دیوانی خانای قوبادی/ئایینی

by خانای قوبادی

ئەر هەی بڵند ماڵ

ئەر هەی بڵند ماڵ، ئەر هەی بڵند ماڵ!	ئەر هەی یانە بەرز، بینای بڵند ماڵ!
ئەرێ مایەی نوور، سوبح زەڕین باڵ!	ئەرێ ئاگاهدار هەم حاڵزان حاڵ!
ئەر هەی «لا إله، إلّا هُوالحَق»!	ئەر هەی لامەکان، سەردار موتڵەق!
ئەر هەی ساعەتساز، بەستەی ماهـ و ساڵ!	«واقِفُ الأسرار، علي كُلّ حال»
ئەر هەی زات پاک، فەرد نیهانی!	ئەر ئاگای ڕاز، سیڕڕ پەنهانی!
ئەر هەی عەتا بەخش، «معطي كلّ شيء»!	ئەر هەی «لايموت»، حەیاتبەخش حەی!
ئەر هەی نوور نە ڕۆی خاسان عەیان کەر!	عاشقان مەجنوون، شەیدای جیهان کەر!
هەی نوورت مایەی ڕەوشەنی دڵان!	ئەرێ زینەتبەخش شکۆفەی گوڵان!
ئەرێ بێ عیللەت، بێ فیکر و خەیاڵ!	کاتب قودرەت، مونشیی نوقتەی خاڵ
ئەرێ هەی کارساز، کار بە دەست ئاسان!	ڕۆشنیی دەروون، نیک و بەد ناسان
ئافریدەت کەرد، فریشتەی شەریف	وێنەک مەلائیک، سەرتاپا زەریف
بەدەن چوون مینای بلووری بێگەرد	سافتەر جە سافیی مەوج «ماءُالورد»
بنازۆن وە تۆ، تاک تەنیای فەرد	ئەوڕۆ ئاڵتوونت، بە خەڵق ئیزهار کەرد
بە زات بێچوون، بێشوبه و میسال	بەڵام وات: جەواب «زات ذوالجلال»
عالیم ئەقدەس، حەیی تەوانا	بەڵا بێ جەواب، قەیووم دانا
چون حازر وە زات، شاهـ ئەقدەم بیم	دڵ بێزار جە لەفز، «لا» و «نعم» بیم
نمەز سەبەب چێش بەختم زەبوون بی؟	ڕەفیقم شەیتان، مەلعوون دوون بی
ئەوڕۆ ڕەها بیم جە بەتن مادەر	ئامام وە سەفەر، دنیای پەڕ خەتەر
چێش بی وە بەختم، غەمانم کۆ بی؟	سەودام فیراوەن، جەفام بێ شۆ بی
مەحرووم چە جەماڵ جەمین جامان بیم	غەمناک غەمین، خەیات خامان بیم
بێبەری جە باغ نەونەمامان بیم	داغدار پەڕ دەرد، هەم بێسامان بیم
خەتا نەکەردم بەرگ «بيت الله»	بت پەرەست نەویم «والله و بالله»
چون یەزید وە قەتڵ کەس سەڵا نەویم	هامجەنگ حسێن، کەربەلا نەویم
وە تیغ بێڕام، بڕندەی خەتەر	چون «ابن ملجم» نەکوشتەم حەیدەر
چون نەمروود عاسی، شای جەلیل نەویم	نا ئەمری فەرمان ڕای خەلیل نەویم
وە مووسام نەکەرد سیحر سامری	نەوی جە لای من مەیل کافری
قاپیم هۆر نەکەند جە «بيت العقيق»	چوون ئیبلیس نەویم جە عیسیان غەریق
ڕاهگیر کەعبەی موعەززەم نەویم	موددەعی ڕەسوول موکەڕڕەم نەویم
نووتفەی ڕەسووڵم جە بێخ هۆر نەکەند	تیغم نە ڕۆی پاک پێغەمبەر نەشەند
تەورات و ئینجیل تەحسیل نەکەردم	وە بەد نام پاک جوبریل نەوەردم
بیغەیر جە قورئان دەرسم نەوانا	غەیر جە تۆ بە کەس کەسم نەزانا
چون گومڕا کەم بەد، وەیسی یەمەن ماڵ	نەکەردم ئاهیر، سۆزان و زووخاڵ
جووق مەلایک، حامڵان عەرش	زومرەی ئەسحابان، فریشتان فەرش
هیچ کامێن بە دەست من نەوی ئەسیر	زانووی حەیدەرم نەپێکا وە تیر
ڕای حاجیانم نەبەست چون ڕاهزەن	ناقووسم نەژەند وێنەی ئاهریمەن
زەکەریام وە زام ئەڕڕە لەت نەکەرد	میر حەمزەم وە زەرب شمشێر قەت نەکەرد
نام ئەسحابان پاک دین ئیسلام	هیچ کەس وە بێ قەدر وە حەب نەوانام
چون فیرعەون دەعوای خوداییم نەکەرد	جە دین ڕەسوول جوداییم نەکەرد
چون قاروون بە گەنج بە ماڵ نەنازام	چەنی ساز و باز دنیا نەسازام
نمەز جە دەرگات کەچبازیم چێش بی؟	پەی چێش دڵ وە خار خەتەرناک ڕێش بی؟
پەی چێش بێبەهرەی زەوق دنیا بیم؟	ڕەنجیدەی ئافاق، شادی سەنیا بیم
دڵ بی وە کۆرەی سەردی هەناسان	بێ نەسیبیت کەرد جە باڵای خاسان
حەق بە دەست تۆن، شای نەزا و نەمەرد	نەکێشانت جەور، جەفا و داخ و دەرد
وە ڕەنجەڕۆیی و وە نامورادی	نەیاوا وە کام خانای قوبادی

