သဋ္ဌိကူဋပေတဝတ္ထုဂါထာ
၅-ဗာလဝဂ်
၁၃-သဋ္ဌိကူဋပေတဝတ္ထုအဋ္ဌကထာဂါထာ
သီသေ တုယှံ နိပတန္တိ, ဝေါဘိန္ဒန္တေဝ မတ္ထကံ။
သဗ္ဗသော၊ အလုံးစုံသောအဖို့အားဖြင့်။ ပရိပုဏ္ဏာနိ၊ ပြည့် ကုန်သော။ သဋ္ဌိ၊ (၆၀) အတိုင်းအရှည်ရှိကုန်သော။ ကူဋသဟဿာနိ၊ သံတူတို့၏ အထောင်တို့သည်။ (တစ်နည်း) သဋ္ဌိ၊ (၆၀) အတိုင်းအရှည်ရှိသော။ [သဋ္ဌိ+မတ္တာ ယေသန္တိ သဋ္ဌိ၊ မတ္တာပုဒ်ချေ။ ပေတ၊ဋ္ဌ၊၂၆၇။] ကူဋသဟဿာနိ၊ သံတူတို့၏ အထောင်တို့သည်။ (တစ်နည်း) သဋ္ဌိ ကူဋသဟဿာနိ၊ ၆သောင်းသော သံတူတို့ သည်။ တုယှံ၊ သင်၏။ သီသေ၊ ဥုးခေါင်း၌။ နိပတန္တိ (နိပတန္တာနိ)၊ ကျကုန်လျက်။ မတ္ထကံ ဧဝ၊ ဥုးထိပ်ကိုသာ။ ဝေါဘိန္ဒန္တိ၊ ဖောက်ခွဲ ကုန်သနည်း? (ဋ္ဌ-၁၂၉)
နိပတန္တိ။ ။ တာနိ ကူဋာနိ ပတန္တာနိ မတ္ထကံ ဘိန္ဒန္တိ(ပေတ၊ဋ္ဌ၊၂၆၇)။ ဤအဖွင့်တွင် နိပတန္တိကို “ပတန္တာနိ”ဟု ဖွင့်သဖြင့် နိပုဗ္ဗ ပတဓာတ်, အန္တပစ္စည်း, ပထမာယောဝိဘတ်၊ န္တုဿန္တော ယောသု စသုတ်၌ အန္တ သဒ္ဒါပိုဖြင့် ယောဝိဘတ်ကို ဣပြု၍ ပြီးစေရမည်၊ (တစ်နည်း) ဒြပ်ကိုဟောသော ရုဠှီနာမ်ပုဒ်တစ်မျိုးယူ၍ ယောဝိဘတ်ချေ၊ (တစ်နည်း) ကြိယာပုဒ်ယူ၍ “သီသေ-၌၊ ဝေါဘိန္ဒန္တိ-ကုန်သနည်း?”ဟုပေး။
ပဿ ခဉ္ဇပ္ပဟာရေန, လဒ္ဓါ ဂါမာ စတုဒ္ဒိသာ။
သိပ္ပကံ နာမ၊ အတတ်ပညာမည်သည်။ ယာဒိသကီဒိသံ၊ အမှတ်မထား ဟုတ်ဟုတ်ငြားငြား အညံစားသည်။ ဝါ၊ မပြောပ လောက်သည်။ (အသေးအဖွဲသည်)။ (သမာနံ) အပိ၊ ဖြစ်ပါသော် လည်း။ သာဓု ခေါ၊ ကောင်းသည်သာ။ (မဟာရာဇ၊ မြတ်သော မင်း!) ပဿ၊ ရှုစားပါလော။ ခဉ္ဇပ္ပဟာရေန၊ ခြေခွင်သူ၏ (ဆိတ် ခြေးကို) ပစ်ခတ်ခြင်းအတတ်ပညာကြောင့်။ စတုဒ္ဒိသာ၊ အရပ် ၄မျက်နှာတို့၌။ (ဌိတာ၊ တည်ရှိကုန်သော။) ဂါမာ၊ ရွာတို့ကို။ လဒ္ဓါ၊ ရအပ်ကုန်ပြီ။ (ဋ္ဌ-၁၃၀)
ယာဒိသကီဒိသံ။ ။ ယာဒိသကီဒိသံကို တစ်ပုဒ်တည်းယူ၍ ပေးခဲ့ သည်၊ ယာဒိသံတစ်ပုဒ်, ကီဒိသံတစ်ပုဒ်အားဖြင့် ၂ပုဒ်ယူ၍လည်း “သိပ္ပကံ နာမ-သည်၊ ကီဒိသံ-အဘယ်ကဲ့သို့ ရှုအပ်သနည်း? ယာဒိသံ-အကြင်ကဲ့သို့ ရှုအပ်သော အညံ့စားအတတ်ပညာ ဖြစ်၏၊ (တာဒိသံ) အပိ-ထိုကဲ့သို့ ရှုအပ်သော အညံ့စားအတတ်ပညာသည်သော်လည်း၊ သာဓု ခေါ-သာ”ဟု ပေးသေး၏၊ ဤသို့ပေးလျှင် ယာဒိသ၌ ဆန္ဒာနုရက္ခဏအကျိုးငှာ နိဂ္ဂဟိတ် ချေ(နီဓာနိ၊၁၊၃၉၈)။ [ယာဒိသကီဒိသန္တိ ယာဒိသံ ကီဒိသံ ယံကိဉ္စိ သိပ္ပံ၊ ယံ ဝါ တံ ဝါ သိပ္ပန္တိ အတ္ထော(ဇာ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၄၂၂၊ ဝိမာန၊ဋ္ဌ၊၁၉၇၊ ဇာ ၊ဋ္ဌ၊၇၊၃၇၅)။]
