កម្ពុជសុរិយា/ឆ្នាំទី១/6
ក្នុងបឋមកប្ប គឺចក្រវាឡបណ្ដាលកើតឡើងដោយធម្មធាតុ សន្មតហៅថាភពៗ នោះមានជាតិ ដីថ្ម លតាវល្ល៍ និងឈើ ជាហេតុឲ្យអាស្រ័យដល់ជាតិសត្វប្រកបដោយវិញ្ញាណ (ល) លុះកន្លងឆ្នាំជាអង្វេងមក ទើបមានមនុស្សជាតិជាក្រោយបំផុត ។
តាំងពីអតីត លុះមកដល់បច្ចុប្បន្នឥឡូវនេះ ជាតិដែលមានជីវិតប្រកបដោយវិញ្ញាណទាំងប៉ុន្មាន តែងអាស្រ័យយកគ្នាជាភក្សាហារទៅវិញទៅមក សត្វដែលមានជីវិតកាលកើតមកកាន់ភពលោកនេះ សុទ្ធតែមានគ្រឿងប្រដាប់សម្រាប់កាយ ទុកជាអាវុធការពារ និងទំនុកបំរុងជីវិត លើកតែមនុស្សជាតិកើតមក គ្មានគ្រឿងអ្វីរក្សាការពារសត្រូវសោះឡើយ អាស្រ័យតែព្រឹក្សា ឬគូហាជាទីស្ថានសំណាក់ពឹងពាក់ លាក់ខ្លួននឹងសត្វសាហាវ ។ កាលបើព្រះអាទិត្យអស្ដង្គត ចូលរាត្រីទៅកាលណា ក៏នាំគ្នាភិតភ័យដល់ជីវិត ដោយម្រឹគនូវយក្សដែលជាបច្ចាមិត្ររបស់ខ្លួន ក្រែងពួកខ្មាំងទាំងនេះមកបិទទ្វាររបៀតរបៀនដល់រូបកាយ ម្ល៉ោះហើយក៏បបួលគ្នាទៅរកទីសំណាក់ពួនលាក់ខ្លួន បំបាំងអំពីសត្រូវទាំងឡាយនោះ [ 21 ]ជួនកាលក៏ស្រែកទួញយំប្រកាសរកលោកឯណាដ៏មានរិទ្ធ ដើម្បីឲ្យជួយសង្រ្គោះជីវិត លុះអរុណរះឡើងកាលណា ទើបស្វាងទុក្ខដោយហេតុជាបញ្ញានៃខ្លួនទន់ទាប ក៏យកសេចក្ដីទុក្ខារម្មណ៏មកសន្និដ្ឋាន ថាបើកាលណាខ្លួនបន់ស្រន់ដោយប្រការនោះឡើង នឹងបង្កើតឲ្យមានរស្មីមិនខាន ម្ល៉ោះហើយក៏នាំគ្នាមកប្រតិស្ថាននិយម ព្រមព្រៀងកំណត់ថាគឺព្រះអាទិត្យនេះ ហើយជាអង្គលោកដ៏មានឫទ្ធិ ជាទីឧបត្ថម្ភនៃខ្លួនបានជានិរន្តន៍តទៅ រួចក៏មានសេចក្ដីសោមនស្ស និងរស្មីសុរនាថនេះ ថ្វាយសព្ទសាធុការពរដោយមធុវាចាផ្សេងៗ នេះហើយគឺជាហេតុឲ្យកើតលទ្ធិសាសនាក្នុងគ្រានោះ ព្រោះមនុស្សយកហេតុថា បើខ្លួនបានអធិដ្ឋានដល់លោកក្នុងគ្រាណា លោកក៏មានមេត្តាជួយកំចាត់នូវងងឹតញ៉ាំងឲ្យភ្លឺឡើងបាន គឺធ្វើនូវទុក្ខខ្លួនឲ្យស្រាលស្បើយ (ប៉ុន្តែឯយប់និងថ្ងៃ រមែងមានមកជាធម្មតាក្នុងលោក ) កាលណាព្រះអាទិត្យលិចទៅ មនុស្សទាំងឡាយក៏នាំគ្នាប្រជុំធ្វើនូវកិច្ចអធិដ្ឋានជាថ្មី ត្រាតែអរុណរះឡើងទើបឈប់ កិច្ចប្រតិបត្តិនេះជាប់ជាអចិន្រ្តៃយ៍ ។