میعراجنامە

جە شەمع خاوەر، جە شەمع خاوەر	شەوێ ڕۆشنتەر جە شەمع خاوەر
نەغمەی نەسیمش چون دوود مەجمەر	مەبێزا بۆی چین زوڵف بۆ عەنبەر
عەرسەی سەماوات، سەرزەمین جە نوور	مەدرەخشا چون شەمع، تەجەللای کۆی توور
هەواش چون نەسیم، وەنەوشەی چەمەن	مەبەخشا بۆی موشک مودبیرەی خوتەن
ئەو شەو «حَسبَ الحُكم» بەخشەندەی داوەر	سەیید ئەفلاک، نامووس ئەکبەر
چون مورغێ نەبەند قەفەس بۆ ڕەها	پەرواز کەرد جە بورج «سدر المنتهي»
زومرەی موکەڕڕەم، مەلائیک سەف سەف	هەر یەک یەک تەبەق، توحفەی نوور بە کەف
چەنی ئەو بوراق، چوون بەرق ڕووی هەور	بە یەک دەم تەی کەرد، جە مەهـ تا بە سەور
زین نوقرەی ئەبیەز، سەرزین حەولەی نوور	یاڵ چون جەعد زوڵف پڕ گرنج حوور
سم چون قورس نوور خورشید ئەنوەر	ناڵ وێنەی هیلال دوو هەفتەی قەمەر
بە حوجرەی شەریف شای «خير الأنام»	بەردشان تەشریف بە سەد ئیحتیرام
سوپادار جەیش، زومرەی ڕۆحانی	«حامل الاحكام»، وەحی ڕەببانی
بە میروەحەی باڵ، ئاڵای بۆ عەنبەر	بێدار کەرد سەیید سالار سەروەر
بە ئەدەب پێش وەند کەلیمەی ئەسرا	پەی سیڕڕ «آيات، ربِّهِ الكُبرَي»
ئاخر وات: یا شەمع بەزم ڕیسالەت!	«قامعُ الأركان»، کوفر و زەلالەت
شای «كثيرُ اللطف»، تەڵەبکارتەن	زومرەی مەلایک ئینتزارتەن
ئەمشەو بە دەوڵەت، «سيّد الكونَين»	عەرش عەزیم کەر، بە فەرش نەعلەین
ڕەسوول ئێد شنەفت، جە «روحُ الأَمين»	خێزا بە سورعەت، نیشت وە پشت زین
مەلایک یەک یەک، شاهانە دەستوور	دەرلاد کەردشان، زەڕفشان جە نوور
سا کە ڕایی بی شای شیرین خیتاب	هەر چوار موقەڕڕەب، گرتشان ڕیکاب
چون نەسیم سوبح، ئاڵای ڕۆح ئەفزا	ڕووشان کەرد نە ڕای «مسجِد الأقصي»
ڕووح پڕ فوتووح، ئەنبیا و ئادەم	کەردەن ئیستیقبال، ئەو شای موکەڕڕەم
چەوگە بە لوتفی پەنای بنیاد خشت	بی بە پێشەوای پێغەمبەران گشت
ئاخر یەک ساعەت بە ئەمر داوەر	یاوا بە مەقام، سپەهر ئەخزەر
خرۆش کەفت نە ئەهل «أعلي عِلِّيين»	ها تەشریف ئاوەرد «فَخرُالعالمين»
جە سومعەی قودسی کەڕووبی کەنیا	کۆس فەزڵ زات، ئەحمەدی ژەنیا
چەند هەزار مەلەک، چەنی «حورُالعَين»	ئاما بە پێشواز شەفیع دارەین
زومرەی ڕۆحانی، قودسیان تەمام	گشت ئامان وە کۆی ئەو خەیرولئەنام
مانگ و خۆر چەنی ناهید و بەرجیس	بۆساشان ڕیکاب، بە ڕەسمێ تەمیس
عەتارۆد دەرلاد، نەخامەی نامیش	ڕەقەم دا بە شای ئینشای غولامیش
شیعرەی یەمانی، چون شیعرای قابڵ	ئینشای مەدحش وەند، بە دید و بە دڵ
سوغرەی مونقەلیب، سەمماک ئەعزەل	هەر دوو بین پابۆس، بەشیر مورسەل
چەنی جەوزا و شوور، عەزراج و زوهەر	وێنەی بەندەگان، بەستشان کەمەر
