دیوانی خانای قوبادی/دڵداری

دیوانی خانای قوبادی  (1750)  by خانای قوبادی
دڵداری

زوڵەیخام نارە edit

زوڵەیخام نارە، زوڵەیخام نارە زوڵەیخام جەمین شەوق نەهارە
حاجیبان دوو قەوس، قەزا کردارە موژەش خەدەنگ جۆی ئەسفەندیارە
کتوونی دارات، ژار ئالووی ژارە نێش ئەنە بەتەر، مەر گەستەی مارە؟
دیدە چەرخئاسای بادەی خومارە نیشانەی ئەنگوشت پەروەردگارە
چەمبەرەی چەرخش عەقرەب ئاسارە ساتێ وە سەد ڕەنگ نێشش وە کارە
دوو دەستەی کڵاف عەنبەربۆی بارە بۆش خاستەر مەر بۆی میسک عەتارە
گاهـ ئەلفەن، گاهـ کاف، گاهێ مەیخوارە گاهگاهـ وە سەیوان، نیمڕەس ئەنارە
گۆنایی گوڵگەشت، سێف خانسارە گڕەش وە وێنەی دانەی ئەنارە
ئەر شا، ئەر گەداش، ئەگەر خونکارە بەدتەر نافشان دڵ بێ جۆیارە
بێنێ نەخش زەڕ، تەڵای ئەفشارە شەم نیسبەت شاهان، پێش ئینتزارە
لەب، لەعل عەقیق، مەتای مەهارە خارا جە ڕۆمات بەڵخ و بوخارە
فەرهاد پەی دینش خەریک خارە خوسرەو پەی خاڵش جگەر سەدپارە
گاهێ نەتۆنم، گاهـ نە گوفتارە گاهـ شەهد، گاهـ شیرین، گاهـ گەوهەربارە
دەهەن سەرچەشمەی خزر ڕەهدارە ئەسکەندەر وە جەخت پەی ئەو جۆیارە
سی و دوو دانەش گەوهەربێز بارە بیرش نە مەرجان، بۆم گوڵنارە
زنج و زەنەخدان، تۆپ زەڕکارە ئەنجووم نە دەورش سەف سەف هەزارە
خالێ نەسەر لەوح زەنجش دیارە قەتتاڵ ئیمان، هەشت و چوارە
سەر لەوح سینەش دوو نەوڕەس نارە نۆششان شیفای دەرد بیمارە
دوو دوگمەی یاقووت، وەنەش دیارە گڕەش چوون ئەڵماس، تاج خوونکارە
ناف، ناف ئاهووی چەردەی کۆسارە حەیاتبەخش ڕۆح مەردەی مەزارە
کاف و ناف و گەنج، نە چەم پێوارە جایی سم غەزاڵ وەڵگ گوڵنارە
پۆشاکم جە کار کول خەبەردارە خانا سەناگۆی ئەی سەنەمچارە

زوڵەیخام کۆدا edit

زوڵەیخام کۆدا، زوڵەیخام کۆدا کۆ کۆ کتوونان بەهرامی کۆ دا
قەترەی نەوعەرەق، گوڵ عەرەق بۆ دا شەونم شەند نە زوڵف، شەو ئەندەرۆ دا
مەردومەک ماڵا، وە سورمەی نۆ دا ئاوەرد وە سوپای عەین ئاشۆ دا
ئەو شا کە گەردش وە چەرخ و ڕۆ دا شێوەی مەحبووبیش وە گۆڵ بانۆ دا
وە کوڵ بانۆدا، عیشق شای گوڵ وە تۆ دا تۆ وێت فتوای قەتڵ بابۆی شێرۆت دا
خانەیی خزمەت غەزاڵەی نۆ دا زنجیرەی زوڵف، سزام وە تۆ دا

