قصہ سیف الملوک/36
36. داستان گرفتار شدنِ شاہزادہ بدستِ بوزنگاں وا
اج آجا خلاس شودن (شہزادے دا باندراں دے قابو آؤنا تے اوتھوں خلاصی پانا)
مارے بھکھ غضب دے بندے میوے کھاندے پھردے
بوزنیاں دی فوج ازغیبوں آن پھری چوگردے
ہک ہک باندر ایڈا ایڈا ویکھدیاں دل ڈردا
سارے بندے گھیر لیو نے جان نہ دندے بردا
قید ہویا شاہزادہ اوتھے کجھ نہ چلدا چارہ
نہ اوہ مارے جاون سارے نہ ہووے چھٹکارا
لے ٹرے شہزادے تائیں نالے اوہدیاں نفراں
عاشق بنن سکھلا ناہیں ویکھ عشقَ دیاں سفراں
قلعہ بلند آہا وچ ٹاپو خوب طرحاں دا چڑھیا
شاہ سلیماں نبی چڑھایا لئل جواہر جڑیا
مدت پا اوہناں تھیں پچھوں بوزنیاں نے ملیا
اوس ٹاپو وچ ہور کسے دا واہ نہ سی پھر چلیا
باندر گھیر شہزادے تائیں لے گئے اس جائے
صیف-ملوک قلعے وچ وڑیا دم دم ربّ دھیائے
بہتے برج قلعے دے آہے محکم چھت دیواراں
ہک محل آہا وچ سندر وانگو باغ بہاراں
موتی اتے جواہر جڑیا چھجا چھت بنیرا
دیوے وانگو لاٹاں مارے جھلمل نور چوفیرا
صیف-ملوک شہزادے تائیں نالے اوہدیاں یاراں
اوس محلے اندر کھڑیا بوزنیاں سرداراں
شاہزادہ جد پہتا اوتھے ڈٹھا گھر بیگانہ
ویہڑے سفہے صفائی والے نالے تخت شہانہ
تخت اتے ہک بیٹھا سندر خوب جوان دیداری
سوہنی صورتَ سوہنی دیہی سوہنی بننی ساری
کالے وال زنجیری بدھے داڑھی سبزہ باغے
بھکھدا مثل اناری دانے اکھیں لاٹ چراغے
سچی سبھ پوشاک شہانی شوکت شان زیادہ
سر تے تاج جڑاؤ دھریا نواں جوان شاہزادہ
صیف-ملوک شہزادے جس دم ڈٹھا اسدے تائیں
رسم شہاں دے نال بجاندے ادب سلام دوائیں
اوہ شاہزادہ بھی اٹھ تختوں ملیا صیف-ملوکے
دوہاں ہک دوئیے گل لایا بھائیاں وانگر دھو کے
صیف-ملوکے دی اس شاہے بہت نوازش کیتی
تختے اتے کول بہایا یاراں والی نیتی
حکم کیتا پھر بوزنیاں نوں جھب لیاؤ کھانے
چالی باندر کھانے کارن اٹھ لنگر ولّ دھانے
رنگ برنگی چیزاں نئمت کھانے آن اتارے
دوئیے شہزادے بیٹھ اکٹھے کھاندے نال پیارے
کجھ سی گوشت گورخراں دا کجھ کباب مچھی دے
کجھ پھلکے سن جیوں سنوارے بہتے کنک ہچھی دے
جو کجھ لوڑ اندر دی آہی کھا رہے جد کھانا
خدمتگاراں چا اٹھائے بھانڈے دستر خاناں
صیف-ملوک ہوریں کھا کھانا ہو بیٹھے جد تازہ
لگا پڑھن زبور زبانی داؤدی آوازا
بوزنیاں دے شاہ دا سن کے بہت ہویا دل راضی
صیف-ملوکے کولوں پچھدا حالَ حقیقت ماضی