سا کە باڵاتەر، هەم کەردش عورووج	پا نیا نە خەت «مَنطِقُ البروج»
ستارەی زوحەل، ئەکلیل دڵجۆ	سونبولە و ئەسەد، مەریخ بەدخۆ
بۆساشان ڕیکاب، سەعادەتمەندش	دامان خەرقەی داناپەسەندش
باقی ئەنجوومەن، چەنی سوورەییا	واتن: یا ڕەسوول!بە ئەمر ئەڵڵا
ئاما بە پێشواز، شای شەوکەت لیقا	«تعال يا سلطان»، سیڕڕ سەر واڵا
ئاخر بە فەرمان، لامەکان ماوا	فەڕڕ مەقدەمش بە سیدرە یاوا
جوبرەئیل پێچ وەرد، وێنەی زوڵف یار	عەرز کەرد بە جەناب، سەیید موختار
واتش: «يا رَسول! اللهُ مَعَك	هذا فِراقٌ بَيني وَ بَينَك»
ڕسوول وات: یا بەحر فەزڵ ڕەببانی	تۆ من بە تەنیا، ئەو کۆ مەکیانی؟
جۆبرەئیل واتش: «يا خَيرالبَشَر»	ئەر زەڕێو جەی جا، پا بنیۆ وە بەر
دەرلاد بە شوجاع. شەمع ئاڵای نوور	مەسووچۆن دەرلاد، پەروانەی دەستوور
ڕەسوول ئێد شنەفت جە «روحُ الأمين»	شێویا چون زۆڵف، زەریف موشکین
چون نەسیم جە چین زوڵف بۆ عەنبەر	جە سەواد عەرش عەزیم کەرد گوزەر
مەحرەمان غەیب، دەرلاد بە زەروور	ئاوەردەن پەرێش ژە ڕفڕەف جە نوور
سەوار بی ڕەسوول بە ڕفڕەف، هەی کەرد	عەرسەی لامەکان بە یەک دەم تەی کەرد
وەقتێ بە ئەقسای لامەکان یاوا	لەرزا وێنەی تووڵ، نەوخێز ساوا
ئاما نیدا لێش: خەوف مەکەر جە من	«ادنِ يا محمود! مُجتَبي ادنِ»
سا کە ئێد شنەفت، دەرلاد بە عیززەت	یاوا بە مەقام، فەرخوندەی وەحدەت
چەوگە زەبان بەست، یەکسان بی خامۆش	چون مەست موشکین، تەمام بی مەدهۆش
جەو دەمدا وات پێش فەرخوندەی داوەر:	«سَلامٌ عَلَيك يا خَيرُالبَشَر!»
چێشەن موددەعات، من پەی تۆ کەسم؟	عەرز کەر وە جەناب زات ئەقدەسم
ڕەسوول وات: یا حەی «لايَموت سامِع»	موبەڕڕا جە شیرک، سەعتی بێ مانیع!
ئیستیدعام ئێدەن جە «يومُ القَرار»	زومرەی ئوممەتم، شوومەن، شەرمەسار
ببەخشی بە فەزڵ بێشومار وێت	بە عەفوو عەزیم کەس نەدار وێت
حەق وات: یا ڕسوول، نادیرەی ئەییام!	تۆنی خۆ شەفیع زومرەی خاس و عام
چونکە من دایم عادەتم عەتان	زات ئەقدەسم، بەخشندەی خەتان
ها بەخشام بە تۆ، ئوممەتان تەمام	وەش ئامای بە خەیر، «باقي والسلام»
ڕەسوول جە موژدە، شادیی یاوا پێش	سوجدە بەرد بە زات، بینای بێئەندێش
موراجەعەت کەرد جە سەفەر بە شەوق	یاوا بە جای وێش، بە سەد شادی و زەوق
یا قەییووم فەرد، مونفەرید بە زات!	نەقشبەند تەسویر کولل مەوجوودات!
بە فەزڵ ڕەسوول ساحێب تەخت و تاج	ئەو شەو بە عیززەت بەردت وە میعراج
خانای قوبادیی خاتر بەڕکەندەن	پەی چی جەی دنیا، عاسی شەرمەندەن؟
ببەخشیش تەقسیر جە «يومُ الحساب»	نەدارۆ تاقەت، ئەشکەنجەی عەزاب
نییەن غەیر جە تۆ ئومێدش بە کەس	جە یاگەی تەنگدا، بە فەریادش ڕەس