نیاز و خانە edit

نیاز وات:
زەریف خەندەوە، زەریف خەندەوە زەریفی زەریف ها بەو خەندەوە
یەکش باف زەڕین گرت و چەندەوە خەنە ها وەلای زەڕڕەی قەندەوە
خانە وات:
شیرین خەندەوە، شیرین خەندەوە شیرینی شیرین ها بەو خەندەوە
دەست خەناڕەنگ، گرت وە چەنەوە خاس خەنە کەردی هەم بە خەنەوە
نیاز وات:
پێشانیش وە بەرق نوقرەی خاکەوە سەرو عەرەقچین سیم ساکەوە
قاش وە باڵ تەیر ڕۆی ئەفلاکەوە بێ سەر و پەیکان سینەچاکەوە
کافر پەیکانت جەرگم کەندەوە خەنە ها وە لای زەڕڕەی قەندەوە
خانە وات:
پێشانیش وە بەرق بەیزای بەیزەوە سەرو عەرەقچین شەڕئەنگێزەوە
قاش وە باڵ تەیر تەند و تێزەوە بێ سەر و پەیکان ئاشووبخێزەوە
عەزیزەن وە لای خودا و بەندەوە خاس خەنە کەردی هەم بە خەنەوە
نیاز وات:
یەقین بۆ کڵاف لوول و خامەوە مەر کەمەند وە کەیف شا بەهرامەوە
بەینێ شیشەی زەڕ وەڕۆی جامەوە لەب وە مەزەی ئاب ڕۆی قیامەوە
ئاوێکەن جە خزر زەندە مەندەوە خەنە ها وە لای زەڕڕەی قەندەوە
خانە وات:
یەقین بۆ کڵاف تازەشۆڕەوە نۆشەن چون کەڕەک وە سمۆرەوە
بەینێ شیشەی زەڕ بۆ سنوورەوە لەب وە مەزەی ئاب ئەلزهوورەوە
ئاوێکەن جە حەوز کەوسەر مەندەوە خاس خەنە کەردی هەم بە خەنەوە
نیاز وات:
گەردەن بە گڕەی تەڵای ئاڵاوە چون گوڵ مەدرەوشۆ نەتۆی واڵاوە
یا سیڕڕ قودرەت وە ئەو باڵاوە یا شەوق خۆرەن قودرەت کاڵاوە
پەسەندەن جە لای خودا و بەندەوە خەنە ها وە بان زەڕڕەی قەندەوە
خانە وات:
گەردەن بە گڕەی سیم سافەوە شادەن بە شەدەی جەوری بافەوە
چون شەوق خۆرەن وە ڕۆی تافەوە داغ نیان وە دڵ چەند سەڕافەوە
عەزیزەن وە لای خودا و بەندەوە خاس خەنە کەردی هەم بە خەنەوە
نیاز وات:
دوو لیمۆی نەوڕەس سینەی عاجەوە بەو خاڵ ماوی سەنگین باجەوە
یا شەوق خۆرەن وە ڕۆی تاجەوە یانەی دەردین دا وە تاراجەوە
خانە وات:
دوو لیمۆی نەوڕەس ها بەو سینەوە خاڵان کەن وە بار چین و چینەوە
جە زێڕ باڵای چەم وە قینەوە یانەی چەند مەجنوون دا وە توینەوە
لاڵێکەن جە باڵ کاوس مەندەوە خاس خەندە کەردی هەم بە خەندەوە
نیاز وات:
حوققەی ناف وە گەنجتەڵابێزەوە چون گوڵ بەو قوماش سوورمەڕێزەوە
بەو بەرگ کاڵای بەیزای بێزەوە مەر شیرین شۆخ شاهـ پەروێزەوە
تەلیسمەن نە گەنج هاروون مەندەوە خەنە ها وە لای زەڕڕەی قەندەوە
خانە وات:
حوققەی ناف وە گەنج کەسنەدارەوە کەیلەن وە بۆی میسک ریزوانبارەوە
چون بۆ پەنهانەن وە عەتتارەوە تەلیسمەن وە لای چەند سەردارەوە
تەلیسمەن نەدەرس هاروون مەندەوە خاس خەندە کەردی هەم بە خەندەوە
نیاز وات:
ڕەکب و ڕەجل و کەف، مینای بێگەردەن ڕەمەق ڕووخسار چەند کەسان بەردەن
چەند دەردەدران بە خاک سپەردەن هەزاران نە داغ هیجرانش مەردەن
جە ڕای مەرگ مەوت نیاز سەندەوە خەندە ها وە لای زەڕڕەی قەندەوە
خانە وات:
ڕەکب و ڕەجل و کەف، خۆشنمای شیرین ساق سفیدەی چون سەلج کەرین
نەقش دەور کەف زەنجیرەی زەڕڕین وێنەی نازداران زەمانەی وەرین
جە ڕای مەرگ مەوت خانە سەندەوە خاس خەندە کەردی هەم بە خەندەوە

