គតិលោក/ភាគទី៨/11

គតិលោក, ភាគទី៨ by ឧកញ៉ាសុត្តន្ដប្រីជា ឥន្ទ
រឿង​ចៅ​ទ្រិស​បាន​ប្រពន្ធ​អស់​អ្នក​ក្នុង​វាំង


រឿង​ចៅ​ទ្រិស​បាន​ប្រពន្ធ​អស់​អ្នក​ក្នុង​វាំង



មាន​បុរស​ម្នាក់​ឈ្មោះ​ចៅ​ទ្រិស ជា​ជាតិ​អ្នក​នៅ​ស្រុក​ចំការលើ បាន​មក​នៅ​ក្រុង​ព្រះ​នគរ​ហើយ បាន​ស្ត្រី​ពួក​អស់​អ្នក​ក្នុង​វាំង​ជា​ភរិយា ឯ​នាង​ភរិយា​នោះ តែ​ប្ដី​ផុត​ធុរៈ​ការ​កាល​ណា តែង​ប្រដៅ​ប្ដី​ឲ្យ​រៀន​ពាក្យ​ភាសា​រាជសព្ទ​ជា​រឿយៗ ព្រោះ​ខ្លួន​នៅ​បំរើ​ពួក​រាជ​ត្រកូល​ក្នុង​ព្រះ​រាជ​វាំង ឯ​ចៅ​ទ្រិស​ឧស្សាហ៍​ទន្ទេញ​រាជសព្ទ​ចាំ​បាន​ស្ទាត់​គ្រប់​សព្ទ តែ​ពុំ​មាន​ប្រាជ្ញា​នឹង​គិត​ថា​សព្ទ​អស់​នេះ និយាយ​បាន​តែ​ចំពោះ​រាជ​ត្រកូល​មួយ​នោះ​ក៏​ទេ គិត​សំគាល់​ថា​សព្ទ​អស់​នោះ​និយាយ​បាន​ទួទៅ​ទាំង​អស់​គ្រប់​រូប​មនុស្ស លុះ​នៅ​យូរ​មក មាន​កាល​ថ្ងៃ​មួយ ចៅ​ទ្រិស​ទៅ​រក​នេសាទ​ត្រី​ក្នុង​ទន្លេ បាន​ហើយ​ក៏​ដាក់​ទូក​ចែវ​ចូល​ទៅ​លក់​នៅ​នា​កំពង់​ផ្សារ​ត្រី ហើយ​ស្រែក​ពពាយនាយ​ថា "អឺ​អស់​លោក​អ្នក​ទាំង​អស់​គ្នា សូម​អញ្ជើញ​យាង​ចុះ​មក​ទិញ​មច្ឆា​យក​ទៅ​ធ្វើ​ក្រយាស្ងោយ​សោយ តាម​ក្ដី​ប្រាថ្នា" ។ ឯ​បណ្ដា​អ្នក​កំពង់​ទាំង​ឡាយ​ក៏​នាំ​គ្នា​ទៅ​ទិញ​ត្រី​សួរ​ថ្លៃ​ថា "អា​នេះ​តើ​ថ្លៃ​វា​ប៉ុន្មាន ? ។ ចៅ​ទ្រិស​ក៏​ប្រាប់​ថា "អា​នេះ​នៅ​មាន​ព្រះ​ជន្ម ថ្លៃ​វា​ពីរ​ដម្លឹង អា​នុ៎ះ​ទើប​តែ​នឹង​សោយ​ព្រះ​វិលាល័យ​ក្ស័យ​ព្រះ​ជន្មា ថ្លៃ​វា​តែ​មួយ​ដំឡឹង​ពីរ​បាទ​ទេ ន៏​អា​នុ៎ះ​បែក​ព្រះ​សិរ ចេញ​ព្រះ​លោហិត​នៅ​ស្រស់ ៗ ថ្លៃ​វា​តែ​ប្រាំ​បាទ​ទេ ទ្រង់​អញ្ជើញ​ទិញ​យក​ចុះ ។ ឯ​មហាជន​ទាំង​ឡាយ​បាន​ឮ​ចៅ​នោះ​និយាយ​រាជសព្ទ​ដូច្នោះ អ្នក​ខ្លះ​សើច អ្នក​ខ្លះ​ហាម​ថា​កុំ​និយាយ​យ៉ាង​ហ្នឹង​ជា​ទី​រំខាន ត្រចៀក​អ្នក​នគរ​ណាស់ ឯ​ចៅ​ទ្រិស​មិន​ស្ដាប់​មិន​តាម​គេ​បង្គាប់ ចេះ​តែ​និយាយ​រាជសព្ទ​នោះ​ដដែល ។ គ្រា​កាល​នោះ មាន​ចៅ​ម្នាក់​រំខាន​ត្រចៀក​ខ្លាំង​ណាស់ អត់​ពុំ​បាន ក៏​ក្រោក​ទៅ​ទះ​មាត់​ចៅ​ទ្រិស ៗ ខឹង​ហើយ​និយាយ​ទៅ​ថា "អ្នក​ឯង​ទិញ​ត្រី ហេតុអ្វី​ក៏​យក​ព្រះហស្ត​មក​ទះ​ព្រះ​ឱស្ឋ​ខ្ញុំ​យ៉ាង​នេះ បើ​អ្នក​ឯង​មិន​ទ្រង់​ទិញ​ក៏​តាម​ព្រះ​រាជហឫទ័យ​ចុះ​អេះ" ។ ឯ​អ្នក​ដែល​ទះ​នឹង​អ្នក​ទិញ​ទាំង​អស់​នោះ លុះ​បាន​ឮ​ពាក្យ​ចៅ​នោះ​ពោល​ដូច្នោះ ក៏​នាំ​គ្នា​សើច​កងរំពង​ឡើង ហើយ​ត្មះតិះដៀល​ថា "អ្នក​ឯង​នេះ​ជា​មនុស្ស​មិន​ដឹង​ប្រមាណ​ក្នុង​ពាក្យ​និយាយ គួរ​ឬ​រាជសព្ទ​នេះ សម្រាប់​និយាយ​តែ​ក្នុង​ពាក្យ​និយាយ គួរ​ឬ​រាជសព្ទ​នេះ សម្រាប់​និយាយ​តែ​ក្នុង​រាជត្រកូល​មាន​ស្ដេច​គ្រង​រាជ្យ​ជា​ដើម មិន​ដែល​មាន​យក​មក​និយាយ​លាយ​រាស្ត្រ​សព្ទ​ស្ដាប់​រំខាន​ត្រចៀក​យ៉ាង​នេះ​ទេ នែ​ចៅ​អើយ ចៅ​ឯង​កុំ​ថ្លែង​ពាក្យ​ស្ដេច​បញ្ជូន​នឹង​ពាក្យ​រាស្ត្រ​តទៅ​ទៀត​ឡើយ ។ ឯ​ចៅ​ទ្រិស លុះ​បាន​ឮ​គេ​ត្មះតិះដៀល​ដូច្នោះ ក៏​នឹក​ខឹង​មហិមា តែ​មិន​ហ៊ាន​ថា​អ្វី​ត​នឹង​គេ​ទៅ​ទៀត ខំ​ឆ្លៀត​លក់​ត្រី​ទាល់​តែ​អស់ ហើយ​ក៏​ចែវ​ទូក​វិល​ទៅ​ផ្ទះ ដល់​ហើយ​បន្ទោស​ប្រពន្ធ​ថា "អើ​ម៉ែ​អា​ទូច ឯង​បង្ហាត់​បង្ហាញ​អញ​ឲ្យ​រៀន​រាជសព្ទ​នោះ អញ​ខំ​ទន្ទេញ​ទំរាំ​ចេះ​បាន អញ​នឹក​ស្មាន​ថា រាជសព្ទ​នោះ ជា​ពាក្យ​ខ្ពស់​ពាក្យ​ពីរោះ ឥឡូវ​ត្រឡប់​ជា​មាន​គ្រោះ ឲ្យ​គេ​គោះ​មាត់​សឹង​នឹង​បែក " ថា​ហើយ​ក៏​នាំ​សេចក្ដី ដែល​ខ្លួន​ទៅ​លក់​ត្រី បាន​ពោល​រាជសព្ទ​ត្រូវ​អ្នក​ផ្សារ​គេ​ទះ​មាត់​ឃាត់​មិន​ឲ្យ​និយាយ​នោះ មក​សារសព្ទ​ប្រាប់​សព្វ​ប្រការ ។

