ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထု

ပုံတော်စုံ ဓမ္မပဒဝတ္ထုတော်ကြီး သဟဿဝဂ်
by အရှင်ဓမ္မဿာမီဘိဝံသ
၃။ ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထု
324912ပုံတော်စုံ ဓမ္မပဒဝတ္ထုတော်ကြီး သဟဿဝဂ် — ၃။ ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထုအရှင်ဓမ္မဿာမီဘိဝံသ

၃။ ကုဏ္ဍလကေသီထေရီမ ဝတ္ထု

ယော စ ဂါထာသတံ ဘာသေအစရှိသော ဤတရားဒေသနာတော်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ နေတော်မူစဉ် ကုဏ္ဍလကေသီကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူလေ၏။

သူဌေးသမီး ခိုးသူနှင့် အကြောင်းပါခြင်း

ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၌ သူဌေးသမီးတစ်ယောက်သည် တစ်ဆယ့်ခြောက်နှစ်အရွယ်ရှိ၍ အလွန်အဆင်းလှသဖြင့် ရှုစချင်ဖွယ် စိတ်ကြည်လင်ဖွယ် ဖြစ်လေသတတ်။ ထိုအရွယ်၌ တည်ကုန်သော မိန်းမတို့သည်ကား ယောက်ျား၌ အလိုဆန္ဒရှိကြကုန်၏၊ ယောက်ျား၌ လျှပ်ပေါ်လော်လည်ကြကုန်၏။ ထိုအခါ သမီးကို မိဘတို့သည် ဘုံခုနစ်ဆင့်ရှိသော ပြာသာဒ်၏ အထက်အပြင် အသရေရှိသော တိုက်ခန်း၌ နေစေကြလေကုန်၏။ ထိုသတို့သမီးအား တစ်ယောက်သာလျှင်ဖြစ်သော အလုပ်အကျွေး ကျွန်မငယ်ကို ပေးထားကြကုန်၏။ ထိုအခါ ခိုးမှုကိုပြုသော အမျိုးသားတစ်ယောက်ကိုဖမ်း၍ လက်ပြန်ကြိုး ချည်နှောင်လျက် ခရီးလေးဆုံ, ခရီးလေးဆုံ၌ ကြိမ်လုံးတို့ဖြင့် ပုတ်ခတ်ကာ လူသတ်ရာ သင်္ချိုင်းတစပြင်သို့ ဆောင်ယူကြကုန်၏။ သူဌေးသမီးသည် များစွာသော လူအပေါင်း၏အသံကို ကြားရလျှင် “ဤအသံကား အဘယ်အသံနည်း”ဟု ပြာသာဒ်အပြင်၌ရပ်လျက် ကြည့်ရှုလတ်သည်ရှိသော် ထိုခိုးသူကိုမြင်ရ၍ တပ်နှစ်သက်သောစိတ် ရှိသည်ဖြစ်ရကား ထိုခိုးသူကို တောင့်တလျက် ထမင်းအာဟာရကိုပယ်၍ မစားဘဲ ညောင်စောင်းငယ်၌ အိပ်လေ၏။

ထိုအခါ သူဌေးသမီးကို မိခင်က “ချစ်သမီး- ဤသို့ ထမင်းမစားဘဲနေခြင်းကား အဘယ်အကြောင်းရှိသနည်း”ဟု မေးလေ၏။ “ခိုးသူကိုဖမ်း၍ ဆောင်ယူသွားသော ထိုယောက်ျားကို အကယ်၍ရပါမူကား အသက်ရှင်အံ့၊ မရပါမူကား ကျွန်မအား အသက်မရှိ၊ ဤနေရာ၌သာလျှင် သေရပါလတ္တံ့”ဟု ဆိုလတ်သော် “ချစ်သမီး- ဤသို့ မပြုပါလင့်၊ ငါတို့နှင့် အမျိုးအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ စည်းစိမ်အားဖြင့်လည်းကောင်း တူသော တစ်ပါးသော အမျိုးတူလင်ယောက်ျားကို ရပေလတ္တံ့”ဟု ဆိုလေ၏။ “ကျွန်မအား တစ်ပါးသောယောက်ျားဖြင့် ပြုဖွယ်ကိစ္စ တစ်စုံတစ်ရာမရှိ၊ ဤခိုးသူယောက်ျားကို မရသည်ရှိသော် သေရပါလိမ့်မည်”ဟု ဆိုလတ်သဖြင့် မိခင်သည် သမီးကို မှတ်သားလိုက်နာစိမ့်သောငှာ မတတ်နိုင်ရကား ဖခင်သူဌေးကြီးအား အကြောင်းကြားလေ၏။ ဖခင်သူဌေးကြီးသည်လည်း သမီးကို မှတ်သားလိုက်နာစိမ့်သောငှာ မတတ်နိုင်သည်ဖြစ်၍ “အဘယ်သို့ပြုခြင်းငှာ တတ်နိုင်ကောင်းအံ့နည်း”ဟု ကြံပြီးလျှင် ခိုးသူကို ဖမ်းယူစေ၍သွားသော မင်းချင်းယောက်ျားအား ဥစ္စာတစ်ထောင်ထုပ်ကို “ဤဥစ္စာတစ်ထောင်ထုပ်ယူ၍ ခိုးသူယောက်ျားကို ငါ့အားပေးလော့”ဟု ပို့လိုက်လေ၏။ မင်းချင်းယောက်ျားလည်း “ကောင်းပြီ”ဟု ဝန်ခံ၍ အသပြာတို့ကိုယူပြီးလျှင် ခိုးသူကိုလွှတ်လိုက်၍ တစ်ပါးသူကိုသတ်ပြီးမှ “အရှင်မင်းမြတ်- ခိုးသူကို သတ်အပ်ပါပြီ”ဟု မင်းကြီးအား လျှောက်ကြား သံတော်ဦးတင်လေ၏။ သူဌေးကြီးသည်လည်း ထိုခိုးသူအား သမီးကို ပေးလေ၏။ သူဌေးသမီးသည် ထိုအခါမှစပြီးလျှင် “လင်ကို နှစ်သက်စေအံ့”ဟု ခပ်သိမ်းသောတန်ဆာဖြင့် တန်ဆာဆင်ယင်လျက် ကိုယ်တိုင်သာလျှင် ထိုခိုးသူအလို့ငှာ ယာဂု စသည်တို့ကို စီရင်လေ၏။

