen schust. Dcnn he is de untruste um falscheste van allen Minschen, de je mit Schelmerei ümgahn sünt, un hett sin Witt Düweken lang vörgäten un sitt eener annern Brut in dem Schoot. Un du büst sehr dumm, datt du üm den Schelm trurst un weenst; denn he is’t nich werth. Wi hebben all eenen annern för di funden, eenen Jungen as eene Seel, ook een junger Eddelmann, eben so rik, eben so jung un noch veel schöner. De wahnt upp eenem prächtigen Eddelhoff dicht an dines Vaders Sched un schall din söter Brüdegam sin. An den denk un hew en leef in Gedanken, un sla di den annern Junker Wippupdentwig ut dem Sinn. Wat kikst du mi so an? Wes klok un nick mi Ja mit dem Köppigen! So sprack se mit går listigen un leidigen Mienen un Würden, un wull dat unschuldige Kind to eenem bösen Koppnicken besnacken. Äwerst Witt Düweken kreg wedder de Angst un flog van ehr, un wurd bi den letzten Wurden, de de olde Hex sede, so grimmig, datt se ehr int Gesicht flog un ehr de Oogen ut dem Kopp krassen wull. Denn in ehr klung ook een Wurt, dat ehr toflüsterde: Witt Dütweken, glöw ehr nich, se lügt di wat vör, un din Brüdegam is keen Schelm. De olde Hex äwerst, as se sach, datt all ehre Kunst nich anslog, makte sick dåvan.

Se sunn mi veel hen un her, up wat Wis se dat noch siner anstellen schull, dat schöne un true Witt Düweken to äwerlisten un’t ehrem Sähn totospelen; denn se lüstede un brennde ordentlich nah dem groten Slott un den schönen Häwen un Dörpern des olden Stiernkikers. Denn se was sehr nah Gold un Sülwer ut, as’t allen düwelschen Minschen in der Natur is. Toletzt sede se: Wer nich mit Godem will, de mütt mit Quadem; ick will doch mal sehn, ob son Witt Düweken nich mit Schrecken to bedwingen is. Wi willn eenmal kamen, as wi künt, un uns in unsrer natürlichen Macht wisen. Denn ward se woll de Segel strieken un dhon, wat se mütt. Un as Witt Düweken eenmal wedder alleen was, kam de olde Hex vör dat Burhus un vörwandelde sick in eene grote un gefährliche Slang, un krop ganz heemlich üm dat Bedd, dat in des Buren Stuwe stand. Un Witt Düweken hedd eene unbeschriewliche Angst un wüßt doch nich, worüm. Dat kam ehr äwerst jümmer so vör, as wenn’t ehr torunde un flüsterde: He is di untru, he is di untru! vörlat den bösen Schelm man; sünst müßt du starwen. Un as se so då satt in groter Angst, süh! då fuhr mit eenem Mal eene grote Slang umter dem Bedd herut un kringeldr un ringelde sick up der Deele. Witt Düweken äwerst flog in wilder Angst ümher. De gefährliche Slang kunn spreken, un zischde ehr to: Witt Düweken besinn di doch, edder du müßt starwen. Ich bün utschickt di to wåhrschuwen; wat wist du lütte Narr denken an den, de di längst vörgäten hett? Du weetst, an wen du denken müßt, wenn du klok büst. Witt Düweken! o du armes Witt Düweken! ick mütt di vörslingen, wenn du nich een lüttes kortes Würtken Ja spreckst. Un de Slang ringelde sick wedder un sach ut gefährlich blitzigen Oogen un steilde sick gewaltig un sprung un snappte ümher. Un se dachte bi sick: Nu ward dat Ding wohl Ja seggen, un denn hebben wi se fast un unser junger Herr is denn de Brüdegam. Äwerst Witt Düweken, so doodesangst ehr was, sede doch in sick: Dat is nümmer währ, un he is doch de Beste. Un so kunn se’t nich laten, se müßt gegen de Slang flegen un ehr up den Kopp slan. Äwerst nu wurd de Slang giftig un zischte un sprung in der ganzen Stuw herüm, veel arger as tovörn, un sprung mit snappender Tung gegen Witt Düweken up. Un ditt Spill durde lang, un as dat arme Düweken so matt was, datt et de Flüchten kum noch in der Luft rühren kunn, ging de Slang toletzt weg.

