دیوانا مەلایێ جزیری/س

دیوانا مەلایێ جزیری  (1630)  by مەلایێ جزیری
قافییا س

شاهدێ جەلوەنوما قودسییێ فیرووزە لباس edit

شاهدێ جەلوەنوما قودسییێ فیرووزە لباس هەر چ ڕەنگێ تە نشان دت تو نشانێ خوە بناس
حوسن بێ ئایینەیێ عشقێ تەجەللی نادرت عشقێ مەحموود د مەعنا نەمەکێ حوسنا ئەیاس
هەر چ رەنگێ تە بڤێتن خوە ببینی «لله» نەزەرێ وەر بدە کاسێ چ خوەش ئایینەیە کاس
تەو شەرابێ ب غەرابێ ب نەهەنگان دە و مەی دێ کفایەت ب چ ڕەنگی مە بکن کووزە و تاس
ڕەمز و ڕازێن نەی و نایێ کو سەماعینە هەمی ژ مەحالاتە ب عەقلێ خوە بزانی ژ قیاس
وێ دکت مەغلەتە هەر دەم ل حەریفان ب جەدەل ب دو جامان ڤەدخون سیرەتێ «أبيض وسواس»
دەستگیرێ تە نەبت خزرێ عنایەت ل قدەم ناگهی ئابێ حەیاتێ ب دو عەسکەر ئلیاس
تو بنێ ماهێ نەو و دەستێ قەزایێ هەی هەی نە ل زەرعێ فەلەکێ بەلکی ژ عومرێ مەیە داس
تورکێ خوونریز و خوماری مە ب یەک غەمزەیەکێ زوهدێ چل سالە ل من زیر و زەبەر کر ژ ئەساس
ژ لەبێ لەعلێ شەکەر یار قە نەکر پورسا مەلێ مسرییان گەزمە ڕەشاندن کو کشاندن ئەلماس

دل یەکە دێ عشق یەک بت عاشقی یەک یار بەس edit

دل یەکە دێ عشق یەک بت عاشقی یەک یار بەس قبلە دێ یەک بت قولووبان دلبەرەک دلدار بەس
من د بەندا زولفەکێ دل دا ب دەستێ پیرێ عشق لەو د عشقێ دا مە بەست ئحرام و یەک زوننار بەس
تەرح و تەرزێ بوونە زوننار و چەلیپا یەک ب یەک لەو م زوننار و چەلیپا یەک تنێ یەکجار بەس
هن ژ نک دێرێ ڤە تێن قەستا کنشتێ هن دکن نەی ژ وانم نەی ژ وانم من دەرێ خەممار بەس
گەر چ تێن رەقس و سەمایێ هەر سەحەر سەد نەیشەکەر من د بەزما سوڕشرینان ئەو شرین ڕەفتار بەس
وەهـ چ والا گەوهەرن هاتن لباسێ جسم و جان من ژ وان حووری سرشتان ئەو پەری روخسار بەس
حەوجە سحرێ سامری نینن کو زولفا ڕەش بکت چەشم بەندا دلروبایان کاکولا عەییار بەس
بولبولان سەد گول د چاڤن چاڤ ل سەد گول دی دکن من ژ باغێ گولعزاران یەک گول و گولنار بەس
من د باغێ گولفرۆشان دی عەجەب ڕەسمەک غەریب خارتەبعان گول ب دەست و گولپەرەستان خار بەس
ئەو جەفا چوو دەر ژ حەد زولما تە بر حەتتا ب چین ڕەحمەکێ جارەک نەکی هەی زالم ئەڤ ئازار بەس
غەرقێ دەریایێ گوناهین تشنەیێ لوتفا حەقین ڕەحمەتێ ئامورزگار و شەفقەیێ غەففار بەس
ئەهلێ دونیایێ سەراسەر دژمنێن من بن مەلا پشتەمیرێ من عەلی بت حەیدەرێ کەررار بەس