صیف-ملوک کیہا کی دساں حالَ حقیقت تینوں
پچھن جوگی گلّ نہ میری کجھ نہ پچھو مینوں
میں دکھیا توں سکھیا شاہا کس سنگ دکھ پھرولاں
مصری دے بنجارے اگے کاہنوں مہرا تولاں
دکھیئے دی گلّ دکھیا سندا سکھیئے دی گلّ سکھیا
دکھیا ہائے کرے تاں کولوں سکھیا ہندا دکھیا
کاہنوں چھیڑ حقیقت ساڑیں میں کرماں دے تتے
اندر وار میرا ربّ جانے باہروں ویکھ نہ پتے
آیا جدھروں آیا شاہا جو لکھیا سو پایا
موجاں مان گھراں وچ بیٹھا کس توں پچھن لایا
صیف-ملوکے نوں اس شاہے کیہا سن توں بھائی
میں بھی دکھیا تیرے جیہا تاں ایہہ گلّ ہلائی
بوزنیاں دی کومے اندر آدم ہو کے جالاں
سدھر نال نہیں میں ایتھے کس نوں حالَ دسالاں
آپو اپنی کومے اندر راضی ہے ہر کائی
نہ جنساں دی بادشاہی تھیں چنگی دیس گدائی
میں بھی تینوں کول سناساں جو کجھ حالت گزری
لکھی جو تقدیر اساں پر جھلّ لئی بے عذری
مینوں بھی ہم جنس شاہزادہ ملیوں نال سببّ دے
کوئی دن درد ونڈا اوڑک بھا وچھوڑا سبھ دے
صیف-ملوکے مالم کیتا ایہہ بھی ہے دکھیارا
بادشاہے نوں کھولھ سنایا پچھلا قصہ سارا
جو کجھ اس سرورتی آہی ذرا ذرا کر دسے
سن کے شاہ رنا بھر ہنجھو جیوں ساون مینہہ وسے
اس شاہے پھر اس دے اگے کیتی شروع کہانی
جو کیفیئت اس دی آہی کھولے پیٹا تانی
سن توں صیف-ملوک شاہزادہ کی گلّ میری آہی
یاجوجاں دی کومے اندر باپ میرے دی شاہی
نام میرا فیروز شاہزادہ ماں پیو بہت پیارے
شیر شکار آہا نت کردا جنگل ندی کنارے
ہک دن بیڑے اندر بیٹھا پھردا ساں دریاویں
تکّ کے دکھ لگا اسمانے کہیوسُ ہل نہ جاویں
واؤ مخالف ایسی جھلی رڑھ ٹریا اوہ بیڑا
میں جاتا مرجاساں ڈبّ کے چکّ جائے ایہہ جھیڑا
جیون دے دم باقی آہے ودھیا پانی دانہ
دو ورھے تے ترے مہینے رڑھدا رہیوسُ نمانا
بیڑا بھجّ ہویا کئی ٹوٹے رڑھ گئیاں سبھ فوجاں
ہک تختے تے میں بھی آیا رڑھدا اندر موجاں
جو کجھ غضب قضیے گزرے میں پر باہر شماروں
دس دن گنیئے مکدے ناہیں دو تنّ لکھ ہزاروں
اوڑک گلّ مکاواں اتھے آن لگوسُ وچ ٹاپو
بوزنیاں دی فوجے مینوں گھیر آندا کر قابو
جو سردار ایہناں دا آہا اس دے کول لیائے
اوہ دانا اکابر وڈا دانشمند کہائے
دیکھ مینوں خوش ہویا آکھے بہت پسند ایہہ آیا
بیٹی اپنی دے کے مینوں عقد نکاح کرایا
عقد نکاح میرا اس جائی خوب طرحاں جد ہویا
بوزنیاں دا شاہ اوہ اگلا چالیں روزیں مویا
ایہناں دی اس جاتے اندر ایہو رسم قدیمی
