ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထုဂါထာ

၈-သဟဿဝဂ်

၃-ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထုအဋ္ဌကထာဂါထာ

၂၅၁။ ဣဒံ သုဝဏ္ဏကေယူရံ, မုတ္တာ ဝေဠုရိယာ ဗဟူ၊
သဗ္ဗံ ဟရဿု ဘဒ္ဒန္တေ, မံ စ ဒါသီတိ သာဝယ။

ဘဒ္ဒန္တေ၊ နှမချစ်လင်, အို...အရှင်! ဣဒံ သုဝဏ္ဏကေယူရံ၊ ဤရွှေလက်ကြပ်တန်ဆာသည်လည်းကောင်း။ ဝါ၊ ဤရွှေလက်မောင်းဝတ်တန်ဆာသည်လည်းကောင်း။ ဗဟူ၊ များစွာကုန်သော။ (ဣမာ) မုတ္တာ၊ ဤပုလဲတို့သည်လည်းကောင်း။ (ဣမေ) ဝေဠုရိယာ၊ ဤကြောင်မျက်ရွဲတို့သည်လည်းကောင်း။ (သန္တိ၊ ရှိကုန်၏။) (တံ) သဗ္ဗံ၊ ထိုအလုံးစုံသော တန်ဆာကို။ ဟရဿု၊ ဆောင်ယူပါ လော။ မံ စ၊ ကျွန်မကိုလည်း။ ဒါသီတိ၊ ကျွန်မဟူ၍။ သာဝယ၊ (လူအများ၏အလယ်၌) ကြားသိစေပါလော။ (ဋ္ဌ-၁၄၂)

သုဝဏ္ဏကေယူရံ။ ။ ကေ ဗာဟုသိရသိ+ယာတီတိ ကေယူရံ၊ [က+ ယာ+ဥုရ၊-ထောမ။] ကေ ဗာဟုသိရသိ+ယောတိ (ယဝတီ)တိ ကေယူရံ၊ [က+ယု (မိဿနတ္ထ)+ဥုရ၊-အမရဋီ။] (တစ်နည်း) ကေတိ (ကာယတိ) သဒ္ဒံ ကရောတီတိ ကေယူရံ၊ [ကေ (သဒ္ဒ-အသံပြုခြင်းအနက်)+ဥရ (ဥုရ)၊ ယ-လာ၊-ဓာန်-ဋီ-၂၈၇၊ သူစိ၊ ဓာဒီ။] သုဝဏ္ဏေန+ကတံ+ကေယူရံ သုဝဏ္ဏ- ကေယူရံ။ [ကေယူရံ နာနာဝိဓရတနပရိသိဗ္ဗိတသုဝဏ္ဏဇာလဝိနဒ္ဓံ ဘုဇာဘရဏံ၊-မ၊ဋီ၊၂၊၂၈။]

၂၅၂။ မာ ဗာဠှံ ပရိဒေဝေသိ, ခိပ္ပံ ဗန္ဓာဟိ ဘဏ္ဍိကံ၊
န တုယှံ ဇီဝိတံ အတ္ထိ, သဗ္ဗံ ဂဏှာမိ ဘဏ္ဍကံ။

ဗာဠှံ၊ ပြင်းထန်စွာ။ မာ ပရိဒေဝေသိ၊ မငိုပါနှင့်။ ခိပ္ပံ၊ လျှင် မြန်စွာ။ ဘဏ္ဍိကံ၊ ပစ္စည်းဥစ္စာထုပ်ကို။ ဗန္ဓာဟိ၊ တုပ်နှောင်ပါလော။ ဝါ၊ ထုပ်ပါလော။ တုယှံ၊ သင်၏။ ဝါ၊ မှာ။ ဇီဝိတံ၊ အသက်သည်။ န အတ္ထိ၊ မရှိတော့။ သဗ္ဗံ၊ အလုံးစုံသော။ ဘဏ္ဍကံ၊ ပစ္စည်းဥစ္စာကို။ ဂဏှာမိ၊ ယူသွားမည်။ (ဋ္ဌ-၁၄၃)