သူဌေးသမီးကိုသတ်၍ ပစ္စည်းယူရန် ကြံစည်ပုံ

ခိုးသူယောက်ျားသည် နှစ်ရက်သုံးရက် လွန်သောအခါ ကြံစည်ပုံမှာ “အဘယ်အခါ ဤသူဌေးသမီးကိုသတ်၍ သူဌေးသမီး၏တန်ဆာတို့ကို ယူပြီးလျှင် သုရာတင်းကုပ်တစ်ခု၌ရောင်း၍ စားသောက်ခြင်းငှာ ရပါအံ့နည်း”ဟု ကြံ၏။ ကြံပြီးလျှင် ခိုးသူသည် “တစ်ခုသော ထိုအကြောင်းသည် ရှိ၏”ဟု ကြံပြန်သဖြင့် ထမင်းအစာကိုပယ်၍ ညောင်စောင်းငယ်၌ အိပ်လေ၏။ ထိုအခါ ခိုးသူကို သူဌေးသမီးသည် ချဉ်းကပ်၍ “အရှင့်သား- သင့်အား အဘယ်သို့သော နာကျင်ခြင်း ရှိပါသနည်း”ဟု မေးလေ၏။ ”ချစ်နှမ- ငါ့အား တစ်စုံတစ်ခု နာကျင်ခြင်းမရှိ”ဟု ဆိုလျှင် “အသို့ပါနည်း၊ ကျွန်မ၏ မိခင်ဖခင်တို့သည် အရှင့်အား အမျက်ထွက်ကြပါသလော”ဟု မေးပြန်၏။ “ချစ်နှမ- အမျက်မထွက်ကြကုန်”ဟု ဆိုလျှင် “ထိုသို့ဖြစ်ပါလျှင် ဤသို့ဖြစ်ရခြင်းကား အကြောင်းအဘယ်သို့နည်း”ဟု မေးပြန်၏။ “ချစ်နှမ- ငါသည် ထိုနေ့၌ နှောင်ဖွဲ့၍ ဆောင်ယူအပ်သည်ရှိသော် ခိုးသူတို့ကိုချရာချောက်၌ စောင့်ရှောက်သောနတ်မင်းအား ဗလိနတ်စာကို ပူဇော်ရန် ဝန်ခံခဲ့ခြင်းကြောင့် အသက်ကို ရခဲ့လေ၏။ သင့်ကိုလည်း ငါသည် ထိုနတ်မင်း၏ အာနုဘော်ဖြင့်သာလျှင် ရအပ်ပေ၏။”

“ချစ်နှမ- နတ်မင်းအား ထိုဗလိနတ်စာကို ပူဇော်ရန် ဝန်ခံအပ်ပေ၏”ဟု ကြံစည်လျက်ရှိကြောင်း ပြောဆိုလတ်သော် “သခင့်သား- မပူပန်ပါလင့်၊ ပြုပေးပါမည်၊ ပြောကြားပါလော့၊ ဗလိနတ်စာပြုရန် အဘယ်ဝတ္ထုဖြင့် အလိုရှိပါသနည်း”ဟု မေးလေ၏။ “ရေမပါသော နို့ဃနာချိုဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပေါက်ပေါက်လျှင် ငါးခုမြောက်ရှိသော ပန်းပွင့်တို့ဖြင့်လည်းကောင်း အလိုရှိ၏”ဟု ဆိုလေသော် “အရှင့်သား- ကောင်းပါပြီ၊ ကျွန်မ စီရင်ပေးပါမည်”ဟု ဆိုပြီးလျှင် သူဌေးသမီးသည် အလုံးစုံသော ဗလိနတ်စာအမှုကို စီရင်၍ “သခင့်သား- လာပါလော့၊ သွားကြကုန်စို့အံ့”ဟု ဆိုလေ၏။ “ချစ်နှမ- ထိုသို့ဖြစ်မူ သင်၏ဆွေမျိုးတို့ကို ပြန်လည်ဆုတ်နစ်စေ၍ အဖိုးများစွာထိုက်သော အဝတ်တန်ဆာတို့ကိုယူလျက် မိမိကိုယ်ကို တန်ဆာဆင်လော့၊ ရွှင်ရွှင်ပျပျ ပျော်ပျော်ပါးပါး ချမ်းချမ်းသာသာ သွားကြကုန်စို့အံ့”ဟု ဆိုသော် ထိုသူဌေးသမီးသည် ခိုးသူဆိုတိုင်း ပြုလေ၏။ ထိုအခါ သူဌေးသမီးကို တောင်ခြေရင်းသို့ ရောက်သောအခါ “ချစ်နှမ- ဤနေရာမှအထက်၌ ငါတို့နှစ်ယောက်တည်းသာ သွားကုန်အံ့”ဟု ဆိုပြီးလျှင် “ကြွင်းသောလူအပေါင်းကို ယာဉ်နှင့်တကွ ပြန်လည်စေ၍ ဗလိနတ်စာခွက်ကို ကိုယ်တိုင်ရွက်၍ ယူခဲ့လော့”ဟု ဆိုလတ်သော် သူဌေးသမီးသည် ခိုးသူဆိုတိုင်းပြုလေ၏။ ခိုးသူသည် ထိုသူဌေးသမီးကိုခေါ်၍ ခိုးသူတို့ကို ချရာချောက်ရှိသော တောင်သို့ တက်လေ၏။