نازک نازپەروەر edit

نازک نازپەروەر، نازک نازپەروەر! نازک دەستەی زوڵف سیای نازپەروەر!
کڵافش ................................! چین چین ویەردەن...................!
عەترش بۆ مەدۆن چون عەتر عەنبەر هەر چینێ وستەن نە یانەم چەمەر
***
سا چۆن نەبۆ چاک یەخەم جە وەردا نەگێڵۆن چون شێت وە دەشت و دەردا؟
کڵافەی زوڵفش ئامان جە سەردا پێچ مەدۆ چون مار نە ڕووی کەمەردا
عەترش بۆ مەدۆن چون عەتر عەنبەر وستەن نەیانەی عاشقان چەمەر
***
سیلسیلەی زوڵفش من کەردەن شەیدا هەرکەس مەوینۆش مەگنۆ بە وەیدا
پێچیان چون لوول لاولاو بە نەیدا تاتا پەخش بییەن وە بان بەیدا
عەترش بۆ مەدۆن چون عەتر عەنبەر وستەن وە یانەم واوەیلای مەحشەر
***
فرە شۆخ...............................! ئەگریجەش جەرگم چون ...........!
پشتش بە دەسماڵ کەساری بەستەن جە گشت خاسترش بازنەی دەستەن
بە ڕووی سینەش دا زوڵف بۆ عەنبەر ویەرد پێچ مەدۆ چون مار ئەژدەر
***
فیداش بام نوختەی خاڵش ماوییەن هەر حەب دەستوورش سەندەڵ ساوییەن
هەرکەس کە بینش موشکاوییەن سەیر کەرد زوڵفش بەچە خاوییەن
خاوی خەیاتەش مەدۆ بۆی عەنبەر عەترش مایەی موشک وستەن بە چەمەر
***
نەقش کەمەند جە موڵک حەبەش ئاوەردەن چین چین بە دۆشدا سەراوێز کەردەن
پەڕەی گۆشوارەش دڵ پەرێش مەردەن پیرۆزەی ماوی نە تەلحا بەردەن
چەمەرەی...........................! وستەن...............................!
***
نیم تەنەی ئەتڵەس قرمزەن گوڵزەڕ پۆشا بە ئیقباڵ وێنەی سەوڵ تەڕ
پێکا بە شەوبەند دەستەی تاوس پەڕ کەردەن وە بەیداخ زوڵفش پەرێ شەڕ
عەترش بۆ مەدۆ چون عەتر عەنبەر وستەن نە یانەی دەردینان چەمەر
***
تەکدا بە تەشاب زەڕ نیگارەوە زوڵف چون دوود نە دەور، ئاتەشپارەوە
سەر بە شەدەی شۆخ بەغدا شارەوە بە دیدەی قەتران پەڕ خومارەوە
....................................! ....................................!
***
لۆنگداری دامان چارشێو پەڕ گوڵەنگ کێشا بە سەردا زەریف شۆخ و شەنگ
دەستەی زوڵف چین قەترانی سێوەنگ مەدرەوشۆ چون باڵ تاوس جە سەد ڕەنگ
عەترش مەبەخشۆ چون عەتر عەنبەر وستەن نە نافەی موشک چین پەروەر
***
نە حاشی حوسن، زوڵف کەردەن وڵاو چون هەور قەتران نە ڕووی ئافتاو
مەوارۆش وەنە چون واران وە تاو ڕێزەی موشک چین قەترەی پای کڵاو
عەترش بۆ مەدۆ چون عەتر عەنبەر وستەن موشک چین، ماچین نە چەمەر

