Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/482

This page has been proofread.

swój w Filicach. Ostatnia poczta w Popradzie. W Ganowcach znajdują się kąpiele wapienne, o których wspomina już Jerzy Wernher w XVI wieku w dziele swojem: „De admirandis Hungariae aquis dissertatio,” i wielu innych dziejopisarzy Śpiża. Za staraniem dzisiejszego właściciela wsi Augusta von Korponay'a powstał tutaj piękny park; również zbudowano kilka mieszkań dla gości kąpielowych i restauracyą. Pod kierownictwem zaś p. Zsigmondy'ego odbyto w najnowszych czasach wiercenia; tenże doszedł do głębokości 33 m. i w przeciągu godziny otrzymywał 679·068 hektol. wody, mającej 21·52°C. ciepłoty. Późniejsze wiercenia doprowadziły do głębokości 177½ m. Według ilościowego rozbioru dokonanego przez p. Aurela Scherfela, woda ta zawiera następujące składniki: potas, sodę, wapno, magnezyą, glinkę, tlenek żelaza; kwasy: siarkowy, węglowy, fosforowy, krzemowy, następnie chlor i siarkowodór. Kapieli tych używają w porażeniach, bólach stawów, wyrzutach skórnych i innych chorobach. Jest tu także parowa łaźnia i prysznic. Ob. H. Müldner „Szkice z podróży po Słowacyi”, Kraków, 1877. — S. Weber „Zipser Geschichts- und Zeitbilder”, Leutschau, 1880. Br. G.

Ganowicz, ob. Ganiowice.

Ganowski potok, także Filickim lub Kożuchową zwany, wytryska z pod głównego europejskiego działu w południowej stronie miasteczka Popradu na Spiżu (Węgry), ze źródeł łącznych; płynie na wschód, przerzyna gościniec Poprad-Hranownica, następnie kolej bogumińsko-koszycką, wieś Filice, płynie popod Ganowce, Mikluszowce, Prymowiec, gdzie powtórnie przecina powyższą kolej żelazną zwracając się na południe, i pod Betlanowcami uchodzi do Hornadu z lew. brzegu. Długość biegu 12 kil. Wzdłuż swego biegu opływa tenże potok wschodnią część Niźnich Tatr, zwaną tutaj Schlösschen, tak od północy, jak od wschodu.

Gans (niem.), ob. Gałąźnia.

Gans (niem.), rz., ob. Gęś.

Gansaar lub Gansahr (niem.), ob. Polnischdorf (niem.) na Szlasku.

Ganscherau (niem.), zapewne Gąsiorów, w r. 1350 Ganserow, 1354 Ganzerow, 1452 Ganczke, wś, pow. nowotarski na Szląsku, par. kat. Gloschkau. F. S.

Gansdorf (niem.), ob. Ganowce.

Gansen (niem.), ob. Gałąźnia.

Gansenstein, niem. nazwa wsi i folw. Brzozówko (ob.).

Ganserow, ob. Ganscherau.

Ganshorn (niem.), ob. Gąsiorowo.

Gansnicz, ob. Gąsięcice.

Gansorowicz, ob. Gąsiorowice.

Gant, niem. Ganthen, wś, pow. zadzborski, blisko pow. szczycieńskiego, na Mazurach pruskich.

Gantkow, ob. Moenchhof (niem.), powiat lignicki.

Gantzke, Gantzko, ob. Gąski.

Gany, wś, pow. krasnostawski, gm. i par. Żółkiewka. W 1827 r. było tu 10 dm., 60 mk.; obecnie liczy 10 osad włośc. i 148 mor. gruntu włośc. Folw. G. od Lublina w. 42, od Krasnegostawu w. 26, od Szczebrzeszyna w. 21, od Żółkiewki w. 5. Rozl. wynosi m. 568, w tem lasu m. 411; bud. drewn. 5, pokłady kamienia wapiennego i w niektórych miejscowościach marglu. Br. Ch.

Ganysańcze, okol. różn. właścicieli, pow. trocki, 2 okr. adm., 35 w. od Trok, 4 domy, 69 mk., z tego 52 katol., 17 żydów (1866).

Ganz (niem.), pow. lęborski, ob. Gałąźnia.

Ganzerow, ob. Ganscherau.

Gapa, os. młynarska, pow. lipnowski, gm. Nowogród, par. Ciechocin, nad strumieniem bez nazwy, należy do skarbu, liczy 101 morg. ziemi, w tej liczbie 63 mor. ornej ziemi, 2 dm., 23 mk., młyn wodny.

Gapa 1.) niem. Gappa, pow. chełmiński, oznacza dwie miejscowości: Gr. stara, niem. Alt-gappa, osada we wsi Stanisławki, przy granicy pow. grudziąskiego, blisko traktu bitego wąbrzesko-radzyńskiego, około pół mili od Wąbrzeźna, liczy budynk. 5, domy mieszk. 3, ewang. 18. Parafia, poczta Wąbrzeźno, szkoła Stanisławki. G. nowa, niem. Neu Gappa, osada do wsi Wronie, pół mili od Wąbrzeżna, przy wabrzesko-radzyńskim bitym trakcie, obszaru mórg 49, budynki 2, dom mieszk. 1, ewang. 15. Parafia, poczta Wąbrzeźno, szkoła Wronie. 2.) G., niem. Gappa, pow. toruński, obejmuje dwie posiadłości: szlach. folw., okolica równa, żyzna, ⅓ mili stacya kolei zel. toruńsko-wystruckiej w Turznie (Thauer), obszaru ziemi mórg 350, budynk. 6, dom mieszk. 1, katol. 27, R. 1860 własność Działowskich. Parafia Tor-Papowo, szkoła Turzno, st. p. Lubicz. Druga G., folwark proboszczowski, należący do parafii w Kowalewie, tuż przy mieście Kowalewie, obszaru ziemi m. 631, budynki 2, katolików 22, ewangel 3. Parafia, szkoła, poczta: Kowalewo. 3.) G., ob. Gapiarnia. Kś. F.

Gapiarnia albo Gapa, według Zarańskiego po niem. Kraehenkrug, karczma do wsi Budy należąca, pow. grudziąski, blisko granicy pow. kwidzyńskiego, nad jeziorem, parafia Szembruk, szkoła Ślemno, st. p. Gardeja; ma 3 budynki, 2 dm., 4 katol., 7 ewang. Kś. F.

Gapidupa, inaczej też Gapowo, niem. Kraehwinkel, mała os. należąca do wsi Stężycy, pow. kartuski, o 3 mile od Kartuz, po 1 i pół od Kościerzyny, par. i szkoła Stężyca.