وەلاڵ نمەبۆ

وەلاڵ نمەبۆ، وەلاڵ نمەبۆ	سیاسەنگ هەرگیز وەلاڵ نمەبۆ
ئەتڵەس و خارا، وە شاڵ نمەبۆ	ئەبڵە وە خەیاڵ، وە ماڵ نمەبۆ
گوڵ غونچەی گوڵان، بێ خارنمەبۆ	یاری بێ بەینەت، وە یارنمەبۆ
ناقابیل هەرگیز قابیل نمەبۆ	خاسی جە ناکەس، حاسڵ نمەبۆ
یەکڕەنگان دەور، دووڕەنگ نمەبۆ	دۆستی و موحەببەت، وە جەنگ نمەبۆ
ئەسیڵ و نەجیب، ناکەس نمەبۆ	بەدئەسڵ و ناکەس، وە کەس نمەبۆ
قومری و قاژە و قووش، قەقنووس نمەبۆ	بولبول وە توتی و کەرکەس نمەبۆ
ڕوبا موبارێز، پەی شێر نمەبۆ	دێوانە دانا، حیز ژێر نمەبۆ
جە موردار نافەی تەتار نمەبۆ	دەبباغی، دووکان عەتتار نمەبۆ
دانشمەند هەرگیز، فانی نمەبۆ	پیری چون ئاما، جوانی نمەبۆ
هونەرمەند هەرگیز کەم چیز نمەبۆ	خواتەرس هیچ وەخت خوونڕێز نمەبۆ
زاهید هیچ وەختێ، غەمبار نمەبۆ	بێئەسڵ و نەسەب تەییار نمەبۆ
دز و درۆزن، سادق نمەبۆ	فاڵگیر وە حەکیم حازق نمەبۆ
مورشید بێعیلم، وە پیر نمەبۆ	ئەمانەت فەرزەن، دەستگیر نمەبۆ
سۆفی وە حەی حەی، دڵساف نمەبۆ	مەردی و شوجاعەت، وە لاف نمەبۆ
دەروێشی وە پرچ، وە دەف نمەبۆ	ئەڵماس وە ڕەفیق، خەزەف نمەبۆ
شێخی وە شونیل کەڵپۆس نمەبۆ	عاشق بە نەعرەی یا دۆس نمەبۆ
سەڵتەنەت وە زوڵم، وە جەور نمەبۆ	قەزاوەت وە خوڵق، بەدتەور نمەبۆ
بزورگی بێ سەرف نەزەر نمەبۆ	پووڵ، ڕاحەت جە ڕاگوزەر نمەبۆ
عالمی بەداد، بەقاڵ نمەبۆ	بێتەحسیل عیلم، چەند ساڵ نمەبۆ
بێ پەیرەوی شەرع، ئیسلام نمەبۆ	حەڵاڵ وە هامتای حەرام نمەبۆ
عادڵ هیچ وەختێ گومنام نمەبۆ	نیکوکار هیچ وەخت بەدنام نمەبۆ
زاڵم وە هامتەرز عادڵ نمەبۆ	سەفیهـ وە هامڕاز عاقڵ نمەبۆ
مەستی و مەدهۆشی، وەکار نمەبۆ	زاڵم سەفیهـ ، هۆشیار نمەبۆ
قومارباز هەرگیز، ماڵدار نمەبۆ	بێ پەڕوپۆ، مورغ، باڵدار نمەبۆ
فیتنە و قسەی بەد، وە دۆس نمەبۆ	بێوەی بەدفەڕجام، عەرووس نمەبۆ
زاڵمزادە شەخس، عادڵ نمەبۆ	بەین ساحێب شەرت، باتڵ نمەبۆ
خەرموورەفرۆش، لاڵناس نمەبۆ	شیشە و ڕەفیق ئەڵماس نمەبۆ
ڕوبا وە سنجاب، سەموور نمەبۆ	بوڵەندی و ئیقباڵ، وە زوور نمەبۆ
نامەرد وە گەزاف، وە مەرد نمەبۆ	هیچ ئادەمیزاد، بێدەرد نمەبۆ
مەینەت دونیا، هیچ کەم نمەبۆ	دڵ ئەگەر سەنگ بۆ، بێغەم نمەبۆ
بەزم بزورگان، بێساز نمەبۆ	نازداران تا سەر، وە ناز نمەبۆ
ئەشرەفی هەرگیز وە خاک نمەبۆ	خانەی گومانان، دڵپاک نمەبۆ
ڕاستی جە ژەنان، مەیسەر نمەبۆ	وەفاشان پەی کەس تا سەر نمەبۆ
تەڕیدە تا سەر، ئازاد نمەبۆ	مایەی حەرامی، زیاد نمەبۆ
دوشمنی ئەیلات، عەبەس نمەبۆ	شیشەی شکەستە پەیوەس نمەبۆ
کاسبیی حەڵاڵ، بەرباد نمەبۆ	هەم کەسب حەرام، زیاد نمەبۆ
سەرحەد نشینان، بێخۆف نمەبۆ	کوێستان بێبەرف، بێتۆف نمەبۆ
زاڵم وە مەحبووب بێچوون نمەبۆ	هەم مەزڵووم تا سەر، زەبوون نمەبۆ
سکەی قەڵب هەرگیز ڕەواج نمەبۆ	ناکەس وە تەوبیخ، عیلاج نمەبۆ
دەوڵەتمەند هەرگیز، بێفەڕ نمەبۆ	هەم مەرد سەخی، دەسبڕ نمەبۆ
بەخیل و حەسوود، مەشهوور نمەبۆ	بەخشەندە و دڵپاک، مەقهوور نمەبۆ
پاک و خوڵاسە، ناپاک نمەبۆ	مونعیم هیچ وەختێ، غەمناک نمەبۆ
گوفتار وە بێ پووڵ، قەبووڵ نمەبۆ	نان جە لای مەڵڵا، وسووڵ نمەبۆ
ئاغە وە بابۆی نۆکەر نمەبۆ	عاتیفە و ڕەعیەت تا سەر نمەبۆ
بەدتەور جە بەدی، تەفریق نمەبۆ	تا سەر چەنی کەس، شەفیق نمەبۆ
جە لای نۆ، کیسە، تامڵ نمەبۆ	مەرد کەلـلەدێز، عاقڵ نمەبۆ
خاس بە واتەی بەد، وە بەد نمەبۆ	قاڵی وە هامتای نمەد نمەبۆ
هەرزەکەلامان خامۆش نمەبۆ	عەیبجۆ، سوخەنچین، سڕپۆش نمەبۆ
نامەڵاح هەچ وەخت، غەوواس نمەبۆ	هەورێشم وە پۆی پەڵاس نمەبۆ
ئەسڵ و نەسەب خاس، بەدنام نمەبۆ	ئادەمی عاقڵ، نەفام نمەبۆ
ڕەفیق عەقرەب، بێ نێش نمەبۆ	بێگانە هەرگێز، وە خێش نمەبۆ
گوڵ بێ خار، ئاگر بێ دوود نمەبۆ	سەرمایەی حەڵاڵ، بێسوود نمەبۆ
خاس وە بێ خراو، قەدرش نمەبۆ	تا هیلال نەبۆ، بەدرش نمەبۆ
بەهار بێ باران، وە فەڕ نمەبۆ	ئاهەن، پۆڵا و مس وە زەڕ نمەبۆ
ئاینەی ڕەوشەن، وە ساج نمەبۆ	باغە و شێر مایەی وە عاج نمەبۆ
ناخەڵەف جادار سەلەف نمەبۆ	هەر قەترە جادار، سەدەف نمەبۆ
مەرد نامەرد، نامەرد، وە مەرد نمەبۆ	تاق وە جفت زەوج هەمفەرد نمەبۆ
شەخسێ شکەمدۆس، بێدەرد نمەبۆ	ڕاسگۆ جە دارەین، ڕەنگ زەرد نمەبۆ
کەمخۆر هیچ موحتاج دەوا نمەبۆ	پەڕخۆری دەروون دەوا نمەبۆ
خانا بێ پەند و ئەندەرز نمەبۆ	پەندش شیرینتەر جەی تەرز نمەبۆ
هەر مەردیش بێچەم، بێگۆش نمەبۆ	جە واتەی خانا، خامۆش نمەبۆ

