ta Stara, Dźbów, Kamienica polska, Kamyk, Krzepice, Kuźniczka, Lipie, Miedzno, Mykanów, Olsztyn, Opatów, Panki, Popów, Przystajnia, Przyrów, Potok złoty, Rędziny, Rększowice. Parafie są następujące: Częstochowa, Biała, Danków, Kamienica polska, Kłobucko, Konopiska, Krzepice, Miedźno, Mstów, Mykanów, Parzymiechy, Poczesna, Przyrów, Przystajnia, Rędziny, Starokrzepice, Truskolasy, Wąsosz, Wilkowiecko, Żurów, Zrębice, Olsztyn, Potok złoty. Okręgi sądowe są następujące: Okr I os. Krzepice, należą doń gm. Krzepice, Kuźniczka, Lipie, Opatów; st. poczt. Krzepice. Okr. II Truskolasy, należą doń gm. Panki, Przystajnia, Węglowice; st. p. Kłobucko. Okr. III os. Kłobucko, należą doń gm. Kamyk, Grabówka, Miedźno, Popów; st. p. Kłobucko. Okr. IV, os. Mstów, należą doń gm. Wancerzów, Rędziny, Mykanów; st. p. Częstochowa. Okr. V, Kamienica polska, należą doń gminy Kamienica pol., Stara Huta, Dźbów, Rększowice; st. p. Poraj. Okr. VI, Janów, należą doń gm. Przyrów, Potok złoty, Olsztyn, Staropole; st. p. Żarki. W pow. Cz. długość drogi żel. warsz. wied. wynosi wiorst 28. Dróg pierwszego rzędu jest wiorst 77.67; w tej liczbie szosy prowadzącej z Częstochowy przez Kłobucko, Krzepice do Wielunia w granicach powiatu jest w. 58, gruntowych zaś 19.5. Długość dróg drugiego rzędu wynosi 110 w., w tej liczbie szosy wiorst 14, dróg zaś gruntowych 96 w. Mostów w powiecie znajduje się 494 a z pomiędzy nich przy 8 pobiera się opłata za przejazd, wynosząca rocznie 3,137 rs. Czyt. „Częstochowskie strony“ przez E. Chłopickiego („Tyg. ill.“ 1874 r., str. 74 do 200). O Częstochowie, opisy i ryciny („Tyg. ill.“ 1861, str. 206, 216, 224; 1862, str. 212 i 224; 1864, str. 457; 1867, 248; 1865 str. 204. (Napisano według rękopisu Piotra Rostkowskiego, Neumanna, Palmirskiego i Enc. Org.). Br. Ch.
Częstocice, wieś i folw. nad rzeką Kamienną, pow. opatowski, gm. Częstocice, par. Szewna, odl. od Opatowa 17 w. Posiada urząd gminny i cukrownię z rafineryą, należącą do spółki kapitalistów. Cukrownię tę założył 1826 r. Henryk hr. Łubieński, była więc pierwszą w Król. Polskiem cukrownią. Po niej dopiero nastąpiły Guzów i Hermanów. Produkcya jej w 1869 r. wynosiła 69,425 rs., zatrudniała 131 robotników. W 1827 r. było tu 56 domów i 382 mk.; obecnie zaś Cz. wraz z folw. Paulinów liczą 48 dm., 724 mk., 326 m. ziemi dworskiej i 386 m. włośc. Gm. Cz. ludn. 4019, rozl. 12042; wtem ziemi dwor. 7355 m.; s. gm. okr. IV Kunów; o 4 w. st. p. Ostrowiec; zakłady przemysłowe: cukrownia 1, fabryk żelaznych 2, dystylarnia 1, fabr. fajansów 1, kopalnie rudy żelaznej w 4 miejscowościach, kopalnia glinki ogniotrwałej 1, młynów 2 i szkoła początkowa. W skład gminy wchodzą: Barańszczyzna, Chmielów, Ciepielnia, Częstocice, Denków, Denkowski-staw, Gutwin, Henryków, Jędrzejowiec, Kaplica, Klimkiewiczów, Kurzacze, Kuźnia, Leśnictwo, Miłkowska-karczma, Mirkowiec, Mnichów, Murc, Mychów, Ostrówek, Paulinów, Piaski, Podszkodzie, Płaskowizna, Romanów, Rzeczki, Sadłowizna, Szewna, Szwarszowice, Swirno, Użyce, Wodziradz. Br. Ch.
Częstoniew, wieś i folw., pow. grójecki, gmina Kobylin, parafia Jasieniec. W 1827 r. było tu 17 dm., 140 mk. Folw. Cz. z wsiami Cz., Siwów i Mięsy, od Warszawy w. 47, od. Grójca w. 5, od rz. Pilicy w 21. Rozl. wynosi m. 1004 a mianowicie: grunta orne i ogr. m. 739, łąk m. 153, lasu m. 83, nieużytki i place m. 29. Budowli murowanych 1, drewnianych 25. Płodozmian 10 i 7-polowy, w niektórych miejscowościach znajdują się pokłady marglu. Wieś Cz. osad 27, gruntu m. 76; wś Siwów osad 2, gruntu m. 59; wieś Mięsy osad 17, gruntu m. 289. A. Pal. i Br. Ch.
Częstoszowice, wieś nad rzeką Nidzicą, pow. miechowski, gm. i par. Książ Wielki. Odl. od Książa Wielkiego o 7 w. W 1827 r. było tu 9 dm., 102 mk., obecnie liczy 19 dm. i 185 mk., 24 osad włośc. i ziemi 398 m. W 15 w. były tu dwa folwarki szlacheckie (Długosz II. 84); obecnie cały obszar należy do włościan.
Cziartowitz (niem.), ob. Czartowice.
Cziasnau, (niem.), ob. Ciasna.
Czibeny, ob. Isten Segits.
Czichen (niem.), ob. Ciche i Cicha.
Czichowken (niem.), ob. Cichówko.
Cziczacice, węg. Tizsite, wieś w hr. szaryskiem (Węg.), lasy, 293. mk. H. M.
Cziczkowo, ob. Czyczkowy.
Czieletz (niem.). ob. Cielec.
Czienskowitz (niem), ob. Ciężkowice.
Cziernien (niem.), ob. Ciernie.
Cziersowitz (niem.), ob. Cierzowice.
Czierspienten (niem.), ob. Cierzpięta.
Czierspitz (niem.), ob. Cierzpice.
Czieschowa (niem.), ob. Cieszowa.
Cziessen (niem.), Ciesy, ob. Czyże.
Czikorsin (niem.), ob. Sikorzyn.
Czimenau (niem.), ob. Czymanowo.
Czinagijowo, węg. Szent-Miklos, wieś w hr. bereskiem (Węg.), nad rz. Latorczą. Kościół par. gr. kat., stary, dobrze utrzymany; pałac; dawniej własność Franciszka Rakoczego, lasy dębowe i bukowe, stacya pocztowa, 1000 mk. H. M.
Czinkeu, ob. Czynków.
Cziprzanow (niem.), ob. Cypryanów.
Czircz, węg. Csircs, wieś w hr. szaryskiem (Węg.), niedaleko rz. Popradu, na granicy Ga-