بەڵێ دەرد عیشق edit

بەڵێ دەرد عیشق زەرب پەنجەی دەرد سەدد سکەندەر مەکەرۆ بە گەرد
بەرق شوعلەی عیشق نە ڕووی عەرسەی دەور بدا لە هەرکەس چون تریشقەی هەور
تا زوهوور سەخت ڕۆی «يوم القرار» مەکەرۆش وە پەند واتەی ڕۆزگار
مایەی سەودای عیشق دایم گریانەن قنیاتیش هەر زوخ، ئێش زامانەن
شاڵڵا کەس سەرسام سەودای عیشق نەبۆ نێشزەدەی دەرد مەجنوون مەشق نەبۆ

شیرین شەمی نەو edit

شیرین شەمی نەو، شیرین شەمی نەو! جەمین موقابیل شیرین شەمی نەو!
تووڕڕەی ئەبرۆوان وێنەی ماهـ نەو سنعەت سازنا پەی خەشم و غەزەو
تیپی موژگانان چون سوپای عەرەو سان دا نە دەور دیدەی سیای ئەو
دوو دیدە دارۆ دایم مەست خەو جەواهێر نیشان پۆشا بێ وە ئەو
بینی لەعلێوەن کێشیان وە دەو نەک وە زەریفی خاڵ پای غەو غەو
حەڵقەی حەیوەجان سیای بێ مەزەو سەر نیان وەبان قوڵف دوگمەی خەو
وە نازکی قەیتان پای کەنارەی مەو نە دیدەم سەندەن، ڕۆژ خورد و شەب خەو
زەڕڕەی ماوی خاڵ، نە تۆی جامەی نەو مەدرەوشۆ نە تەرح ستارەی پێشڕەو
جفتێ شەمامە نیم نیگای عەجەو مەولا وە خەڵات کیاستی پەی ئەو
وەڵەد ڕەفتارێ، تورک شا سەنەو شەوق، لیقای حۆری، جای عالی نەسەو
یە خانە واتەن هەر وە بێ مەرکەو جەهد و جەخت لە من، مەرحەبا لە ئەو
***
زوڵەیخای سانی، زوڵەیخای سانی زوڵەیخای بەگزادەی کولیای نیشانی
دەور بەستەن چون چەرخ چالاک لانی چەرخنا چون باز شەیدای شیروانی
سا چاخ شەوبەند دەور پێشانی سان دا چون سەردار سوپای ئێرانی
حاجیبان دوو قەبز ڕشتەی سوبحانی جەم بەستەن نە دەور دیدەی قەترانی
موژان خەدەنگجۆ، جەرگەی کەمانی سێ کۆزەی سەنگ سم لاهوور مەکانی
بینی نەقش کلک ئوستاد مانی عەقیقەن نەدەور دانەی یەمانی
دەهەن سەرچەشمەی جان زیندەگانی خەبەردار نە جنس سەد ساڵەی فانی
ڕەونەق دا بە ڕووی خاڵ سوبحانی شەفافتەر جە شەوق جقەی خاقانی
گەردەن چون بلوور بادەی کەیانی مەدا وە حوققەی ساف سوڵتانی
سینە زەڕ وەرەق زیبای ئەلوانی یا «حور العين» باغ ڕیزوانی
بریقەی بەی چون دوڕ بەحرولئەمانی پەروەردەی سەهەند خامەی کەتانی
ناف قوتووی مەعجوون دەوای لوقمانی زەڕ بافتەن جە تەرح ڕشتەی ڕیزوانی
جایی سم غەزاڵ، چەرخ جیسمانی بیلاتەشبی کاف نوون قورئانی
وەڵەد ڕەفتارێ، خۆش خەرامانی مەر بانۆ هەرسین یا دوڵبەر جانی
مەتەرسوون جە لوتف زوڵێخای سانی خانە بەر وە تەبع شێخ سەنعانی
یە خانە واتەن هەر وە بێ مەرکەو جەهد و جەخت لە من، مەرحەبا لە ئەو

شیرین شەڕەوە edit

شیرین شەڕەوە، شیرین شەڕەوە شیرین شەوبەند، شەیدای شەڕەوە
قەزای جە پەڕەی تاوسپەڕەوە جیل وە باوەش، تیفڵ پەڕەوە
مەر وەڵەد شیر، ئاهووی بەڕەوە تووب کەلێ بە زەنج لوولووی پەڕەوە
گوڵان وە کاڵای موشەججەرەوە حاجی وە حوجەت پەستوون زەڕەوە
موژان وە نەخش تەیموور پەڕەوە تا پەڕ پەیکانش ها وە شەڕەوە

