دیوانی حەریق/م
1
editبە قوربان ئێستە هیجرانت دەناسم | کە ناری فیرقەتت بۆتە لیباسم |
بەبێ دووکانی حوسنت موددەتێکە | لە بازاڕی ڕەواجا من کەساسم |
موشەووەش بوو وەکوو کاکۆڵەکەی تۆ | لەف و نەشری خەیاڵاتی قیاسم |
بە تابووری بلووکی نووکی موژگان | شکا تەرتیب و نیزامی حەواسم |
بە تیرێکت کە جەرگت پارە کردم | مەکە بەو بارە هەرمن بوو خەلاسم |
کە خاڵی لەعلی لێوت ڕەهبەرم بێ | لە خدری زیندە نابێ ئیلتیماسم |
کە شک نابەم گوڵی ڕووی لالە ڕەنگت | ئەوا موحتاجی ڕووی لالەعەباسم |
لەبەر تەعنەی عەوام ئەندێشە ناکەم | کە من عاشق بە گوڵغونچەی خەواسم |
بە شەمعی جەمعی ڕوخسارت حەریقم | نەسیمی ئیلتیفاتی تۆ دەناسم |
2
editبە زاهیر گەر لە ئەسبابی سروور و سووری تۆ دوورم | بە شوکری نیعمەتی وەسڵت لە شادی دام و مەسروورم |
لە بووک و پێخەسوو بەربووک و پۆپ چەرمک، نەبووم ئەمما | دوعاگۆیی دەلیلە ئەڵبەتە لەو زومرە مەحشوورم |
لە خەیمەی ساحیبی سەیف و قەڵەم وەزعی عیلم چا بوو | سەدای تەپڵی بەشارەت بوو، بەڵێ فەتحیم و مەنسوورم |
بە نەقدی گەر حەیاتی عارییەت قابیل بە تەقدیمە | نیساری فەرموو تا بیڵێم شکور بۆ پارە مەنزوورم |
لە سۆزی سینەیی عوود مەجمەری بەزمی موحیببانم | لەگەڵ ئەفسووردەییش بۆ گەرمی مەجلیس ئاگری سوورم |
وجوودم گەر خەرابەی ڕەنجە، دڵ هەر مەخزەنی گەنجە | بۆ سەیرانیش لەلای ئەهلی دەروون ئاباد و مەعموورم |
قوتابی نیم لە هەوڵی نان و شەکر و لوقمە قازی بم | لە ئەهلی تایبی تەحسیل و زیکر و ویردی مەئسورم |
لە دەعوادا یەدی بەیزا و عەسای مووسات لەدەستا بوو | ئیجازەی ماری خۆشت پێ نەما فەرمووتە مەحسوورم |
3
editبەشی ناسینی نامەردی لە کەسدا مەردی نابینم | لەلایێکی کە ڕووگەرمی نەبێ دڵسەردی نابینم |
چ ڕووسپیەک بە ڕووسووری لە بۆتەی ئیمتحان دەرچوو | درۆ ناکەم بە وەجهی ڕاستی ڕووزەردی نابینم |
لە کەند و ڕەندی عالەم قەت مەپرسە گەر خیرەدمەندی | خودا هەڵناگرێ ڕەندم نەدیوە کەندی نابینم |
لە کەس وردیم نەدیوە تا درشتی پێ نمایان بێ | کەسێ بڕوێش دەکا و لافی دەقیقەوردی نابینم |
گەلێ کەس دەستی چا دەڕوا وەکوو چا ئابڕووی ڕۆیی | بەڵام بۆ دین وەکوو دونیا بە دەستوبردی نابینم |
ئەوەی عاریف بوو دەیزانی ئەمن چم دەکوت و لام باشە | دەڵێم زاهید بە دارا چێ ئەمن وەک بەردی نابینم |
حەریق دەردی گرانە دەردی بێ هاودەردییێتی وا | لە هاودەردێ گەڕاوم حەیفێ هیچ هاودەردێ نابینم |
4
editلە خزمەت قازییا لاریم نییە بۆ سەر چ جای ماڵم | چ حیکمەت بوو ئیشاراتی کە فەرموو بۆ شیفای حاڵم |