លុះកន្លងជាអង្វែងមក ខ្លួនមានគំនិតគិតឃើញថា បើជាប់កិច្ចរាល់ប្រាណដោយប្រការនេះ ឃើញថានឹងខូចខាតអន្តរាយដល់ប្រយោជន៍លៀងជីវិត ដែលត្រូវចោលជាមួយគ្នានឹងកិច្ចគោរពនោះ ទើបបបួលគ្នាតាំងបង្កើតជាក្រុមមួយផ្សេង ដើម្បីទុកសម្រាប់គ្រាន់ជាអ្នកអធិដ្ឋាន [ 22 ]ជួបខ្លួនទាំងអស់គ្នា ។ កាលបើខ្លួនមានទុក្ខភ័យមកដល់កាលណា ក៏បបួលគ្នាទៅកាន់សំណាក់ក្រុមដែលខ្លួនតាំងថ្លែងនូវទុក្ខដែលខ្លួនមានចំពោះដល់ក្រុមនោះ សុំឲ្យជួយសម្រេចសេចក្ដីមនោរថដែលខ្លួនប្រាថ្នា គឺក្រុមនេះហើយបានទីអាស្រ័យនៃអ្នកទាំងពួង ។ ឯក្រុមដែលតាំងនោះគឺកាន់យកភេទប្លែកអំពីជននិករ រួចសន្មតខ្លួនហៅថា យតិបាធ្យាយឬសង្ឃក្នុងគ្រានោះ ។
ក្រុមនេះឯងដល់ប្រតិបត្តិរៀងៗមក គេក៏សន្មតទុកដូចអ្នកមានឫទ្ធិដែរ ព្រោះថាអ្នកបានចូលទៅជិតសុរនាថច្រើនជាងបុថុជ្ជន មនុស្សក៏នាំគ្នាទៅធ្វើ នមស្សការបូជាគោរពដោយគ្រឿងអមិស្សវត្ថុផ្សេងៗ គឺទុកក្រុមនេះឯងដូចស្ពាន ជាអ្នកទទួលចម្លងយកនូវអមិស្សវត្ថុនោះទៅឆ្ងាយ ដល់សុរនាថជួសខ្លួនដោយក្រុមនេះជាអ្នកធ្លាប់នមស្សការ ក៏និយមថាក្រុមនេះជាអ្នកចេះនិយាយ នឹងអស់លោកដ៏មានឫទ្ធិបាន ក្នុងចិត្តខ្លួនក៏មានអាងសង្ឃឹមថា បើកាលណាមានទុក្ខភ័យមកដល់ ក៏នឹងរត់ទៅសុំឲ្យក្រុមនេះជួយ ។ សេចក្ដីជឿកើតមកពីភ័យ ដ្បិតមនុស្សក្នុងលោកមិនដែលមានទំនេរ គឺសុទ្ធតែមានចិត្តត្រូវទីពឹងទៅអ្នកឯណាផ្សេងៗ ជាដរាប ។ ដល់សេចក្ដីដែលជឿនូវបដិសរណៈអង្វែងមក អំណាចឥទ្ធិឫទ្ធិនៃសុរនាថក៏ធ្លាក់មកលើពួកនេះខ្លះ រីឯឥទ្ធិឫទ្ធិសោតក៏គង់មានរំជួលប្រែប្រួលទៅតាម តែថយចិត្តមនុស្សសទ្ធា ។