میرزام خاڵ لەیل edit

میرزام خاڵ لەیل، میرزام خاڵ لەیل! وەسواسەم کەردەن، نوقتەی خاڵ لەیل
ئەگریجەی پەل دێز، پای دەسماڵ لەیل ئەبرۆی تاق نمای، چون هیلال لەیل
زەڕبەی زەنگ ماران، شەو نە هوونای لەیل شەعشەعەی شەجەر، نە ڕووی گۆنای لەیل
فەزای گرمەی چەتر، میقراز گاز لەیل خەندە و نەزاکەت، عیشوە و ناز لەیل
جفتێ زەنگ نە پای حەیتاران لەیل زمان قەفەسگەی شاماران لەیل
لەبان گوڵنار یاقووتبێز لەیل سی و دوو ددانەی سەدەفڕێز لەیل
زەنخدان فنجان، قەڵەمگیری لەیل گەردەن بلووری، شای جەمشیری لەیل
سینە ئایینەی عەرووس شاری لەیل سەوڵی چناران، سونعەت کاری لەیل
فیرۆزە خاڵان، تێ نیشان لەیل لاجیوەرد نە دەور شەمامان لەیل
ناف نافی ئاهووی تەتارانی لەیل حوققەی نوش دارووی، بیماران لەیل
تەلیسم دێوبەند، قوللەی قاف لەیل سەترش نەکەندەن جە پای ناف لەیل
گەنج پەنهانی، قودرەت دادەی لەیل لەعل بەدەخشان، گرانمایەی لەیل
بە «خانا» واتەن وێش وە توفەیل کەرد گیان وە پایەنداز خاک و پای لەیل کەرد

شیرین مونیرەن edit

شیرین مونیرەن، شیرین مونیرەن ئەگریجەش نە دەور، دیدەش مونیرەن
دیدەش چون دیدەی ئاهوو بەچەرەن بینی کەشیدەی لاڵ ئەحمەرەن
................................................ دەهەن چون چەشمەی حەوز کەوسەرەن
جفتێ بێ نە سەر شیشەی مونەرەن هەر یەک دوڕڕ شانەی گەوهەر جە سەرەن
عالەم مەدرەوشۆ ماچان یە خۆرەن سینەش سەدەف بار پەڕ نە گەوهەرەن
شیشەی سەدەفبار، کاتب مەحزەرەن یە خانە واتەن شای سیفەت گەرەن

شیرین سەهمناک edit

شیرین سەهمناک، شیرین سەهمناک ڕیشەی مەکر وێت، قوببەی ڕۆی ئەفلاک
گیسووش چون ماران کەتف شای زوحاک جە دوشمن نەتەرس، جە دۆستان بێباک
زوڵف وەنۆشەی دێز، لاعەین بۆر چین سیوادی و سەر خەم، قەتران ڕیشەی دین
حەبەش غوڵامان، کۆرپەسای ساوا سەنعان نە ڕابەر پێشانی ئاوا
شەوقی پێشانی شای سنعەت کارەن سنوور مابەین لەیل و نەهارەن
گۆش بە گۆشوارەی تەڵابێزەوە موسوڵمان وە چین زوڵف دێزەوە
گۆشەی عەین وە خەشم، نیگای نازەوە مەیلشان وە زەهر بێئیجازەوە
دەهەن وە لوولووی مائیل گەنجەوە لەب بە دوڕڕئەفشان گەوهەرسەنجەوە
سەدر شی نە سینەی سەندووق بارەوە خاڵ چون گوڵ وەنەوش چینی کارەوە
باڵ باهووبەند، گوڵ درشتەوە حەنا ڕەنگ بەستەن دا نەگشتەوە
سورمە چەم بە نوور سوبحان ڕشتەوە حوورئاسا مەیۆ نە بەهەشتەوە
خاڵۆ وە دەماغ غەڵتان پاشی بی خانە وە سەرگەرد ئاماو لواشی بی