ပရိဒေဝေသိ။ ။ ပရိ+ဒေဝ+အ+သိ၊ “ပရောက္ခာ ဝတ္တမာနာ အပ္ပကတရာ(နီတိ-၈၉၀)”သုတ်, မာယောဂေ သဗ္ဗကာလေ စသုတ်၌ စသဒ္ဒါဖြင့် မာသဒ္ဒါ၏ အယှဉ်ဝယ် ဝတ္တမာန်သိဝိဘတ်သက်၊ အပစ္စည်းကို ဧပြု၊ မာ နိပါတ်နှင့်ယှဉ်ရာ၌ ဟိယျတ္တနီ, အဇ္ဇတနီ, ဝတ္တမာန်, ပဉ္စမီ, သတ္တမီ, ပရောက္ခာဝိဘတ်များ သက်နိုင်သည်။ (နီတိသုတ္တ-၁၇၃-၄၊ ဝိဗော၊၂၁၆)

၂၅၃။ န ဟိ သဗ္ဗေသု ဌာနေသု, ပုရိသော ဟောတိ ပဏ္ဍိတော၊
ဣတ္ထီပိ ပဏ္ဍိတာ ဟောတိ, တတ္ထ တတ္ထ ဝိစက္ခဏာ။

သဗ္ဗေသု၊ အလုံးစုံကုန်သော။ ဌာနေသု၊ အရာဌာနတို့၌။ ပုရိသော ဟိ (ပုရိသော ဧဝ)၊ ယောကျ်ားသည်သာ။ ပဏ္ဍိတော၊ ပညာရှိသည်။ န ဟောတိ၊ ဖြစ်သည်မဟုတ်။ ဣတ္ထီပိ၊ မိန်းမသည် လည်း။ တတ္ထ တတ္ထ၊ ထိုထိုဌာန, အမှုကိစ္စတို့၌။ ဝိစက္ခဏာ၊ အထူး မြော်မြင်နိုင်သည်။ (ဟုတွာ၊ ၍။) (တစ်နည်း) ဝိစက္ခဏာ၊ အထူး မြော်မြင်နိုင်သော။ ပဏ္ဍိတာ၊ ပညာရှိသည်။ ဟောတိ၊ ဖြစ်နိုင်၏။ [ဓမ္မယော-၅၂အလို နောက်နည်းပေးသည်။] (ဋ္ဌ-၁၄၄)

ဝိစက္ခဏာ။ ။ ပဏ္ဍိတာနှင့် ဝိစက္ခဏာ၂ပုဒ်လုံးကို ဝိကတိကတ္တား ယူ၍ “ဣတ္ထီပိ-သည်လည်း၊ ပဏ္ဍိတာ-သည်လည်းကောင်း၊ တတ္ထ တတ္ထ- တို့၌၊ ဝိစက္ခဏာ-သည်လည်းကောင်း၊ ဟောတိ”ဟု တစ်နည်းပေးပါ။ (ဇာ ၊ဋ္ဌ၊၃၊၄၁၆) [ဝိဝိဓံ အတ္ထံ စက္ခတိ ပဿတီတိ ဝိစက္ခဏာ၊ [ဝိ+စက္ခ '+ယု၊-သီဋီသစ်၊၂၊၅၀။] ဝိသေသေန အတ္ထံ စက္ခတိ ဝိဘာဝေတိ သီလေနာတိ ဝိစက္ခဏာ(မဏိ၊၂၊၂၈၉)။ ဝိစာရေတီတိ ဝိစက္ခဏာ၊ ဝိ+စရ+ယု၊ ရကို ခပြု၊ က်ဒွေဘော်လာ၊-ဓာန်-ဋီ-၂၂၈။]

ဂါထာသတံ။ ။ ဂီယတီတိ ဂါထာ၊ [ဂေ+ထ+အာ၊-ထေရ၊ဋ္ဌ၊၁၊၈၊] ဂါယတီတိ ဂါထာ၊ [ဂါ+ထက်+အာ၊-မောဂ်-၇၊၈၈၊] အတ္ထေ ဂန္ဓေတိ သူစေတိ ပကာသေတီတိ ဂါထာ၊ [ဂန္ဓ+အ+အာ၊ -မဏိ၊၁၊၁၈၃၊] ဂမိတဗ္ဗာ ဗန္ဓိတဗ္ဗာတိ ဂါထာ၊ [ဂမု+ဏ+အာ၊-ဂဠုန်-၃၊ ၆၇၊] ဂါထာယ+သတံ ဂါထာသတံ။

