Dżurów, wieś, pow. śniatyński, oddalona od stacyi pocztowej w Popielnikach o 3'7, zaś od rzym. kat. parafii, stacyi kolei żelaznej i telegraficznej w Zabłotowie o 7 kil. Przestrzeń pos. dwor. roli ornej 299, łąk i ogrodów 203, past. 79, lasu 1120; pos. mniej. roli or. 1299, łąk i ogr. 482, past. 326, lasu 83 morg austr. Ludność 2151 (w tem rzym. kat. 70, izrael. 58, resztę gr. kat. obrz.); gr. kat. paraf. ma w miejscu, należącą do dekanatu śniatyńskiego archidyecezyi lwowskiej; jest tu szkoła etatowa o 1 nauczycielu należąca do rady szkolne okręg. w Śniatynie. Właściciel większej posiadłości Włodzimierz Zagórski.
Dżuryn, mko, pow. jampolski, przy ujściu rz. Derebczynki i Wołczyny (Wilczycy Suchej) do Murachwy, par. Murachwa, mieszk. 1625. Ziemi włośc. 1754, dworskiej 2519 dzies., cerkiewnej 96 dz. R. 1868 miał 262 dm. Ma cerkiew N. P. Różańcowej dla 2084 parafian; młynów 4, sklepów 15, rzemieślników 10; kantor pocztowy klasy 4-ej. Zwało się dawniej Czuryłów, założony i nazwany od nazwiska możnej w XV w. a w tych stronach zamieszkałej rodziny. Następnie przeszedł do Potockich, z których Teodor P. otrzymał przywilej na 12 jarmarków. Był tu także obronny zameczek. Dziś Dżuryn należy do hr. Czosnowskiego. Pałac w prześlicznem położeniu nad wodą, otoczony pięknym ogrodem, duża fabryka cukru, cztery lata temu założona przez towarzystwo akcyjne; sędzia pokoju, zarząd policyjny (stanowy prystaw), zarząd włościański. Dr. M.
Dżuryń, wś, pow. czortkowski, oddalona od rzym. kat. paraf. w Buczaczu od 14 kilomet. Przestrzeń pos. więk. roli ornej 799, łąk i og. 128, past. 28; posiadł. mniej. roli ornej 1811, łąk i ogr. 88, past. 117 morg. austr. Ludności 1101 (rzym. kat. 46, gr. kat. 973, reszta izrael.); gr. kat. paraf. jest w miejscu, należąca de dek. czortkowskiego, archidiecezyi lwowskiej, i obejmująca także filią „Słobódka“ ze 169 gr. kat. obrząd. Urząd pocztowy w miejscu, st. pocztowa na trakcie między Buczaczem a Czortkowem o 18 kil. od Czortkowa. Szkoła etat. jednoklasowa; kasa pożyczkowa gminna z kapitałem 867 złr. Właściciel więk. pos. Mikołaj Wolański.
Dzuryń, rzeka, powstaje poniżej wsi Słobódki, w pow. czortkowskim, z połączenia kilku strug, jednej napływającej od wschodu z pod folwarku „Na Kącie“, należącego do wsi Rydoduby, drugiej zaś napływającej od północy moczarowatemi łączkami. Tak powstały potok przechodzi zaraz w obręb wsi Dżurynia, od której miano swe otrzymał. Płynie w całym swym biegu na południe, korytem krętem, śród wąskich, paśnistych łąk, przez obrąb gmin Połowiec, Pauszówki, Bazaru; w powiecie zaś zaleszczyckim przez gminy Borakówki, Słobódki, Popowiec, Koszyłowiec, Sadków, Nyrkowa, Czerwonogrodu, a w Uścieczku uchodzi do Dniestru z lew. brz. Od Koszyłowiec począwszy aż do Uścieczka płynie lasem. W Połowcach i Pauszówce odlewa dwa znaczniejsze stawy. Źródła 437 m. npm.; ujście 149 m. npm. Długość biegu 47 kil. Br. G.
Dżuryńce, wś, pow. lipowiecki, nad rzeką Powstanką, wpadającą do rz. Bohu, o 4 w. od Sitkowiec a o 14 w. od m. Hajsyna. Mieszk. 623, z tych 62 kat. Cerkiew paraf. zbudowana w 1779 r., szkółka. Ziemi 2411 dz., wybornego czarnoziemu, lecz znacznie wyniszczonej plantacyą buraków. Wioska otoczona lasem. Należy do Sitkowieckiego majątku hr. Potockich. Zarząd gm. we wsi Sitkowcach, polic. w m. Lińcach. Niedaleko za wsią znajdują się mineralne źródła, znane i z korzyścią używane przez tutejszą ludność; chemicy jednakże dotychczas nie zwrócili na nie uwagi.
Dzwan, ob. Żwan i Dźwinogród.
Dzwąki, błota, ob. Cupel.
Dżwieniacza, ob. Zwieniacza.
Dżwiersznia (niem), ob. Dzwierznia.
Dźwiersztyny, niem. Schwirgstein, 1.) wś, pow. ostródzki, st. poczt. Olsztynek. 2.) D., wś, pow. szczycieński, st. poczt. Pasynki.
Dźwierzchno, 1.) wieś, pow. inowrocławski, ponad Notecią, do której tu wpływa strumień bezimienny, i kilku jeziorami; 8 dm., 80 mk., 60 ew., 20 kat., 22 analf. Kościół par. należy do dekanatu inowrocławskiego, administrowany wspólnie z kościołem w Tucznie; stac. poczt. i kol. żel. w Złotnikach (Güldenhof) o 7 kil. Pod wsią odkopano grób kamienny, urnę czarną na roli gospodarza Michalskiego. 2.) D.-wielkie (Zwierzchno wielkie, Dreidorf-Gross), wieś, pow. wyrzyski, nad jeziorem; 29 dm., 267 mk., 134 ew., 133 kat., 36 analf. Kościół paraf. należy de dekanatu bydgoskiego. Agentura pocztowa na miejscu; st. kol. żel. Nakło o 25 kil., od miasta Łobżenicy o 10 kil. na wschód. 2.) D.-małe (Zwierzchno-małe, Dreidorf-klein), wieś, pow. wyrzyski; 60 dm., 447 mk., 389 ew., 58 kat., 52 analf.; obydwie wsie łączą się z sobą. W okolicy prawie dokoła znajdują się szańce szwedzkie z czasów Jana Kazimierza. Wykopano w okolicy różne ozdoby żelazne i srebrne. 4.) D., domin., należy do dóbr „Runowo“, 2050 morgów rozległości. M. St.
Dżwierzna, wś, pow. niborski, st. poczt. Iłowo.
Dźwierzno 1.) wieś i folw., major., pow. płocki, gm. Rogozino, paraf. Ciachcin, 148 mk., 20 osad wlość., 12 domów, powierzchni m. 608 (528 m. gruntu ornego), 326 m. gruntu włośc., przy wsi wiatrak. R. 1827 było tu 13 dm., 112 mk. Z pośród błot bierze począ-