دیوانی مەولەوی/پ
پەشێو وێنەی وێم نیشتەبێم خەجڵ
editپەشێو وێنەی وێم نیشتەبێم خەجڵ | دیم شادی دەس دا نە دەروازەی دڵ |
واتم: نامانی هەرگیز های چێشەن؟ | لەب بەردەوە چێش نامەیێ پێشەن |
نە تاریکیی خەت مەعناش مەجۆشا | چون ئاوی حەیات دڵ خاسخاس نۆشا |
ئاخ، قووەی زەمین دەروونم کەم بی | بووڵەکەی سفتەم سەرەڕای خەم بی |
وەرنە ئەو شەونم جە سەردا مەوەشت | مەشیا کەردایێش وە ڕەوزەی بەهەشت |
فەرمابێت ئیسا جەمین جامی جەم | پاسەیچە نییەن تۆ دینت وە چەم |
نرخی کاڵاکەش ئاڵاتەر بییەن | سەد گیان وە پووڵێ باڵاتەر نییەن |
ئارێ تا پەی ئەو من ڕۆمەن چون شەو | شەوقەن پەی خەندەی سوبحی جەبهەی ئەو |
تا وە ئەڕەی دەرد دڵەی من شانەن | زەریفتەر توڕڕەی ئەو دانە دانەن |
تا من دووی سفتەی جەستەم فێشتەرەن | جەلای ئاوێنەی ئەو زیادتەرەن |
تا سفتەی قامەت من وسمە وەشەن | ئەبرۆی ئەو وە ڕووی دڵ کەمان کەشەن |
های چێشت واتەن، وە ڕەحمەت شاد بی | مەر زووتەر کەم بی، ئیسە زیاد بی؟ |
ئەر جە زامی دڵ من نیگات مەکەرد | مەزانات ئەو زات ئەو وەسفی بێگەرد |
ئەو ڕاز، ئەو ناز، ئەو قەوس، ئەو خەدەنگ | بییەن، هەن، مەبۆ، مەگێڵان جە ڕەنگ |
حاڵش دەستە مل وە ئیستیقباڵەن | ئیستیقباڵ چەنی مازیش یەک حاڵەن |
بارێ، دڵ وە خشت وێرانی ئاوان | حەقت وە دەسەن نەداری تاوان |
دڵ تفڵ و ئازیز هەر ڕۆ نە شانێ | هەر لادێ تەرزێ، هەر سات نیشانێ |
گا چون ستارەی تاریکەی سەحەر | گا قەمەر، گا خۆر مەیۆ وە نەزەر |
گا وە بێستوون هەستیی بیناوە | حوسنش وە گوڵگوون وەش ئیستیغناوە |
دەستی شیرینش ماوەرۆ وە یاد | فەرهادی نە تاق فەرقەکەی فەرهاد |
گا چەرخی دیدەی سەد لەیلا فرۆش | کوورەی ناری ناز ماوەرۆ وە جۆش |
تا بۆی حەرارەت مەوجی دەریای دەرد | مەجنوون وێنەی تەم بەرۆ هەردە و هەرد |
خاڵۆ پەی جەلال ئەر کار سازیشەن | وادەی تەجەللای تیر ئەندازیشەن |
بسم اللە ئەو تیر پەڕ تێدا بەستەش | ئێد نیشانەی تەن سەد جار شکستەش |
چون ڕەنگ کەرۆ زام تازە زامانم | ئاو مزۆ ئەو دەم کۆنە زامانم |
زامی تەن وە تیر بەڵاش زیاتەر | ڕای ئامۆشۆی دڵ وە لاش زیاتەر |
پای شادیم دیسان ماران گەستەوە
editپای شادیم دیسان ماران گەستەوە | نە پیاڵەی چەم ژار تۆ بەستەوە |
سەنەم پەرەست نیم سەمەد ناسەنان | دووی کوورەی دەروون شیوەن ڕاسەنان |
ساقی، مەی هەی داد، موغەننی، چەنگێ | نەیچی، های فەریاد، موتریب، ئاهەنگێ |
گەرمیی مەی، نەوا و کزەی دەف و نەی | تێکەڵ بۆ چەنی زایەڵەی وەی وەی |
واچدێ چ وادەی نشینگەی تەنگەن | یاران چەمەڕا برا درەنگەن |
گردین تەدارەک بەغداشان جەمەن | وادەی زیارەت غەوسولئەعزەمەن |
بێ تۆ بەو خشووع دەس وە دوعاوە | کێ گەردەن کەچ بۆ نەو بارەگاوە؟ |
دەخیل جەماعەت بێ ئیمامەتەن | ئیمامەت ماتەم وە بێ قامەتەن |
گۆشەی تای هیندی مەندیلی بێگەرد | مایل کەر ئەو لای سایی گەردەن زەرد |
قیام دەر وە بەژن ئەو قەد و قامەت | قیامەت قام دەر پەرێ قدْ قامتْ |
هامدەردان پەی بەزم شادی جەم بییەن | چ خەیرەن سەدای کاری خەیر نییەن |