တစ်နည်း။ ။ “သတပရိစ္ဆေဒါ ဗဟူပိ ဂါထာ ဘာသေယျ”ဟူသော အဖွင့်ကို ကြည့်၍ ဂါထာနှင့် ဝိဘတ်တူဖြစ်သော အနတ္ထပဒသံဟိတာနှင့် လျော်အောင် ဂါထာ သတံကို ဝါကျယူ၍ “ယော စ-ကား၊ သတံ-တစ်ရာ သော၊ (တစ်နည်း) သတံ-ဖြင့်၊ (ပရိစ္ဆိန္နာ-ကုန်သော၊) အနတ္ထပဒသံဟိတာကုန်သော၊ ဂါထာ-တို့ကို၊ ဘာသေ-၏”ဟု ပေးပါ။

ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထုပါဠိဂါထာ

၂၅၄။ ယော စ ဂါထာသတံ ဘာသေ, အနတ္ထပဒသံဟိတာ၊
ဧကံ ဓမ္မပဒံ သေယျော, ယံ သုတွာ ဥပသမ္မတိ။

ယော စ၊ အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်သည်ကား။ ဂါထာသတံ၊ ဂါထာ အရာကို။ ဝါ၊ ဂါထာရာပေါင်းများစွာကို။ ဘာသေ (ဘာသေယျ)၊ ရွတ်ဆိုရာ၏။ (တဿ၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏။ တာ၊ ထိုဂါထာတို့သည်။) အနတ္ထပဒသံဟိတာ၊ ကုန်လသော်။ (ပါပိကာ ဧဝ၊ ကုန်သည် သာ။) ဧကံ၊ သော။ ယံ ဓမ္မပဒံ၊ အကြင်အနဘိဇ္ဈာစသော တရား စုကို။ သုတွာ၊ ရ၍။ ဥပသမ္မတိ၊ ၏။ (တံ) ဓမ္မပဒံ၊ ထိုအနဘိဇ္ဈာ စသော တရားစုသည်။ ဧကံ၊ သည်။ (သမာနံပိ၊ သော်လည်း။) သေယျော၊ သည်သာ။ (ပါ-၁၀၂)

ဓမ္မပဒံ။ ။ ဓမ္မော ပဇ္ဇတိ ဧတေနာတိ ဓမ္မပဒံ(အံ၊ဋီ၊၂၊၂၇၇)၊ “ဓမ္မော- ဝ+ပဒံ ဓမ္မပဒံ”ဟု ဂရုကဝိဂြိုဟ်ပြု၊ ပဒသဒ္ဒါ ကောဋ္ဌာသအနက်ဟော၊ ဓမ္မပဒအရ အလောဘ, မေတ္တာ, သတိ, သမာဓိပြဋ္ဌာန်းသော ဈာန်, ဝိပဿနာ, မဂ်, ဖိုလ်, နိဗ္ဗာန်တို့ကို ယူပါ။(အံ၊ဋ္ဌ၊၂၊၂၈၈၊ အံ၊ဋီ၊၂၊၂၇၇)။

၂၅၅။ ယော သဟဿံ သဟဿေန, သင်္ဂါမေ မာနုသေ ဇိနေ၊
ဧကဉ္စ ဇေယျမတ္တာနံ, သ ဝေ သင်္ဂါမဇုတ္တမော။

ယော၊ အကြင်စစ်သားသည်။ သဟဿေန၊ တစ်ထောင်ဖြင့်။ (ဂုဏိတံ၊ မြှောက်အပ်သော။) သဟဿံ၊ တစ်ထောင်သော။ (တစ် နည်း) သဟဿေန သဟဿံ၊ တစ်သန်းသော။ မာနုသေ၊ လူတို့ကို။ သင်္ဂါမေ၊ စစ်မြေပြင်၌။ ဇိနေ (ဇိနေယျ)၊ အောင်နိုင်၏။ (သောထိုစစ်သားသည်။) သင်္ဂါမဇုတ္တမော၊ စစ်မြေပြင်၌ အောင်နိုင်သူတို့ တွင် အမြတ်ဆုံးသည်။ (န ဟောတိ၊ မဖြစ်။) ယော စ၊ အကြင် ပုဂ္ဂိုလ်သည်ကား။ ဧကံ၊ တစ်ယောက်သော။ အတ္တာနံ၊ မိမိကိုယ်ကို။ ဇေယျ၊ အောင်နိုင်၏။ သ (သော)၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည်။ ဝေ၊ စင်စစ်။ သင်္ဂါမဇုတ္တမော၊ စစ်မြေပြင်၌ အောင်နိုင်သူတို့တွင် အမြတ်ဆုံး သည်။ (ဟောတိ၊ ၏။) (ပါ-၁၀၃)

ကုဏ္ဍလကေသိတ္ထေရီဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