ឯ​នាង​ភរិយា​ដឹង​ការ​ដូច្នោះ​ក៏​សើច​ញឹមៗ ហើយ​ថា "ខ្ញុំ​ឲ្យ​រៀន​រាជសព្ទ​ទុក​សម្រាប់​និយាយ​តែ​ក្នុង​រាជត្រកូល​ទេ នឹង​បាន​ឲ្យ​ទៅ​និយាយ​លាយ​នឹង​រាស្ត្រ​សព្ទ​គឺ​ភាសា​រាស្ត្រ​នោះ​កាល​ណា ខ្ញុំ​នឹក​ស្មាន​ថា​អ្នក​ចូលចិត្ត​សេចក្ដី​អស់​ហើយ បាន​ជា​មិន​ហាម​អ្នក​ក្នុង​កាល​និយាយ​នឹង​រាស្ត្រ​ដូច​គ្នា​នោះ អើ​ពី​ថ្ងៃ​នេះ​ទៅ ចូរ​អ្នក​ចាំ​ទុក​ចុះ បើ​បាន​ចូល​ទៅ​គាល់ហ្វៅ​ព្រះ​បរម​រាជា​សឹម​អ្នក​និយាយ​រាជសព្ទ​នេះ បើ​និយាយ​នឹង​រាស្ត្រ​ដូច​គ្នា​ទេ ត្រូវ​និយាយ​រាស្ត្រ​សព្ទ តាម​ធម្មតា​រាស្ត្រ​ចុះ " ។