فیدای تەشریفی ڕێگەت بێ خەراجی موڵکی جان و دڵ | نیساری تۆزی بەرپێت بێ ڕەواجی عومری سەدساڵم |
دەمێکە چاوەڕێی سورمەی غوباری کۆیی خووبانم | بە خاکی مەقدەمی تۆ ناییلی مێعراجی ئامالم |
لەبەر تەوقی وەفا دەمکوت کە قومری سەروی باڵاتم | لەبەر تەنگی قەفەس حەیفێ دڕی جەمعی پەڕ و باڵم |
بە حوکمی خۆتە ئیمزا بۆ مولاقاتی شەڕەفیابی | لە هەرلایێ دەفەرمووی حازر و موشتاقی باڵاتم |
لە خزمەت خان و سەرهەنگدا سیلاحم فەوجی سەربازە | دوعا سوڵتان و یاوەرمە لەبۆ سەرتیپی ئەقوالم |
5
editکەی دێیەوە سەرڕەحمی دڵی زار و نەزارم؟ | کەی دێ قەدەمی خێرت لەسەر خاکی مەزارم |
تا کەی لە تەوافی حەرەمی قیبلەیی ئەبرۆت | وەک پەرچەمی پێشانی سەرئەفکەندە و خوارم؟ |
جارێ نەبوو جاری نەبێ فرمێسکی نەدامەت | بارێ نەبوو بارێ نەیەنێ بۆ دڵی زارم |
قوربت سەبەبی بوعدە لە یار و لە دییارم | ڕازیم بە جەفا گەر بە وەفا بێیە دییارم |
بۆ لەززەتی عەفوت کە جەریئم لە مەعاسی | مەدڕێنە دەخیل پەردەیی ڕوخسارەیی کارم |
چت داوە لە ڕووترشی و سرکەی دەمی ئەغیار | قەندی لەبی شیرین بە دەمی تاڵی خومارم |
ئەی عەرعەری بووستانی هیدایەت وەرە باغان | داغانی قییامەت کە قەدی سەرو و چنارم |
گوێ مەگرە لە ئیهرار و لە ئیسراری ڕەقیبان | من سەد غەزەبت بێ لە عەفووت چاوەنواڕم |
تا دیومە لەنێو مەسحەفی ڕووت سوڕەیی یۆسف | بۆ ئایەتی حوسنت لە هەموو ڕەسمێ کەنارم |
تاووس کە لەسەر زینەتی باڵی، سەری دانا | ئەمنیش بە پەڕی فکرەوە بێ سەبر و قەرارم |
پەروانەیی شەوقت مەخەرە ئاگری میحنەت | شەمعی دڵەکەت هەڵکە لەبۆ بەزمی نیگارم |
مۆرەی دڵی برد زوڵفی لەبۆ تەختەیی سینە | لەم نەردە مەڵێن وا مەیە، دێم فێری قومارم |
گەر باڵ و پەڕی بەخت نەسووتایە حەریقی | بۆ سەیدی مەعانی بە مەسەل بازی شکارم |
6
editبولبولی دەوری گوڵ و توتیی شەککەرشکەنم | قومری سەروی خەرامان و تەزەڕووی چەمەنم |
بێنەوا و ساحیبی ئاوازی حەزینم بە نەوا | شەمعی هەر جەمعم و پەروانەیی هەر ئەنجومەنم |
سوحبەتی قودسی و سەیری مەلەکووتیم دانا | بە عەلاقەی ئەم و ئەو هەمدەمی زاغ و زەغەنم |
لەززەتی جەننەتی ڕووم داوە بە دانەی خاڵی | ئەمە ئیرسی پدەریمە بە پسەر پێدەکەنم |
موڵکی تەجریدی بەجێ هێشت و بەهەشتی دانا | ئێستە گیرۆدەیی خاروخەس و دارودەوەنم |
بەهەوای ئاوی حەیاتی دەهەن و نۆشی لەبی | خدری زیندەیی سەرچاوەیی چاهی زەقەنم |
هاوسەری موشکی سەری زوڵفەقەتاری نەفەسم | مالکی قافڵەیی چینی خەتا و خوتەنم |
مەجمەعی سینە و فینجانی مەم و شەربەتی دەم | خەلعەتی پارە کە زانیوتە غەریبی وەتەنم |
قەندی لێوی تەڵەبی چاییە، سا، سرکە مەکە | نەک بە تاڵی بدوێ خوسرەوی شیرین سوخەنم |