Un de olde Hex was vull Gedanken, äwerst doch sede se to sick sülwst: Wer fast hölt, behölt doch dat Beste in der Hand. Un se kam nah een paar Degen wedder un makte sick to eenem groten swarten Kater, to so eenem, worup mennig vörkappter Höllenbrand tom Blocksbarg ritt. Un as Witt Düweken alleen un trurig in der Eck satt un ehr van der Slangenjagd noch de Flüchten weh dheeden, stand plötzlich de Kater vör ehr un krümmde den Rüggen gegen se un makte een paar Krassföt, un sprack denn mit miauender Stimm to ehr: Witt Düweken, du büst vörlårn, datt du an eenen Mann höllst, de di nich mehr tohürt. Hüt mütt dat tom End gahn; un ick kam as de letzte Bade, as Angst un Dood to di, di to vörmahnen an den schönen jungen Eddelmann to denken, den du woll weetst; un dheist du dat, so kümmt alles, wat du vörlåren hest, Schönheit un Glück, wedder to di, un du warst in Herrlichkeit un Froiden lewen. Büst du äwerst jümmer noch vörblendt in dinem Eegensinn, so vörnimm, dat din letzter Dag Hüt het; denn unsre Geduld is am End. Un Witt Düweken flog mit allen Flüchten gegen den swarten Kater un kurrde gewaltig, as wull se seggen: Furt tor Höll mit di, du swarter Doiwelsbad! ick lat nich van minem Brüdegam. Un as de swarte Kater dat sach, fung he recht mit boshafter Katerlist sine Jagd an, sprung in der ganzen Stuw mit dem armen Witt Düweken herüm, ret ehr veele Feddern ut, fung se un let se wedder fähren, un makte et so, as wenn de allergrausamste Henkersknecht eenen armen Sünder to Dood pinigen will. Toletzt äwerst packte he Witt Düweken fast mit den Klauen, un miaude ehr noch mal to: Segg Ne to dinem olden Brüdegam edder starw! Un dat Düweken strüwde sick ut allen Kräften un sede Ja in sinem Harten, un de swarte Kater müßte se fåhren laten un sick as een besneider Hund dåvan maken; denn se to terrieten edder uptofreten hedd he keene Macht.