(ထိုတောင်အားကား တစ်ခုသောနံပါးဖြင့် လူတို့သည် တက်ရောက်နိုင်ကြကုန်၏။ တစ်ခုသောနံပါးသည် ပြတ်သောချောက်ရှိ၏။ ထိုတောင်ထိပ်၌ ရပ်တည်ကုန်လျက် ထိုနံပါးဖြင့် ခိုးသူတို့ကို ကျစေကြကုန်၏။ တွန်းချကုန်၏။ ထိုခိုးသူတို့သည် အပိုင်းပိုင်း အတစ်တစ်ဖြစ်၍ မြေ၌ကျကုန်၏။ ထို့ကြောင့် ခိုးသူတို့ကိုချရာ “စောရပပါတ”ဟူ၍ ခေါ်ဆိုအပ်၏။)

သူဌေးသမီး တောင်းပန်ခြင်း

သူဌေးသမီးသည် ထိုတောင်၏ ထိပ်ထက်၌ရပ်လျက် “သခင့်သား- သင်၏ ဗလိနတ်စာပူဇော်ခြင်းကို ပြုပါလော့”ဟု ဆိုလေ၏။ ခိုးသူကား ဆိတ်ဆိတ်သာ နေလေ၏။ တစ်ဖန် သူဌေးသမီးသည် “သခင့်သား- အဘယ့်ကြောင့် ဆိတ်ဆိတ်နေသနည်း”ဟု မေးသည်ရှိသော် သူဌေးသမီးကို “ငါ့အား ဗလိနတ်စာအမှုဖြင့် အလိုမရှိ၊ သင့်ကိုသာ လှည့်စား၍ ခေါ်လာခဲ့ပေသည်”ဟု ဆိုလျှင် “သခင့်သား- အဘယ်အကြောင်းကြောင့်ပါနည်း”ဟု မေးလေ၏။ “သင့်ကိုသတ်၍ သင်၏တန်ဆာကိုယူပြီးလျှင် ထွက်ပြေးလိုသောကြောင့် လာသည်”ဟု ဆိုလတ်သော် သူဌေးသမီးသည် သေဘေးဖြင့် ခြိမ်းခြောက်ခြင်းကြောင့် ကြောက်လန့်ရကား “အရှင့်သား- ကျွန်မသည်လည်းကောင်း၊ တန်ဆာတို့သည်လည်းကောင်း အရှင့်ဥစ္စာတို့သာ ဖြစ်ပါသည်၊ အဘယ့်ကြောင့် ဤသို့ဆိုရက်ပါသနည်း”ဟု ပြောရှာလေ၏။ ခိုးသူသည် “ဤသို့ မပြုပါလင့်”ဟု အဖန်တလဲလဲ တောင်းပန်အပ်သော်လည်း “သတ်မည်သာလျှင် စင်စစ်”ဟု ပြောဆိုပြန်၏။ “ဤသို့ တန်ဆာတို့ကို အလိုရှိပါလျှင် ကျွန်မ၏သေခြင်းဖြင့် အရှင့်အား အဘယ်အကျိုးရှိပါအံ့နည်း၊ ဤတန်ဆာတို့ကိုယူ၍ ကျွန်မအသက် ချမ်းသာပေးပါ၊ ဤအခါမှစ၍ ဤအကောင်မကို သေလေပြီဟု မှတ်သားထားပါ၊ သို့တည်းမဟုတ် အရှင်၏ ကျေးကျွန်အဖြစ်ဖြင့် အမှုကြီးငယ်ကို ပြုလုပ်ကာ နေရပါစေ”ဟုဆို၍ ဤဂါထာကို ဆိုရှာလေ၏။

ဣမေ သုဝဏ္ဏကေယူရာ၊ သဗ္ဗေ ဝေဠုရိယာမယာ။
သဗ္ဗဉ္စ ဂဏှ ဘဒ္ဒန္တေ၊ မမံ ဒါသိံ စ သာဝယ။

သာမိ၊ အရှင့်သား။ တေ၊ အရှင့်သားအား။ ဘဒ္ဒံ၊ ကောင်းခြင်းသည်။ ဟောတု၊ ဖြစ်ပါစေ။ သဗ္ဗေ၊ ခပ်သိမ်းကုန်သော။ ဣမေ သုဝဏ္ဏကေယူရာ၊ ဤရွှေသားလက်ကောက်စသော တန်ဆာတို့သည်။ ဝေဠုရိယာမယာ၊ ကြောင်မျက်ရွဲဖြင့် ခြယ်စီအပ်ကုန်၏။ သဗ္ဗဉ္စ၊ အလုံးစုံသော တန်ဆာကိုလည်း။ ဂဏှ၊ ယူပါလော့။ မမံ စ၊ ကျွန်တော်မကိုလည်း။ ဒါသိံ၊ ကျေးကျွန်မ အစေခံဟူ၍။ သာဝယ၊ ပြောကြားပါလော့။

ထိုစကားကိုကြားလျှင် ခိုးသူက “ဤသို့ပြုသည်ရှိသော် သင်သည် ပြန်သွား၍ မိဘတို့အား ပြောကြားလတ္တံ့၊ သင့်ကို သတ်မည်သာလျှင် စင်စစ်တည်း၊ ပြင်းပြစွာ မငိုကြွေးလေလင့်”ဟု ဆို၍ ဤဂါထာကို ဆိုလေ၏။