وەجدی مەجنوون لە پیاڵەی غەمی لەیلا دایە | بە خەیاڵی لەبی شیرین، بێستوون هەڵ دەکەنم |
شادی بێگانەیە، خزمم غەمە گەر مردیشم | ئەوە واریس لە حیسابی حەق و گۆڕ و کەفەنم |
گەنجی فیکری کە لەنێو کونجی غەما دیوەتەوە | موڵکی شادیم هەیە تا ساکینی بەیتولحەزەنم |
تیرەکەی بەخەتەرە یاری کەمان ئەبرۆ حەریق | گەرچی ئەو ڕۆستەمە ئەلحەق ئەمنیش ڕۆبیتەنم |
7
editنەما ئاوی بەقا بادی فەنا خاکی بە با داوم | کە یارم ئاگری دووری لە پێستی جەستە بەرداوم |
بە قوربانت بم ئەی ساقی بدە پێم ڕاحەتی ڕووحم | بەبێ ئاوی حەیاتی تۆ جگەرسووتاو و برژاوم |
بە شەوقی شەوچرای کوڵمت فریوت دا کە مورغی دڵ | بە شێوەی زولفەکەت زانیم کە من گیرۆدەیی داوم |
کە دیتم شەمعی ڕوخسارت بە پەروانەی دڵی خۆم کوت | لەنێو چاوانی خۆم نووسیوە هەر بەو شەمعە سووتاوم |
تەماشای چاوەکەم کردی برۆت فەرمووی ئەمن تاقم | بە شۆخی زوڵفی لاولاوت دەوێژێ هەر ئەمن لاوم |
دەڵێن وا جێژنی نەورۆزە، دڵم پڕ ئاتەش و سۆزە | وەرە بۆ جێژنە پیرۆزە بدەم ڕووحم بەسەرچاوم |
وەرە سەرچاوەیی چاوم دەڵێی دەریایی عەممانە | تەماشای ئەشکی گوڵنارم لە سایەی چاوی خوێناوم |
هەمووکەس مەستی بادەی کەیف و شەوقی بەزمی جانانە | بەتەنیا هەر ئەمن ئەمڕۆ لە خاکی مەینەتا ماوم |
تەماشای چاوی نێرگس کە بە مەستووری چ مەخموورە | تەماشای پێکەنینی گوڵ بە ئەحواڵی پەشێواوم |
دییارە ساقی بێ باقی، نییە مەیلی بە دڵداری | دەڵێم ها نەقدی جان و دڵ، دەڵێ لاچۆ لەبەر چاوم |
دەوای هیجرانی گوڵ ئەی دڵ لە شێخ ئەحمەد تەمەننا کە | بڵێ ئەمڕۆ بە ناحەق نەونەمامێ جەرگی پێکاوم |
حەقم بستێنە ئەی نەخلی موراد و سەروی ئازادم | وەکوو عاڕەب دەخیلت بم زەلیل و زار و داماوم |
حەریقی ناری هیجران و غەریقی ئەشکی حیرمانم | لە خاک و بادی عالەمدا ئەنیسی ئاگر و تاوم |
8
editلە ئەم عیدە بەعیدم من لە دیداری ڕەفیقانم | خودا سا تۆ قەریبم کەی لە خوانی وەسڵی یارانم |
لەلایێ عیشرەت و شادی، لەلایێ گەردن ئازادی | ئەمن کەوتوومە نێو داوی حەریقی ناری هیجرانم |
سەرم قوربانت ئەی ساقی کە تۆ سادەی، وەرە، سا، دەی | فیداتم دەستوبردێ کە ئەجەل نەک بێ بە میوانم |
دڵم کەوتۆتە زوڵمات و دەڵێ پێم خۆشە تاریکی | بە تارێکی سەری زوڵفت هومێدم ماوە وەبزانم |
خودا عومرت بدا باقی، وەرە ساقی بدە ڕاقی | کە تۆ هەمڕازمی مەی بێنە بۆ دەرمانی دەردانم |
هەتا کوفری سەری زولفت ببینم وا لەنێو کوفرام | کە دیتم شەمعی ڕوخسارت دەڵێم ئۆخەی موسوڵمانم |
بە ڕەنگی ئەشکی خوێنینم کە ڕووسوورم لە قاپی حەق | لە فەیزی تۆوەیە ساقی بەجۆشە تاوی گریانم |