جاں سردار ایہناں دا مردا کردے سوگ یتیمی
کتنے روز نہ جوڑے ملدے ناہیں وتی کریندے
جاں جاں آدم پیدا ہندا تاں تاں تیک جریندے
جاں پھر آدم پیدا ہندا دین اس نوں سرداری
حکم اسے دا منّ کھلوندی قوم ایہناں دی ساری
مینوں ستّ برس ہن گزرے ایہناں اندر وسدا
ایہہ سبھ حکم میرے وچ ٹردے جو کجھ مونہوں دسدا
چار سے اس ویلے باندر حکم میرے وچ بھائی
ایہناں دی سرداری مینوں ہور شریک نہ کائی
چالیاں روزاں دا ہے رستہ ایہہ ولایت ساری
نام اس دا ہو لنگ-ززیرا جدھی مینوں سرداری
اس تھیں اگے ہور ولایت سنگساراں دی دسدے
ساڈے نال سدا اوہ لڑدے پر اوڑک بھجّ نسدے
یاجوجی فیروز شاہزادہ نام میرا سن بھائی
ایہہ کہانی میری جہڑی تینوں کھولھ سنائی
میں جاتا کوئی ہور نہ ہوسی میں جیہا دکھیارا
پر پیراں دی مٹی کردی گلّ تیری سن یارا
سخت مصیبت سر تیرے تے باہر انت حسابوں
ربّ ملاسی دلبر تینوں رکھ امید جنابوں
صیف-ملوک تائیں شاہ رکھیا چالی روز اس جائی
نت شراب کباب کھواوے خاتر کرے سوائی
صیف-ملوک شہزادے ہک دن ہویا جی اداسی
لگی چھک پیارے والی بھلے کھیڈن ہاسی
سنگی اپنے کول بلائے کہندا سنیوں یارو
آئے ساں جس مطلب کارن نہ اوہ منوں وسارو
بادشاہی گھر اپنے آہی ٹر آئے اوہ سٹ کے
کھان شراب کباب نہ آئے کاہنوں اتھے اٹکے
آئے منہ پری دا ویکھن چھڈّ اپنی سلطانی
چہرہ بوزنیاں دا تکدے ایویں کر نادانی
ساتھی کہندے سن شہزادے ساڈا ہے کی چارہ
جدھر چلسیں نال تیرے ہاں لا نہیں پلکارا
اس اندیشے وچ شاہزادہ رخصت منگن جاندا
یاجوجی فیروز شاہے نوں جا کے عرض سناندا
اے فیروز شہزادے عالی سدا رہیں خوش حالی
دیئں ازازت تاں ہک گلّ دا ہوواں اج سوالی
شاہ فیروز کیہا سن بھائی جو گلّ تیں دل بھائی
این صواب اساڈے بھانے چاہیئے جلد سنائی
صیف-ملوک کیہا اے شاہا میں ن چیزا بندہ
تاج تخت سٹّ آیا اپنا فوج ولایت دھندا
جس مطلب دے کارن ٹریا اجے نہیں اوہ لدھا
چالی روز رہا بہہ ایتھے الفت تیری بدھا
جے سو برس رہاں سنگ تیرے پھر بھی دسدا تھوڑا
اوڑک تساں اساں وچ شاہا ہک دن پوگ وچھوڑا
میں اج رخصت منگن آیا ہویا جی اداسی
ساڈے رزق مہار اٹھائی تسی رہو سکھ واسی
راضی ہو کے رخصت دیو لوڑاں ہور ٹکانے
متّ جس مطلب کارن آئے پائیے اسیں نمانے
بوزنیاں دے شاہے جاتا ہویا بہت اداسی
ہوئے اداسی نوں اٹکاون بری صلاحَ نراسی
شاہ فیروز شتابی کرکے کیتی چاء تیاری