Un de olde Wäderhex vörzagde fast an ehren Künsten un sede: Wer Doiwel schull denken, datt et in unsern losen un lichten Tiden noch so true Harten gifft? un bi so jungen Jähren? Äwerst töw man, Witt Düweken! töw man! Ick will mal kamen, as ick bün; wenn du mi uthöldst, so höldst du de ganze Höll ut, un min Spill mit di is vörlåren. Un se kam den drüdden Dag in ehrer würklichen Gestalt as dat olde adliche Hexenwif Frau van Krumholt, wovan Witt Düweken woll oft hürt hedd, äwerst de se nümmer mit ehren Oogen sehn hedd. Un so trat se in de Dör, äs witt Düweken alleen was, un grüßte se gär früntlich; denn nicks kann mit so fründ1icher Leidigkeit ut den Oogen lachen as de, so den Düwel im Bodden des Hartens hebben. Un Witt Düweken vörschrack sick vör dem olden Wiwe noch mehr, as se vör der Slang un dem Kater bäwert hedd, un dukte sick kurrend in de Eck. Un de olde Hex fung toerst an ehr sanft totospreken un ehr to vörtellen, wo se herkäme un wer se were un wat se för eenen schönen un hübschen Jungen un wo veel Gold um Sülwer se in ehren Kasten un wo veele Juweelen un Perlen un Demanten se in ehrem Slott hedde. Un dat alles, reep se, min schönes Jümferken, schall din wesen üm een kleenes lüttes lüttes Wurt, dat Ja het. Segg Ne to dinem olden Brüdegam, de all lang eene Annere hett, edder segg Ja to minem hübschen Gebhard – un dine Feddern fallen di af un flugs steihst du wedder as de schönste Fräulen då. Äwerst as se sach, datt Witt Düweken nich muckste un datt alle schöne Reden an ehr vörlåren weren, un datt se mit Kopp edder Flüchten keen Teeken van sick gaff, dat Ja sede, woll äwerst ärgerlich kurrde, as wull se seggen: Furt, furt mit di, du Zatan! so nam se ehre vulle düwelsche Macht an un blitzte un funkelde so fürchterlich un vörfierlich mit den Oogen, datt se emen Isenfreter hedd bang maken kunnt. Äwerst Witt Düweken stund un rührde sick nich. Nu ergrimmde de Oldsche in sick un packte Witt Düweken un höll se fast an den Föten un reep: Ja edder Ne! un du lewst edder starwst un ick wörg di, as man junge Katten wörgt. Witt Düweken strüwde sick mit den Flüchten un flog gegen de Oldsche vör Angst un Zorn – un, o Wunder! mit eenem Mal kunn se wedder spreken un reep der olden Hex entgegen: Tertiet mi! versling mi! legg mi up glönige Kalen un röst un brad mi, du düwelsche Kreatur! Ick kann nich anners, ick mütt minem Schatz tru bliwen bet in den Dood; un is’t so Gotts Willen und hett he ju de Macht laten, so will ick dausend un dausend Mal lewer des bittersten Doodes sin, as ook man een falsches Wurt van Untru ut minem Mund gahn laten. Un as Witt Düweken datt so dapperlich spraken hedd, müßte de olde Hex se los laten un de Flucht nehmen, un durfte ehr nicks mehr dhon.

As se nu sach, datt all ehre Künste an Witt Düweken afgleden un datt se faster as een Fels up ehrem Sinn stund, vörwandelden sick nu alle ehre Gedanken in Grimm un Wuth, un dacht se up nicks Anners, as wo se dat arme Kind un sin Glück heel un går vördarwen künn. Se wendede sick nu nah eener annern Sid hen, un lurde, ob se sem jungen Eddelmann mit der Witten Duwe nicks anhängen un se beed up eenmal terstüren künn. Lang lurde se em vörgäws up; denn in all sinem Unglück was he christlich un gottsfrüchtig un dheed noch jümmer nicks Anners as witte Duwen köpen un se denn probieren, ob he in en sinen vörlårnen Schatz nich wedder finden künn. So vörgingen twee Jåhr un de olde Her vörtwiwelve binah, wiel se en nich mal an eenen Fehler faten un so mit em in’t Unglück affåhren künn. Äwerst toletzt ertappte se en doch, un dat ging so to:

De junge Eddelmann hedd een bunt Hündeken, dat nüdlichste Hündeken van der Welt un em de leewste van allen Hunden, de up drei Beenen gingen. Ditt Hündeken was jümmer bi em, un dat was keen Wunder; denn et was em Geschenk van siner Brut, de em as eene witte Duwe ut dem Hochtidssaal wegflagen was. Ook was dat Hündeken een sehr klokes Hündeken un kunn mit sinem Herrn so hübsch lewen un ümgahn, as ob et jeden siner Gedanken vörstund. Un doch vörstund et se eenmal nich recht. Denn as sinem Herrn unmodig un düster üm’t Hart was un he den lütten Hund, de öfters kam sick an em to straken, drei- vier-Mal mit der Hand torüggschawen hedd, kam he doch jümmer wedder un sprung an em heran un wull en leef hebben; so datt de Herr ungeduldig wurd un dem Hündeken eens gaff un et van sick stödd, datt dat arme Deertken gegen den Kachelawen flog un em een paar Tähnen ut dem Mund feelen. Kum was ditt schehn, so kam de Düwel, de jümmer up de minschliche Gebrecklichkeit lurt, to der olden Hex un reep se an: Süster! Süster! flink! flink! Nu hest du dat Spill up’m Wagen: de hübsche Junker hett sick vörgahn un sin fründlich Hündeken so van sick smeten, datt em de Tähnen ut dem Mul flagen sünt. Un de olde Hex was in eenem Oogenblick då un krop as een lütt Worm in’t Hus, so lütt so lütt, datt’t keen Minsch sehn kunn, un flog dem Junker up den Kopp un makte ehren Pfiff. Un in eenem Nu, un de Junker was in eenen Falken vörwandelt un flog ut dem Finster. Un de olde Hex vörwandelde sick in eenen Adler un jagde den Falken un gaff em een paar Stöt in den Nacken. Un se jagde en so listig, datt se en in den groten Wold herin jog, wo de Bur wahnde, in dessen Hus Witt Düweken nu so vull Truren satt. Un då let se en in goder Ruh sitten, un dacht ehr Deel. He hedd sick äwerst up densülwigen Boom set’t, worup de olde Hex flagen was, as se im Falkenkleede Witt Düweken in disse Wüstenei drewen hedd. Un he was so matt un möd van der langen un swinden Flucht un van der Angst vör dem Adler, de en dörch so veele Milen jagt un vörfolgt hedd, datt he de Flüchten hängen let un em de Oogen toföllen. De olde Hex äwerst flog nu weg un sede: Sitt du man un dröm di wat, Dummkopp, morgen schast du eenen Vagel vörtehren, datt di de Oogen äwergahn schälen. Denn dät hedd de olde Zatan sick utrekent, datt de Falk dat witte Düweken då finden un terrieten schull, un to spad marken, wen he terreten hedd. Se wüßt äwerst nich, wat se dheede un wat ehr dat bedüdede.

Un den annern Morgen, ehr noch de Dag anbrack, was de olde Hex vör Sünnenupgang wedder då un lurde. Denn se wull ehr Hart ergötzen un tosehn, wo de Falk sinen söten Schatz fangen un upfreten würd. Un as datt hell wurd un de Bur sine Husdör updheede, flog Witt Düweken herut; denn se sach so gern in de erste frische Morgensünn. Un unser Falk, de in der Bök satt un grausam möd äwerst noch veel mehr hungrig was, hürde eene Duw kurren un sach se bald mit ehren witten Feddern up dem Husdack. Un strax dheed he, wat een Falk nich laten kann, un schot up se un grep se un slog ehr de scharpen Klauen in dat Lif, datt de Bloodsdruppen up de Erd herafspritzten; un so makte he sick bi un verslung se mit rechter Falkenlust. Äwerst as he dat Hart van sinem Wittdüweken inslok, då begaff sick een Wunder, desgliken man nümmer sehn hett un wovan ook de olde Hex nicks wüßt, de mit grotem Behagen tosach, wo he sin schönes Kind terret un afplückte. Denn kum was dat Duwenhart dör sine Kehl herunner, so stund he in siner lifhaftigen minschlichen Gestalt wedder då, so as he west was, ehr he dat bunte Hündeken slog, un ut den Bloodsdruppen an der Erd wurd plötzlich de allerschönste un allerhellste Jungfru, un dat was sine Brut. Un so hedd dat lange Krütz een End. Un de olde Hex, de dat nich hindern kunn, sach mit Schrecken, wat ut ehren Künsten herutsprung, un makte, dat se dåvan kam.