مەیلت چەنیمان یەکجاری سەردەن | یا دووربا زامان مار کار لێت کەردەن؟ |
ڕۆ پەرێ ئەو مەیل ڕای خوداییت، ڕۆ! | ڕۆ پەی وەفا و شەرت ئاشناییت، ڕۆ! |
ڕۆ پەی ئێشی سەخت مارگەستەی کاریت! | ڕۆ پەی دەردیسەر کەس نادیاریت! |
ئەی تۆ کام نەدیت جە عەرووسی نۆ | تا عەرووسی خاک پەشتان بی وە تۆ |
جەی خاری دندان ژار ئاوردەی مار | خاتر نازک وێت مەدەر ئازار |
تۆ نەوگوڵی باغ موستەفەوی بی | گەنجی خەزانەی مورتەزەوی بی |
گوڵ عادەتشەن بێ خار نمەبۆ | گەنج ڕەویەشەن بێ مار نمەبۆ |
غەریبیت زیاد نە شەهادەت بی | شەهادەت هەم دەم وە سەیادەت بی |
ئەی ڕەسوول ئارۆ شەوقش پەرواز دا | وە ناز و ئیعزاز کاری تۆ ساز دا |
ڕجام هەن فەردا نەو گەردەلوولدا | بویەری نە ژێر سای ئەو ڕەسوولدا |
پزیسکەی چەخماخ کافیی کارمەن
editپزیسکەی چەخماخ کافیی کارمەن | چ وەخت و وادەی ئەی گوفتارمەن |
دڵەی کۆس کەفتەم هەم تەم کەردەوە | پەردەی سەبووریش تەمام دڕدەوە |
ناڵا و گرەوا و خولیاوە و خول وەرد | جەو بووڵی دەردا وێش سامان سا کەرد |
ئیسە بووڵی دەرد کەرۆ وە سەردا | دەک سڵامەت بی چیت ئی خەبەر دا |
دڵە پۆشابێ پەردەی سەبووری | سازابێ چەنی دەردەکەی دووری |
پەردەی سەبووریم دڕیا، ڕۆڵە ڕۆ | ڕیشەی جەرگەکەم بڕیا، ڕۆڵە ڕۆ |
وە ناکام هیجرەت کەردەم، ڕۆڵە ڕۆ | داخان گشت وە خاک بەردەم، ڕۆڵە ڕۆ |
خان و مان خامۆش بێتۆ، ڕۆڵە ڕۆ | ئەتفالان مەدهۆش بێتۆ، ڕۆڵە ڕۆ |
تەڵمیت سیا پۆش بێتۆ، ڕۆڵە ڕۆ | خاتوونان بێهۆش بێتۆ، ڕۆڵە ڕۆ |
کام وەسفت خەیاڵ، کام شێوەت یاد کەم | پەی کام خەسڵەتت داد و فەریاد کەم! |
پەی عەقیدە و دین موسڵمانیت، داد! | پەی شێوەی شیرین نەوجوانیت، داد! |
پەی ئەو عەقڵ و فام هۆشیاریت، داد! | پەی خۆش نیگاری و خۆش ڕەفتاریت، داد! |
فەریاد پەی ئیخلاس، ئاخ پەی ئایینت | پەی ئاغەی دنیا و پەی ئاغەی دینت |
هەر کەس دیم، دیدەم، مەیلی تۆ پێش بی | کێ بی؟ کێ جە تۆ خاترش ڕێش بی؟ |
فەڵەک جەرگش دەن وە مەودای چڵدا | کام خاتر ڕێشیش بی نە تۆی دڵدا |
دەورش وەی تەورە، ئەی جەورە ئاوەرد | من حەسرەتمەند کەرد، تۆ بەو دەردە بەرد |
پۆی خەیاتەی فەرد بۆ عەنبەرینت
editپۆی خەیاتەی فەرد بۆ عەنبەرینت | دەسڕێسەکەی فیکر بیکری شیرینت |
چون ئارەزووی وەسڵ نە تۆی مەحروومی | تەندەبێت وە تان فەردی مەعدوومی |
چون شەبەندەڕۆژ سەد تەرزە ڕەنگ دا | تەوەن دان وە تاڵ دێبای فەرەنگدا |
پەی دەفعی سەودای دەردی نەمامان | بەرگێ بی پەی دڵ، سەرتا وە دامان |
دڵ ئەو بەرگ و بۆی جارانش نەبێ | ڕووی لوای مەجلیس یارانش نەبێ |
پۆشتەت کەردەوە ئیحسانت یاوا | دەک هەی دەوڵەمەند یانەت هەر ئاوا |
بێباکیم عیللەت دڵ سەردی نییەن | بێمەیلیم جە تەرک هامفەردی نییەن |
بەڵام مەسئەلەی فتوای قەزای حەق | نە مەحکەمەی شەرع حاکمی موتڵەق |
نەو عەرووسی سۆز وە دڵ پەروەردە | خەرجی گیان وە گیان وە کابین کەردە |
وە هەر سێ تەڵاق بایینە کەردەن | یادی ڕجعەتش وە دڵ ناوەردەن |
کەم بی شنۆی وەش ئاهی سوب دەمی | وشکاوش ئاما جۆی چەمەی چەمی |