မာ ဗာဠှံ ပရိဒေဝေသိ၊ ခိပ္ပံ ဗန္ဓာဟိ ဘဏ္ဍိကံ။
န တုယှံ ဇီဝိတံ အတ္ထိ၊ သဗ္ဗံ ဂဏှာမိ ဘဏ္ဍကံ။

ဗာလေ၊ ဟယ်အမိုက်မ။ ဗာဠှံ၊ ပြင်းပြစွာ။ မာ ပရိဒေဝေသိ၊ မငိုကြွေးလေလင့်။ ခိပ္ပံ၊ လျင်မြန်စွာ။ ဘဏ္ဍိကံ၊ တန်ဆာအထုပ်ကို။ ဗန္ဓာဟိ၊ ဖွဲ့ထုပ်လော့။ တုယှံ၊ သင့်အား။ ဝါ၊ သင့်အလို့ငှာ။ ဇီဝိတံ၊ အသက်သည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိ။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံသော။ ဘဏ္ဍကံ၊ တန်ဆာကို။ ဂဏှာမိ၊ ငါယူအံ့။

ခိုးသူသေသဖြင့် နတ်သာဓုခေါ်ခြင်း

သူဌေးသမီးသည် “ဤအမှုကား အလွန်ဝန်လေးလှ၏တကား၊ ပညာမည်သည်ကို ချက်၍စားခြင်းငှာ ပြုအပ်သည်မဟုတ်၊ စင်စစ်မူကား ဆင်ခြင်သုံးသပ်ခြင်းငှာ ပြုအပ်၏၊ ထိုခိုးသူအား ပြုအပ်သောအမှုကို သိရပေတော့အံ့”ဟု ကြံလေ၏။ ထို့နောက်မှ ခိုးသူကို “အရှင့်သား- အကြင်အခါ အရှင့်ကို ခိုးသူဟု ဖမ်းလျက် ဆောင်ယူလာ၏၊ ထိုအခါ ကျွန်မသည် မိဘတို့အား ပြောကြားပါသည်။ မိဘတို့က ဥစ္စာတစ်ထောင်ကို စွန့်လွှတ်၍ အရှင့်ကိုလွှတ်ရန် စေခိုင်းပြီးလျှင် အိမ်၌နေရန် ပြုကြရပါသည်၊ ထိုအခါမှစ၍ ကျွန်မသည် အရှင့်အား ကျေးဇူးများသူတစ်ယောက် ဖြစ်ပါသည်၊ ယနေ့ ကျွန်မအား ကောင်းစွာမြင်ရအောင် ထင်ထင်ရှားရှားပြု၍ ကိုယ်ကိုရှိခိုးခြင်းငှာ ခွင့်ပေးစေချင်ပါသည်”ဟု ဆိုလေ၏။ ခိုးသူသည် “ချစ်နှမ- ကောင်းပြီ၊ ကောင်းစွာမြင်ရအောင် ထင်ထင်ရှားရှားပြု၍ ရှိခိုးလော့”ဟု တောင်၏အစွန်း၌ ရပ်နေလေ၏။ ထိုအခါ ခိုးသူကို သူဌေးသမီးသည် သုံးကြိမ် လက်ယာရစ် လှည့်လည်သည်ကိုပြု၍ လေးပါးသောအရပ်တို့၌ ရှိခိုးလျက် “အရှင့်သား- ဤယခုမြင်ရခြင်းသည် ကျွန်မ၏ နောက်ဆုံးဖြစ်သော မြင်ရခြင်းပါတည်း၊ ယခုအခါ အရှင့်အားလည်း ကျွန်မကို မြင်ရခြင်းသည် ရှိတော့မည်မဟုတ်ပါ၊ ကျွန်မအားလည်း အရှင့်ကိုမြင်ရခြင်းသည် ရှိတော့မည် မဟုတ်ပါ”ဟု ဆိုကာ ရှေ့မှလည်းကောင်း၊ နောက်မှလည်းကောင်း လည်ဖက်ပြီးလျှင် မေ့လျော့သည်ဖြစ်၍ တောင်စွန်း၌ရပ်နေသော ခိုးသူကို ကျောက်ကုန်း၏ နံပါးတစ်ဖက်၌ ရပ်တည်လျက် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ပခုံး၌ကိုင်၍ လက်တစ်ဖက်ဖြင့် ကျောက်ကုန်းနောက် ခါးတောင်းကျိုက်စွန်း၌ကိုင်၍ တောင်ခြေရင်းသို့ ပစ်ချလေ၏။ ထိုခိုးသူသည် တောင်ဝှမ်း၌ ထိခိုက်အပ်သဖြင့် အပိုင်းပိုင်းအတစ်တစ်ဖြစ်၍ မြေသို့ကျလေ၏။ “စောရပပါတ” တောင်ထိပ်၌ အမြဲစောင့်သော တောင်စောင့်နတ်သည် ထိုသူနှစ်ယောက်တို့၏ အမူအရာကိုမြင်ရသဖြင့် ထိုမိန်းမအား ကောင်းချီးပေး၍ ဤဂါထာကို ရွတ်ဆိုလေ၏။

န ဟိ သဗ္ဗေသု ဌာနေသု၊ ပုရိသော ဟောတိ ပဏ္ဍိတော။
ဣတ္ထီပိ ပဏ္ဍိတာ ဟောတိ၊ တတ္ထ တတ္ထ ဝိစက္ခဏာ။