Man kann sick vörstellen, wat ditt för eene Froid un Lust was un wat de beiden jungen Lüd sick Schönes to vörtellen hedden, un wo veel hundert un dausend Mal se sick in der Froid ümhalsten un küßten. All ditt was achterm Gården des Buren geschehn, un de lütte Dern hedd se toerst då sehn un ehren Oldern seggt: Kamt herut un seht, wat då hinner dem Gårdentun för een paar blanke un prächtige Lüd stahn. Un se weren herutkamen un hedden se lang mit Vörwunderung ansehn, bet de beeden Vörleewten markten, datt achterm Busch ook noch Lüd wahnen. Un Witt Düweken wurd se toerst gewåhr un sede to ehrem Brüdegam: Süh! då is de Bur un sine Fru un Döchterken, wobi ick so lang lewt hew. Un nu kumm mit, ick will hengahn un mi bi den goden Lüden bedanken, datt se so christlich un fründ1ich gegen dat arme vörwandelde un vörjagde Düweken west sünt. Un se gingen to en un böden en goden Morgen, un Witt Düweken vörtellde en de Geschicht van ehter Vörwandlung, un de Brüdegam vörtellde ook sine Geschichte. Denn as se wedder Minschen wurden, wußten beide alles genau, wo sick datt mit en begewen hedd. Un de goden Burslüde vörwunderden sick äwer de Maten un wullen’t erst nich glöwen; äwerst toletzt mußten se’t woll glöwen an veelen Teken, de Witt Düweken en dede, datt se würklich ehr Düweken west was, wovan se en dat Blood un de Feddern achterm Tun wiesen kunn. Un se blewen noch een paar Dage im Wolde un froiden sick mit den fründlichen Lüden. Den drüdden Morgen äwerst müßt de Bur sine beiden Perde anspannen un se setteden sick up den Wagen; un de Bürin un ehre Dochter müßten sick ook upsetten un mitreisen: denn se schullen mit up ehrer Hochtid danzen. Un se sünt glücklich dör den groten Wold kamen un den vierden Dag anlangt, wo de olde Eddelmann unner sinen Duwen satt un noch jümmer nich herutfinden kunn, wat he söchte. Un de Brüdegam ging to em up dat Duwenhus un sede: Glückup! Vader! ick hew min Witt Düweken funden. Un de olde Mann sprung vör Froiden up un reep: Gottlow! datt du de rechte Duw utfunden hest! Un is se noch man Duw edder is se wedder tom Minschen ümschapen? Ja wohl is se, sede de Jung, nu kamt, Vader, un seht! – Un as he dat glückliche Wurd kum spraken hedd, tratt Witt Düweken herin un föll ehrem Vader üm den Hals un küßte en un weende em söte Froidenthranen up sin Gesicht.

Un de olde Eddelmann wurd nu grausam froh, un se vörtellden eenanner de Geschichten, de se erlewt hedden, un lawden un dankten Witt Düweken, datt dör ehren Mod un ehre Tru alles een so schönes End wunnen hedd.

Un nu rüsteden se to der tweeten Hochtid, un as de Dag då was, sach man den Olding nich ahne Sorgen, un he sede: De Stiern hebben mi dissen Morgen wat Dunkles vör de Oogen schawen, dat man up Eens henwiesen kann; ich kenn minen saubern Vagel, de uns in so lange un grote Noth bröcht hett, un darüm, mine leewen leewsten Kinder, bereidet ju woll mit Himmelsgedanken un Gebet un tredet hübsch in christlicher Andacht un mit demödigem Harten heran, damit uns de böse Fiend nicks anhebben kann. Ick äwerst will beter Acht gewen as dat erste Mal. Un de jungen Lüde gingen tor Trauun wurden glücklich tosamspraken, un nüms kunn wat Unheemlichs vörmarken. Un des Awends was een lustiger Danz, woto de ganze Nawerschaft laden was, un dat ging munter herz un de Bur un de Bürin un de lütte Dern, de mit Witt Düweken so fründlich spelt hedd, weren ook då un wurden ae leewe un ehrenwerthe Gäste un Fründe holden.