زوننارم بەستەن

زوننارم بەستەن، زوننارم بەستەن	جەو ساوە پەی تۆ زوننارم بەستەن
شیشەی نام و نەنگ تەقوام شکەستەن	ئەعزام جە بادەی مەیل تۆ مەستەن
ئەزانم سەدای سەودای باڵاتەن	قەدقامەتم زکر خاڵ ئاڵاتەن
تا وە زوڵف و ڕووی تۆ تەماشامەن	ئەدای نمای فەرز سوبح و عیشامەن
سەجادەم وە هوون زامان ڕەنگ کەردەن	سوژدەم وە مێحراب ئەبرۆی تۆ بەردەن
هوونم چ حاکم، چ قازیم چ شێخ	واجب مەزانان بڕێزان وە تێغ
جاڕ بدەن وە ناو کووچە و شاراندا	وە عیبرەتم کەن جە بازاڕاندا
بواچان خانای قوبادی مەستەن	بەدعەهدی کەردەن زوننارش بەستەن
نەزانان خانا وە مەیلت مەستەن	جانفیدای ڕۆژ «يوم الألست»ەن

تٶتی من تشاء

«تٶتي من تشاء، تٶتي من تشاء	يا مالك الملك! تٶتي من تشاء
واجب الوجود! لا احصي ثنا»	مونەززەهـ جە عەیب، عاری جە مەنا
لاشەریک بە زات، یەکتای یەگانە	نازکێش زومرەی قەوم و بێگانە
حەیی لایەمووت، بێ میسل و مانەند	بینای بێنەزیر، بێهەمتا و فەرزەند
بێتەحت و بێفەوق، یەمین و یەسار	بێفەنا و عەدەم، «واحدُ القهار»
قەیووم و قایم، قەدیم موتڵەق	فەرازەندەی سەقف، نۆ تاق ئەزرەق
قەدیر و سەمیع، بەسیر و وەحید	دانای بێزەواڵ، عالم و مورید
جە نوورت نە میهر، زەڕڕێو دان دیار	جەو زەڕڕەی زەڕ بۆ کەردەن ئاشکار
هەر پەستی بە ئەوج، عیززەت ڕەسانی	بە پەستی ئەفگەن، هەر حوکمڕانی
کەریم کارساز، فەرد «كُن فَكان»	عەلیم وە ئەسرار، ئاشکار و نەهان
«يا محيّ الموت موجود المواد!	يا منوّعات صبور الايجاد!
يا صانع بصنع»، ئەشیای تەحت «و» فەوق!	یا غەمڕەوای ڕەنگ، خاتران بە شەوق!
یا بێ «اكل و شرب»، ئەهل ڕۆحانی!	یا ڕازق ڕیزق، زومرەی نەفسانی
زینەتئارای نەقش، ئەنجووم نۆ ئەفڵاک!	یا ترازەندەی گوڵان نە ڕووی خاک!
بە حاجەتی نوور پاک بولبەشەر	بە شەهد شیرین، جام جۆی کەوسەر
بە ئەسمای شەریف، عەزیم ئەعزەم	بە وانای ئایەی: «ظلمنا»ی ئادەم
بە تەهلیلەی زیکر، حامیلان عەرش	بە تەسبیح ویرد، ساکینان فەرش
بە شاخەی شەهپەڕ، باڵ جوبرەئیل	بە قەبز ئەرواح، دەست عیزرائیل
بە پەیمانەی ڕیزق کەیل میکائیل	بە زەمزەمەی نەفخ سوور ئیسرافیل
بە نەجات نووح، نە گێج تۆفان	بە خوان ئیخڵاس، خەلیل ڕەحمان
باجەتی ئیلیاس، ئیخڵاس ئامێزەن	کەشتیان جە بەحر بێپایان ڕێزەن
بە حاجەتی خزر دەور دنیا دەر	گومڕاهان نە ڕای خەتەر خەڵاس کەر
بە وانای لاحەول یوونس پێغەمبەر	جە بەتن ماهی، نە دەریای بێدەر
بە سەبر ئەییووب موبتەلای کرمان	بە نەغمەی زەبوور داود نە ئەلحان
بە زوهد یەحیای مەقتوول مەعسووم	بە زیکر ئەڕڕەی زەکەریای مەزڵووم