عومر زایع بوو مە بێ دلبەر عەبەس edit

عومر زایع بوو مە بێ دلبەر عەبەس وەی! تەڤی عومرێ مە بۆری بەر عەبەس
دل ئەمانەت دا ب نائەهلان نەدی لێ ب نائەهلان مە دا گەوهەر عەبەس
دا د سەیرا عشقێ بێ دلبەر نەچی لێ دبت سەیرا تە بێ دلبەر عەبەس
پوڕ د پێ وەسلێ مە سەعی و جەهدە دا جەهدە و سەعیا مە هاتن دەر عەبەس
سەعی و جەهدێ ئەم بکن مەیخانەیێ ئەو کو ناچت سەعی و جەهدا بەر عەبەس
دەست هێلین ئەم د سەعی و جەهدەیێ جەهدە و سەعیا مە نارت سەر عەبەس
ئاهـ وێ کوشتم ب دەربا خەنجەرێ ما د مێلاکێ درەت خەنجەر عەبەس
دل ژ دەربا کاشۆوان بوو پارەپار گۆ د مەیدانێ دبت سەد کەر عەبەس
مەهدەرا ڤی سوختەیی ئیرۆ بکن ئەز دبێژم نابت ئەڤ مەهدەر عەبەس
کفشە مەعنا کێ ل لەوحێ سیم دی نوقتەیێ مسک و خەتێ عەنبەر عەبەس
دا مەلا هشیار ببی لێ پوڕ کەسان سینە پوڕ لێدانە سەنگ و بەر عەبەس

نامێ عەنبەرشکەنێ بێت تو عەنبەر مەکە بەحس edit

نامێ عەنبەرشکەنێ بێت تو عەنبەر مەکە بەحس بل ژ وێ سلسلە و زولفێ موعەنبەر مەکە بەحس
ڤەکە لێڤێ و ژ نێڤێ بوەرین قەند و نەبات ژ لەبێ لەعلێ شەکەربێژ و ژ شەککەر مەکە بەحس
ب سەرئەنگوشتێ عەقیقی بدە فنجانێ رەحیق ئابێ حەیوان تە چین ناڤ و ژ کەوسەر مەکە بەحس
زەرییێن شوبهەتی و دوڕدانە ببن شاهدێ بەزم ژ گەنم ڕەنگ و سیەهچەردە و ئەسمەر مەکە بەحس
دێ بشارەت ژ ئشارەت ژ نەیێ بێتە سەماع تو ژ نایێ و سەمایێ بکە باوەر مەکە بەحس
دێ نهانی ب دەرئاغووش و بدی جانێ شرین شاخێ عومرێ بخوە بەر ژێ و ژ قەیسەر مەکە بەحس
ئایەتێ حوسنێ موفەسسەل کە ژ کەششافێ جەمال علمێ عشقێ بکە تەفسیر و ژ دەفتەر مەکە بەحس
رازێ دەهرێ ژ سپهرێ تو نزانی ب جەدەل حکمەتێ داوەرە تو ژ حکمەتێ داوەر مەکە بەحس
ئابێ حەیوان تە دڤێتن تو ببە هەمرەهێ خزر جامێ جەم بین و ژ دارا و سکەندەر مەکە بەحس
ژ ئەزەل عاقبەتێ کار کو مەعلووم نەبت جامێ مەی نووشە و ژ تەقدیر و موقەددەر مەکە بەحس
دلێ یارێ مە نەبوو نەرم ب سەد ئابێ گری ژ دلێ دلبەرێ ما و بەرێ مەرمەر مەکە بەحس
تیر سەد تێنە جەگەر سینە ل بەر مایە چەپەر ژ دل و جەرگێ کول و سینەیێ کەرکەر مەکە بەحس
شیرێ ئەلماسێ کشینت تو ژ لامع دە خەبەر ڤەکرت حوققەیێ یاقووت ژ گەوهەر مەکە بەحس
ژ شەفەق زوهرە خویا بت تو بنێ پەروینەیان جەبهەتێ «أو» بنومیت تو ژ مەهـ و خاوەر مەکە بەحس
ل روویێ یارێ دو مەهـ نەو مە قران دینە د مەست تو ژ سەیر و قەمەر تالع و ئەختەر مەکە بەحس
پوڕ ژ دێمێ و خەت و خالان تە خەبەر دایە مەلێ نەزەرێ وەر بدە بەژنێ ژ موفەسسەر مەکە بەحس

