دیوانا مەلایێ جزیری/ر

دیوانا مەلایێ جزیری  (1630)  by مەلایێ جزیری
قافییا ر

ئاهـ ژ دەستێ وێ سوڕێ edit

ئاهـ ژ دەستێ وێ سوڕێ، دل ژ مەیێ حەوالە کر هەر چ ل من کری مەلا! جامێ مەیا دو سالە کر
شەنگێ ب نازی مەششها، مسک و زەباد وەششها ڕوو مە د بن پییانە هێژ، زێدە ل من دەلالە کر
چیچەک و گول سەحەرگەهان، نەستەرەنێن د خەرگەهان تێک ژ مسک و ماوەرێ، مارە خوناڤ و ژالە کر
دێمی و بسک و خەمرییان، تا و لفێن د شەترییان مانە تەمام کەسک و سوهر، بەدرە ل دۆرێ هالە کر
دوور کرین ژ سونبولان، چیچەک و بشکۆ و گولان دل ژ مە ڕەنگێ بولبولان، شوبهەتی داغێ لالە کر
پیرێ موغان ژ شیشەیێ، دا مە سەفینەکی مەیێ شوکور خودێ کو قولزومەک، من ژ خوە ڕا قەبالە کر
خزرێ د ڕەمز و موعجزێ، مەست مە دی د دەنگزێ هات پەیالەیەک د دەست، ئەشکەرە سەد پەیالە کر
غونچەلەبا ژ ڕەنگ گولێ، دێمێ ب سڕ نوما مەلێ شوبهەتی بولبولان سەحەر، لەو مە فەغان و نالە کر

دەرێ مەیخانەیا عشقێ سەحەر عارف زیارەت کر edit

دەرێ مەیخانەیا عشقێ سەحەر عارف زیارەت کر ب ئابێ چەشم و خووونێ دل وزوو بەست و تەهارەت کر
وەرین جاما هلالی دا ژ عەکسێ ماهێ نەو بینی کو خانێ مهر و جەرگێ چەرخ و خەوانێ رووزە غارەت کر
ب میزان قەوسێ ماهێ نەو ب وەجهێ دلبەرێ من دی ژ چەشم و گوشەیێ ئەبروو ب دۆر جامێ ئشارەت کر
ب ئەبساران نەزەر من چوو ژ چەرخێ قەوسێ ئەبروویان شوکورخوازین کو چەهڤان کار بەر عەینێ بەسارەت کر
ژ بەر دێمێ نقاب ئاڤێت و دەستوورا تەوافێ دا د سەعیێ بەیت و ئحرامێ وە من ئەسوەد زیارەت کر
د دیدارێ هەزاران جان نسارێ مەقدەمێ یارن کەسێ جانان ب جان بینت ب عشقێ وی تجارەت کر
ب دینارێ دەنی زنهار دا یارێ خوە نەفرۆشی کەسێ یووسف فرۆتی وی د عالەم دا خەسارەت کر
تنێ ئەو سەجدەیا شوکرێ تە بت محرابێ قەوسەینان کو دەلق و شەمل و سەججادە ب ڤێ ئاڤێ قەسارەت کر
د بەحسێ لەعلێ لەب هەر خام نارت تەبعێ ئەلماسی وەلێ تەئسیرێ فەیزێ مهرە تەدبیرێ حەرارەت کر
د ئعجازا بەیانێ دا سوخەن گەر بێتە ئنسافێ دزانت موختەسەر هەر کەس مەلێ سحرێ عبارەت کر

خەلقۆ ل من کن شیرەتێ edit

خەلقۆ ل من کن شیرەتێ، ئەو دلبەرا زەررین کەمەر من دی د حالێ غەفلەتێ، هات دەر ژ بورجێ وەک قەمەر
هات دەر ژ بورج و پەنجەران، دل گرت و دا بەر خەنجەران ئەڤ ڕەنگە حالێ دلبەران، لەو عاشقان خوون بوو جەگەر
قەلب و جەگەر من بوونە خوین، لەورا ژ من دەربوون برین ئەی جان وەرە حالم ببین، وەر رووح ژ قالب بینە دەر
جانێ من ئەر بێ سەر جەسەد، مزگین ب خاقانی ڕەسەد عالەم حەمی پێ بن حەسەد، ئنسان و جنن و جانەوەر
عالەم حەمی تێک بوونە سەف، سەیرین ل شاهێ من ب خەف هاتن تەماشا چار تەرەف، شاتر خومار تایێن د بەر
هات پادشاهێ پوڕ سپاهـ، قامەت ئەلیف دێم شوبهی ماهـ داد و مەدەد سەد ئاهـ و ئاهـ، زولف و عەقارب تێنە سەر
کوشتیمە خەلقۆ عەقرەبێ، مەستم ژ شەوقا غەبغەبێ تالع تنێ من د کەوکەبێ، ئیرۆ عەقارب تێنە دەر
ئیرۆ عەقارب هاتە خوار، چوو نێڤ باغێ گولعزار ئەڤ بوغچەیا هەر لێ بوهار، لەو بولبولان لێ قاڵ و شەر
بێ حەد ژ دل نالی کوعەیب، د ئەو بوغچەیا رچوانێ غەیب ڤان نالییان نینن تو عەیب، سوهتینە ئەم دل بوو سەقەر
سۆتن ل من جەرگ و هناڤ، وەردێن د هوور گرتن خوناڤ زولف هاتە سەر لێ کر بەلاڤ، بایێ نەسیم وەقتێ سەحەر
ترسم موخالف با دەتێ، زولفێن د دۆرا جەبهەتێ ڕاکت قیام وێ ساعەتێ، عالەم ببت زیر و زەبەر
زاهر دبێژم پەندگیر، دا دل نەدی زولفا حەریر شوبهی مەلێ دمینی ئەسیر، گوهدێرە قەولێ موعتەبەر

قەوی مەشهوور بییە ناڤێ تە مەلا edit

قەوی مەشهوور بییە ناڤێ تە مەلا «خسمة عشر» تو ب شعرا نە تە گۆتی خوە دکی قەند و شەکەر
دوڕڕێ ناسوفتە دهوونی مە نەدی مپلی تە قەگ نە د سەمتێ عەجەمێ دا نە د ئقلیمێ تەتەر
ئەڤ چ شعر و غەزەلن، مەدح و پەنایا خوە دکی د جڤاتان وە د تێ مە تو ب تەعن و خەبەر
چ تەقلید و ختابن چ بتاتن تو دکی سەری ڤێڕا دهەژینی ب دووسەد ئاهـ و کەسەر
تو دزانی د فنک دا نەمەکانێ غەزەلانە چ بوها نینە مەتاعێ تە ئەیا بێ سەر و بەر
دەست و پایان ژ بەڕێ زێدە بکی دێ تە بکم مسلی حەممادێ عەرەب هەر وەکی شەیخ ئانی ب سەر
ئەحمەدم سینە سپەر پێشبەری تیرا فەلەکێ دەعوەدارێ تە مە ئیرۆ تو ژ دەحلی وەرە دەر!