[ 23 ]ចំណែកពួកអ្នកមានភេទកាន់តែតាមទំនៀមជាបរម្បរាតៗ គ្នាមកមិនបានជាអ្នកប្រឹក្សាជជែកវិបត្តិ សង្ស័យឲ្យឃើញបែបឫសគល់ផលយ៉ាងណាឡើយ សេចក្ដីចន្លោះត្រង់ណា ក៏គ្រាន់តែធ្វើបំពេញសម្រាប់ទុកនឹងទទួលភារៈអំពីបុថុជ្ជនប៉ុណ្ណោះ ។
កាលណាជននិករវឌ្ឍនាមានច្រើនឡើង សេចក្ដីមនោរថប្រាថ្នា ក៏មានកើតតាមជន ដែលកិច្ចនៃអ្នកប្លែងភេទ ក៏បង្កើតកាន់តែច្រើននាក់ទាំង២ពួក ត្រូវជាប់កិច្ចប្រាស្រ័យគ្នាជាញឹកញាប់ ។
មនុស្សប្រាស្រ័យគ្នាដូច្នោះហើយ ក៏តាំងមានទីលំនៅៗជាមួយគ្នា ជាប់ជាក្រសែត្រកូល ទទួលភារៈគ្នានិងគ្នាទៅវិញទៅមក ឯជននិគមក៏បានសេចក្ដីស្រាកស្រាន្តដោយមានទីពឹង តែនៅមិនទាន់អស់ សេចក្ដីបរិវិតក្កភិតភ័យបារម្ភទៀតឡើយ ។
លុះអង្វែងតមក មានបរស្សមានបរិកាបញ្ញាឆ្លៀវឆ្លាតកើតឡើង ចេះទរមានប្រដៅ មាននិស្ស័យ និងមនុស្សជឿជាប្រាកដ ក៏អនុលោមនិយមយកក្បួនទាំងឡាយមកសម្ដែងបន្ថែមលើបទចាស់ នាំអតីតហេតុមកថ្លែងឲ្យមនុស្សគួរជឿតាមរបៀបថ្មី គេសន្មតហៅថាអាចារ្យគ្រូបាធ្យាយ កាលណាលោកសាបសូន្យទៅ សាសននៃគ្រូនោះក៏បែកផ្សាយធំឡើងដោយអំណាចសេចក្ដីជឿ គេក៏នាំគ្នាលើកដំកើងគ្រូនៃខ្លួនទុកជាមានឫទ្ធីខ្លាំងពូកែ (និម្មិតបដិហារបាន) ដល់សាសនសាយធំទូទៅទៀត មនុស្សលោក [ 24 ]ដែលធ្លាប់ជឿកោតគោរពវង្សសុរនាថមុន ក៏ប្រែត្រឡប់កាន់សាសនថ្មីតម្កល់ជាគ្រូធំ គឺមហាបុរសនោះ ជាអ្នកមានឫទ្ធិពូកែលើសលុបក្នុងលោក ។
សាសនទាំងឡាយមានលំអានតាមតំណៗមក ក្លាយបែកជាច្រើនពួក មានសណ្ឋានប្លែកៗគ្នាពួកមួយប្រៀនប្រដៅក្នុងពួកខ្លួនតាមបែបដែលខ្លួនយល់ខុសពីពួកដទៃ ម្ល៉ោះហើយកើតទៅជាហរិនឹងគ្នា បណ្ដាលឲ្យកើតបដិបក្ខទាស់ទែងគ្នា ដោយប្រកាន់ថាខ្លួនត្រូវ តែរាល់ប្រាណហើយមានអាចារ្យបាធ្យាយជាច្រើនបែប ចងជាក្បួនច្បាប់មាត្រាទីទៃៗ តែក្បួនទាំងប៉ុន្មាននោះក៏គ្មានកំណត់ឲ្យត្រូវគ្នាឡើយ សុទ្ធតែផ្លូវបដិបត្តិដែលជាគ្រឿងធ្វើខ្លួនឲ្យនឿយព្រួយរកប្រយោជន៍គ្មាន ។