ဘော၊ အိုအချင်းတို့။ သဗ္ဗေသု ဌာနေသု၊ အလုံးစုံသော အရာတို့၌။ ပုရိသော၊ ယောက်ျားသည်။ ပဏ္ဍိတော၊ ပညာရှိသည်။ န ဟောတိ၊ မဖြစ်။ ဣတ္ထီပိ၊ မိန်းမသည်လည်း။ တတ္ထ တတ္ထ၊ ထိုထိုအရာ၌။ ဝိစက္ခဏာ၊ ပညာအမြော်အမြင်နှင့် ပြည့်စုံသည်ဖြစ်၍။ ပဏ္ဍိတာ၊ ပညာရှိသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။

(ဘေးရန်လွတ်ကြောင်း ကောင်းသော ပညာအဆင်ခြင်ကိုသာ အာရုံပြု၍ ကောင်းချီးပေးလျှင် အပြစ်မရှိ၊ ခိုးသူအား သတ်ခြင်းကို နှစ်သက်၍ ကောင်းချီးပေးခဲ့လျှင် “ပြု, စေ, ဝမ်းမြောက်, ချီးမွမ်းလှောက်၊ လေးယောက်အပြစ်ရှိ”၌ ပါဝင်၏။)

လင်သတ်ပြီးနောက် ပရိဗိုဇ်မပြုခြင်း

ထိုသူဌေးသမီးသည်လည်း ခိုးသူကို ကမ်းပါးပြတ်၌ ပစ်ချပြီးလျှင် “ငါကား အိမ်သို့ အကယ်၍သွားသည်ဖြစ်အံ့၊ “သင်၏အရှင် လင်ယောက်ျားကား အဘယ်မှာနည်း”ဟု မေးကြကုန်လတ္တံ့၊ ငါ့ကိုမေးသည်ရှိသော် “ငါသတ်ပစ်ခဲ့ပြီ”ဟု အကယ်၍ ဆိုသည်ဖြစ်အံ့၊ “ဟယ် မိန်းမယုတ်- ဥစ္စာ တစ်ထောင်ပေး၍ ထိုယောက်ျားကို ဆောင်ယူစေပြီးလျှင် ယခုအခါ ထိုယောက်ျားကို သတ်လေဘိ၏တကား”ဟု ငါ့ကို နှုတ်သီးတည်းဟူသော လှံတို့ဖြင့် ထိုးကြကုန်လတ္တံ့၊ နာကြည်းအောင် ဆိုကုန်လတ္တံ့၊ “ထိုယောက်ျားသည် တန်ဆာအလို့ငှာ ငါ့ကို သတ်လိုသတတ်”ဟု ဆိုသော်လည်း မယုံကြည်ကြကုန်လတ္တံ့၊ ငါ့အား အိမ်သို့ပြန်ခြင်းဖြင့် အကျိုးမရှိ”ဟု ကြံစည်လျက် ထိုအရပ်၌သာလျှင် တန်ဆာတို့ကိုစွန့်ပယ်၍ တောသို့ဝင်ပြီးလျှင် အစဉ်သဖြင့် လှည့်လည်လတ်သည်ရှိသော် ပရိဗိုဇ်မတို့၏ နေရာသင်္ခမ်းတစ်ခုသို့ ရောက်သွားသဖြင့် “အရှင်မတို့- အကျွန်ုပ်အား အရှင်မတို့၏အထံ၌ ရဟန်းအဖြစ်ကို ပေးကြပါလော့”ဟု ပြောဆိုလေ၏။ ထိုအခါ သူဌေးသမီးကို ရဟန်းပြုပေးကြကုန်၏။ သူဌေးသမီးသည် ရဟန်းပြုပြီး၍သာလျှင် “အရှင်မတို့- အရှင်မတို့၏ရဟန်းအဖြစ်၌ မြတ်သောအကျင့်ကား အဘယ်ပါနည်း”ဟု မေးသည်ရှိသော် “ညီမ- ဆယ်ပါးသော ကသိုဏ်းတို့၌ ပရိကံပြု၍ ဈာန်ကိုမူလည်း ဖြစ်စေအပ်၏၊ အယူဝါဒ တစ်ထောင်ကိုမူလည်း သင်ယူအပ်၏၊ ဤသည်လျှင် ငါတို့၏ ရဟန်းအဖြစ်၌ မြတ်သောအကျိုးတည်း”ဟု ဆိုကြကုန်၏။ “အရှင်မတို့- ဈာန်ကို ရှေးဦးစွာ ဖြစ်ခြင်းငှာ အကျွန်ုပ်သည် မတတ်နိုင်သေးလတ္တံ့၊ အယူဝါဒ တစ်ထောင်ကိုကား သင်ယူနိုင်ပါလတ္တံ့”ဟု ဆိုလတ်သော်-

