Progreso/Triesma Yaro/Numero 25/Importo di la vortordino

TRIESMA YARO
PROGRESO No25
Marto 1910
Importo di la vortordino
Linguala questioni
217438TRIESMA YARO
PROGRESO No25
Marto 1910Importo di la vortordino
Linguala questioni
[ 44 ]
Importo di la vortordino.

Ni insiste rekomendas a nia samideani (precipue di germanala lingui) studyar e sequar la reguli enuncita pri la vortordino en nia lernolibri, aparte en la Kompleta Gramatiko (§ 100) ; li esas nule arbitriala preskripti, sed absoluta kondiciono di inter­naciona kom­prene­bleso. Ex. : ni lektas en ula idista jurnali la lasta frazo da So Ostwald tradukita yene : « Mea intereso vizas exkluzive Ido, la helpanta sur esperantala fundamento devlopita e plubonigita linguo ». Tala vortordino (quankam familiara e reguloza en plura lingui) esas tute ne­kom­pre­nebla da la cetera populi, do ne povas esar admisata en l’inter­naciona stilo. Qua esas helpanta ? fundamento o linguo ? Qua esas devlopita e plubonigita ? fundamento o linguo ? Por la klareso, la substantivo devas sempre esar nemediate apud sua adjektivo, e ne separesar de ol per tuta lineo (quale en ica exemplo helpanta e linguo). On devas do dicar : « la helpanta linguo, devlopita e plubonigita sur esperantala fundamento ».

Rimarkez bone, ke en ica kazo (ed en omni simila) l’akuzativo nule helpus. Esas do tute maljusta asertar (quale l’Espe­ran­tisti), ke l’akuzativo igas la frazi plu klara, e permisas omna inversigi. Tute kontre, on povas afirmar, ke l’akuzativo esas plu nociva kam utila : nam, pro ke ol efektive permisas kelka inversigi, ol kustumigas la mento ad omnaspeca inversigi, de qui la max multi ne povas remedyesar per l’akuzativo. Esas do multe plu bona e sekura observar generale e kustume la vortordino… ni ne dicas : logikala, nam to ne dependas propre de la logiko, sed : max klara por omni.