ជាសរុបមក ក្នុងរឿងនេះ ឃើញថាបឋមជាតិតាំងមានសេចក្ដីភ័យជាដំបូង ភ័យនេះហើយជាហេតុឲ្យកើតលទ្ធិសាសនទាំងពួង សាសនដើមសម្គាល់ថាព្រះអាទិត្យជាទីតាំង ដោយជឿថាមានអានុភាពប្រកបដោយពន្លឺទ្រទ្រង់លោក ក្រោយមកមិនជឿថា ពន្លឺជាទីនាំអោយស្រាកទុក្ខបាន ក៏នាំគ្នាសន្និដ្ឋានថា សុរនាថថាធំជាងព្រះអាទិត្យទៅទៀត ក៏បែកជឿក្នុងបទនោះទៅ លុះតមកឃើញថាគ្រូផ្ទាល់ក្នុងក្រុមខ្លួនជាអ្នកមានឫទ្ធី ក៏តម្កល់គ្រូនោះជាប្រសើរវិញ គឺចេះតែប្រែប្រួលដូច្នេះឯង ។
ហេតុទាំងនេះកើតមកពីមនុស្សលោក មានភ័យ១ និងជីវិតក្រែងបង់ទៅ២ និងព្រលឹងក្រែងអន្ទោលជាតិទៅអនាគតមិនប្រសើរ ក្រែង [ 25 ]មិនបានចូលមកកាន់ភពវិញ ម្ល៉ោះហើយក៏យកអ្វីៗមកជាទីពឹង ដើម្បីនឹងបានអាត្មាឲ្យស្ថិតស្ថេរ មកតម្កល់កិច្ចទាំងឡាយឲ្យបដិបត្តិជាដាច់ខាត ហើយលើកហេតុផ្សេងៗមានមហិទ្ធិការ មានក្រិត្យច្បាប់ទុកជាកងអាជ្ញាបង្ខំឲ្យបដិបត្តិតាម ។
ហេតុទាំងនេះ ជាគតិលោកបង្កើតបានដោយសេចក្ដីជឿ គួរគប្បីពិចារណារកនូវហេតុ និងបច្ច័យមកផ្សំគ្នា គង់ឃើញច្បាស់ក្នុងគំនិតដែលប្រព្រឹត្តនូវកិច្ចទាំងប៉ុន្មាន ដោយបញ្ញាត្រិះរិះមិនខាន។ សេចក្ដីបញ្ញាដែលពិចារណានោះ គប្បីត្រូវគិតថាផ្លូវបដិបត្តិទាំងប៉ុន្មាន តើនឹងយកបែបណាជាផ្លូវនឹងនាំទៅកាន់ប្រយោជន៍អ្វី តើចម្រើនដល់ខ្លួនទៅយ៉ាងណា ។ល។
តាមយោបល់ខ្ញុំ ដែលបានសង្កេតមក ឃើញថាមានក្បួនខ្លះ ដែលជាក្បួនឲ្យប្រព្រឹត្តកិច្ចនមស្សការឥតអំពើ គប្បីចាត់ថាជាក្បួនមិនប្រសើរ ព្រោះជាកិច្ចប្រព្រឹត្តឥតពិចារណា ហើយនាំឲ្យបិទផ្លូវសិក្សាដែលជាការមានប្រយោជន៍ក្នុងលោក ។
បញ្ញាជាគ្រឿងភ្លឺ ដូចប្រទីបក្នុងងងឹត ជាផ្លូវនៃអ្នកប្រាជ្ញនាំឲ្យយល់ហេតុផ្សេងៗ ជាខ្លឹមសារនៃការដែលខ្លួនធ្វើ ។
- ↑ អត្ថបទនេះ ស្រង់ពីកម្ពុជសុរិយា ក្បាលលេខ២ ឆ្នាំ ១៩២៦ – ២៧ ។