بێ سۆزی مەنزڵ دڵ کەرد وە یاتاخ | پەی ئاو و هەواش ئاو ئاهـ و ئەو داخ |
وە بێ من تۆ وێت زیهنت پێ یاوان | خاست فەرماوان دانەت شکاوان: |
بێبەدەڵەن عومر خاسش هەر پاسەن | باختش پەی مەعشووق بێبەدەڵ خاسەن |
پێشانیم هەوەس زانووش جازمەن
editپێشانیم هەوەس زانووش جازمەن | تەعزیمی جەناب پیری لازمەن |
باڵا کەردەوە مەیل ئەو لای پەستی | وردیکڵانەن دەروازەی هەستی |
مەعدوومی! کردەی بەدی هەزار تەرز | زانووی ئومێدت ناوەرۆ ئەو لەرز |
ئەو کەس مزانوو سەتارەن ئارۆ | جەو بوزورگتەرەن شەو ئەو ڕۆت نارۆ |
سفیدیت قەڵغان پەی ڕووی سیات بۆ | کەمانیت شەفیع تیری دیات بۆ |
نمەبۆ پیری و تەن ناتەوانیت | وەی دوو فەردەوۆ ئاو دەس جوانیت: |
عەزابم ئەر سەد جە حەد بەرشییەن | جە ڕووسیاییم گرانتەر نییەن |
من کە خەجاڵەت خزمت ئاما پێم | جەهەننم سەد ساڵ دۆزەخ بۆ وە جێم |
موتریب، بۆ وە داد دڵگیریمەوە | پیری ها ئاما وە پیریمەوە |
نەوات وێرانەی دڵ کەرۆ ئاوا | چەنی بەستەی فەرد بێساران ماوا: |
«ئینە گرد جە وە خت نادانیم بییەن | فەسڵی سەرمەستیی جوانیم بییەن» |
«ئیسە ها جە گشت پەشیمانیم بەرد | وادەی پیریمەن جوانیم ویەرد» |
«کۆچی دواییمەن، یاوانم نۆبە | نۆبەی تۆبەمەن، کەرەمدار، تۆبە!» |
پەژارەت شادیم جە بێخ ئاوەردەن
editپەژارەت شادیم جە بێخ ئاوەردەن | دووریت ڕیشەی دڵ خەیمەکەن کەردەن |
فیراقت فەرقم وە تووتیا کەرد | جیاییت ئازام جە هەم جیا کەرد |
وەسواسەت وەی تەور ئێش دان وە جەرگم | وە مەرگت قەسەم ڕازیم وە مەرگم |
وێت بدەر ئینساف نەو نەمامی نۆ | مەردەن خاستەرەن یا خۆ دووریی تۆ؟ |
مەردەن یەک ساتەن ئەڕواحەکەی وێم | دووریت هەر ساتێ سەد مەرگەن پەرێم |
مەر جەستەی خەستەی من جە فۆلادەن | یەند دووریت وینۆ هێمان دڵ شادەن |
دەک ڕەحمەت ئەو قەبر گشت وەفاداران | خوسوسەن ئەو کەس شای وەفاداران |
پەشێوی وە نەزم لوولووی ئەسریندا
editپەشێوی وە نەزم لوولووی ئەسریندا | پەروین دائیرەی خورشید تەزییندا |
جای ناخوون وە خوون ئەو گۆنای بێگەرد | ئیشارەت وە مانگ مەینەتی دڵ کەرد |
شیرینیی قامەت قیامەت نەوەرد | سەڵای فەرزی بەرگ ئازیەتی ئاوەرد |
هەنی فتوای شەرع بادە نۆشان بۆ | حەڵاڵیی کاڵای ماتەم پۆشان بۆ |
وەشەن ئەو باڵا چون بەو کاڵاوە | بازش ئەو کاڵا هەر بەو باڵاوە |
حەیات جە زوڵمات جیا نمەبۆ | کاوە وە بێ بەرگ سیا نمەبۆ |
پەیغامی باڵای خەمبارەکەی تۆ
editپەیغامی باڵای خەمبارەکەی تۆ | خەمیایی حەڵقەی گۆشوارەکەی تۆ |
چەند وە سەرگۆشی وە گۆشت ئاوەرد | چون بەدبەخت بیم تۆ گۆشت نەکەرد |
پەی کەسێ خاسەن هەوای سەیری باخ
editپەی کەسێ خاسەن هەوای سەیری باخ | ماسیوای مەعشووق نە بۆش ئاخ و داخ |
من جفتی مەعشووق دەرد هەمڕازمەن | چون بازی سەرچڵ وادەی بازمەن |
پەنج بییەن وە شەش شەش ڕوو کەرد نە پەنج
editپەنج بییەن وە شەش، شەش ڕوو کەرد نە پەنج | حەریر نە مابەین بییەن گەوهەر سەنج |
پیری و فەقیری و کەسیفی هەر سێ
editپیری و فەقیری و کەسیفی، هەر سێ | نەبۆ وە هیجرانباری هیچ کەسێ |