រឿង​នេះ បាន​គតិ​ដល់​អ្នក​ឆោត​អ្នក​ទិដ្ឋិ​ប្រកាន់​តម្រា​ដើម ដែល​ខ្លួន​បាន​រៀន​មក ពុំ​ដឹង​វិធី​តំរា​នោះ​ជា​គេ​ប្រើ​ក្នុង​សម័យ​ណា ចេះ​តែ​ប្រើ​ទួទៅ​ផ្ដាស បាន​ក្ដី​ខុស យ៉ាង​ចៅ​ទ្រិស​នោះ​ឯង មួយ​ទៀត​ដូច​អ្នក​ប្រៀន​ពួក​ខ្លះ បាន​រៀន​ភាសា​បាលី​ចេះ​ចាំ ហើយ​ប្រកាន់​ភាសា​បាលី​តែ​ក្នុង​ភាគ​មួយ គឺ​ភាសា​បាលី​នោះ​លោក​អាន​ពោល​ឡើង​សឹង​ដាក់​តួ​ការន្ត​ពេញ​តួ​ស្រៈ​ទាំង ៨ ដូច​សព្ទ​ថា សុខៈ មុខៈ សប្បាយៈ បទៈ និមន្តៈ សម្បត្តិ ជាតិ ធាតុ ហេតុ យ៉ាង​នេះ​ជា​ដើម ដល់​មក​និយាយ​លាយ​នឹង​ភាសា​ខ្មែរ​យើង បុរាណ​លោក​អាន​ចោល អការន្ត ឥការន្ត ឧការន្ត បង់​ចេញ លោក​អាន​ថា​តួ​សង្កត់​ខ្យល់​ថា សុខ សប្បាយ និមន្ត​លោក កើត​ហេតុ អ្នក​មាន​សម្បត្តិ​យ៉ាង​នេះ​ជា​ដើម​វិញ អ្នក​រៀន​ខ្លះ​ប្រកាន់​តែ​តាម​សព្ទ​មាន​ការន្ត ក្នុង​កាល​ពោល​ពាក្យ ដូច​ក្នុង​បទ​ប្រយោគ​ថា អ្នក​ឯង​កាល​បួស​ជា​សាមណេរ នៅ​វត្ត​បទុម​នោះ ជា​ធម្មយុត្ត​ឬ​ជា​មហានិកាយ នៅ​សុខ​សប្បាយ​ជា​ទេ គេ​និមន្ត​លោក​សង្ឃ​ទៅ​សូត្រ​មន្ត ឲ្យ​លោក​សូត្រ​បទ​ផ្ចាញ់​មារ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​បុណ្យ​សាង​កុសល​យក​មគ្គ​យក​ផល ទៅ​ឯ​អនាគត​ខាង​មុខ ពាក្យ​បាលី ចូរ​និយាយ​លាយ​យ៉ាង​នេះ លោក​ពោល​ចោល​អការន្ត​អស់ ហើយ​ខ្លួន​ពោល​ថា អ្នក​ឯង​កាល​បួស​ជា​សាមណេរៈ នៅ​វត្តៈ​បទុមៈ​នោះ ជា​ធម្មយុត្តិ ឬ​ជា​មហានិកាយៈ នៅ​សុខៈ សប្បាយៈ ជា​ទេ គេ​និមន្តៈ លោក​សង្ឃ​ទៅ​សូត្រ​មន្តៈ​ឲ្យ​លោក​បទៈ ផ្ចាញ់​មារៈ ក្នុងកាលៈ ធ្វើ​បុញ្ញៈ​សាង​កុសលៈ យក​មគ្គៈ យក​ផលៈ ទៅ​ឯ​អនាគតៈ​ខាង​មុខ ពោល​យ៉ាង​នេះ​តាម​ភាសា​បាលី​ត្រូវ​ហើយ តែ​ខុស​គេ​ក្នុង​នគរ គេ​ស្ដាប់​កាល​ណា គេ​រំខាន​ត្រចៀក​គេ​ដូច​គ្នា​នឹង​និទាន​ចៅ​ទ្រិស ពោល​រាជសព្ទ​ក្នុង​ប្រជុំ​ជន​បាន​នូវ​ក្ដី​ត្រូវ​គេ​ទះ​មាត់​នោះ​ឯង អ្នក​មាន​បញ្ញា​គប្បី​ពិចារណា​ទៅ​ទៀត​ចុះ ។

ទ្រិស​អើយ​ចៅ​ទ្រិស ទិដ្ឋិ​ជា​ឫស ដុះ​ជាប់​ចិន្ដា មិន​ប្រែ​មិន​ស្រប សម្រប​ភាសា ប្រកាន់​តំរា ភរិយា​គ្រូ​អាទិ៍ ។ មិន​ស្គាល់​សម័យ រូប​គួរ​ប្រស្រ័យ ចរចា​តាម​ជាតិ ទៅ​ពោល​ខុស​កាល ដល់​គេ​ត​វិវាទ ត្រា​មាត់​ត្រូវ​ពាធ នឹង​ដៃ​អ្នក​លេង ។

ចាប់​តំរា​រាជសព្ទ​ខុស​សម័យ ខុស​រូប ជា​គតិ​ទី ៥១ ។