znany mineralog polski Al. Alth i znany muzyk Karol Mikuli. Par. gr. unicka Cz. dek. bukowińskiego liczy 3850 wiernych. Najliczniejsza jest parafia dyzunicka a sobór grecki nowy jest najwspanialszym w mieście budynkiem. Parafia ewang. augsburska, od r. 1797 ukonstytuowana, liczy dusz 1600 z filiałami: Hliboka i Alexanderhof. Kościół ewangelicki w Cz. wzniesiony w r. 1847–49. Domów mieszkalnych Cz. liczą 3550. Przemysł i handel dość rozwinięte dzięki środkom komunikacyjnym. Jest tu stacya dr. żel. lwowsko-czerniowiecko-jasskiej, między Sadągórą a Kuczurmare, z dwoma dworcami, jeden o 266, drugi o 272 kil. ode Lwowa; na rz. Prucie most kratowy, 715 st. par. długi, 25 st. szer. St. poczt. Cz. leży o 2 kil. od st. dr. żel. i łączy się traktami pocztowemi z Czortkowem (92 kil.) oraz Nowosielicą rossyjską (36 kil.). W Cz. d. 5 paźdz. 1823 r. odbył się ostatni zjazd Aleksandra I z Franciszkiem I. Opis Cz. ob. w „Kłosach“ t. 17, str. 426. Por. Bukowina. F. S.
Czerniowicze, gm. w pow. dziśnieńskim, liczy 127 dym., 1078 włośc. ob. pł., zarząd gminny w wiosce Ananicach. Gmina składa się z jednego okręgu wiejskiego czerniowickiego i liczy 39 wsi; główne: Szytiki, Skwirce, Pawlinowo, Skrażyno, Awłasienki, Mazurowo, Czebany, Ugrowo, Ananicze, Borsuki, Kobajłowo, Zarzecze, Tupiczyna, Bortniki, Gonczary, Łosiewo. F. O.
Czerni Potok, węg. Fekete-Patak, wś w hr. bereskiem (Węg.), kościół paraf. gr. katol., 363 mieszk. H. M.
Czerniszcze, Czorniszcze, wś, pow. kijowski, z kaplicą katol. parafii Rzyszczów.
Czerniszki, wieś i folw, pow. wileński, 4 okr. adm., mk. kat. 114, w 14 domach, do Wilna 50 w.
Czerniszówka lub Księdzówka, przedmieście Bracławia, nad rz. Pacówką, dopływem Bohu, pow. bracławski, gm. Grabowiec, par. Bracław. R. 1868 miało 18 dm. X. M. O.
Czerniszówka, przysiołek do Orzechowca, wsi w powiecie skałackim, leży nad samą granicą od rosyjskiego Prdola, na prawym brzegu rzeki Zbrucz, należy do rz. kat. par. w Orzechowcu.
Czernitz, ob. Czernice.
Czerniwoda, wieś, pow. ostrogski, nad rz. Czarną, ma fabrykę pojazdów.
Czernka, inaczej Czarnka (ob.).
Czernka, 1.) potok, ob. Eliaszówka. 2.) Cz., potok, powstaje z 3 strug, z których jedna wytryska ze skał wapiennych pod Gorenicami w Królestwie Polskiem, niedaleko galicyjskiej granicy; dwie drugie zaś strugi mają swe źródła w obrębie gm. Czerny. Płynie ku płd.-wsch. W dolinie tego potoku rozlega się wieś Czerna. Koryto dochodzi w niektórych miejscach do dwóch metrów szerokości, a miejscami 1 m. głębokości. Dno kamieniste, brzegi dość strome. Przy płd. krańcu wsi dolina tego potoku niknie; wzgórza prawego brzegu zajmują pola orne, lewego zaś las. Wpada z pr. brz. do Eliaszówki. Ob. Fr. Marczykiewicza „Hidrografia m. Krakowa i jego okręgu“, Kraków, 1847 r. Długość biegu 4 kil. Br. G.
Czerno., ob. Czarno..., Czerna..., Czerny i t. p.
Czerno, wś, pow. piotrkowski, gm. i par. Gorzkowice.
Czernobyl, ob. Czarnobyl.
Czernogosice, niem. Zwornogoschütz, wś, pow. mielicki na Szląsku, par. Mielice. F. S.
Czernohorczyk, potok gorski, w obr. gm. Dory, w pow. nadworniańskim; wypływa z pod płd. stoku grzbietu górskiego Czarnohorycą zwanego, ciągnącego się od Bystrzycy nadworniańskiej granicą gm. Pasiecznej i Zielonej, w kier. płd.-wsch. z czubałkami Pasieczanką (1,215 m.), Jasieszówką (1,209 m.), Podsmereczkiem (1,279 m.), Arszecznym (1,265 m.( i Czarną Klewą, (1,285 m.) i dochodzącego w Czarnohorcu największej wysokości, bo 1,402 m. npm. Dotąd tworzy on raz dział wodny między Pasieczną a Zielenicą, dopływami Bystrzycy nadwor., a następnie między Bystrzycą nadw. i Prutem. Od szczytu Szczewki (1,238 m.) zwraca się na wschód i z czubałkiem Pogurem (1,225 m.), tworzy dział wodny między Kamionką a Czernohorczykiem i Żonką, dopływami Prutu. Czernohorczyk opływa połoninę Biały Pohar od płd. i wpada po 4 kil. biegu do Prutu z lew. brz. Br. G.
Czernohorodka, inaczej Czarnohorodka (ob.).
Czernopolje, węg. Fekete-Mezö, wieś w hr. użhorodzkiem (Węg.); gleba urodzajna, 229 mk. H. M.
Czernoples, wś, pow. kowelski, gm. Maciejów, należy do klucza maciejowskiego hr. Miączyńskich. Włościanie, 28 dm., 148 dusz, mają 613 dz. gruntu. Gleba popielatka na pokładzie marglowym. A. Br.
Czernorudka, ob. Czarnorudka.
Czernoszów, potok górski, w obr. gm. Hołowska w pow. Turka, wypływa w Beskidzie lesistym z pod płd.-zachod. stoku Szymońca (1,132 m.), najwyższego czubałka górskiego działu beskidzkiego, ciągnącego się w kierunku płd.-wsch. od Jasionki Steciowej do Zubrzycy, tworząc dział wodny między Jasionicą i Radyckim p., a Popelką i Rybnikiem zubrzyckim. Potok ten płynie w kier. płd., a opływając las Czeregna (1,087 m,), stanowiący południową kończynę tego działu górskiego, od zach. i płd., zwraca się na wschód zwartą wązką doliną, między tym lasem a lasem Łabyciówką, nad którym wznosi się góra Prypir (1,068 m.). Wpada od lew. brz. do Rybnika zubrzyckiego. Długość biegu 4 i pół kil. Br. G.