شیرین تەڵعەتەین edit

شیرین تەڵعەتەین، شیرین تەڵعەتەین زوڵەیخا شێوەی حۆری تەڵعەتەین
موبەڕڕا بێعەیب، جە سەر تا نەعلەین عەکس پێشانیت، «بَدرالكاملين»
غەزاڵان سیفەت، موژانان عەین عەین شەمس بییەن گۆنای، «شَمسُ المَشرقَين»
بێن عەترئاوێز، عەترەن نەشئەتەین دندان لوولوو تەرز، سوڵتان بەحرەین
ئەبرۆوان چون سەیف مەحموود غەزنەین هەم«هل ذُلَّ العين» کاف نوون جە بەین
شەمع شوعلەی گۆنات، شەوقەل ئەختەرەین بێنت عەترئامێز، عەتر و نەشئەتەین
خاڵ جە جای زەنج، «شَمسُ المَشرقَين» کەردەن سوراحی، بەزم زولقەڕنەین
سینەی ئاراستەی ئوستاد کەونەین مەمان بیم ڕەیان، باغچەی جەننەتەین
پێمای ناف پیاڵەی مینای زەمزەمەین بلوورەن، سافەن، ڕوکبە و ڕیجلەتەین
یە خانا واتەن، حۆری نەشئەتەین مەحبووبش کەردەن «بابُالحسنيين»
قامەت تووبا تەرز شەمس حوورلعەین مەحفووزت کەرۆ «بابُالحسنيين»
خاو خاو و نەرم نەرم، وێش وست نە پێوار خانە کەرد وە نەقش کەندەی ڕووی مەزار
***
شیرین شەمس شەرق، شیرین شەمس شەرق شیرین تەر جە شەوق لیقای شەمس شەرق
تەیار کەرد ئەسپاب شەدەی یەکتای فەرق قەرار دا نە فەرق پێشانی شەم بەرق
ورشە ورشەی چەتر، ئەگریجەی تاوس مەر ورشەی سەر سەموور، کاتب کاوس
بە میقراز ماچان، بە چل چەنگ دا کەچ نەرمتەر جە پاپل کەرگ کەرکەس بەچ
مەر باب ڕەونەق، سەیف ئەبرۆتاق مەر حەڵقەی غەوواس، قەزا جە ئافاق
ڕاقیفەن جە عەین، چالاک چەرخ فەوق عەین فەوقەن جە فەرق غەزاڵان بێ فەرق
چەرخنا نەعلەین هات وە گوزەردا هەی وەی بات و خاس مەحشەرا تەردا
خاو خاو و نەرم نەرم،وێش وست نە پێوار خانە کەرد وە نەقش کەندەی ڕووی مەزار
***
زوڵەیخام زوننار، زوڵەیخام زوننار چون جوقەی تاوس، زوڵف حەڵقەی زوننار
پێشانیش چون بەدر ئەر بەی هەشت و چار مەر شەرق شاڕۆخ، خۆرئاوای ئێوار
مامەڵەی سەودای شعرەی هوونی خوار ئێشش چون عەقرەب دڵ دا وە ئازار
ئەلف ئاڵای مەعجوون نەفەس بۆی بلغار بۆی مەبۆ موشک خوڵاسەی عەتتار
لەب چون پەڕەی گوڵ، سەنگەرچەی بەهار مەر عەقیق نە دەور دانەی شەهسوار
پێ بەشتەی نارنج سینەی سەدەفکار نەشۆی جامەوە، مەگریۆ چون نار
تەشریف بەرد وە یۆرت، نەسرگای پێوار خانە کەرد وە نەقش کەندەی ڕووی مەزار

