دیوانا مەلایێ جزیری/د

دیوانا مەلایێ جزیری  (1630)  by مەلایێ جزیری
قافییا د

سڕڕێ وەحدەت ژ ئەزەل گرتییە حەتتا ب ئەبەد edit

سڕڕێ وەحدەت ژ ئەزەل گرتییە حەتتا ب ئەبەد واحد و فەردە ب زاتێ خوە وی نینن چو عەدەد
د قدەم دا ئەزەل و عەینی ئەبەد هەردو یەکن سەرمەدییەت وە دخوازت نە ئەزەل بت نە ئەبەد
فەرقە واحد ژ ئەحەد لێ د مەقامێ سەمەدی ب حەقیقەت کو یەکن هەردو چ واحد چ ئەحەد
یەکە دەریا تو بزان قەنج چ مەوج و چ حەباب د ئەسل دا کو حەمی ئاڤە چ ئاڤ و چ جەمەد
ئافتابێ ئەحەدییەت د خوە دا گرتییە کەون نە کو عەورەک هەیە لێ گرتییە چەهڤێن مە رەمەد
حوسنێ زاتێ بوت و لاتان ژ جەمالا سەمەدە ژ مسالێ سەنەمی وەهـ کو تەجەللایا سەمەد!
غەیری دەریا نییە سەحرا ب حەقیقەت ئەمما ژ رووێ کەیفە کو ئەڤ ئاڤە بوویی شوبهی زەبەد
«كُلَّ يَوْم هُوَ فی شَأنْ» نەبی غافل ژێ هەر پەیاپەی ژ شوئوونان دکرت فەیز و مەدەد
گەر د ئادەم بدیا سڕڕێ علم ئبلیسی «حَينَما أبصَرَهُ كَبَّرَ حيناً و سَجَدْ»
چ زەمان و چ مەکان و چ جهاتن چ حودوود چ مەقادیر و تەفاسیل و حسابن چ عەدەد
چ مونافات و لوزوومن چ قیاس و چ مسال ئەڤ چ تەولیدە و چ تەرکیبە چ رووحن چ جەسەد
سەر ب عەجزێ ددەرت قووەتێ دەرراکەیێ ما «رَجَعَ الْقلب كَليلاً وَ مَتی قامَ قَعَد»
حیرەت و عەجزە سەرەنجام د بابێ نەزەرێ «کی به خالق نظر قاصر مخلوق رسد؟»
گوفتوگۆ مەعرفەتێ چەندی مەلا پەیدا بکی گەوهەرا مەعرفەتێ ناگهتێ کەس ب خرەد

عیدە و هەرکەس ژ دیدارا تە لێ پیرۆزە عید edit

عیدە و هەرکەس ژ دیدارا تە لێ پیرۆزە عید ئەز تنێ مەحروومێ دیدارم ب سەد مەنزل بەعید
هەر سەحەر دهنێرم ئەز جانا ب ئاهان ڕا ژ دل «بارَكَ الْباری بِإسْعاد عَلَيْها يَوْمَ عيد»
دەرگەهێ لوتفا تە خانم ما ل مەحروومان ڤەبی «إنَّ كلباً باسِطاً دَهْراً ذِراعاً بالْوَصيد»
پیرەمەردم عاشقم ئیرۆ مورادا من ببەخش «يا حَبيبی يا مُرادی يا مُنی قَلْبِ الْمُريد
فَرَّ عَقْلی مِنْ لَهيبی مِثلَ باز أَوْ عُقاب ذَابَ روحی مِثْلَما إنحلَّ فی نار جَليد
دَمعُ عَيْنی مِنْ بُكاء مِثلَ نار فی سُكوب نارُ قَلْبی مِنْ غَرام فی ضَرام فی الْوَقيد»
دل ژ بەر نارێ مەجازی بلحەقیقەت بوو پەڕەنگ «نارُ قَلْبی فی هَواها مثلُ نار فی الحَديد
کی خلاص از دوزخ هجر تو یابم ای جوان هر نفس دارد صَلاء و نعره، هل مِنْ مَزيدْ»
کی دزانت من ژ ڕمبازان دەما ئۆغلمە تێن تێنە دل سەد ڕم ڕەوان و سینە تێنێ سەد جەرید
من ژ سەففەینا ژ نێڤا مەقتەلێ ڕم تێنە دل لێ ل وان دەستان نەهن خوون و غەزایە ئەز شەهید
موسحەفا حوسن و جەمالێ سوورەتا خال و خەتان «ما تَلَوْنا غَيْرَ حَرْفِ، لا وَ قُرآن مَجيد»
گەر چ هەر دائم ژ مهرا نەینکا دل بەدرە من وەک هلالێ سوبح تێم ئەز جارنان بم ناپەدید
ما ب لەعلێن جانفەزا ناڤێ مە بینت جارەکێ «بِالدُعا بَلغْ تَحِياتی لِسَلْمی يا بَريد»
تو ژ مەلایی هەر بپوڕس ئەسرارێ عشقێ حەل دکت ڤێ موعەممایێ چ زانن سەد مەلا و موستەعید
ئەر ب کوشتن وەر ب هشتن ئەمر و فەرمانا تە بت «أحْمَدُ عَبْدُ رقيقُ واقِفُ بَيْنَ الْعَبيد»

نەیشەکەرا گەردەن ژ عاج edit

نەیشەکەرا گەردەن ژ عاج، دیسا ب ڕەشتۆزێن سەمەد قەوسێن ل بالا فەرق و تاج، کەیبڕ ڕەشاندن بێ عەدەد
کەیبڕ ڕەشاندن بێ حساب، مسری کو دان سیقال و تاب سەد رۆستەم و ئەفراسیاب، کوشتن ل وان کەرکر جەسەد
سەد پادشاهـ و خوسرەوان، جان دان ژ عشقێ و ڕەوان شیرین و لبسێ ئەرغەوان، من دین ل بەژنا «سرو قد»
من دین ل بەژنا عەرعەرین، تایێن زوباد و عەنبەرین بایێ سەبا دا چەنبەرین، زولف چوونە سەر نوورا سەمەد
زولف چوونە سەر نوورا زەلال، جارەک وەرە بایێ شەمال بسکان ژ سەر دێمی ڤەمال، زولفان ل سەر جوهتێ ئەسەد
سەححارێ جوهتێ جادووان ئیرۆ ژ ڕەمزا ئەبرووان دل گرت و دا بەر کاشووان، کەر کر ل مسکینان کەبەد
دل گرت و دا بەر خەنجەران، کوشتم نگار و دلبەران مە ژ دەستێ زولما ئەسمەران، داد و مەدەد داد و مەدەد
دلبەر ژ لەعلێن خوەی شەفاف، دا من مەیا گولگوون و ساف دەریایێ عشقێ قاف و قاف، پەیوەستە تێتن جەزر و مەد
حوسنا مونەززەهـ بێ مسال، سەردا لباسێ خەت و خال سەرگەشتە حەیران مایی لال، ئەحمەد کو دی نوورا ئەحەد
ئەللاهـ ژ نوورا سەرمەدی، یەک قەترەیەک دا ئەحمەدی شیرینی و ڕەمزەک وە دی، مەدهووش ما حەتتا ئەبەد