تو سەحەرگەهـ ب تەماشا وەرە بازارێ حودووس edit

تو سەحەرگەهـ ب تەماشا وەرە بازارێ حودووس ل تە بێ فائدە ئازارێ نەدت خارێ حودووس
دا ژ دل غونچەلەبەک نازک و تەڕدانە بژێری ب تەبەسسوم ب تە ڕا بێتە ژ گولزارێ حودووس
سەد گرهـ من د دلن ژێ کو چەپ و راست دکت شاهدێ حوسنێ قدەم زولفێ گرهدارێ حودووس
بل ژ سولتانێ قدەم من ب تو ئقرار نەهن گەر ل کابا مە نهەن مەتقەب و بزمارێ حودووس
دل د دەریایێ قدەم قافە ب سابت قدەمی گەر چ دائم ل سەرێ فەرقە مە منشارێ حودووس
بەلکوو دیوار ب گوهن لێ ب خودێ کی ب خودێ ب تو ڕەنگی نەکری ئەشکەرە ئەسرارێ حودووس
لەمعەیەک گەر ژ کنارێ قدەمێ پەرتەوێ دت دێ ژ بەر وێ سەعەتێ مەحو بن ئەنوارێ حودووس
بەر ب سەد پەنجەرەیان دایە شوعاعێ قدەمێ گونبەدێ عشقێ ل سەر کورسییێ دیوارێ حودووس
تو حودووسێ وە مەبین قەنج نەزەر دێ جارەکێ ل ئەساسێ قدەمێ دانییە دیوارێ حودووس
هەرە ئەسلێ خوە و تەرتیب و قیاسێ ژی بکە گەر نزانی چیە یەکجاری بەرێ دارێ حودووس
ئاتەشێ عشقێ شوبی زێڕە و وجوودێ حەل دکت هەیە مومکن نەفڕت زیبەقێ فەررارێ حودووس
ئەللاهـ ئەللاهـ کو د عومرێ خوە تو جارەک نە بهی چ سەدا تێت ژ ڤێ گونبەدێ دەووارێ حودووس
تو ژ بەر پەردەیێ وەهمێ وەرە دەر دا ببهی چ نەوا تێت ب سەد نەغمە ژ ئەوتارێ حودووس
حال و موستەقبەل و مازی د خوە دا تێک یەکن سوبح مەوجوودە ب عەینی خوە د ئێڤارێ حودووس
ڕاست و چەپ گاڤ و سەعەت هەر ل مە ئەو داتینت زولفەقارێ قدەمێ حەیدەرێ کەررارێ حودووس
ڕاست و ئەڤراز و نشووڤی نە بووارن یەک و یەک لێ تنێ وێ ل مە بوو دائرە بەروارێ حودووس
دێ ب قەلبێ مە چ دت لامعەیا ئسلامییێ کو ل جانێ خوە مە خەف بەستییە زوننارێ حودووس
ڕەنگ و ژەنگێ حەدەسێ نەقشێ حودووسێ مە د دل بدە بەر ڕەندەشێ عشقێ ئەوە قەسسارێ حودووس
جان ل سەر دەستی نهایی دڕییا جانان دا رووح سەف سەف کو ڤەوەستانە د بازارێ حودووس
وێ ژ غەفلەت برەتن سایە زەوالێ ئەی دل ڕوون تنێ دا تو ئەمانەت ل سها دارێ حودووس
تو ژ فەسلی هەرە ئەسلی کو د ڤی دەیرێ خەراب دا نەبی مەرکەبێ جەهلێ تو ل بن بارێ حودووس
دا نگارێ خوە ب سەد ڕەنگی ببینی ئیرۆ وەرە جارەک بکە سەیرێ تو د ئەتوارێ حودووس
تو ب حالێ مە دزانی چیە هەر لەحزە مەلا مە د دل تێت و درەت خەنجەرێ غەددارێ حودووس

سەلوا سەهی قەد خەمملی edit

سەلوا سەهی قەد خەمملی، لەو کەمملی مەستانە ڕەقس وەر سوحبەتێ گەر قابلی، دێ بێت وەرە شاهانە ڕەقس
مەستانە مەستان نووشەنووش، قەرقەف د جامان هاتە جووش ما دێ بمینت کەس ب هووش، وەقتێ کو بێن دوڕدانە ڕەقس
سوحبەت ب سازان هاتە ساز، پێ مەووجی دەریایێ ڕاز دا دل ژ نوو بایێ مەجاز، وێ کەشتییێ سوککانە ڕەقس
مەحبووب ب عەینی کەوکەبن، ڕەقسێ کو دێ دلبەر هەبن سەد جان گرامی من هەبن، باڤێمە ڕێ ئەرزانە ڕەقس
گرشمەء و ڕازا بەری، عارف ڤەنابن لێ دەری حەتتا د نێڤا ئاگری، ئەو خەف نەبت پەروانە ڕەقس
پەروانەیێ شەمعا گەشین، زولفێ د نازک ڕاوەشین شەوکێن د دل دا پێ خوەشین، مە ژ پەنجەیێن شێرانە ڕەقس
عالا و تایێن قورمزین، ئەسلان د بەر دابەرزین نێرگز د باغان تەووزین، نەیشەکەران نیشانە ڕەقس
وەقتێ کو بالن ئەرغەوان، گولچیچەک و تەرحێن جوان ڤێڕانە بی سەلوا ڕەوان، عارف ل فەرقێ جانە ڕەقس
ئیرۆ شەکەرخەندێ برین، دەستێ سپی زەندێ برین دیسا ب گۆڤەندێ برین، دەردێ مەلێ دەرمانە ڕەقس