شیرین شەڕ جوورەن edit

شیرین شەڕ جوورەن، شیرین شەڕ جوورەن شۆخەن، شابازەن، بەیتەور شەڕ جوورەن
کڵێسا مەزهەب، تەرسا دەستوورەن نیم نیگای نازش «يوم الحشور»ەن
کەشیدەی قودرەت، ڕەشیدەی نوورەن عەرەقچین سەرپۆش، تووک سموورەن
حەبەش ماڕانش، سوپای شەڕ جوورەن گێسووش مەر کەمەند بەهرام کوورەن
قەترانی زوڵفش، سورمەی کۆی تورەن هەر تایێ خاراج مولک لاهوورەن
بەو دیدەت قەسەم مەست و مەخموورەن عەین غەزاڵەی چەریدەی چوورەن
ئونف ئاڵای بێگەرد، نە سوبح نوورەن زوور مابەین لەیل و دەیجوورەن
سەف سەف چون سوپای شاهی تەیمورەن جەنگئارا نە دەور جام فەغفورەن
خاڵت لەککەی سێب جەننەت دەستوورەن هەرکەس ماچ کەرۆش جە دۆزەخ دوورەن
یە خانە واتەن جە زەینش دوورەن دڵ تەنگ و تاریک، بیناییش کوورەن

شیرین ئەشهەد بۆ edit

شیرین ئەشهەد بۆ، شیرین ئەشهەد بۆ چەند دەستەی کڵاف سیای ئەشهەد بۆ
تای زوڵف سەیوان ڕشتەی تانوپۆ بۆی عەترێ مەیۆ شەوبۆ نە شاهۆ
***
ساچاخ شەوبەن مەگنۆڵە دا فەڕ ماهـ تەخت جام گێتینمای زەڕ
کۆرپەی پەلتووکان، چەتر تاوس پەڕ سەر ڕشتەی پەی عام، شەڕباران شەڕ
فەرهاد فانی کەرد، نە پای قوللـەی کۆ بۆی عەترێ مەیۆ، شەوبۆ نە شاهۆ
***
«فەزا ئەنف و لوو، تەڵا جیم و میم!» شەوق سەندەن نە ڕووی، سیما نە ڕووی سیم
زەردا بە سەدەف، نادیرەی نەدیم نەفەس بۆی نەسیم، مەر عیسای قەدیم
زەنج خاڵ شیرین، شیرین شیرین خۆ بۆی عەترێ مەیۆ، شەوبۆ نە شاهۆ
***
گەردەن چون بلوور، سفید سادەکار لەزیزە پەی حوسن پادشای جەببار
دوو لیمۆ نە تەخت، سینەش گرتەن بار مەگڕۆ چون فانۆس، شەونم وێنەی نار
توڕڕەی پای کەتان، عارەق لیمۆ بۆی عەترێ مەیۆ، شەوبۆ نە شاهۆ
***
ناف قوتووی ماجووم، گەنج باد ئاوەرد مەڵهەمە پەی زام خەستەی گران دەرد
کەمەربەند چڕان، سەر چڕاتی هەرد سەودای گەنجی ڕەنگم کەردەن زەرد
کەتف جەم سینەن کەمەندان کۆکۆ بۆی عەترێ مەیۆ، شەوبۆ نە شاهۆ
***
جفتێ ڕان نە تەرز، ماهیان چەم بە وێنەی زمڕوود، خۆشمنای قەدەم
نام شوعلەی خورشید، مەرزڵیلەی شەم شین ڕەستاخێز، سۆزەی دا نە چەم
خانە گەوهەر سەن، شیرین شیرین خۆ بۆی عەترێ مەیۆ، شەوبۆ نە شاهۆ

زوخاو جە جەرگم edit

زوخاو جە جەرگم، زوخاو جە جەرگم زوخاو سەر کەردەن مەشۆ جە جەرگم
گوڵ گوڵ گوڵ بەستەن، سەرتاپا بەرگم نازداوەن وادەن، قەیران مەرگم
پەی چێش پەی هیجران بووم بە دەر سافێ؟! سەمەن سیما سام، سۆسەن کڵافێ
سەد داخ ها نە جەرگ سیاهچارەمدا سفتەن کۆن ڕەنگ هەزار پارەمدا
خەیر جە من فێشتەر جەرگ بە داخ سفتەم بە جەستەن مەجنوون، پەی لەیل کۆسکەفتەم
وەرنە کەس بێ تۆ ڕجام زووخ نۆشەن؟ کەس بە سفتەن داخ سیابەرگ پۆشەن