Un seht! as’t gegen de Middnacht ging, kunn de olde Hex sick nich länger holden vör Grimm un Wuth, un se vörwandelbe sick in eenen dullen Hund un nam de Gestalt van dem bunten Hündeken an un wull so in den Saal herin, un se dachte bi sick, as den lütten Bunten würden se en woll inlaten. Un se kam richtig in den Saal un slek sick tüschen den Dänzers hen, un meende de jungen Lüde to biten un se dör den jämmerlichsten Dood ümtobtingen. Äwerst de olde Mann hedd de Oogen apen un paßte up. Un as he dat bunte Hündeken so munter herinkamen un sick so lise dör de danzenden Reigen sliken sach, rührde he’t går swind mit sinem Stock an. Un he hedd sick den Stock går besünderlich makt. De Stock hedd eenen elfenbeinernen Knoop, un de Knoop mit iner Krück was in Gestalt eenes Krüzes makt, un uterdem was’t een Krüzdurn. Un as he den Hund kum antührde, föhlde de olde Hex oogenblicklich des Krüzes Gewalt un datt se ut dem Hundfell herutspringen un in ehrer wåhren un ächten Lifhaftigkeit tom Vörschien kamen. Un se kam tom Vörschien un de Olding packte se an un grep se bi der Hand, un reep: Juchhe! Lustig upgespelt! Masken tom Ball! Wellkamen, Wellkamen! Fru Nawersche! Kümmt Se ook so ungebeden tom Nachtball un will mit dem olden grisen Brutvader eenen Sprung maken? Un he nam se un führde se up, ae wull he eenen Dreiher mit ehr maken; se äwerst strüwde sick un wull sick entschuldigen un dachte sick flink wegtofliken! doch he heelt se fast un sede: Nu wist du woll Gemack vörstahn! wårüm fo unwirrsch Fru Baronin Krumholt? Man sacht un geduldig! Du bist fangen, Vagel, un schast uns morgen een beten im Für vörsingen un piepen. Un he nam se un bund se mit eenem Krüzband mit besonderen Knoten, un reep sine Deners, un se nemen de olde Düwelshex un smeten se in eenen deepen Thorm, un leden ehr iserne Keden krüzwis üm’t Lif, datt se sick mit ehren Künsten nich lösen kunn.

Se danzten nu so de Nacht dör un höllen sick lustig; de olde Hex äwerst unner der Erd hedd swåre Dröm. Un de olde Eddelmann let een paar Föder drög Holt anführen un got Öl un Pick un Swäwel dåräwer, un settede de olde Her dårup, un let se lichterloh brennen. Un se müßte piepen, as Müse piepen, de in den heten Smoltketel fallen. Un keenen annern Lut, går keenen Minschenlut, hett se ut dem Für van sick gewen, äwerst ut der Asch hebben se eenen swarten Rawen flegen sehn; un allen, de dat mit ansehn hebben, is de Gruwel ankamen.

Un as de Hochtid vörbi was, makte de olde Herr all sine Duwenhüser up un let sine witten Duwen flegen, wohen se wullen; dat weren äwerst mennige Dusende. Un he reep nah in de Händ klatschend: Flegt! flegt in de wiede Welt! wi hebben unser Witt Düweken wedder funden.

Un de jungen Lüde beschenkten den Buren un sine Fru riklich un leten se wedder to Hus reisen. De lütte Burdern äwerst wullen se nich missen; ook wull dat hübsche Kind nümmer weg van Witt Düweken, un Witt Düweken hedd se leef, as were se ehr Swesterken west, un sede: Di kann ick nich laten un missen un will di to diner Tid den Brutkranz int Håar setten.

Un man hett noch mennig Jåhr van Witt Düweken un ehrer wundersamen Vörwandlung un Erlösung spraken und alle Lüde då herüm hebben noch lang den Versch sungen:

Witt Düweken! Witt Düweken
Wat hest du för’n schön Liweken!
Wat büst du för’n tru Wiweken!