သပြေခက်ဖြင့် ဝါဒချင်းယှဉ်ပြိုင်ရန် စိန်ခေါ်

ထိုအခါ သူဌေးသမီးကို ဝါဒတစ်ထောင်ကို သင်ယူစေ၍ “သင်သည် အတတ်ပညာ သင်ယူအပ်ပြီ၊ ယခုအခါ သင်သည် ဇမ္ဗူဒီပါကျွန်းအပြင်၌ လှည့်လည်သွားလာ၍ မိမိနှင့်တကွ ပြဿနာကို ဖြေဆိုခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်သောသူတို့ကို ကြည့်ရှုရှာဖွေလေတော့”ဟု ဆိုပြီးလျှင် သူဌေးသမီး ပရိဗိုဇ်မ၏လက်၌ ဇမ္ဗုသပြေခက်ကိုပေး၍ “ညီမ- သွားချေ၊ လူဖြစ်သောသူသည် သင်နှင့်အတူတကွ ပြဿနာကိုဖြေဆိုခြင်းငှာ အကယ်၍ တတ်နိုင်သည်ဖြစ်အံ့၊ ထိုသူ၏ ခြေရင်းအလုပ်အကျွေး ဖြစ်လေလော့၊ ရဟန်းသည် အကယ်၍ တတ်နိုင်သည်ဖြစ်အံ့၊ ထိုရဟန်း၏အထံ၌ ရဟန်းပြုလေလော့”ဟု ဆို၍ လွှတ်လိုက်ကြလေကုန်၏။ ထိုသူဌေးသမီးသည်လည်း အမည်အားဖြင့် “ဇမ္ဗုပရိဗိုဇ်မ” အမည်တွင်သည်ဖြစ်၍ ထိုအာရာမ်မှ ထွက်ခဲ့ပြီးလျှင် မြင်တိုင်းသော သူတို့ကို ပြဿနာမေးလျက် လှည့်လည် သွားလာလေ၏။ ထိုပရိဗိုဇ်မနှင့် အတူတကွ ပြောဆိုခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်သောသူမည်သည် မရှိ။ “ဤအရပ်သို့ ဇမ္ဗုပရိဗိုဇ်မသည် ရောက်လာ၏”ဟူသော စကားကိုကြားလျှင် လူတို့သည် ထွက်ပြေးကြကုန်၏။ ထိုပရိဗိုဇ်မသည် ရွာသို့လည်းကောင်း၊ နိဂုံးသို့လည်းကောင်း ဆွမ်းအလို့ငှာ ဝင်သည်ရှိသော် ရွာတံခါး၌ သဲပုံအစုပြုသဖြင့် ထိုသဲပုံအစု၌သာလျှင် ဇမ္ဗုသပြေခက်ကို စိုက်ထားပြီးလျှင် “ငါနှင့်အတူတကွ ပြောဆိုခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်သောသူသည် ဤဇမ္ဗုသပြေခက်ကို နင်းနယ်ဖျက်ဆီးစေသတည်း”ဟု ဆို၍ ရွာသို့ဝင်လေ့ရှိ၏။ ထိုအရပ်သို့ ချဉ်းကပ်ခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်သောသူမည်သည် မရှိ။ သူဌေးသမီး ပရိဗိုဇ်မသည်လည်း သပြေခက်တစ်ခု ညှိုးသည်ရှိသော် တစ်ပါးသော သပြေခက်တစ်ခုကိုယူ၍ ဤသို့သောနည်းဖြင့် လှည့်လည်လတ်သည်ရှိသော် သဝတ္ထိပြည်သို့ရောက်သဖြင့် တံခါး၌ သပြေခက်ကိုထား၍ ဆိုအပ်ပြီးသောနည်းဖြင့်သာလျှင် ဆိုလျက် ဆွမ်းအလို့ငှာဝင်လေ၏။ များစွာကုန်သော ရွာသူသားငယ်တို့သည် ဇမ္ဗုသပြေခက်ကိုခြံရံကာ နေကြလေကုန်၏။

အရှင်သာရိပုတြာနှင့် ဝါဒပြိုင်

ထိုအခါ အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် ဆွမ်းအလို့ငှာ လှည့်လည်ရင်း ဆွမ်းဘုဉ်းပေးပြီးသည်ရှိသော် မြို့မှထွက်လာရာ ထိုသူငယ်တို့ ဇမ္ဗုသပြေခက်ကို ခြံရံကာ နေကြသည်တို့ကို မြင်ရလျှင် “ဤသည်ကား အဘယ်နည်း”ဟု မေးလေ၏။ ထိုသူငယ်တို့သည် မထေရ်အား ထိုအကြောင်းကို လျှောက်ကြားကြကုန်၏။ “သူငယ်တို့- ထိုသို့ဖြစ်မူ ဤသပြေခက်ကို နင်းနယ်ဖျက်ဆီးကြကုန်လော့”ဟု မိန့်တော်မူလျှင် “အရှင်ဘုရား- ကြောက်လှပါသည်ဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားကြကုန်၏။ “ငါသည် ပြဿနာကို ဖြေဆိုအံ့၊ သင်တို့သည် မကြောက်မရွံ့ နင်းနယ် ဖျက်ဆီးကြကုန်လော့”ဟု မိန့်တော်မူလျှင် သူငယ်တို့သည် မထေရ်မြတ်၏ စကားတော်ဖြင့် ဖြစ်သော အားထုတ်ခြင်း ရှိကုန်သည်ဖြစ်၍ ထိုအရှင်သာရိပုတြာမထေရ် မိန့်တော်မူတိုင်း နင်းနယ်ဖျက်ဆီးလျက် ဇမ္ဗုသပြေခက်ကို နုတ်ပစ်မြှောက်လွှင့်ကြလေကုန်၏။ ပရိဗိုဇ်မသည်လည်း လာလတ်၍ သူငယ်တို့ကို ရေရွတ်မောင်းမဲပြီးလျှင် “သင်တို့နှင့်တကွ ငါ့အား ပြဿနာဖြင့်ပြောဆိုရန် ကိစ္စမရှိ၊ အဘယ့်ကြောင့် ငါ၏သပြေခက်ကို နင်းနယ်ဖျက်ဆီးဘိသနည်း’ဟု ဆိုလေ၏။ “အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် အကျွန်ုပ်တို့ကို နင်းနယ်ဖျက်ဆီးစေအပ်ကုန်၏”ဟု ဆိုလျှင် “အရှင်ဘုရား- အရှင်ဘုရားတို့သည် သပြေခက်ကို ဖျက်ဆီးစေအပ်ပါသလော”ဟု မေးလေ၏။ “နှမ ပရိဗိုဇ်မ- ဖျက်ဆီးစေသည် မှန်၏”ဟု မိန့်တော်မူလျှင် “ထိုသို့ဖြစ်မှု အကျွန်ုပ်နှင့်တကွ ပြဿနာကို ဖြေတော်မူကြပါလော့”ဟု လျှောက်ဆိုလေ၏။