جەمینت نازەنین edit

جەمینت نازەنین لادیۆ، چەنەم پەنهان نەبۆ شەڵڵا ئەگەر گائێو جە چەم دوور بۆ، جە دڵ نسیان نەبۆ شەڵڵا
جە دڵ پێکان تیر و تۆ ئەگەر واچان بەرئاوەردیش ئیلاهی گاهـ نە دڵ گیرۆ جە دڵ پێکان نەبۆ شەڵڵا
زەمین و دیدە، دنیا و دین، مەقام و مەسکەنی تۆ بۆ ئاوا بۆ جەننەتەین ئەوجا هەنی وێران نەبۆ شەڵڵا
بە نەوحەی نەوح هیجرانم، جە کەشتی دڵ مەشۆ بێروون جە دیدەم سەیل تۆفانەن، مەگەر تۆفان نەبۆ شەڵڵا
دڵەی پڕ دەرد و گریانم زەڕێو بێ وەسڵ تۆ شادەن ئەگەر وەسڵت نەبۆ حاسڵ دڵم خەندان نەبۆ شەڵڵا
جگەر سفتەی دەروون ڕفتە، بەدەن خەستەی زوبان بەستە بە جەستەی من فەڵەک نێشۆ، ئەویچ گەردان نەبۆ شەڵڵا
دڵم سۆزان و گریانەن بە ئایر فراق تۆ جە عاڵەم گشت بە وێنەی من، دەروون بریان نەبۆ شەڵڵا
بەدەن زووخین چەنی زامان، تەن ئوفتادە نە ڕووی خاکی ئەمین چون تۆ نە خاک و خوون کەسێ خەڵتان نەبۆ شەڵڵا

بەهار تەنیای تاک edit

بەهار تەنیای تاک، بەهار تەنیای تاک! بەهار بە حاجەت فەرد تەنیای تاک!
واچی بە گوڵان دەرنەیۆن جە خاک جونکە دڵەی من نیشتەن جە خەمناک
زەمین سەرخۆش بۆ دەرنەیۆ گیا چونکە دڵەی من سفتەش بی سیا
بە ڕەزا نەڕێزۆن بە ڕووی شاخانا نەرگز سەوز نەبۆ بە ڕووی هەردانا
خاشخاش دەرنەیۆ چە هەردەبانان سوپا نەپێکیۆ چون تیپ خانان
گەورەکناچان نەلان وە باوان حاکم وە دڵشاد نەگێرۆ دیوان
چونکە دڵەی من بیەن بییەن وە بریان یاخوا وشک کەرۆ ئاو چە شەتاوان
وشک کەرۆ جۆگای سەرباغچە و گوڵان لە بێخ بکەنیۆ شاخەی شەتاوان
شاخەی شەتاوان بۆی عەتر شەوبۆ خەیمەی گوڵاڵان جە دامان کۆ

شیعرێکی ناتەواوی خانای قوبادی edit

چونکە شیرینی، عەیشم تاڵ مەکەر پەردەی دەرونم وە زووخاڵ مەکەر
بۆ نازی بکەر، زام پێش تازە بۆ نازیچ ئەو خاسەن، وە ئەندازە بۆ
تۆ وەی غەمزە و ناز، یە ئەروام بەردی غەمزە و ناز وە عەین، جە گیانم کەردی
غەمزەی نازەنین، خاتوون ئێران غەمزەی تۆ شیرین، یانەم کەرد وێران
تۆ خۆ کێشانت، ئەی ئاهی سەردە خشتێ جە بار سەنگی ئەی دەردە
مەویا بە حاڵم، خاستەر بزانی ئەوەند موسیبەت، پەنەم نەنمانی
ئەر بە زۆر گەنی، وەسێن بەهانە بکەر دەربارم، لوتفی شاهانە
وەسێن وەس دەر پێم، دەردی سەر ئیمشەو مەبۆن وە زووخاڵ، تا سەحەر ئیمشەو
وە جارێ دروس بدیە وە لاوە بادا نائومێد، نە شۆن وە ڕاوە
ئەگەر نەنێوونە، بۆ وە بۆت ئیمشەو حازر کەر پەریم، یەک تابووت ئیمشەو
زنجت جە نارنج، بەغدا بەردەن ڕەنگ لاڵ پەی لەبانت، سەر مەدۆ وە سەنگ