بە خوێناوی دڵی زارم وەرە کاکۆڵ حەنایی کە | مەڵێ ڕاوەستە تا قوربان، لە عیدەینا بە قوربانم |
لەنێو ئاتەشکەدەی غەمدا کەبابی دڵ ئەوا برژا | شەڕاب بێنە بە پەیمانە تەواوە عەهد و پەیمانم |
شوکر وەسڵم هەیە ئەمڕۆ لەگەڵ پەیکان و تیغی تۆ | کە کوشتەی تیری موژگانم، کە چاکی تیغی حیرمانم |
کوتت دانەی خەیاڵت بێنەرە نێو داوی زولفەینم | ئەگەر دەیکەم پەرێشانم، ئەگەر نەیکەم پەشیمانم |
سەفی تابووری موژگانت لە قەلعەی دڵ کە جێگیر بوو | هەتیوی دڵ نەما جێگەی لەبۆکوێ ڕۆیی نازانم؟! |
حەریقی تەرکی یار ناکەم سەرم ببڕن ئەگەر فەڕزەن | نییە باکم لەبەر تەعنەی موریدی پیری ڕەندانم |
9
editبۆ جەمعی غەم و شادی نەبوو ڕۆژی محەڕڕەم | ڕووت بەرگی گوڵی شادی و زولفت شەوی ماتەم |
بەو وەجهە دەڵێن مەسحەف و بەو نوقتە دەڵێن دەم | بەو زولفە دەڵێن قەید و بە ئەو حاشیە پەرچەم |
تەفسیری شەوی وەسڵ و غەمی ڕۆژی فیراقە | مەشهوورە لە دنیا بە بەهەشت و بە جەهەننەم |
تەقسیمی ئەزەل وا بوو لە دوایی من و یارم | بۆ سەیری ئەمن سەید و ڕەقیب کەلبی موعەللەم |
تەسبیحی سەنای زولفی خەیاتە و لەبی مەرجان | سەرڕیشتەیی ئێمەی دەوێ بۆ عیقدی مونەززەم |
شادی ئەسەری مەستییە بێ شەرت و وەفایە | بۆ فرسەتی تەنگانە غەمە مونیس و مەحرەم |
عومرێ کە ئەساسی هەوەسی بازیی نەفس بێ | قابیل نییە بۆ خێوی وی شادی و ئەلەم و غەم |
بێ سێبەر و سەبر و گرە شەوقێکە مودارا | نەمدیوە لە گەرما و لە سەرما دڵی خوڕڕەم |
بۆ دڵبەری مەعنی لە حەرەمخانەیی ئەسرار | خۆی و قەڵەمی ماوە حەریق ئێستە بە مەحرەم |
10
editهەمووکەس با بزانێ من کە سەودای زوڵفی دووتاتم | لە خانەی کوڵمدا کۆڵم بە فەڕزی شای ڕوخت ماتم |
ئەگەرچی ساکینی مڵکی عەجەم بووم دوور لە ڕۆم کەوتم | لە سایەی پەرچەمی تۆوە ڕەئیسی مڵکی شاماتم |
دڵم هەروەک ڕەعییەت خۆش نشینی موڵکی ئەعزاتە | لە هەرجێ دادەنیشێ لێی گەڕێ قوربانی باڵاتم |
موتالای حاشییەی زوڵفت لەسەر سەفحەی ڕوخت سەعبە | لەبۆم چا بوو بە منداڵی لە دەرسی عیشق ڕاهاتم |
ئەگەر ڕاستت دەوێ سەروی بڵندباڵا درۆ ناکەم | لەپاش فەوتی حەیاتیشم بە ئوممێدی مولاقاتم |
نەوای ناڵەی حەزینم ڕاستە وەک قافڵەی حیجازی دێ | وەرە سەر سەیری بەزم و سۆزش و شۆری مەقاماتم |
دەڵێن فەرموویە یار بێتە موتاڵای خەتتی ڕەیحانی | بڵێن با شەمعی ڕوخساری هەڵایسێنێ ئەوا هاتم |
بە شیرینی مەزەی لێو و خەتی سەبزت دڵم خۆشە | لە مەیخانەی غەمی عیشقت کە وا سەرمەستی سەهباتم |
بە یادی مەدرەسەی عیشقت گەلێ عیلمم کەسب کردن | ئەوێستاکەش لەبەر چاوت شەڕابخۆری خەراباتم |