စတုဒ္ဒိသာ။ ။ သတ္တမီအနက်၌ ပထမာယောသက်။ [စတုဒ္ဒိသာတိ စတူသု ဒိသာသု ဌိတာ (ဘူတာ)၊-ဇာ၊ဋီ၊သစ်၊၁၊၄၂၂၊ ဓမ္မယော-၄၇။]
သဋ္ဌိကူဋပေတဝတ္ထုပါဠိဂါထာ
ဟန္တိ ဗာလဿ သုက္ကံသံ, မုဒ္ဓမဿ ဝိပါတယံ။
ဗာလဿ၊ စိတ်မကောင်းသူ မိုက်သောသူ၏။ ဉတ္တံ၊ တတ် သိနားလည်သူ၏ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းကောင်းဆိုးဆိုး အတတ် ပညာမျိုးသည်။ ဝါ၊ ကျော်စောထင်ရှားသူ၏ဖြစ်ရာ ရာထူးဂုဏ် သိရ် စည်းစိမ်ဟူသမျှသည်။ ယာဝ အနတ္ထာယ ဧဝ၊ အကျိုးမဲ့ဖို့ရာ သာ။ ဇာယတိ၊ ဖြစ်လတ္တံ့။ ဗာလဿ၊ ၏။ ဉတ္တံ၊ သည်။ သုက္ကံသံ၊ ဖြူစင်သော ကုသိုလ်အဖို့အစုကို။ ဟန္တိ (ဟနတိ)၊ သတ်၏။ အဿ၊ ထိုစိတ်မကောင်းသူ, မိုက်သောသူ၏။ မုဒ္ဓံ၊ ပညာကို။ ဝိပါတယံ၊ ကျစေလျက်။ ဝါ၊ ဖျက်ဆီးလျက်။ ဟန္တိ၊ ၏။ (ပါ-၇၂)
သဋ္ဌိကူဋပေတဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။
ဇာယတိ။ ။ ဇနဓာတ်, ဒိဝါဒိယပစ္စည်း, ယာဝပုရေပုရာယောဂေ နာဂတေ(နီတိ-၈၇၄)သုတ်, ဝတ္တမာနာ ပစ္စုပ္ပန္နေသုတ်၌ ဝတ္တမာနာဟူသော ယောဂဝိဘာဂဖြင့် ယာဝအယှဉ်ဝယ် အနာဂတ်အနက်၌ ဝတ္တမာန်တိ ဝိဘတ်သက်၊ ဇနာဒီနမာ တိမှိ စသုတ်၌ “ဇနာဒီန မာ”ဟူသော ယောဂဝိ ဘာဂဖြင့် နကို အာပြု၊(ရူ-၃၁၀၊ နိဒ္ဒေသ)။ (တစ်နည်း) ဇနီဓာတ်, အပစ္စည်း, တိဝိဘတ်၊ တဒမိနာဒီနိ (မောဂ်-၁၊၄၇)သုတ်ဖြင့် နကို ယပြု၊ ဇ၏ အကိုလည်း အာဒီဃပြု(နိဒီ-၄၂၀)။
တစ်နည်း။ ။ ကစ္စာယနသာရ၌ကား ယာဝစသည်နှင့် ယှဉ်ရာဝယ် ပစ္စုပ္ပန်အနက်ကို အတွင်းအနက်, အနာဂတ်အနက်ကို အပြင်အနက်ဟု ၂မျိုးခွဲ၏၊ ရုပ်တွက်စဉ်အခါ၌ အတွင်းအနက်ကိုငဲ့၍ ဝတ္တမာနာ ပစ္စုပ္ပ- န္နေသုတ်ဖြင့် ပစ္စုပ္ပန်အနက်၌ ဝတ္တမာန်ဝိဘတ်သက်စေလိုသည်(သာရ- ၃၀)။ မောဂ်-၆, ၁ သုတ်၌ သမီပဝတ္တမာန်, တံကာလာပေက္ခဝတ္တမာန်, ကာလဝိပလ္လာသအားဖြင့် ၃နည်းပြ၏၊ ထို၃နည်းလုံး၌ ဝတ္တမာနာ ပစ္စုပ္ပ န္နေသုတ်ဖြင့် ဝတ္တမာန်ဝိဘတ်သက်သည်။