“ဧကံ နာမ ကိံ”ဟူသော ပြဿနာကို မဖြေနိုင်

“ကောင်းပြီ၊ ဖြေဆိုရပေအံ့ဟု မိန့်တော်မူလတ်သော် ထိုပရိဗိုဇ်မသည် နေမွန်းယိမ်းသောအခါ ပြဿနာမေးခြင်းငှာ အရှင်သာရိပုတြာအထံသို့ သွားလေ၏။ သာဝတ္ထိတစ်မြို့လုံး အုတ်အုတ်ကျက်ကျက်ဖြစ်၍ ချောက်ချားလေ၏။ “ပညာရှိနှစ်ဦးတို့စကားကို နားထောင်ကြကုန်စို့”ဟု မြို့သူမြို့သားတို့သည် ပရိဗိုဇ်မနှင့်အတူသာလျှင် လိုက်သွား၍ မထေရ်ကိုရှိခိုးလျက် တင့်အပ်လျောက်ပတ်သောအရပ်၌ နေကြလေကုန်၏။ ပရိဗိုဇ်မသည် မထေရ်ကို “အရှင်ဘုရား- ပြဿနာကို မေးပါတော့မည်”ဟု လျှောက်ဆိုလေ၏။ “နှမ- မေးတော့”ဟုဆိုလျှင် ပရိဗိုဇ်မသည် ဝါဒတစ်ထောင်ကို မေးလေ၏။ မေးတိုင်းမေးတိုင်း ပြဿနာကို အရှင်သာရိပုတြာမထေရ် ဖြေဆိုလေ၏။ ထိုအခါ ပရိဗိုဇ်မကို မထေရ်သည် “သင်၏ အမေးပုစ္ဆာပြဿနာသည် ဤမျှပင်လော၊ တစ်ပါးသော ပြဿနာတို့သည်လည်း ရှိလေသေးသလော”ဟု မိန့်တော်မူ၏။ “အရှင်ဘုရား- ဤတစ်ထောင်မျှသာ ဖြစ်ပါသည်ဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားလျှင် “သင်ကား များစွာသော ပြဿနာတို့ကို မေးအပ်ကုန်ပြီ၊ ငါတို့လည်း တစ်ခုသော ပြဿနာကို မေးကုန်ဦးအံ့၊ ငါတို့၏ ပြဿနာကို သင်ဖြေဆိုလတ္တံ့လော”ဟု မိန့်တော်မူ၏။ “အရှင်ဘုရား- ယခုအခါ သိလျှင်ဖြေဆိုပါမည်၊ မေးတော်မူကြပါလော့”ဟု လျှောက်သဖြင့် မထေရ်သည် “ဧကံနာမ ကိံ။ ဧကံနာမ၊ တစ်ခုမည်သည်။ ကိံ၊ အဘယ်နည်း”ဟု ပြဿနာ မေးတော်မူလေ၏။ ပရိဗိုဇ်မသည် “ဤပြဿနာကို ဤသို့ ဖြေဆိုအပ်သည်မည်၏”ဟု မသိရကား “အရှင်ဘုရား- ဤကား အဘယ်မည်သောပြဿနာ ဖြစ်ပါသနည်းဘုရား”ဟု ပြန်မေးလျှင် “နှမ- ဘုရားရှင်၏ ပြဿနာမည်၏”ဟု မိန့်တော်မူလေ၏။

(အဖြေကား-- သဗ္ဗေသတ္တာ အာဟာရဋ္ဌိတိကာ။ သဗ္ဗေ၊ အလုံးစုံကုန်သော။ သတ္တာ၊ သတ္တဝါတို့သည်။ (ဥပစာ) သတ္တာ၊ ခန္ဓာငါးပါးတို့သည်။ (မုချလိုရင်း) အာဟာရဋ္ဌိတိကာ၊ အကြောင်းတရားကြောင့် တည်တံ့ကုန်၏။)

ဘိက္ခုနီမပြု၍ ရဟန္တာဖြစ်

“အရှင်ဘုရား- ထိုပြဿနာကို တပည့်တော်မအားလည်း ပေးသနားတော်မူကြပါဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားသဖြင့် “ငါနှင့်တူသောသူသည် အကယ်၍ဖြစ်အံ့၊ ပေးသနားပေအံ့”ဟု မိန့်ဆိုတော်မူ၏။ “ထိုသို့ဖြစ်မူ တပည့်တော်မကို ရဟန်းပြုပေးတော်မူကြပါဘုရား”ဟု လျှောက်ကြားပြန်သဖြင့် အရှင်သာရိပုတြာမထေရ်သည် ရဟန်းမိန်းမတို့အား အကြောင်းပြောကြား၍ ရဟန်းပြုပေးစေလေ၏။ “ဇမ္ဗု”မည်သော ပရိဗိုဇ်မသည် ဘိက္ခုနီအဖြစ်သို့ ရလတ်သည်ရှိသော် “ကုဏ္ဍလကေသီထေရီမ” အမည်ရှိသည်ဖြစ်၍ နှစ်ရက်သုံးရက် လွန်သဖြင့်သာလျှင် ပဋိသမ္ဘိဒါ လေးပါးတို့နှင့်တကွ ရဟန္တာမအဖြစ်သို့ ရောက်လေ၏။