راہ اوہدے دا خرچ دوایا جو کجھ آہا کاری
سبھناں نوں سروپا پہنائے جو سن اس دے سنگی
صیف-ملوکے نوں پشاکی دتی بہتی چنگی
جو کجھ لوڑ اوہناں نوں آہی اگلے پندھ سفر دی
سبھے چیزاں پلے پائیاں بن کے خاصہ دردی
گھوڑا ہیٹھ اوہدے دا آہا کاٹھی نال سنہری
موتی لئل لگام جڑاؤ کلغی نال رپہری
اوہ بھی صیف-ملوکے کارن کر تیار منگایا
اس تے ہو اسوار شہزادے فیروزے فرمایا
پر اس پر ہو بہیں چپیتا نہ ہتھ پیر ہلائیں
نہ کجھ تندی کرکے بولیں نہ چابک دکھلائیں
متّ چھیڑیں تاں اوکھا ہوسیں رکھیں خوب سمبھالا
اڈّ کھڑے پر جوہے کدھرے ایہہ تھاں خطرے والا
باندر ہک سیانا تکّ کے نال اوہناں دے لایا
راہ سکھلے کھڑیں ایہناں نوں کر تاکید بتایا
جتھے توڑی حد اساڈی نال اوتھے تک جاویں
اوتھوں پھیر ازازت لے کے گھوڑا موڑ لیاویں
شاہ فیروز شہزادے تائیں رو رو رخصت کیتا
کیہا جے ربّ پھیر لیاندوں ملیں پیارے میتا
ہک دوجے گل لا وچھنے وانگو سکیاں بھائیاں
نال اسیلاں ملنا بہتر پالن جو اشنائیاں
سونپ ربے نوں ودیا کیتا صیف-ملوکے تائیں
کیہا جس راہ باندر کھڑسی اوہنیں راہیں جائیں
بوزنیاں دی حد دے وچوں جاں جاوینگا باہر
سنگساراں دا شہر آویگا آن اوہ ہوسن ظاہر
دیئ گھوڑا اس باندر تائیں اس جاؤں چا موڑیں
گھوڑے دی اسواری والا رستہ اوتھے توڑیں
صیف-ملوک شاہزادہ اوتھوں ہو اسوار سدھایا
شاہ فیروز اوہنوں کر ودیا رو گھراں وچ آیا
بدلے وانگر گجے گھوڑا مارے دمب الارے
بجلی وانگ کریندا تیزی سمب کڈھن کڑکارے
جاں گھوڑا تھکّ جاندا کدھرے ہندا ذرا مٹھیرا
باندر کنّ مروڑے اس دے چلدا پھیر ودھیرا
شیراں ہار کنونتی مارے ہرناں جیسی تاری
پوزی ساخت واگاں چمکن کٹکی زین کناری
کوتل کس رکاباں خاصی تنگ کڑے سبھ زر دے
تنی ہمیل لگام زنجیری سبھو لہہ لہہ کردے
دو دن تے دو راتیں چلے آ پہتے اس حد تے
باندر مڑ کے ہویا سلامی اگے ترے نہ ودھ کے
شہزادے نے مالم کیتا ایہو ایہناں دا بنا
گھوڑا موڑدیاں اس جائیؤں کیہا اس دا مناں
اس باندر دے ہتھ پھڑایا گھوڑا اتوں ڈھل کے
ہوئِ پیادہ ٹریا آپوں یاراں اندر رل کے
نو-ب-نو شاہزادہ نالے سنگی ساتھی سارے
ستّ دہاڑے تے ستّ راتیں چلے بے شمارے
ہکو فکر چلن دا دوجی کوئی نہ چنتا بھاری
اچنچیت ہک جنگل وچوں اٹھی دھوڑ غباری
جاں اوہ دھوڑ غباری پاٹی نظر چوپھیرے پاندے
چالی تن سنگساراں وچوں آن ہوئے پھر واندے