قڕانی عاشقانە کەس نەما دەرچێت و سەر دەرکا | مەگەر بۆ موفلیسی وەک من کە بێ قڕان و پەناباتم |
کە وا پارچەی غەزەل دەبڕێ حەریق ئەمڕۆ لە دیوانت | دەڵێ هەر چاوەڕێی دەستەخەیاتەی زوڵفی تاتاتم |
11
editوەکوو کاکۆڵی سەرشانی عەزیزم | پەراکەندە و پەرێشانی عەزیزم |
دوو چاوم پڕ لە مرواری سرشکە | لەبۆ لەعلی بەدەخشانی عەزیزم |
لە تەندووری دڵم بۆی وەک تەنوورە | جگەسووتاوی هیجرانی عەزیزم |
هەموو ڕۆژێ لە بۆ تەسلیمی ڕۆحم | وەکوو قوربانی قوربانی عەزیزم |
مەڵێن کوشتەی خەدەنگە یا نە خەنجەر | شەهیدی تیری موژگانی عەزیزم |
بە دایم مەست و مەخموورە لە بادەی | پیاڵەی چاوی فەتتانی عەزیزم |
لە فەننی دڵبەریی و دڵڕوبایی | نییە ئەمساڵ و ئەقڕانی عەزیزم |
هیلالی نەو، نەحیفی گۆشەگیرە | لە حەسرەت ماهی تابانی عەزیزم |
وەکوو شاهی جیهانم تا حەریقی | گەدای دەرماڵی دەربانی عەزیزم |
12
editئەی خزری ڕەهی زوڵمەتی نێو ئاوی حەیاتم | بێ شەمسی ڕوخت ساکینی قەعری زوڵوماتم |
ئەفسوردەیی سەرمایی حوزوور و شەهەواتم | ڕەنجیدە و ئازوردەیی دەستی خەتەراتم |
دڵ بۆتە پییادەی جڵەوی ئەسپی هەناسەم | بۆ دەوری ڕوخی شاهی جیهان بەیدەقی ماتم |
هەرچەند کە هەڵاتم وەکوو بووم شومی وڵاتم | هەر چاوەنواڕی کەرەمی پیری هیراتم |
گەرچی وەکوو سەردەفتەر و سالاری عوساتم | لەم خاکی دەری ڕەحمەتە مەئموولە نەجاتم |
قوربانی سەگت بم شەهی مەیدانی هیدایەت | وەک سالیکی بێ مەسلەکی ڕێی هات و نەهاتم |
زەنگی خەتەر و وەسوەسە وا قەلبی قەڵب کرد | هەر مونتەزیری گۆشەیی میرئاتی جەلاتم |
حەیران و سەراسیمە وەکوو بولبولی بێ گوڵ | ئاشوفتە و گیرۆدەیی خاری وەکەناتم |
تەعمیری دڵی باغی لە باغ چاترە قوربان | لەم چاوە منیش مونتەزیری مائی فوڕاتم |
تا مەتلەعی کەنعانییە نێو چاهی زەمیرم | سەنگین بە سەعادەت بوو تەرازوویی نیشاتم |
بۆ دیدەیی یەعقووبی خیرەد یەک نەزەری تۆ | خاسییەتی پیراهەنی کردوە بەخەلاتم |
زانیومە کە سوئی ئەدەبە شیکوە لە ئاواڵ | چبکەم دەسەڵاتم نییە بێ سەبر و سوباتم |
تۆ شەمس و منیش زەڕڕەیی بێ جیلوە بە قوربان | نیسبەت هەیە عەیبی چییە جۆیایی بەراتم؟ |
با وەسفی هەموو زیللەت و ئەحواڵی ڕەزیلم | چون مونکیری تۆ نیم وەکوو سوڵتانی وڵاتم |
بەم تەبلەیی عەتتاری خەیاڵاتە حەریقی | هەر بانگ کە وەرە موشتەری بۆ شەهد و نەباتم |
13
editعەزیزم تۆ دەزانی من لەبەر چاوت کەر و گێژم | لەبەر ناپیاوی خەڵکی تێدەگەی موحتاجی گوێدرێژم |
سوار نیم و پییادەم چۆن دەبێ وەسڵ و مولاقاتم | وڵاغ دەس ناکەوێ هەر بۆ تەبەرڕوک خۆی سەرئاوێژم |