بە جەور یووسف نە دەست ئێخوان	بە سۆز ئەسرین یەعقووب کەنعان
بە نار نەمروود، گوڵشەن پەی خەلیل	پەی قۆچ قوربان قورب ئیسماعیل
باجەتی کەلیم کۆی توور ئەعزەم	بە ئیعجاز پاک عیسای بن مەریەم
بە عیزز حورمەت پێغەمبەران گشت	بە نەشئەی نەسیم کۆی باغچەی بەهەشت
بە تاج لەولاک سەیید سەروەر	شای بوراق سوار عەرسەی ڕۆی مەحشەر
بە کۆری دیدەی تایفەی کوففار	بەیدا کەرد نە سەنگ نەخڵ پەڕ ئەشجار
بە سەبابەی نوورم، شەهادەت ئەسەر	موعجیز نمای عەین «وَانشَق القَمَر»
بە ئایەی شەریف «لولاك لولاك»	بە «شأن لَما خَلَقتُ الافلاك»
بە حیلم بووبەکر، حەیای «ذالنّورين»	بە عەدل عومەر، سەخای بووسیبتەین
هەم بە موعجیزات حەیدەری کەڕڕار	قەتڵ کونەندەی تایفەی کوففار
بە ئال ئەبرار خەتم مورسەلین	بە زومرەی ئەسحاب، هادیان دین
بە ئایەی قورئان، سیڕڕ سوبحانی	بە سوورەی ئەسرا، «سبعُ المَثاني»
بە ئەولیاهان قوتب دەریا دڵ	بە تاعەت پاکان، شێخان کامڵ
بە تەدریس عیلم، عالمان پاک	با ئاهـ ئەسیران، سەرد ستەمناک
بە یاهوو یاهووی زاهیدان پێش	بە هووی سەحەر زووی دەروێش دڵ ڕێش
بە ڕای «بيت الله»، حاجیان تەی کەر	بە ئاهی یەتیم، وەخت سوب سەحەر
بە سۆز سینەی پیران مەزڵووم	بە ئەسر دیدەی توفڵان مەعسووم
بە فەرش و کورسی، بە لەوح و قەڵەم	بە سەدر و مەکان مونتەهای ئەعزەم
باجەتی کەونەین، «ما فيها ايجاد»	ئەزەڵ تا ئەبەد، مەبدە تا مەعاد
بە یەگانەگیی لاتەناهیی وێت	بە یەکتاهیی زات شەهەنشاهی وێت
ببەخشەم وە جورم بێحەد کەردەنم	فەرمان ئیبلیس بە ڕاهـ بەردەنم
دڵ بە هەوای نەفس شووم شەڕ دادەم	سەر نە سەرای سەرد، ڕیسوا نەهادەم
ئەمر مەعرووفت بە ڕا نەبەردم	نەهی، مونکیرات، عەمەل پێ کەردم
شەو و ڕۆ نە شەوق شادی دڵ کەفتە	نە سەودات بێسوود، ساتێ نەسرەفتە
مەغروور ئەغوای نەفس ئەممارە	فریفتەی شەیتان، شووم بەدچارە
بەندەی نەو عەرووس، دنیای دەنی بیم	نە خاسبەی حەرس حەرام غەنی بیم
مەست «لايعقل»، دوور جە ڕای دین بیم	خیلاف ڕای شەرع «حَق اليَقين» بیم
مەعلوومەن ئەو وەخت نادانیم بییەن	توغیان مەستی جەوانیم بییەن
ئیستە سەرگەردان، ڕای نەدامەتم	شەرمەندەی عەرسەی ڕۆی قیامەتم
نائومێد جە فیعل عەمەل کەردەی وێم	ئیمان ناوبەردەی عوسیان وەردەی وێم
مەگەر هەم بە فەزڵ کەرەمدار وێت	بە عەفوو عەزیم بێشومار وێت
بویەری نە جورم بێحەد و زیادم	نە بەحر عوسیان عەزیم ئوفتادم
وەرنە ڕووسیای قاپیی ڕەحمەتم	ئەرامەندەی حەشر ڕۆی قیامەتم
هەرچەندە خانا پەڕ گونەهکارەن	بە «لا تقنطوا» ئومێدەوارەن

