ślicki. Leży przy drodze z Pacanowa do Połańca. Wieś ta była właśnością rodu Jastrzębców. Wojciech Jastrzębiec, bisk. krakowski, wystawił tu na miejscu drewnianego murowany kościół w 1407 r. a w 1421 r. osadził kś. Paulinów i oddał im B. na utrzymanie klasztoru (Długosz III 124,5). Obecnie kościół ten jest parafialnym. W 1827 r. B. liczyła 39 dm. i 254 mk. Par. B. dek. stopnickiego, 3404 dusz. Br. Ch.
Besztanków, Basztanków, wieś, pow. olhopolski: 808 dusz męz., 1,944 dzies. ziemi włośc. a 4505 dworskiej. Należała dawniej do Urbanowskich, dziś do Eustachego Jełowickiego.
Beszyce, Bęszyce, dolne i górne, wsie rzadowe, pow. sandomirski, gm. i par. Koprzywnica. Wspomina obie już Długosz (III, 377). W r. 1827 liczyły 12 dm. i 73 mk.
Beszyno, wś, pow. włocławski, gm. Lubień, par. Białotarsk. W 1827 miała 9 dm. i 156 mk., obszaru 631 m. Dobra B. liczą w swoim obrębie wsie: Konibród, Sokulec, Ziemowizna, Kowalki, osada Józefowo, os. młynarska Ziemowizna i część Szewa małego.
Betgoła, ob. Betygoła.
Betlanowce, węg. Bethlenfalva, niem Bethelsdorf, wieś w hr. spiskiem (Węg.), kościół katol. filial., płóciennictwo, 605 mk. H. M.
Betsche, ob. Pszczew.
Bettler, st. dr. żel. Banreve-Dobszyna, między Rożnowem a Dobszyną, na Węgrzech.
Betygoła, Betgoła, po żm. Betigała, mko, pow. kowieński, o 74 w. od Kowna. Kościół paraf. katolicki św. Mikołaja, drewniany, zbudowany 1416 przez w. ks. lit. Witolda, odnowiony 1851 przez parafian. Parafia katolicka dekanatu wielońskiego: dusz 7927; kaplica na cmentarzu w B. Filie w Ugianach, Polepiach i Miłoszajcach (pod wezw. Chrystusa Ukrzyżowanego, drewniana, zbudowana 1785 przez obyw. Januszkiewicza). B. leży u zbiegu Wewirży z Dubissą, na dwóch wyniosłych górach. Tu Witold i Jagiełło pierwszy kościół fundowali; tu mieszkał arcykapłan pogański Gintowt. Krzyżacy zwali B. „Betgale“ i często pustoszyli okolicę, kusząc się o zdobycie Aukajmu na górze Pilkałnas tuż pod B. Roku 1706 była tu potyczka ze Szwedami. Połowa parafii B. nalezy do pow. kowieńskiego, połowa do rossieńskiego. F. S.
Beuthen, ob. Bytom i Budyssa niższa.
Beutnersdorf, ob. Bartna strona.
Beversdorf, ob. Bobrownik.
Bewern, ob. Bebra.
Beyern, ob. Raudań.
Beyersdorf, ob. Piotrowo.
Beyditten i Beynuhnen, kilka wsi w Prusiech wschodnich, w pow. fyrlądzkim, królewieckim, darkiańskim.
Beynuhnen, wś, pow. darkiański; jest tu cenny gabinet odlewów gipsowych p. Farenheida.
Bezanka, rzeka, lewy dopływ Wilii, uchodzi niedaleko i powyżej Wilna.
Bezbrudy, Bezbródy, wś, pow. złoczowski, leży nad rzeczką Pełtew, oddalona o pół mili od Kutkorza a 2 mile na północ od Glinian, o milę na południe od Buska. Okolica tutejsza należy do najżyzniejszych w Galicyi, ziemia czarna i ciężka, pokład jej nadzwyczaj głęboki, położenie równe, niskie, sianożęcia doskonałe, lasu poddostatkiem. Przestrzeni obejmuje posiadłość większa roli ornej 411, łąk i ogrodów 108, pastwisk 25, lasu 853 mórg; posiadłość mniejsza roli ornej 334, łąk i ogrodów 238, pastwisk 21, lasu 82 m. a. Ludności ma rzym. kat. 276, gr. kat. 353, izraelitów 56: razem 685. Wieś ta należy do rzym. kat. i gr. kat. parafii w Kutkorzu i jest tej ostatniej filią. Szkołę ma filialną. Właściciel Henryk hr. Łączyński.
Bezdany, wś, pow. wilejski, i majętność przeważnie leśna, około 6,000 dzies. obszaru zawierająca, w parafii Niemenczyńskiej, nad rzeką Wilią położona, o 24 w. od Wilna odległa, ze st. dr. żel. Petersb.–Warsz. t. n. (między Wilejską a Drużyłami). Majętność ta, jak świadczą dokumenty w archiwum teraźniejszego dziedzica zachowane, nadaną była w roku 1516 feria tertia post festum S. S. Omnium (4 listopada) przez Zygmunta I króla polskiego Ulrykowi Hozyuszowi, horodniczemu wileńskiemu, ojcu wiekopomnego Stanisława Hozyusza, od tej posiadłości przezwanego na Litwie „Bezdany“ (Patrz Pisma Adama Mickiewicza t. VII str. 157, wydanie Merzbacha z 1858 r.) a znanego w Europie pod nazwiskiem wielkiego kardynała, który przewodniczył koncylium trydenckiemu w charakterze legata papieskiego. Po śmierci Ulryka odziedziczył B. młodszy syn jego Jan, a po nim syn Jana, Ulryk Hozyusz, który w r. 1605 d. 1 marca sprzedał tę majętność za 5,000 złotych księdzu Wilczopolskiemu, kanonikowi wileńskiemu, a ta sprzedaż tegoż dnia i roku konfirmowaną została przez króla Zygmunta III. W kilka lat później, t. j. 5 września 1609, ks. Wilczopolski pomienione dobra wieczyście darował ojcom jezuitom kolegium wileńskiego i akt darowizny na rokach trojeckich wileńskich zeznał. Odtąd pozostawały one we władaniu O. O. Jezuitów aż do kasaty ich zakonu. Po zniesieniu zaś jego, dobra B. przywilejem kr. Stanisława Augusta, datowanym z 12 lipca r. 1774, nadane zostały dziedzictwem pisarzowi W-go ks. Lit. (późniejszemu wojewodzie brzeskiemu) Mikołajowi Łopacińskiemu z obowiązkiem opłaty co rok na rzecz funduszu edukacyi narodowej 4 i pół procentów od wieczyście na tych dobrach lokowanej summy 72,222 złp., 6 gr.