ရဟန်းတို့သည်လည်း တရားသဘင်၌ “ကုဏ္ဍလကေသီထေရီမအား တရားနာရခြင်းသည် များစွာလည်း မရှိဘဲလျက် ရဟန်းကိစ္စ အပြီးသို့ ရောက်လေ၏။ ခိုးသူတစ်ယောက်နှင့် အတူတကွ ကြီးစွာသော စစ်ထိုးခြင်းကို ပြုရသဖြင့် အနိုင်ရပြီးမှ လာခဲ့လေသတတ်”ဟူသော စကားကို ပြောကြားကြကုန်၏။ ဘုရားရှင်သည် ကြွလာတော်မူ၍ “ချစ်သားရဟန်းတို့- ယခုအခါ အဘယ်စကားဖြင့် စည်းဝေးကြကုန်သနည်း”ဟု မေးတော်မူခြင်းကြောင့် “ဤမည်သောစကားဖြင့် စည်းဝေးကြပါသည်ဘုရား”ဟု နားတော်လျှောက်သည်ရှိသော် “ချစ်သားရဟန်းတို့- ငါဘုရား ဟောကြားအပ်သောတရားကို နည်းသည်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ များသည်ဟူ၍လည်းကောင်း အတိုင်းအရှည်ကို မမှတ်ယူကြကုန်လင့်၊ အကျိုးမဲ့နှင့် စပ်သည်ရှိသော် အရာသောပုဒ်သည်လည်း မြတ်သည်မဟုတ်၊ အကျိုးပြီးခြင်းရှိသောပုဒ်သည် တစ်ပုဒ်တည်းသော်လည်း မြတ်သည်သာတည်း။ ကြွင်းသော ခိုးသူပကတိတို့ကို အနိုင်ရသောသူအားသော်လည်း အောင်ခြင်းမည်သည် မဖြစ်၊ ကိုယ်တွင်းရှိ အဇ္ဈတ္တိကခိုးသူတို့ကို အနိုင်ရသောသူအားသာလျှင် အောင်ခြင်းမည်သည် ဖြစ်၏”ဟု မိန့်တော်မူ၍ အနုသန္ဓေကိုစပ်လျက် တရားဟောကြားတော်မူလိုရကား ဤဂါထာတို့ကို မိန့်တော်မူလေ၏။

ဒေသနာတော်

[၁၀၂] ယော စ ဂါထာသတံ ဘာသေ၊ အနတ္ထပဒသဉှိတံ။
ဧကံ ဓမ္မပဒံ သေယျော၊ ယံ သုတွာ ဥပသမ္မတိ။
[၁၀၃] ယော သဟဿံ သဟဿေန၊ သင်္ဂါမေ မာနုသေ ဇိနေ။
ဧကဉ္စ ဇေယျမတ္တာနံ၊ သ ဝေ သင်္ဂါမဇုတ္တမော။

ယော စ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်း။ အနတ္ထပဒသဉှိတံ၊ အကျိုးမဲ့ကိုပြတတ်သော ပုဒ်နှင့်ယှဉ်သော။ ဂါထာသတံ၊ အရာမျှလောက်သော ဂါထာကို။ ဘာသေ၊ ဆိုရာ၏။ တဿ၊ ထိုသူ၏။ သာ၊ ထိုဂါထာသည်။ န သေယျော၊ မမြတ်။ ယံ ဓမ္မပဒံ၊ အကြင်အကျိုးကို ပြီးစေတတ်သော တရားစကားပုဒ်ကို။ သုတွာ၊ ကြားနာရ၍။ ဥပသမ္မတိ၊ ရာဂစသည် ငြိမ်း၏။ ဧတံ ဓမ္မပဒံ၊ ထိုအကျိုးကို ပြီးစေတတ်သော တရားစကားပုဒ်သည်။ ဧကံပိ၊ တစ်ပုဒ်တည်းပင် ဖြစ်သော်လည်း။ သေယျော၊ မြတ်၏။

ယော၊ အကြင်စစ်သူရဲသည်။ သဟဿေန၊ တစ်ထောင်ဖြင့်။ ဂုဏိတံ၊ မြှောက်အပ်သော။ သဟဿံ၊ တစ်ထောင်သော။ မာနုသေ၊ လူတစ်သန်းတို့ကို။ သင်္ဂါမေ၊ စစ်ထိုးရာမြေ၌။ ဇိနေ၊ အောင်ရာ၏။ အယံ၊ ဤလူတစ်သန်း အောင်သောသူသည်။ ဥတ္တမော၊ စစ်မြေပြင် အောင်သူတကာတို့ထက် မြတ်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။ ယော ပန၊ အကြင် ယောဂါဝစရ ပုဂ္ဂိုလ်သည်ကား။ ဧကဉ္စ၊ တစ်ခုတည်းသာဖြစ်သော။ အတ္တာနံ၊ မိမိကိုယ်ကို။ ဇေယျ၊ အောင်ရာ၏ ။ သော၊ ထိုတစ်ကိုယ်တည်းအောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ဝေ၊ စင်စစ်။ သင်္ဂါမဇုတ္တမော၊ စစ်မြေပြင်၌ အောင်သူတကာတို့ထက် အထူးသဖြင့်မြတ်သော စစ်ဗိုလ်ချုပ်သည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်၏။

ဒေသနာတော်၏ အကျိုး

ဒေသနာတော်၏အဆုံး၌ များစွာသောသူတို့သည် သောတာပတ္တိဖိုလ် စသည်တို့သို့ ရောက်ကြလေကုန်၏။

ကုဏ္ဍလကေသီထေရီမဝတ္ထုပြီး၏။