گوناکاری وێم

گوناکاری وێم، گوناکاری وێم	گرانتەر جە سەنگ، گوناکاری وێم
عەمەڵ نامەشرووع، شەرمەساری وێم	فەردا شەرمەندەی بەدکرداری وێم
دڵ سیا و ڕوو زەرد، خجڵاتی وێم	موتەحەییر مات، موشکڵاتی وێم
جە تاو عەزاب گیان کەنیشت وێم	ڕۆی سەفەر موفلیس، خاڵی موشت وێم
چەنی خاو مەرگ، سەرین سەنگ وێم	بێماوا و بێدەر، قەبر تەنگ وێم
چەم وە بان فەرق، دەربەدەری وێم	شەرمەندەی خودام، جە بان سەری وێم
سەرئەفکەندەی جورم بێحیسابی وێم	بە ئایر دۆزەخ، دڵ کەبابی وێم
بە کردەی شەیتان، ماڵ وێران وێم	چون تەیر بێپەڕ، دڵ بوریان وێم
بەندەی شەرمەندەی نافەرمان وێم	گرفتار دەرد بێدەرمان وێم
یاران ها دەوای دەرد وێم بەردم	بە ئیخڵاس پاک، تۆبەی وێم کەردم
وەرنە نافەرمان، نائومێدی وێم	ئاخر خەجاڵەت دۆزەخ زێدی وێم

چەند دێر لە سەڵاواتنامە

تا ڕەب بە حاجەت زات بێعەیبت!	بە سیڕڕ تەقدیر، جە عیلم غەیبت!
ئانا فەئانانەن، ساعەت بە ساعەت	جە ڕۆی ئەزەڵ تا ڕۆی قیامەت
هەر لەحزە هەردەم، هەر ڕۆ زیاتەر	سەڵاوات بۆ بە نوور پاکی پەیغەمبەر

سەیید سالار

سەیید سالار، سەیید سالار	یا ڕەسوولەڵڵا، سەیید سالار
سپەهدار تیپ، ڕۆی «يوم القرار»	پەنای عاسییان، بەندەی شەرمەسار
پاسەبان جێش پەیغەمبەران گشت	باعس ئیجاد کولل زیبا و زشت!
حەیی بێهەمتا، تۆ کەرد جە خاسی	شفاخوای هەفتاد دو گرۆی عاسی!
جە ئەو ڕۆ سانیع دێبای کۆن بافتەن	مەتایێ چون تۆ هیچکەس نەبافتەن
«لم يزل» بە سونع وێش فەخر ئاوەردەن	موختاری و چون تۆش«منخلق» کەردەن
پەی تەسهیل ئەمر تۆ شای بێسیفات	«سَيَجعل الله بَعد عُسر»ش وات
پایەی میعراجت عاری جە مەرئە	«سبحانَ الذي أسري بِعبِده»
شەرح داوەریت نە عاڵەم ڕەوان	مەزموون ئایەی «شَدِيدُ القوي»ن
«وحي منيف»ت بەحر فتووحەن	شەرح «أوحينا إليكَ روح»ەن
ئەنبیا و ئادەم گشت خاک پاتەن	«ومن دونِهِ»، تەحت لواتەن
بەقیەی عەسکەرت «رباط الخليل»ەن	«أمَّن قانتٌ آناءَ اليّل»ەن
توڕڕەی نەوازش تۆ کە ئەشهەرەن	«فَأما اليتيم، فَلا تَقهَر»ەن
«كُنتُ نبياً» هەرجا کە واتەن	«سَنُقرِئُكَ ، فلا تَنسي»تەن
پایەیی «فاصبِر صبراً جميلاً»	ئایەی «قُم اللَيلَ إلا قليلاً»
تەوسیف نوتقت عاری جە ئەغوان	«وَما يَنطِقُ» هەم «عَن الهَوي»ن
بەندەی ئاستانەت گەردوون سروشتەن	«والسابقونَ الأولون» گشتەن
شەمع مونیرە «الي مَعَ الله» نی	شای «قابَ قَوسَين أو أدني»نی
«ألم نَشرح» شەرح، سینەی سافتەن	«والليل» وەسف زوڵف سیابافتەن
سیراج کەونەین، شەمع مونیری	هەم «نَذيرُ الخلق»، هەم موبەششیری
نییەن وێنەی تۆ سەیید «لولاك»	شای «لَعَمرُكَ» تەخت «وما أرسلناك»
زەڕڕەی فەیز لوتف تۆ پەنەش یاوان	عاسای موسەوی دەریا شکاوان
یاوان بە خەلیل سەرگەشتەی مەحزوون	جە فەیزت سەدای «قُل يا نارُ كُون»
جە لوتف تۆ بی سەیید خاتەم!	بە ساحێب ئیعجاز، عیسای بن مەریەم
غەرەز شیس و نوح، شوعەیب و ئیدریس	ئیسحاق و ئەیووب، یەعقووب و جەرجیس
گشت فایز بە فەیز لاتەناهیتەن	غوبار پای تەخت پادشاهیتەن
نییەن وێنەی تۆ، سەیید پاکدین	تۆی شەفاعەتخوای زومرەی موزنیبین
تۆ بە وێت واتەن شای عالی مەقام!	«بُعثِتُ الي كافة الأنام»
نەدارۆ خانا ئومێدێ بە کەس	خەتاش «لايحصي»، بە فریادش ڕەس!
عەتای عامت کەر، شامیل بە حاڵش	جە سەیل عیسیان وێرانەن ماڵش!

دڵ جە غەم خەستەم

دڵ جە غەم خەستەم، دڵ جە غەم خەستەم	یا ڕەسوولەڵاا! دڵ جە غەم خەستەم
پشت وە بار دەرد، عیسیان شکەستەم	مەعلوومەن جە لات، عیسیانەن جەستەم
پایەی عیسیانم جە حەد ویەردەن	غەیر جە بەدکاری کارێم نەکەردەن
بەو شا کە قەییووم قایم زاتەن	میزان جە کۆگای گۆنای من ماتەن
دۆزەخ جە تاوم، شین و زاریشەن	جە خەوف خەتام، بێقەراریشەن
وەیل واوەیلشەن، مەدۆ وە سەردا	نەوەک ئەو شوومە بەیۆ جە وەردا
ساعیقەی سەعید لە ناڵەش کەفتەن	لەو ساوە سەدای گونام شنەفتەن
بەو تەور لوول بەستەن، ئەسرم چوون سێڵاو	پێوار مەکەرۆ هەفت دۆزەخ جە تاو
ئەر کەسێ چوون من هەر گونا پێش بۆ	مەبۆ جە مەحشەر جوابش چێش بۆ؟!
مەرهەم لوتف تۆ، سەیید موختار!	پەنای عاسیان چون من شەرمەسار
ببۆ وە سڕپۆش خانا پەی خەتەر	وە تۆ مەبەخشان خەلق ڕۆی مەحشەر
وەرنە ڕووگەردان ڕۆی قیامەتم	شەرمەندەی تەریق ڕای نەدامەتم

سانعی کاران

سانعی کاران، سانعی کاران	شوکرانەم ئێدەن، سانعی کاران
گۆڵان کەرد پەیدا، نە دڵەی خاران	نووربەخش جەمین سیمین عوزاران
ماشەڵڵا جە شەوق باری سوبحانی	چۆن کێشا تەسویر حۆری ڕیزوانی
قامەتت شیرین زوڵەیخای سانی!	باڵا لەوح سیم ئەرژەنگ مانی
هەروەخت باڵای ئەو لێم دیار مەبۆ	دنیا نە دیدەم تیر و تار مەبۆ
توربەی ڕەنگینان، سیای خوتەن ڕەش	سەف دادەن دوو سەف، چون سوپای حەبەش
نیمخوفتە و خامۆش، نیمیا‌غی و سەرکەش	دڵ نە سامشان کەفتەن مشەووەش
کۆرپەی میقراز گاز، گاهـ پەخشەن، گا جەم	مەر شەوق شەفەق بەیزای سوبحدەم
من جە سەوداشان ئیجازەم بەستەن	چە پەروام جە خۆف زگار و زەتەن
هیلالەن، قەوسەن، سەیفەن، سەمسامەن	تەئسیر مەرکەب، جەم نمای جامەن
مەقسوودش وە قەوس دیدەی ئاهوو خۆ	عارف وە ئیهام، پێش ماچان ئەبرۆ
دوو سەیف دا، یا ساڵ ڕۆی ڕەزم خانان	مەر پەیک پەڕ داڵ، کێشی کەیانان
سیا نموونەی زاخان سیاخان	سیاتەر نە پەی دڵ سفتە داخان
بێ بادە مەخموور، بێ سورمە سیان	عەینەن نەرگسەن، ئیسمش وانیان
مونشیی قەڵەمزەن، کارخانەی بێچوون	دوو نوونش کێشا، هەردوو سەر بە هوون
لە مابەین دوو عەین، تا وە فەوق میم	ئەلف، ئەلف وار، کێشیان جە سیم
هەر وەخت بۆی نەسیم شەو ببۆ جاری	کەیلەن نەفیس حوققەی عەتتاری
کەردەن وە دوو نیم، بە سونع باری	بییەن وە سەحاب، دانەی مرواری
دورج پەڕ گەوهەر، خەزانەی هورمز	نە یاقووت دەیر، یاقووت قرمز
گۆنای واڵا ڕەنگ، دوڕڕئاسای جەدوەڵ	شەجەر سەلج ڕەنگ، بەستەی هوون هەمتەڵ
وەڵگ هەمقەرین، زیڕەی گوڵنار گۆڵ	گوڵ کام گوڵ؟ ئەڵوەند لێش مەبۆ حاسڵ
مەنگوڵە نە دورج لەعل بەدەخشان	ئەحمەر بۆ گوڵفام، خاسسەی دوڕئەفشان
بەدرێ سازنا دوو هەفتەی کامڵ	نیشش چون عەقرەب نە جەرگم دا چڵ
گاهـ ڕیشەی خاڵان وێنەی لاڵ دێز	توحفەی شاپەسەند، خوردەی ماوی ڕێز
مەدرەوشۆ نە تەرح دانەی فەرزانە	بە جا باوەرین سەجدەی شوکرانە
هۆرگرتەن ڕەوتێ چون گەوهەر نە دورج	چون قەمەر تلوع مەکێشا نە بورج
وە عەقیدەی من، حولم حەباڵە	وە شەرع شەریف، سیغەی قەباڵە
هەر وەختی ئەو دەم مەبۆ سۆ لێشان	چون نەقش مەتین نمانۆ پێشان
مەنشوورنامەی عەشق، جە نۆ نمەبۆ	خانە سەرئەفراز باڵای تۆ مەبۆ